2. Թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր
տարբերվում են իրենց պայծառ
փայլով,գունագեղությանբ,թափանցիկությանբ և
երբեմն անթափանցիկության:Նաև թանկարժեք և
կիսաթանկարժեք քարեր շատ կոշտ մակերևույթ
ունեն: Հստակ, պայծառ փայլը պայմանավորված է
բեկման բարձր որակով: Թանկարժեք քարերի
հանքեր հազվադեպ են պատահում:
3. Առաջին կարգի թանկարժեք քարերից են`
ալմաստը, սուտակը, շափյուղան, կանաչ բերիլը,
ալեքսանդրիտը:
Երկրորդ կարգի են` տպազիոնը,
կանաչաերկնագույն ծովակնը ,մանուշակագույն
քվարցը ,կարմիր նռնաքարը ,կանաչ նռնաքարը
,կաթնագույն ցիրկոնը:
Երրորդ կարգի են` փիրուզը, լեռնային
բյուրեղապակին, ծխամած քվարցը, բաց գույնի
մեղեսիկը, սարդիոնը, լուսնաքարը, սաթը:
4. Հայաստանի հանրապետության տարածքում
հայտնի են ագաթի, քաղկեդոնի քարերը:
Տավուշի, Լոռու, Սյունիքի մարզերում մեղեսիկի,
լեռնային բյուրեղապակու, սարդիոնի քարերը:
Տավուշի մարզում նեֆրիտի , ուվարովիտի
քարերը:
Գեղարքունիքի մարզում փիրուզի մալաքիտի
քարերը:
Լոռու, Սյունիքի մարզերում արծաթափայլ
վանակատի, արևակնի քարերը
5. Նաև շատ հայտնի է Կոտայքի, Արարատի
մարզի թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի
հանքավայրերը։ Հայկական լեռնաշխարհում
թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր
օգտագործվել են դեռևս բրոնզի դարում:
6. Թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերը
բաժանվում են 3 կարգի՝
1.թանկարժեք ոսկերչական
2.կիսաթանկարժեք ակնագործական
3.գեղազարդիչ երեսպատման