De ijskelder

1. Deijskelder: eeningenieusgebouw
We kunnenhetonsbijnanietmeervoorstellen,maarerwas eentijd
dat we leefdenzonderkoelkastenendiepvriezers.Hoe zorgdenze dan
voor de koele drankenenroomijs?Inde winterwerdhetijsvanmeren
envijversopgeslageninde ijskelder.Deze kelderbewaardedatijstot
inde zomer.Zokondenze ookin de zomergenietenvanfrisse
drankjes.
IJswinningwaseenzwaarwerk.Bij de eerste koude dagen
verwijderdende eigenaarshetdrijvend‘vuil’(takken,bladeren…) uit
de vijvers.Vanzodrade ijslaag eenaantal centimeterdikwas,konden
ze met houwelenenijszagenhetijslosmakenennaarde kelder
brengen.Somsovergotenze hetdaarmetwaterzodatzich eendichte
ijsmassavormde.Tijdensde zomermoestenze dusstevighakkenom
dagelijksijsinhet kasteel te voorzien.
In 1860 ontstondende eerste ijsfabriekenenrond1914 wordtde
koelkastgeïntroduceerd.Ditbetekende de stilledoodvande
koeltechniekenmetnatuurijs.
Hoe werktdit nu precies?
1) Bekijkde ijskelderaandachtig.Waaromwerdde ijskeldernupreciesopdeze plekgebouwd?
 …………………………………………………………………………………………………………
 …………………………………………………………………………………………………………
 …………………………………………………………………………………………………………
2) Gebruikje kompasomte bepalennaarwelke richtingde ingangvande keldergerichtis.
De ingangvande kelderisgerichtnaarhet…………………………………………………
Welke redenzouditkunnenhebben?…………………………………………………………………………………………………
3) De inhoudvande kelder
Eenijskelderiseengemetselde keldermeteeninhoudvanongeveer………..kubieke meter.
4) Wat nu?
Ondertussenisde voormalige ijskelderophetKasteeldomeineenideale verblijfplaatsvoor
……………………………. Het is éénvande belangrijksteinde regiometverschillende soorten.Ze houden
er hunwinterslaap.De aantallenschommelenvooral de laatste tienjaartussende 10 en20. Net
bovenhetvriespuntisde idealetemperatuurvoorhunwinterverblijfplaats.Bij gebrekaangrotten
gaan ze de ijskelderin.Ze kruipendiepweginkraken,oude voegenenspleten.Somskanje ze
nauwelijkszien.
Tijdenshunwinterslaapoverlevenze ophunvetvoorraaddie ze aanlegdendoortijdensde
herfstperiode veel insectente eten.Deze dierenzijnwel enormkwetsbaar:elke verstoringkanhen
wakkermaken.Ookal slapenze diep,ze kunnengemakkelijkverstoordwordendoorlicht,geluiden
(vooral) warmte.Alsze merkendathetweerwarmerwordt,vliegenze opnieuwuit.Hunzomeris

2. vollediganders:danlevende vrouwtjesinkolonies.Samenzoekenze warme,droge plaatsenuit,
zoalskerk- of kasteelzolders.