Zasady pozyskiwania dofinansowania z funduszy europejskich
Analiza wyboru lokalizacji Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów dla miast i gmin Pomorza Środkowego
1. Analiza wyboru lokalizacji Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów dla miast i gmin Pomorza Środkowego Koszalin 7 czerwiec2010 r.
2. Metodyka poszukiwanialokalizacji Przyjęcie wstępnych kryteriów i potencjalnych lokalizacji, Szczegółowa analiza i opis potencjalnych lokalizacji, Analiza punktowa (ekspercka) Analiza SWOT, Przyjęcie kryteriów i metod do analizy wielokryterialnej, Analiza wielokryterialna jako ostatni krok w wyborze lokalizacji.
3. Wymogi minimalne kryteria wstępne Warunki brzegowe (wymogi minimalne), które każda rozpatrywana lokalizacja (działka/działki przeznaczone na realizację inwestycji) powinna spełniać: nie powinna graniczyć ze zwartą zabudową mieszkaniową, (odległość działki od zabudowy mieszkaniowej powinna wynosić nie mniej niż 200 m). powinna mieć wielkość co najmniej 2,0 ha, powinna posiadać kształt zapewniający swobodne posadowienie budynków i pozostałej infrastruktury technicznej ZTPO, której docelową przepustowość określono na min 92 tys. Mg/rok.
4.
5. Potencjalne lokalizacje Zaproponowano następujące lokalizacje: Teren Zakładu Odzysku Odpadów w miejscowości Sianów, gmina Sianów – (ZOO), Teren ciepłowni FUB przy ulicy Słowiańskiej w Koszalinie - (FUB), Teren ciepłowni DPM, przy ul. Mieszka I w Koszalinie – (DPM), Teren położony w ,,Strefie Zorganizowanej Działalności Inwestycyjnej” w Koszalinie – (SZDI), Teren w okolicy ul. Lechickiej w Koszalinie,
17. Metody wyboru lokalizacji Wybór optymalnej lokalizacji określono wykorzystując 3 metody analiz zazwyczaj stosowane w tego rodzaju przypadkach: analizę punktową (ekspercką), analizę SWOT, analizę wielokryterialną
18. Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji Dla przedstawienia analizy punktowej rozpatrywanych lokalizacji ZTPO przyjęto identyczne kryteria dla każdej potencjalnej lokalizacji. Kryteria wybrano tak aby w sposób kompleksowy przedstawiały ocenę analizowanego zagadnienia i możliwie jak najwięcej ograniczyły subiektywizm. Kryteria przyjęte do analizy Techniczno – prawne Terenowe Ekologiczne Komunikacyjne i logistyczne Społeczne Ekonomiczne
19. Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji Kryteria szczegółowe: Techniczno – prawne: Aktualne użytkowanie terenu, stan prawny działki Zgodność z MPZP i planami strategicznymi miasta Wielkość działki Infrastruktura techniczna działki (dostępność mediów) Odległość do najbliższego węzła ciepłowniczego i odpowiednio do stacji trafo Dostępność terenu, drogi dojazdowe Możliwość tymczasowego magazynowania odpadów po procesowych
30. Możliwość wystąpienie konfliktu społecznego 6. Ekonomiczne: Brak konieczności uwzględnienia nakładów na budowę brakującej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej Brak kosztów przystosowania systemu ciepłowniczego do współpracy z nowym źródłem Brak kosztów związanych z zakupem terenów
31. Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji Każde z kryteriów było oceniane na podstawie przyjętych kryteriów szczegółowych (uwarunkowań) według oceny eksperckiej od 0 do 3 punktów: 0 - przyjęto ocenę - niedostateczną, 1 – ocenę dostateczną, 2 – ocenę dobrą, 3 - ocenę bardzo dobrą.
35. Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji Wyniki analizy: Lokalizacja nr 2. FUB, ul. Słowiańska (58 punktów) z liczbą ocen bardzo dobrych (12) i dobrych (10), Lokalizacja nr 3. DPM, ul. Mieszka I (51 punkty) , z liczbą ocen bardzo dobrych (8) i dobrych (12), Lokalizacja nr 4. SZDI - Koszalin (41 punktów), z liczbą ocen bardzo dobrych (5) i ocen dobrych (9), Lokalizacja nr 1. ZOO – Gmina Sianów (35 punkty), z liczbą ocen dostatecznych (13) i niedostatecznych (2), Lokalizacja nr 5. Teren, okolice ul. Lechickiej (32 punkty), z liczbą ocen dostatecznych (7) i niedostatecznych (6).
37. Analiza SWOT S (Strengths) – mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę, W (Weaknesses) – słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę, O (Opportunities) – szanse: wszystko to co stwarza szansę korzystnej zmiany, T (Threats) – zagrożenia: wszystko to co stwarza niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej.
43. Analiza wielokryterialna Analiza wielokryterialna, czyli matematyczny wybór rozwiązania najkorzystniejszego, z uwzględnieniem wszystkich uwarunkowań, przy pełnym opisie analizowanych wariantów lokalizacyjnych. Zasada zrównoważonego rozwoju wymaga uwzględnienia w rozważaniach kryteriów przyrodniczych, społecznych i ekonomicznych, jak również wymaga ona równoważnego ich traktowania. Dodatkowo w analizie uwzględniono również kryteria techniczno – prawne i możliwości lokalizacyjne. Zespół odpowiednio dobranych wskaźników oceniających (kryteriów) stanowi bazę do wielokryterialnego wyboru i oceny lokalizacji obiektów systemu gospodarki odpadami w regionie.
44. Analiza wielokryterialna Przyjęte kryteria oceniające lokalizację, zostały ujęte w sześć różnych grup: Techniczno – prawne, Terenowe, Ekologiczne, Komunikacyjno – logistyczne, Społeczne Ekonomiczne.
46. Analiza wielokryterialna Podczas gdy lokalizacja jest ostatecznie opisana poprzez wycenę i określenie wartości poszczególnych kryteriów, może powstać pytanie, czy wszystkie kryteria są jednakowo ważne i które są najistotniejsze z punktu widzenia decydenta. Prawidłowo przebiegający proces decyzyjny uwzględnia interesy wszystkich grup zainteresowanych przedsięwzięciem. Hierarchia ważności kryteriów odzwierciedlana jest za pomocą współczynników wagowych.
47. Analiza wielokryterialna Do obliczeń zastosowano metodę analizy wielokryterialnej (programowania kompromisowego), w założeniach której strategie porządkuje się w zależności od ich odległości od tzw. punktu utopijnego. Jest to hipotetycznie założona strategia w założeniach której wszystkie kryteria osiągają wartości najkorzystniejsze. Metoda daje możliwość dodatkowego ważenia kryteriów poprzez zastosowanie we wzorze wykładnika potęgowego α. Im wartość α jest większa tym większego znaczenia nabierają duże odchylenia strategii od punktu idealnego
48. Analiza wielokryterialna Hierarchia ważności grup kryteriów określa wagę grup poszczególnych kryteriów (techniczno – prawnych; terenowych; ekologicznych; komunikacyjno – logistycznych; społecznych; ekonomicznych). Np. w pierwszym przypadku wszystkie kryteria mają wagę 1, w drugim wierszu grupa kryteriów techniczno – prawnych otrzymała wagę 2, podczas gdy wszystkie pozostałe otrzymały wagę 1, itd. 1:1:1:1:1:1 2:1:1:1:1:1 5:1:1:1:1:1 1:2:1:1:1:1 1:5:1:1:1:1 1:1:2:1:1:1 1:1:5:1:1:1 1:1:1:2:1:1 1:1:1:5:1:1 1:1:1:1:2:1 1:1:1:1:5:1 1:1:1:1:1:2 1:1:1:1:1:5 5:1:1:1:5:1 1:5:1:1:5:1 5:5:1:5:1:1 1:1:1:1:5:5 5:5:1:5:1:5 5:5:1:5:5:1
49. Analiza wielokryterialna Wykonano 57 przypadki obliczeniowe zakładając różne hierarchie ważności poszczególnych grup kryteriów, ale dla potrzeb interpretacji wyników podzielono je na dwie grupy: I – dla α = 1 i α = 2 oraz II - dla α = ∞
51. Wyniki obliczeń Przedstawione w tabeli wyniki obliczeń pokazują uszeregowanie strategii lokalizacyjnych od najbardziej korzystnych do najbardziej niekorzystnych w zależności od przyjętych wag dla grup kryteriów, Wykonano 57 przypadków obliczeniowych zakładając różne hierarchie ważności poszczególnych grup kryteriów, Wśród wyników jako najkorzystniejsza wskazana zostaje lokalizacja oznaczona jako FUB, czyli Ciepłownia FUB, przy ul. Słowiańskiej w Koszalinie. Jest to lokalizacja wybrana 56 razy, co można powiedzieć jest wskazaniem jednoznacznym; taki wybór potwierdzają bardzo korzystne uwarunkowania techniczne i terenowe (istniejąca infrastruktura techniczna i uwarunkowani geologiczno – hydrogeologiczne) oraz uwarunkowania komunikacyjno - logistyczne (łatwość rozwiązań komunikacyjnych)
52. Wyniki obliczeń W pozostałym jednym przypadku wskazana została lokalizacja ZSDI czyli w Strefie Zorganizowanej Działalności Inwestycyjnej w Koszalinie, i dzieje się tak podczas, gdy grupę kryteriów społecznych „zważono” jako 5 razy ważniejsze od pozostałych grup; w pozostałych przypadkach obliczeniowych lokalizacja SZDI zostaje wybrana najczęściej jako trzecia w kolejności, Jako druga ewentualna lokalizacja ZTPO w Koszalinie może być brana pod uwagę DPM, czyli Ciepłownia DPM, przy ul. Mieszka I (51 razy w 57 przypadkach obliczeniowych), Najmniej korzystna lokalizacja wg. obliczeń to lokalizacja w okolicach ul. Lechickiej w Koszalinie.