1. ต้มยา (อังกฤษ: Tom Yum) เป็นอาหารไทยภาค
กลางประเภทแกง ซึ่งเป็นที่นิยมรับประทานไปทุกภาคใน
ประเทศไทย เป็นอาหารที่รับประทานกับข้าวและ มีรส
เปรี้ยวและเผ็ดเป็นหลักผสมเค็มและหวานเล็กน้อย
ประเภท
ต้มยาเป็นอาหารพื้นเมืองที่คนไทยคุ้นเคยดี เพราะมีให้
รับประทานทุกภาคและเป็นที่นิยมสาหรับชาวต่างชาติ
ด้วย หนึ่งในเมนูต้มยาที่มีชื่อเสียงระดับโลก คือต้มยากุ้ง
ต้มยาเป็นอาหารที่ครบรส คือ เปรี้ยว เค็ม เผ็ด หวาน
เล็กน้อย
ต้มยามี 2 ประเภท ได้แก่
ต้มยาน้าใส ต้มยาน้าใสเป็นต้นตารับของต้มยา เพราะ
อาหารไทยในอดีตนั้นมักจะไม่ใส่นมหรือกะทิและมักจะ
ปรุงอย่างง่าย ๆ ไม่มีเครื่องปรุงอะไรมากนัก โดยต้มยา
น้าใสจะมีส่วนประกอบหลัก คือ เนื้อสัตว์ เช่น กบ ปลา
ช่อน ไก่บ้าน ฯลฯ และจะมีเครื่องเทศหลัก คือ ตะไคร้ ใบ
มะกรูด พริกทั้งสดและแห้ง ข่า เป็นต้น
ต้มยาน้าข้น ต้มยาน้าข้นถูกเข้าใจว่าเป็นต้นตารับของ
ต้มยา แต่แท้ที่จริงแล้ว เป็นเพียงการพัฒนามาจากต้ม
ยาน้าใสอีกทีหนึ่ง เพราะเริ่มในสมัยรัชกาลที่ 6 ช่วงที่
ท่านเสด็จประพาสไปเสวยเหลาแถวสามย่าน สมัยนั้นมี
เสหลาของคนจีนเข้ามาใหม่ร้านหนึ่ง เสหลาแห่งนั้นทา
ต้มยากุ้งใส่นมเป็นน้าข้น
ชาวต่างชาติจะรู้จักต้มยากุ้งมากกว่าต้มยาชนิดอื่นๆ
โดยต้มยาจะใส่เนื้อสัตว์หรือผัก-สมุนไพรใเก็ได้
การใส่นม หรือกะทิลงไปนั้น บางที่ก็นิยมใส่เพื่อให้
รสชาติกลมกล่อมขึ้น มักจะเรียกว่า ต้มยาน้าข้น
ต้มยากุ้ง นั้น นิยมใส่มันกุ้งลงไปเพื่อเพิ่มกลิ่นกุ้ง
ต้มยาหัวปลา มักจะไม่นิยมใส่นม
ถ้าเป็นต้มโคล้งจะใส่น้ามะขามเปียกแทนน้ามะนาว และ
จะใส่หอมแดงสดลงไปด้วย

2. 1. ปอกเปลือกกุ้งออก เหลือหางไว้ (เพื่อความสวยงาม
เมื่อปรุงเสร็จ) จากนั้นหั่นด้านหลังกุ้งเพื่อเอาเส้นเลือดสี
ดาออก เสร็จแล้วนาเห็ดฟางไปล้างให้สะอาด หั่นเป็น 4
ส่วนและนาไปผึ่งให้แห้ง
2. นาน้าเปล่าไปต้มในหม้อ จากนั้นใส่ตะไคร้, ใบมะกรูด
และกุ้ง เมื่อสีกุ้งเริ่มเปลี่ยนเป็นสีชมพู (เริ่มสุก) ใส่เห็ดที่
หั่นไว้แล้วและเกลือ
3. หลังจากน้าเดือดแล้วปิดไฟ และ้้นาหม้อออกมา
จากเตา ปรุงรสด้วยน้าปลา, น้ามะนาว และพริกขี้หนู
เมื่อปรุงรสเสร็จตักเสิรฟในถ้วย ตกแต่งด้วยผักชี
และเสิรฟทันที พร้อมด้วยข้าวสวยร้อนๆ
จุดเด่นด้านคุณค่าทางโภชนาการของต้มยา
กุ้ง
มีไขมันน้อย และให้พลังงานต่ามาก
คุณค่าของสมุนไพรไทย * ที่มา : ผศ.ดร.อัญชนีย์ อุทัย
พัฒนาชีพ และคณะฯ
• หัวหอม : ช่วยบรรเทาอาการหวัด หายใจไม่ออก
• พริกแห้ง : ช่วยเจริญอาหาร ขับลม เป็นยาระบาย ช่วย
ขับเสมหะ แก้หวัด
• ใบมะกรูด : ช่วยป้ องกันและรักษาโรคมะเร็ง
• ตะไคร้ : ลดอาการจุกเสียด แน่นท้อง ท้องอืดท้องเฟ้ อ
• น้ามะนาว : ขับเสมหะ แก้กระหายน้า แก้ร้อนใน บารุง
เลือด แก้โรคเลือดออกตามไรฟัน