training functiebehoud bekabeling

1. Welkom
Welkom
Training Functiebehoud
Training Functiebehoud

2. Welkom
Welkom
Maatwerk in kabel en
Maatwerk in kabel en -
-systemen
systemen

3. Markten
Markten

4. Infra
Infra
• Verkeerskabel
• Halogeenvrije kabel
• Glasvezelkabel
• Functiebehoudkabel
• Scheepskabel
• Telecommunicatiekabel
• Signaalkabel

5. Industrie
Industrie
• Stuurstroomkabel
• Hittebestendige kabel
• EMC-kabel
• Robotleiding
• Servoleiding
• PUR-kabel
• Spiraalkabel
• Rubber-Neopreenkabel
• Mantelleiding
• Instrumentatiekabel
• Vlakkabel
• Kraankabel
• Liftleiding
• Energiekabel
• Datakabel
• Trommelbare leidingen
• Laskabel

6. Utiliteit
Utiliteit
• Functiebehoud kabel
• Halogeenvrije kabel
• Brandmeldkabel
• Ontruimingskabel
• Liftleiding
• Glasvezelkabel
• Energiekabel
• PTT-Telecommunicatiekabel
• Telematica kabel
• Data kabel
• Coaxiaalkabel

7. Toegevoegde waarde
Toegevoegde waarde
KLANT
KLANT
Specials
Maatwerk
Concepten
Service
Technische
ondersteuning
Van losse verkoop
tot contractafspraken
Trainingen
Seminars/Workshops
Compleet
assortiment
Betrouwbare leveringen
Systemen

8. Compleet assortiment
Compleet assortiment
• “One stop shop”
• Van standaard tot special
• Concepten en systemen

9. Maatwerk
Maatwerk
• Gewenste lengte
• Projectbasis
• Logistiek

10. Ondersteuning
Ondersteuning
• Techniek
• Efficiency
• Installatietechniek
• Software
• Documentatie
• Proefopstelling

11. FUNCTIEBEHOUD
FUNCTIEBEHOUD
van technische
van technische
installaties tijdens
installaties tijdens
brand
brand

12. Agenda
Agenda
• Waarom functiebehoud?
• Wanneer functiebehoud?
• Prestatie-eis
• De normen
• Gedrag tijdens brand
• De kabels en draagsystemen
• De montageoplossingen
• Ondersteuning Cable Masters
• Praktijkvoorbeelden

13. VEILIGHEID
VEILIGHEID
Functiebehoud
Functiebehoud

14. Bewustwording
Bewustwording
De Uithof in
Den Haag

15. • Brand op luchthaven Düsseldorf in 1996
• Kabelbrand in tunnelbuis metro Rotterdam 1998
• Schipholtunnel kleine brand 2001
• Luchthaven Schiphol
• Noord-Zuid Lijn A‘dam
Bewustwording
Bewustwording

16. Feiten en Cijfers
Feiten en Cijfers
* Bedrijfsschades door brand > € 1.000.000
jaar 2002: € 462.600.000 96 branden
jaar 2003: € 636.785.000 129 branden
bron: Verbond van Verzekeraars
* 43% van de bedrijven verdwijnt
na een grote brand
* 28% van de overgebleven bedrijven
gaat binnen 3 jaar failliet
> Totaal: 59% van de bedrijven is
een grote brand fataal

17. Gevolgschade
Gevolgschade
* +/-680 miljoen euro (schatting CBS)
* Milieu
- Zware luchtverontreiniging
- Asbest- of andere toxische delen

18. Waarom
Waarom?
?
•Personen evacuatie
•De brandweer
•Inventaris
VEILIGHEID
VEILIGHEID

19. Toepassingen
Toepassingen
Gebouwen met veel mensen en beperkte vluchtmogelijkheden
- Theaters, Tunnels, bioscopen, beursgebouwen, kerken,
restaurants, kantoorcomplexen, vliegvelden, stations etc.
Gebouwen met concentratie van waardevolle goederen
- Computercentra, Musea etc.
Gebouwen / installaties met hoge veiligheidseisen
- Ziekenhuizen, verpleeghuizen, poliklinieken
psychiatrische inrichtingen, gevangenissen,
scholen, winkelcentra, parkeergarages,
hotels etc.

20. Vragen
Vragen
• Wat gebeurt er bij een brand?
• Hoe lang moet iets blijven functioneren?
• Hoe is de veiligheid voor personen?
• Wat is hierin de functie van de E-installatie?
60% = oorsprong van de brand +
voortplanter (bron NCP)

21. Voordelen
Voordelen Halogeenvrij
Halogeenvrij
• Vrij van corrosieve gassen
• Vrij van gevolgschade door zoutzuur
• Vrij van dioxine en blauwzuurgas
• Vlamdovend en geringe vlamvoortplanting
• Minimale rookontwikkeling
• Minder verbrandingswarmte afgifte dan bij PVC kabels
• Milieuvriendelijk
•
•Redding van mensenlevens
Redding van mensenlevens
•
•Drastische vermindering van
Drastische vermindering van brandgevolgschade
brandgevolgschade

22. Wat moet blijven functioneren ?
Wat moet blijven functioneren ?
• Brandmeldinstallaties
• Alarm- en ontruimingsinstallaties
• (Noodverlichtingsinstallaties)
• Brandweerliften
• Sprinklerinstallaties
• Hydrofoor
• Rook- en warmteafvoerinstallaties
• Overdrukinstallaties

24. Functiebehoud installatie
Functiebehoud installatie

25. Rode draad
Rode draad
Prestatie-eis = functiebehoud
• Normen (leidraad)
• Certificering
• Verantwoordelijkheid
• Aansprakelijkheid

26. Ketting
Ketting
Oplossing = systeem
Veiligheidskabel Montagesysteem
+
Het functiebehoudsysteem
Draagsyst. bevestiging
Signaal Energie
1. efficiënt
2. economisch
3. flexibel
4. gecertificeerd

27. B lz .5 4
N E N 2 5 3 5 :1 9 9 6
8 .1 .9 F u n c tie b e h o u d v a n d e k a b e l
K a b e ls e n h u n b e v e s tig in g e n d ie la n g e r d a n é é n m in u u t n a e e n b ra n d m e ld in g m o e te n b lijv e n
fu n c tio n e re n , m o e te n z o z ijn g e k o z e n o f b e s c h e rm d d a t z ij g e d u re n d e 3 0 m in k u n n e n b lijv e n
fu n c tio n e re n . D e z e k a b e ls z ijn :
- v e rb in d in g e n tu s s e n b ra n d m e ld c e n tra le e n s ig n a a lg e v e rs (d e e l C v a n N E N -E N 5 4 -1 );
- v e rb in d in g e n tu s s e n b ra n d m e ld c e n tra le e n ie d e re s e p a ra te v o e d in g ;
- v e rb in d in g e n tu s s e n a p a rte d e le n v a n d e b ra n d m e ld c e n tra le ;
- v e rb in d in g e n tu s s e n b ra n d m e ld c e n tra le e n ie d e r b ra n d w e e r- e n o f n e v e n p a n e e l;
- v e rb in d in g e n tu s s e n h o o fd b ra n d m e ld c e n tra le e n ie d e re s u b b ra n d m e ld c e n tra le ;
- ie d e re k a b e l z o a ls v o o r s tu rin g e n e n d o o rm e ld in g e n , w e lk e fu n c tio n e e l m o e t z ijn n a h e t
a flo p e n v a n e e n v e rtra g in g v o o r v e rk e n n in g v a n d e b ra n d (a la rm -o rg a n is a tie ).
8 .1 .9 .1 K w a lite it v a n k a b e ls e n h u n b e v e s tig in g w a a rv o o r fu n c tie b e h o u d is g e ë is t m o e t
v o ld o e n a a n k la s s e E 3 0 v o lg e n s D IN 4 1 0 2 T e il 1 2 .
NEN 2535 blz. 54
NEN 2535 blz. 54

28. NEN 2535:1996/A1:2002
NEN 2535:1996/A1:2002
blz. 8
blz. 8
8 .9 F u n c tie b e h o u d v a n d e tra n s m is s ie w e g e n ²)
8 .9 .1 T ra n s m is s ie w e g e n
8 .9 .1 .1 F u n c tie b e h o u d g e ld t v o o r d e v o lg e n d e tra n s m is s ie w e g e n :
- d e v e rb in d in g tu s s e n d e b ra n d m e ld c e n tra le (= o n d e rd e e l B in fig u u r 1 ) e n d e
b ra n d m e ld a la rm e rin g s a p p a ra tu u r (= o n d e rd e e l C in fig u u r 1 );
- d e v e rb in d in g tu s s e n d e b ra n d m e ld c e n tra le e n ie d e re s e p a ra te e n e rg ie v o o rz ie n in g (z ie 7 .1 0 );
- d e v e rb in d in g tu s s e n d e a p a rte d e le n v a n d e b ra n d m e ld c e n tra le (z ie 6 .2 );
- d e v e rb in d in g tu s s e n d e h o o fd b ra n d m e ld c e n tra le e n ie d e re s u b b ra n d m e ld c e n tra le (z ie 6 .2 );
- d e v e rb in d in g tu s s e n d e b ra n d m e ld c e n tra le e n ie d e r b ra n d w e e rp a n e e l e n /o f n e v e n p a n e e l;
- ie d e re tra n s m is s ie w e g d ie g e b ru ik t w o rd t v o o r d e s tu rin g v a n b ra n d b e v e ilig in g s in s ta lla tie s
(z ie 7 .1 3 .4 ), m e t u itz o n d e rin g v a n s tu rin g e n d ie b in n e n 1 m in n a b ra n d m e ld in g w o rd e n
g e a c tiv e e rd e n d e g e s tu u rd e in s ta lla tie o v e r e e n h o u d fu n c tie b e s c h ik t;
- ie d e re tra n s m is s ie w e g tu s s e n d e b ra n d m e ld c e n tra le e n h e t IS /R A -p u n t (z ie 3 .3 0 ).
8 .9 .1 .2 F u n c tie b e h o u d g e ld t n ie t in d e v o lg e n d e g e v a lle n :
- v o o r m e ld e rlu s s e n , o n g e a c h t d e o m v a n g v a n d e b e v e ilig in g ;
- b u ite n h e t b e v e ilig d e g e b ie d , m its d it a ls z o d a n ig is v a s tg e le g d in h e t P V E .

29. NEN 2535:1996/A1:2002
NEN 2535:1996/A1:2002
blz. 8
blz. 8
8 .9 .2 F u n c tie b eh o u d
T ra n sm issie w e g e n w a a rv o o r fu n ctie b e h o u d g e ld t, m o e te n m in im a a l 3 0 m in n a e e n b ra n dm e ldin g
b lijv e n fu n ctio n e re n , b e h o u d e n s e v e n tu ele a a nv ulle n d e e ise n in h et P V E .
O P M E R K IN G D it b e te k e n t d a t e r bin n e n 3 0 m in n a e e n b ra n d m eldin g g e e n d ra a d b re u k e n /o f
slu itin g in d e tra n sm issie w e g m a g o n tsta a n .

30. NEN 2535:1996/A1:2002
NEN 2535:1996/A1:2002
blz. 8 en 9
blz. 8 en 9
8 .9 .3 V o o rz ie n in g e n v o o r fu n c tie b e h o u d
O m te k u n n e n v o ld o e n a a n 8 .9 .2 m o e te n é é n o f m e e r v a n d e v o lg e n d e v o o rzie n in g e n w o rd e n
to e g e p a st:
a ) e e n ty p e k a b e l to e p a s s e n w a a rv a n d o o r b e p ro e v in g c o n fo rm N E N -E N 5 0 2 0 0 is a a n g e to o n d d a t
d e z e fu n c tie b e h o u d h e e ft v a n te n m in s te 3 0 m in ;
O P M E R K IN G 1 V o o r h e t fu n c tie b e h o u d v a n d e tra n sm issie w e g is d e b e v e s tig in g v a n d e k a b e l
v a n w e z e n lijk b e la n g .
b ) e e n k a b e l z o n d e r fu n c tie b e h o u d z o b e sc h e rm e n (b ijv o o rb e e ld d o o r b o u w k u n d ig e m a a tre g e le n
te tre ffe n ) d a t d e z e m in im a a l 3 0 m in n a e e n b ra n d m e ld in g a ls tra n s m iss ie w e g b lijft fu n c tio n e re n ;
O P M E R K IN G 2 H e t b e h a n d e le n v a n e e n v e rla a g d p la fo n d m e t b ra n d w e re n d e m id d e le n b ie d t
z o n d e r a n d e re b ra n d w e re n d e m a a tre g e le n o n v o ld o e n d e b e s c h e rm in g , g e z ie n d e m o g e lijk e b ra n d risic o ’s
b o v e n e e n d e rg e lijk p la fo n d .
c ) e e n te c h n isc h e v o o rzie n in g tre ffe n d ie e r v o o r z o rg t d a t d e tra n sm issie w e g v o lle d ig v ia e e n a n d e re
tra n sm is sie w e g m o g e lijk b lijft.
O P M E R K IN G 3 D it is b ijv o o rb e e ld m o g e lijk d o o r h e t to e p a sse n v a n e e n rin g n e tw e rk w a a rb ij
h e t d e e l d a t d o o r e e n b ra n d w o rd t g e tro ffe n v o lle d ig w o rd t g e ïso le e rd . V o o rw a a rd e is d a t, m e t
u itz o n d e rin g v a n d e ru im te w a a rin d e a p p a ra tu u r is o p g e ste ld e n d e ru im te m e t a p p a ra tu u r d ie d e rin g
a a n stu u rt (m e e s ta l d e b ra n d m e ld c e n tra le ), d e k a b e l d o o r ru im te n lo o p t d ie v a n e lk a a r z ijn g e sc h e id e n .

31. •Functiebehoud vereist

32. 17.9 Functiebehoud van de transmissiewegen
17.9.1 Algemeen
Functiebehoud geldt voor alle transmissiewegen, met uitzondering van de
transmissieweg tussen de centrale eenheid enerzijds en de
ontruimingshandmelders en/of eventueel aanwezige automatische
brandmelders anderzijds.
Transmissiewegen waarvoor functiebehoud geldt, moeten gedurende
minimaal 30 min na het ontstaan van een brand blijven functioneren.
OPMERKING Dit betekent dat binnen 30 min na het ontstaan van een
brand geen draadbreuk en/of sluiting in de transmissieweg mag ontstaan
als gevolg van die brand.
2575 transmissiewegen
2575 transmissiewegen

33. 17.9.2 Voorzieningen voor functiebehoud
Om voldoende functiebehoud van de kabel te kunnen waarborgen moeten
één of meer van de hierna volgende voorzieningen worden toegepast.
a) Een type kabel toepassen waarvan met de beproevingsmethode uit
NEN-EN 50200 is aangetoond dat de kabel een functiebehoud van
ten minste 30 min heeft.
Een kabel met functiebehoud moet volgens 17.9.3 worden bevestigd.
b) Een kabel zonder functiebehoud zo beschermen (bijvoorbeeld door
bouwkundige maatregelen) dat deze minimaal 30 min na het ontstaan
van een brand als transmissieweg blijft functioneren;
c) Een technische voorziening treffen die er voor zorgt dat de
transmissie volledig via een andere transmissieweg mogelijk blijft.
OPMERKING Door bijvoorbeeld een ringnetwerk toe te passen, waarbij het
deel dat door een brand wordt getroffen volledig wordt geïsoleerd, kan
worden gerealiseerd dat de transmissie volledig via een andere
transmissieweg blijft functioneren. Voorwaarde is dan wel dat de kabelweg
door gescheiden ruimten loopt, met uitzondering van de ruimte waarin de
apparatuur is opgesteld en de ruimte met de apparatuur die de ring
aanstuurt (meestal de centrale eenheid)
2575 voorzieningen
2575 voorzieningen

34. 1 7 .9 .3 B e v e s tig in g v a n d e k a b e l
O m h e t b e o o g d e fu n c tie b e h o u d v a n d e tr a n s m is s ie w e g te k u n n e n
w a a r b o rg e n , m o e t h e t b e v e s tig in g s s y s te e m v a n e e n k a b e l z o a ls b e d o e ld in
1 7 .9 .2 a ), e e n m a te v a n fu n c tie b e h o u d b ij b r a n d b e z itte n d ie te n m in s te
g e lijk is a a n d e m a te v a n fu n c tie b e h o u d v a n d e k a b e l.
B e v e s tig in g s s y s te m e n m o e te n d a a ro m a a n d e v o lg e n d e e is e n v o ld o e n :
- to e p a s s in g v a n k u n s ts to f b e v e s tig in g s m a te ria a l o f k u n s ts to f
k a b e lg o te n , -la d d e rs o f k o k e rs is n ie t to e g e la te n ,
b e h o u d e n s b ij b u is < 1 " ;
- in d ie n k a b e lg o te n , -la d d e rs o f -k o k e rs (> 1 " ) a a n h o u te n
c o n s tru c tie d e le n w o rd e n b e v e s tig d , is d it a lle e n o v e re e n k o m s tig fig u u r
1 1 m e t d o o r g a a n d e b o u te n in h e t v e rtic a le d e e l v a n h e t
c o n s tru c tie d e e l to e g e la te n ;
2575 Bevestiging
2575 Bevestiging

35. Beproevingsmethode voor het functiebehoud bij brand van
niet-beschermde dunne kabels voor gebruik in noodcircuits
- de kabel moet bevestigd zijn d.m.v. metalen beugels
zoals aanbevolen door de kabelfabrikant (art. 8.2)
NEN
NEN-
-EN 50200
EN 50200

36. Gevangenisstraf
Gevangenisstraf

37. NPR 6095
NPR 6095-
-1:2002
1:2002
1 0 .2 .3 B e v e s tig in g v a n d e k a b e l
O m b ij b ra n d d e b e o o g d e fu n c tie v a n d e tra n s m is s ie w e g te
k u n n e n w a a rb o rg e n , b e h o o rt h e t b e v e s tig in g s s y s te e m v a n
d e k a b e l te n m in s te g e lijk te z ijn a a n d e m a te v a n
fu n c tie b e h o u d v a n d e b e tre ffe n d e k a b e l.
A a n b e v o le n w o rd t o m d e to e te p a s s e n
b e v e s tig in g s s y s te m e n te to e ts e n a a n d e v o lg e n d e c rite ria :
- g e e n v a n d e to e g e p a s te b e v e s tig in g s m a te ria le n ,
p ijp e n , k a b e lg o te n , -la d d e rs e n – k o k e rs , e .d . z ijn v a n
k u n s ts to f;
- k a b e lg o te n , -la d d e rs o f -k o k e rs d ie a a n h o u te n
c o n s tru c tie d e le n w o rd e n b e v e s tig d , z ijn
o v e re e n k o m s tig fig u u r 1 u itg e v o e rd m e t d o o rg a a n d e
b o u te n in h e t v e rtic a le d e e l v a n h e t c o n s tru c tie d e e l.

38. Normen
Normen
DIN4102/12 FB E-installatie (1991)
NEN-EN50200 FB E-installatie mei 2000
EN 50362 FB Voedingskabels 2003
NEN 2535 brandmeld oktober
1996
NEN 2575 ontruiming september 2000
NEN 2443 parkeergarages april 2000
NPR NVBR/LNB parkeergarages december 2002
NPR 6095 rookbeheersing april 2002
NPR (2576) functiebehoud doel 2005

39. NPR 2576
Het voldoen aan de eisen voor transmissiewegen met functiebehoud
kan op de volgende manieren worden aangetoond:
• 4.4.1 Kabelsysteemoplossing met functiebehoud
• 4.4.2 Bouwkundige oplossingen
• 4.4.3. Technische oplossingen

40. NPR 2576:2004
6.1 Kabel in de grond
Figuur 20 — Kabel in de grond
Tabel 2 — Vereiste dekking afhankelijk van prestatie-eis functiebehoud
500
90 min
500
60 min
500
30 min
a! (mm)
Prestatie-eis
Overgangen naar andere beschermingswijzen of kabel met functiebehoud worden beschreven in 6.6.

41. Figuur 21 — Kabel in horizontale constructies
Legenda
1 afwerkvloer
2 beton
Tabel 3 — Vereiste dekking afhankelijk van prestatie-eis
functiebehoud
120
70
90 min
90
50
60 min
50
30
30 min
A2 (mm)
A1 (mm)
Prestatie-eis
Standaard kabel in buis
TOELICHTING Indien de betonnen vloer tevens het plafond is van de onderliggende verdiepingsvloer zal de temperatuur aan de onderzijde van de vloer bij een brand
verder oplopen dan bij een brand boven de vloer. De bescherming tegen invloed van temperatuur van onderaf behoort daarom groter te zijn dan van bovenaf.

42. Ontw. NPR 2576:2004
6.3 Kabel in verticale constructies
Tabel 4 — Vereiste dekking afhankelijk van prestatie-eis functiebehoud
120
90 min
90
60 min
50
30 min
A (mm)
Prestatie-eis
Standaardkabel in buis

43. Figuur 23 — Kabel in brandwerende schacht, kruipruimte, kanaal,
verhoogde vloer of boven een brandwerende plafondconstructie
Standaardkabel op kabelladder of montageprofielen met metalen kabelklemmen is toepasbaar in een schacht of kruipruimte met
bouwkundige brandwerendheid groter dan, of gelijk aan, de geëiste duur van functiebehoud van de transmissieweg. Bij de toepassing
van standaardkabel met standaard-montage in een schacht of kruipruimte die bouwkundig brandwerend is uitgevoerd behoort het
voorbehoud te worden gemaakt dat dit alleen is toegelaten indien aan voorwaarden a en b is voldaan.
a) In de schacht, kruipruimte, kanaal of verhoogde vloer mogen zich alleen leidingen voor elektrische, werktuigbouwkundige en
sanitaire installaties bevinden.
b) In de schacht, kruipruimte, kanaal of verhoogde vloer mogen geen apparaten of machines aanwezig zijn die als
ontstekingsbron kunnen fungeren.
TOELICHTING Dit voorbehoud is noodzakelijk om zeker te stellen dat in genoemde situaties geen brand kan ontstaan. Een dergelijk
brand zou namelijk het beoogde functiebehoud teniet kunnen doen. De brandwerendheid van een plafondconstructie kan niet worden
gegarandeerd, indien daarin verlichtingsarmaturen, noodverlichting, luidsprekers, ventilatievoorzieningen en dergelijke zijn
ingebouwd.

44. Figuur 25 — Ringleiding/redundante uitvoering
Legenda
1 redundante verbinding of 2e transmissieweg
2 uitgang
3 ingang
4 ringleiding (netwerk)
5 interface
Voorwaarden waaronder kan worden volstaan met standaardkabels:
— komende en afgaande aders moeten in gescheiden kabels zijn ondergebracht;
Deze kabels moeten door brandwerend gescheiden ruimten zijn aangelegd met uitzondering van de ruimte waarin de apparatuur is opgesteld en de ruimte met de
apparatuur die de ring aanstuurt (meestal de centrale);
— een storing in een ringleiding moet automatisch worden geïsoleerd;
TOELICHTING 1 De storing wordt hierdoor beperkt tot de maximale omvang die wordt aangegeven in de - voor de desbetreffende componenten - geldende norm.
TOELICHTING 2 Fabrikanten leveren hiervoor kortsluitisolatoren die kunnen zijn geïntegreerd in de elektronica van het element, in de behuizing van het element of los
kunnen worden geplaatst.
— een kortsluitisolator behoort functioneel te zijn over alle aders in de ringleiding;
VOORBEELD Indien voor de voeding naar elementen een separaat aderpaar wordt gebruikt, behoort in beide aders hiervan een kortsluitisolator te worden geplaatst.
— een kortsluiting in een transmissieweg tussen de centrale en het eerste element op de ringleiding mag niet tot gevolg hebben dat de elektronica in de centrale defect raakt
waardoor de ringleiding uitvalt.

45. 7.2 "Fail-safe circuit"
Het "Fail-safe circuit" is voor bijna alle sturingen toepasbaar, met
uitzondering van sturingen door data of analoge signalen.
Legenda
1 brandmeldcentrale
2 brandbeveiligingsinstallatie
Een circuit behoort als volgt te zijn opgebouwd:
Een spanningsturing is noodzakelijk, uitsluitend een "normally closed" (NC) contact toepassen in "Fail-safe circuits".
"Fail-safe circuits" behoren niet te worden toegepast wanneer dit gevaar (bijvoorbeeld bij de aansturing van een CO2 blusgasinstallatie) of overlast
met zich meebrengt.
Door het aangegeven nadeel van "Fail-safe circuits" gaat de voorkeur uit naar het toepassen van de houdfunctie.
7.3 Houdfunctie
ledere transmissieweg die wordt gebruikt voor de sturing van brandbeveiligingsinstallaties (zie bijvoorbeeld 7.13.4 van NEN 2535)
moet voldoen aan functiebehoud.
Alleen indien de sturingen binnen één minuut na de brandmelding worden geactiveerd en de aangestuurde installatie over een houdfunctie beschikt,
behoeft de transmissieweg niet aan de functiebehoudvoorwaarde te voldoen.
In een brandmeldcentrale bevindt zich besturingsapparatuur (bijvoorbeeld een relais), waarmee brandbeveiligingsinstallaties worden gestuurd.
Tussen de besturingsapparatuur en een brandbeveiligingsinstallatie kan standaardkabel worden toegepast onder de volgende voorwaarden:
a) De brandbeveiligingsinstallatie onthoudt de sturing vanuit de brandmeldinstallatie. Dit betekent dat als de sturing (bijvoorbeeld een spanning
op de stuurkabel of een stroompuls) weer wordt weggenomen, de brandbeveiligingsinstallatie in de gestuurde toestand blijft. De
consequentie hiervan is dat de brandbeveiligingsinstallatie handmatig moet worden hersteld;
b) De sturing wordt uitgevoerd binnen één minuut nadat de brandmelding op de brandmeldcentrale optisch en akoestisch wordt gesignaleerd

46. Functiebehoud door sprinklerinstallaties
• De kabel dient binnen het aangegeven gebied (y) - in het sproeivlak van
de sprinkler gemonteerd te worden.
Toelichting: De temperatuur in de ruimte kan niet hoger worden dan 68 °C
(tot 74 °C) waarbij de kabel zijn functie behoudt.
X=500mm; Y=500mm
• Toelichting: de afstanden x en y zijn als volgt bepaald:
• - afstand x conform sprinklervoorschrift VAS voor vrije ruimte van
voor het sproeivlak;
• - afstand y is gebaseerd op het maximaal koelend effect.

47. Ontw. NPR 2576:2004
Kabelsysteemoplossingen met functiebehoud
De prestatie-eisen m.b.t. functiebehoud kunnen alleen dan worden gehaald wanneer er sprake is van een kabel met functiebehoud in
combinatie met het kabeldraagsysteem met functiebehoud en bevestigingsmateriaal met functiebehoud gemonteerd tegen een ondergrond die
ook aan deze prestatie-eis voldoet.
Kabels met functiebehoud behoren te zijn gecertificeerd conform NEN-EN 50200 en NEN-EN 50362 en DIN 4102 deel 12);
— montagesystemen met functiebehoud behoren te zijn gecertificeerd conform DIN 4102 deel 12;
— bevestigingsmaterialen met functiebehoud behoren te zijn gecertificeerd conform
DIN 4102 deel 2 en/of deel 12;
— de waarde m.b.t. de prestatie-eis functiebehoud wordt bepaald door de laagste classificatie van een van de
componenten. (30/60/90 minuten).
VOORBEELD Kabel 30 minuten met functiebehoud; draagsysteem 90 minuten functiebehoud resulteert in een systeem met
30 minuten functiebehoud.
Van de bevestigingsafstanden genoemd in de toelichting van de NEN 1010 mag worden afgeweken mits het voldoen aan de
prestatie-eis wordt aangetoond met certificaten.
Als lassen is toegestaan dan behoort de gecertificeerde lasmethode, zoals in dit hoofdstuk omschreven, te worden toegepast.
Mechanische beschadiging als gevolg van brand van het kabeltracé met functiebehoud behoort te zijn uitgesloten.
1) DIN 4102 deel 12 is hierin meegenomen om onderlinge uitwisselbaarheid van kabels, montagesystemen en bevestigingsmaterialen mogelijk te maken

48. Prestatie
Prestatie-
-eis
eis
Signaalkabels
Signaalkabels

49. Toepassingen
Toepassingen

50. Prestatie
Prestatie-
-eis
eis
Voedingskabels
Voedingskabels

51. Functiebehoud voedingskabels
Functiebehoud voedingskabels
“Brandveilig gebouw installeren” 2e druk 1993 (oud)
“Brandbeveiligingsinstallaties” - 1e druk 2002 (nieuw)
Artikel 12
De voedingskabels t.b.v. brandpreventieve installaties
moeten gedurende 30/60/90 minuten blijven functioneren.
- brandweerliften
- blusinstallaties
- sprinklerpompen
- overdrukventilatie
- rook/warmte afvoer
- rolluiken

52. Boek “Brandbeveiligingsinstallaties”
Boek “Brandbeveiligingsinstallaties”

54. brandtesten
brandtesten
De testen
De testen

55. Overzicht
Overzicht normering
normering
landelijk
Internationaal
IEC
Europa
CENELEC BS SEV
DIN (VDE)
60754-2
EN 50267
(HD 602)
6425 deel 2 TP 20B/3B 3.4.4
0472 deel 813
60332-3 HD 405.3 4066 deel 3 TP 20B/3B 3.4.1.3
0472 deel 804 C
60331 --- 6387 (CWZ) TP 20B/3B 3.4.2
0472 deel 814
61034 HD 606 7622 TP 20B/3B 3.4.3
0472 deel 816
60332-1
EN 50265
(HD 405.1)
4066 deel 1 TP 20B/3B 3.4.1.1
0472 deel 804 B
--- --- --- ---
4102 deel 12
Corrosiviteit van
brandgassen
Brandgedrag van
kabelbundels
Isolatiebehoud (FE)
Rookdichtheid van
brandgassen
Vlamdovendheid
van kabels
Functiebehoud (E)
van kabelinstallaties
NEN-EN50200

56. IEC60332
IEC60332-
-1 en
1 en -
-3
3
Vlamdovendheid
Kabelbundels /
brandvoortplanting

57. IEC 60332
IEC 60332-
-3 niet gepasseerd
3 niet gepasseerd

58. IEC 60332
IEC 60332-
-3 wel gepasseerd
3 wel gepasseerd

59. FE <> E
FE <> E
Onderscheid Isolatiebehoud (FE) en Functiebehoud (E)

60. Isolatiebehoud FE
Isolatiebehoud FE

61. Kabelsoorten m.b.t. brand
Kabelsoorten m.b.t. brand
FE180
PVC………………conv. brandvoortplanting, gassen en rook
PVC zelfdovend..tegenw. brandvoortplanting in bundels, gassen en rook
MB………………..geen voortplanting, wel gassen en rook
MBZH…………….geen voortplanting, geen gas en nagenoeg geen rook
FE………………...Isolatiebehoud
E………………….Functiebehoud

62. EN 50200
EN 50200

63. Tijdens de proef
Tijdens de proef

64. Na de test
Na de test

65. Functiebehoud E30/E60/E90
Functiebehoud E30/E60/E90
FUNCTIEBEHOUD
FUNCTIEBEHOUD
TEST
TEST

66. Functiebehoud testbunker
Functiebehoud testbunker

67. Blik in de oven
Blik in de oven
Verlegging met
BETAfixss®
Kabelgoot
Kabelladder
beugels
verzamelbeugels

68. Voor de brand
Voor de brand

69. Standaard brandkromme
Standaard brandkromme
DIN 4102 deel 12 ISO Temperatuurcurve
0 30 60 90 120 150 180
500
1000
[K
]
T
-T
0
[m
in]

70. Tijdens
Tijdens

71. Bediening en bewaking
Bediening en bewaking
DIN 4102 deel 12
Brandtestlaboratorium
Studer Däniken

72. Na de brand
Na de brand -
- doorbuiging
doorbuiging

73. Na de brand
Na de brand -
- mantel
mantel

74. Vervorming tijdens brand
Vervorming tijdens brand

75. Niet bestendige draadgoot
Niet bestendige draadgoot

76. Theorie
Theorie
• Waarom functiebehoud?
• Wanneer functiebehoud?
• Prestatie-eis (normen)
• Gedrag tijdens brand

77. Oplossing
Oplossing Cable
Cable Masters
Masters
Functiebehoudkabels
en -draagsystemen van
Studer

78. Studer:
z Ruim 60 jaar ervaring in kabel
z Functiebehoud vanaf 1985
z Wereldwijde verkoop
z Meer dan 95% halogeenvrije producten
z Werkt voor 23 kabelproducenten in Europa
Studer
Studer

79. Kabelopbouw Studer
Kabelopbouw Studer
Installatiekabel 600/1000V NHXH FE180/E30-E90
Brandmeldkabel met mech. Afscherming 230V JE-H(St)HRH...Bd FE180/E30-E90
E30-E90
FE180
Vlambarrière: Banden
Vlambarrière: Banden
Betaflam
Betaflam

80. JE installatiekabel voor industriële toepassing
(st) statisch scherm
H halogeenvrij brandbestendig/vlamdovend
Bd gebundeld (twisted pair)
N VDE genormeerd
HX halogeenvrije polymeer, vernet
H halogeenvrij brandbestendig/vlamdovend
C scherm van koperdraad, concentrische aarde
FE180 isolatiebehoud 180 minuten
E30 functiebehoud 30 minuten
Typering
Typering

81. Afgeschermde
Afgeschermde
ontruimingskabel E30
ontruimingskabel E30
vlambarière
Folieafscherming
JE-H(St)H Bd FE180/E30 1x2x1,5mm² rood
Diameter: slechts 8,9mm
èn
JE-H(St)H Bd FE180/E30 1x2x2,5mm² rood !!
Fabrikant: Studer
Vlambarrière
E30

82. Installatievoordelen
Installatievoordelen
Functiebehoud
Functiebehoud-
-
draagsystemen
draagsystemen

83. (Oktober 1991) voor alle kabeltypes
(Oktober 1991) voor alle kabeltypes
Kabelladder
Kabelladder Ondersteuning: ≤ 1200 mm
Breedte: ≤ 400 mm
Draagvermogen: ≤ 20 kg/m
Kabelgoot
Kabelgoot Ondersteuning: ≤ 1200 mm
Breedte: ≤ 300 mm
Draagvermogen: ≤ 10 kg/m
Kabelbeugel met
Kabelbeugel met
ondersteuning
ondersteuning
Montageafstand: ≤ 600 mm
Afstand
Afstand-
-/
/
Enkelvoudige beugel
Enkelvoudige beugel
Montageafstand: ≤ 300 mm
Standaardverlegging
Standaardverlegging

84. Kabelgoot
Kabelgoot
Belastbaarheid tot 20 kg/m
Ondersteuning tot 1500 mm
Gootbreedte tot 500 mm

85. Kabelladder
Kabelladder
Belastbaarheid tot 20 kg/m
Ondersteuning tot 1500 mm
Ladderbreedte tot 500 mm

87. (Oktober 1991) voor alle kabeltypes
(Oktober 1991) voor alle kabeltypes
Kabelladder
Kabelladder Ondersteuning: ≤ 1200 mm
Breedte: ≤ 400 mm
Draagvermogen: ≤ 20 kg/m
Kabelgoot
Kabelgoot Ondersteuning: ≤ 1200 mm
Breedte: ≤ 300 mm
Draagvermogen: ≤ 10 kg/m
Kabelbeugel met
Kabelbeugel met
ondersteuning
ondersteuning
Montageafstand: ≤ 600 mm
Enkelvoudige
Enkelvoudige
beugel
beugel
Montageafstand: ≤ 300 mm
Standaardverlegging
Standaardverlegging

88. Verlegging in halogeenvrije buis
Verlegging in halogeenvrije buis
Uw voordeel: Ongeëvenaard grote beugelafstand.
Halogeenvrije installatie. Optisch strakke installatie.
1200 mm 1200 mm
Betaflam kabel - Betafixss bevestiging E30/E90

89. Verlegging in halogeenvrije buis
Verlegging in halogeenvrije buis
Betaflam kabel - Betafixss bevestiging E30/E90
Halogeenvrije produkten:
- sokken
- bochten
- flexibele buis (16 en 20 mm)

90. Beugels met profielrail
Beugels met profielrail
Uw voordeel: Dankzij 800 mm afstanden minder beugels
nodig. Gezekerde verlegging ook vertikaal en met
meervoudige verlegging geen tegenschaal nodig.
Betaflam kabel - Betafixss bevestiging E30/E90
800 mm

91. Halogeenvije buis met rail
Halogeenvije buis met rail
Uw voordeel: Ongeëvenaard grote beugelafstand. Optisch
strakke installatie. Snelle installatie van meerdere
kabeltrajecten
1200 mm
Betaflam kabel - Betafixss bevestiging E30/E90

92. Betafixss
Betafixss Masterbeugels
Masterbeugels
Verzamelbeugels met “één-punts-ophanging”
54x70mm 70x120mm
7,5 kg draagvermogen
bevestigingsafstand 800mm
snelle installatiemethode

93. Aanleg in buis + afstanden
Aanleg in buis + afstanden
Resumé;
NEN1010-5, hoofdbepaling 522.8.1.3
m.b.t. “ondersteuning van leidingen”
Conclusie => andere oplossingen om
aan eis te voldoen.
Middels beproeving en goedkeuring;
Compleet systeem met functiebehoud.
- Montageafstand met buis ≤ 1200mm
- Montageafstand zonder buis ≤ 800mm
- Betrekken van eisende partijen

94. Masterbeugel
Masterbeugel
Uw voordeel: 7,5 kg draagvermogen, 1 punts ophanging,
bevestigingsafstand 800mm
800 mm
Betaflam kabel - Betafixss bevestiging E30/E90
Afmetingen
70x120mm

95. Mini
Mini-
-Masterbeugel
Masterbeugel
800 mm
Betaflam kabel - Betafixss bevestiging E30/E90
Uw voordeel: 7,5 kg draagvermogen, kleine beugel, 1 punts
ophanging, bevestigingsafstand 800mm
Afmetingen
54x70mm

96. Vanaf maart 2004
Vanaf maart 2004
gecertificeerd
gecertificeerd
800 mm 800 mm
Uw voordeel: Ongeëvenaard grote beugelafstand.
Beduidend lagere arbeidskosten

97. Achmeatoren Leeuwarden

98. Achmea

99. Etiket

100. Kabelgootje met functiebehoud
Kabelgootje met functiebehoud
E30 afmetingen 26x30 mm tot en met 60x100 mm; ook wit of crème
LLK2630:
Draagvermogen: 300 g/m
Bevestigingsafstand: 500mm
LLK60100:
Draagvermogen: 3000 g/m
Bevestigingsafstand: 500mm
Kabelhouder, Koppel-, bocht- en T-
stukken

101. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Functiebehoud
Functiebehoud-
-
bevestiging
bevestiging

102. Kabelsysteemoplossingen met functiebehoud
X: is van toepassing
5.2.6
X
X
stalen profielwand
5.2.5
X
gips
5.2.4
X
X
X
X
hout
5.2.3
X
X
X
staal
5.2.2
X
X
metselwerk
5.2.1
X
X
X
X
beton
Toelichting in hoofdstuk
Montage-
systeem met
functiebehoud
Vloer
Wand
Plafond
Ondergrond

103. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Beton
Beton
+ harde steensoorten
+ harde steensoorten

104. Snelmontage
Snelmontage

105. Tbv draadstang
Tbv draadstang
Ankers met inwendig schroefdraad

106. Snelmontage door isolatie
Snelmontage door isolatie

107. Snelmontage
Snelmontage

108. Slagankers E90
Slagankers E90
Anker Toepassing
KMuF10 Kabelgoot
KMuF12 Ladderbaan
KMu6F Profielrail
KDML Masterbeugel
K6 x 5 Enkelvoudig ESM/GSM

109. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Kalkzandsteen
Kalkzandsteen

110. Toepassing
Kalkzandsteen of beton
Enkelvoudig beugels ESM/GSM
Minikanaal E30
Betafixss
Betafixss HMS schroeven
HMS schroeven
max. belasting 20 kg
boordiamater 4mm

111. Toepassing
Kalkzandsteen of beton
Masterbeugel
Profielrail
Betafixss
Betafixss MMS schroeven
MMS schroeven
max. belasting 50 kg
boordiamater 6mm

112. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Hout
Hout

113. NPR 2576: 2004
NPR 2576: 2004
Rondom ⇒

114. NPR 2576:2004

115. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Staal
Staal

116. Betafixss
Betafixss profielrailklemmen
profielrailklemmen
E90 Oplossing voor bevestiging aan staalconstructies
Met schroefdraad M6
Voor flensmaten:
3 - 8 mm
8 - 14 mm
14 - 20 mm

117. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Damwand
Damwand

118. Trapeziumbevestiging
Trapeziumbevestiging
Minst slechte oplossing… geen FB mogelijk

119. Damwandprofiel
Damwandprofiel
Maximale inspanning… geen FB mogelijk

120. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Kanaalplaat
Kanaalplaat

121. KHD
KHD -
- Ankers
Ankers
Verankering in kanaalplaat

122. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Gips
Gips

123. GPS
GPS -
- Ankers
Ankers
inslaan
schroeven
Minst slechte oplossing… geen FB mogelijk

124. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Cellenbeton /
Cellenbeton /
Gasbeton
Gasbeton

125. PBD
PBD -
- Ankers
Ankers
Montage op cellen-/gasbeton

126. Montageoplossingen
Montageoplossingen
Lassen
Lassen

127. Lasdoos met functiebehoud
Lasdoos met functiebehoud
Halogeenvrije kabeldoos met Functiebehoud E30/E90
125 x 125 x 75 mm
4mm2 - 10 mm2
4 x PG 13,5/PG 16 en
4 x PG 16/PG 21

128. Junction box
Junction box

132. Bijlage B Overzicht kabelsysteemoplossingen met
functiebehoud

133. Bijlage B Overzicht kabelsysteemoplossingen met
functiebehoud

134. Ondersteuning
Ondersteuning
Service en
Service en
ondersteuning
ondersteuning

137. Internet website
Internet website
Bestekteksten in Word
Bestekteksten in Word STABU
STABU
70.6310
70.6311
70.6312
70.6313
75.6120
75.6121
75.6122
75.6123
75.6124
Hoofdstuk 70
Hoofdstuk 75
www.cablemasters.nl

138. Calculatiesoftware
Calculatiesoftware

139. De Praktijk
De Praktijk
Praktijkvoorbeelden
Praktijkvoorbeelden

140. Zo
Zo niet
niet -
- 1
1

141. Zo
Zo niet
niet -
- 2
2

142. Zo niet
Zo niet -
- 3
3

143. Praktijkvoorbeeld
Praktijkvoorbeeld -
- 1
1

144. Praktijkvoorbeeld
Praktijkvoorbeeld -
- 2
2

145. Praktijkvoorbeeld
Praktijkvoorbeeld -
- 3
3

146. Praktijkvoorbeeld
Praktijkvoorbeeld -
- 5
5

147. Praktijkvoorbeeld
Praktijkvoorbeeld -
- 6
6

148. Kabelontlasting bij verticale montage met
functiebehoud van meer dan 3,5 m

149. Praktijkvoorbeeld
Praktijkvoorbeeld -
- 7
7

150. Oplossing 2
Brandwerende afdichtingen op het niveau van de brandwerende
verdiepingsvloeren zorgen voor de trekontlasting tijdens brand
5.2 Ondergronden
De prestatie-eis van de ondergronden behoort op het gebied van brandwerendheid minimaal gelijk te zijn aan de
gestelde prestatie-eisen van de systeemoplossing met functiebehoud.
Bevestigingsmaterialen behoren van staal te zijn en voor functiebehoud gecertificeerd.
Indien de ondergrond niet kan voldoen aan de prestatie-eis behoort men bekabeling met functiebehoud, kabeldraagsysteem met functiebeho
en bevestigingsmaterialen met functiebehoud te gebruiken om zo de functie van de transmissieweg zo lang mogelijk te behouden.

151. Oplossing 3
Legenda:
1. Profielrail
2. BAC beugel
3. Kabel
4. Promatdoos
5. Stelschroef

152. Praktijkvoorbeeld
Praktijkvoorbeeld -
- 7
7

153. Praktijkvoorbeeld
Praktijkvoorbeeld -
- 9
9

154. Referenties
Referenties
Referentieprojecten
Referentieprojecten

155. Rijkswaterstaat Directie NH
Rijkswaterstaat Directie NH

159. Beursplein
Beursplein

161. Stadion
Stadion Roda
Roda JC
JC

162. Rijksmuseum Amsterdam
Rijksmuseum Amsterdam
Grootste museum van Nederland

163. Abe
Abe Lenstra Stadion
Lenstra Stadion
Heerenveen

164. Monte
Monte Video Toren
Video Toren
Rotterdam, woningen en kantoren

165. ROC
ROC Goes
Goes

166. Resumé
Resumé
Antwoord op:
Antwoord op:
Prestatie
Prestatie-
-eis, waarom, wanneer en hoe?
eis, waarom, wanneer en hoe?
Conclusie:
Conclusie:
Functiebehoud garandeert veiligheid
Functiebehoud garandeert veiligheid
en
en
Cable
Cable Masters
Masters is graag uw
is graag uw
systeempartner voor
systeempartner voor
functiebehoudoplossingen
functiebehoudoplossingen

167. Functiebehoud
Functiebehoud