1. ‘Oké, ik doe mee!’
Buurtproject over samenleven
Project Reggestraat e.o. 2009/2010
Waterkwartier Nijmegen
Rapportage
Tandem Welzijnsorganisatie
Nijmegen, september 2010
Oké, ik doe
mee!
2. Colofon
Opdrachtgevers
Gemeente Nijmegen
Postbus 9105
6500 HG Nijmegen
Woningbouwcorporatie Portaal
Kerkenbos 10-01
Nijmegen
Postbus 375
3900 AJ Veenendaal
Opdrachtnemer
Tandem Welzijnsorganisatie Nijmegen
Postbus 1547
6501 BM Nijmegen
www.tandemwelzijn.nl
Tekst en foto’s
Tandem Welzijnsorganisatie, Lucas Lambers
Foto werkgroep blz. 10: ‘Post van Portaal’, nr. 2 2010
Vormgeving
Tandem Welzijnsorganisatie, Lucas Lambers
3. Inhoud
‘Oké, ik doe mee!’ 4
Samen aan de slag 4
Hoe deze rapportage te lezen 4
De opdracht/doel 4
Uitgangssituatie 5
Gewenste resultaten 5
Manier van werken 7
De Activiteiten 8
Stap 0: Plan van aanpak 8
Stap 1: Vooronderzoek 8
Stap 2: Werving bewoners 9
Stap 3, De buurt in kaart 10
Stap 4 en 5: Wensen v. verandering 11
Stap 6, Enquête 12
Stap 7, Voorbereiden activiteiten 13
Stap 8, kick off 14
Stap 9, evaluatie en implementatie 14
Middelen 15
Bijlage 1: Uitnodiging Startbijeenkomst 16
Bijlage 2: Vragenlijst buurt 16
Bijlage 3: Kadootje: Oké-recept. 17
Bijlage 4: Uitnodiging Kick-Off 18
Bijlage 5: Affiche Kick-Off 19
4. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 4
‘Oké, ik doe mee!’
‘Oké, ik doe mee!’ is een leefbaarheidproject van Tandem Welzijnsorganisatie, welk
in 2008 in opdracht van Gemeente Nijmegen en woningcorporatie Portaal, onder de
naam ‘Leefregels’ is ontwikkeld met expertise van ‘Bureau Overbuur.’ Na twee pilots
in de wijken De Wolfskuil en Het Waterkwatier is het project in 2008/2009 vervolgens
uitgevoerd in het gebied Lingestraat e.o. en dit jaar in het naastgelegen gebied
Reggestraat e.o.
Het project is gehouden in het verlengde van een door Portaal gehouden opknapbeurt
van achterpaden: nieuwe schuttingen, bestrating en verlichting en aanpassingen in
het kader van het Keurmerk Veilig Wonen. Een schone, hele en veilige woonomgeving
zijn een belangrijke fysieke voorwaarde om de leefbaarheid te verbeteren. Men voelt
zich er prettiger door: het aanzien van de buurt gaat er aanzienlijk op vooruit en de
beleving van veiligheid neemt toe. Met de bedoeling om de bewoners te betrekken bij
het behoud daarvan zorgt ‘Oké, ik doe mee!’ voor een oppepper in sociale zin.
Samen aan de slag voor een positieve impuls aan de sfeer en leefkwaliteit
‘Oké, ik doe mee!’ wordt gehouden in gebieden die zich onder andere kenmerken
door bewoners die zich terugtrekken achter de voordeur: uit angst voor medebewo-
ners, door gelatenheid, moedeloosheid of onverschilligheid jegens de leefomgeving.
Een veel gehoorde opmerking is: ‘Het is hier lang niet meer zoals vroeger sinds al die
nieuwe mensen hier zijn komen wonen’. ‘Oké, ik doe mee!’ doorbreekt deze houding
door bewoners samen te brengen en hen aan te zetten tot nieuw elan. Door samen
iets voor de buurt te doen dat een positief resultaat heeft, door elkaar in een prettige
sfeer te ontmoeten, door te ondervinden dat er meer kan dan je voor mogelijk hield.
Zo werkt ‘Oké, ik doe mee!’ als een opmaat voor bewoners om elkaar weer te gaan
groeten, om voor de kwaliteit van leefomgeving op te komen en om weer zorg en aan-
dacht te hebben voor hen die het in hun eentje niet redden.
Hoe deze rapportage te lezen
In de lay-out hebben we plan en verslag naast elkaar geplaatst opdat van de gekozen
aanpak per stap direct te lezen valt hoe we te werk zijn gegaan, wat we daarbij zijn
tegengekomen en wat het tussenresultaat was. Door die opzet is aan het begin van
deze rapportage, naast ‘gewenste resultaten’ te lezen wat er met dit project bereikt is.
5. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 5
Plan Verslag
De opdracht/doel
‘Bewoners gaan samen aan de slag om de leefkwaliteit van de straat of buurt te ver-
beteren door positief gedrag uit te dragen en te stimuleren’. Gemeente en Portaal
verstrekken de opdracht in het kader van het Wijkveiligheidsplan Waterkwartier met
de bedoeling dat bewoners zich mede verantwoordelijk gaan voelen voor een schone,
hele en veilig buurt.
Het project wordt volgens een 9-stappen methode, conform het traject Lingestraat,
uitgevoerd in het gebied Reggestraat e.o. Het gaat om 210 eengezinswoningen in de
straten Rivierstraat, Nierstraat, Waterstraat, Industrieweg, Schipbeekstraat, Regge-
straat en Berkelstraat.
Het project moet uiterlijk binnen 9 maanden afgerond zijn, maar het streven is een
half jaar.
Uitgangssituatie, zoals vastgelegd in de offerte
Minder budget dan voor Lingestraat noopt tot besparen op onderdelen.•
Besparingen mogen niet leiden tot wezenlijke verandering aanpak.•
Wijkmanagement neemt (eind-)redactie folders, brieven, druk-/printwerk en ver-•
spreiding voor haar rekening.
Voor activiteiten kan een beroep gedaan worden op Knelpuntenfonds STOUW en•
Bewonersbudget ’t Bod.
De buurt is met 210 woningen, verspreid over 7 straten relatief omvangrijk.•
Oriëntatie en betrokkenheid bewoners kan daardoor nogal uiteen lopen.
Gewenste resultaten
Bewoners hebben meer contact met elkaar en spreken elkaar aan op gedrag.•
Bewoners zeggen zich meer verantwoordelijk te voelen voor een prettige woon-•
omgeving en laten dat ook zien.
Bewoners zeggen de woonomgeving prettiger te vinden.•
Bewoners zeggen signalen over ongewenst gedrag vaker en gemakkelijker te•
melden bij de daartoe aangewezen instanties.
Het project moet uiterlijk binnen 9 maanden afgerond zijn, maar het streven is•
een half jaar.
Spinn off in de vorm van sterkere bewoners (empowerment), nieuw en krachtig•
buurtkader, zichtbare verbeteringen in de buurt, verbeterde relatie tussen bewo-
ners en instanties en toename van het aantal meldingen door bewoners.
Resultaten
We merken op dat de gewenste resultaten niet meetbaar, of ‘SMART’ voor de liefheb-
bers, geformuleerd zijn. Een referentiekader in de vorm van een 0-meting ontbreekt.
De op 16 mei gehouden bewonersdag ‘de kickoff’ staat centraal voor het behalen
van resultaten. Het er naar toe leven en de organisatie ervan door de werkgroep, de
buurt, die door middel van PR, oproepen en interviews in dat proces meegenomen
wordt en vervolgens de ervaring die de deelnemers op de dag zelf hebben en de
spinn-off die dat heeft.
De werkgroep had hogere verwachtingen t.a.v de opkomst, maar is toch heel tevre-
den over het resultaat. De dag was goed georganiseerd en men bespeurt een lichte
vooruitgang in de sfeer in de buurt. Er is een goede start gemaakt en het smaakt naar
meer…
Ruim 200 bezoekers hebben we geteld, waaronder ook een groep bewoners uit het
naastgelegen gebied De Lingestraat, die o.a een grote partytent beschikbaar hebben
Werkgebied
Het buurtfeest is gehouden in de centraal gelegen Reggestraat. Omdat hier ook twee
werkgroepleden wonen was dit ook een goede keus vanwege de logistiek en de we-
tenschap dat er op voldoende medewerking van de bewoners gerekend kon worden.
6. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 6
Plan Verslag
gesteld. De eerste winst: buurtschappen die belangstelling voor elkaars activiteiten
hebben en elkaar helpen door spullen aan elkaar uit te lenen. Voorheen was dit con-
tact er niet.
We hebben bewust enkele maanden gewacht met het optekenen van de bevindingen
van de werkgroep en enkele andere bewoners. Wat je later hoort is van na de hec-
tiek, is beklijft en heeft een grotere betekenis. We hebben aan een 7–tal bewoners
gerichte vragen gesteld om een indruk te krijgen van wat er bereikt is. Dat leverde o.a.
de volgende uitspraken op:
‘Ik merk dat de mensen wat vrijer met elkaar praten. Irakese bewoners zijn ope-•
ner naar ons toe’
‘Kinderen gaan leuker met elkaar om. Ze hebben kennis met elkaar gemaakt.’•
‘Meer mensen zeggen elkaar gedag’•
‘Goed om te zien dat vijf mensen, die eerst zeiden dat ze geen belangstelling had-•
den, toch zijn gekomen’.
‘De achterpaden blijven schoon. De bewoners ruimen zelf rommel op en helpen•
elkaar met de heg te snoeien.’
‘Kinderen hebben na de storm zelf de straat schoongemaakt. Het goede voor-•
beeld is gezet!’
‘Ze durven elkaar nog niet op elkaars gedrag aan te spreken.’•
‘Dit is een begin om de gedachtengang van de mensen te veranderen.•
Misschien is het een idee om samen een opschoondag te houden.’
‘Mijn schoonvader is ook komen helpen.’•
‘Ik voel me nu zeker meer verantwoordelijk voor de buurt.’•
‘Ik ken meer mensen, ik groet vaker en met de storm ben ik gaan kijken of ik•
iemand kon helpen. Ik heb oog voor de buren gekregen.’
‘Ik hoor dat veel mensen het idee hebben dat er niets gebeurd wanneer ze iets•
melden, maar dat ze daar niets van durven zeggen. Die terugkoppeling kan veel
beter en er moet veiligheid gecreëerd worden voor mensen die iets melden.’
‘Nu ik mee heb geholpen met organiseren, heb ik veel waardering gekregen en•
heb ik nog een veel sterker gevoel voor de buurt.’
‘Ik durf nu beter naar instanties te bellen als er iets aan de hand is.’•
‘Werkroepslid: ‘Ik ben trots! Ik geef mezelf een 8. Het vertrouwen van de ander is•
belangrijk. Dat heb ik hier gevonden.’
‘Werkgroepslid: ‘Ik zit al heel lang in de verenigingen, maar dit is duidelijk wat an-•
ders. Door ’t project kom je meer dingen te weten en kun je alles beter plaatsen’.
‘De gemeente was niet aanwezig. ‘t Was aardig geweest als iemand z’n gezicht•
had laten zien’
Voor de inzet van Tandem (projectleider en opbouwwerker), geven de werkgroeps-
7. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 7
Plan Verslag
Manier van werken
Tijdens een gezellige ‘startbijeenkomst’ wordt het thema bij bewoners met hulp van
acteurs aangekaart door middel van zogenoemde regiescènes: sketches waarvan
het publiek de afloop mag bepalen. De aanwezigen wordt gevraagd om een werk-
groep te vormen die het voortouw neemt om voor het project ‘Oké, ik doe mee’ een
programma voor een wijkactiviteit samen te stellen, en daar andere bewoners bij
te betrekken. Die betrokkenheid wordt onder meer verkregen door een intensieve
huis-aan-huis enquête. Bewoners wordt gevraagd of zij belang hebben bij een ont-
moetingsactiviteit, of zij daar zelf aan mee willen werken en welke ideeën zij nog
meer hebben om de buurt gezelliger te maken. Hoewel ze wèl worden geregistreerd
als ze worden genoemd, wordt er niet ingegaan op problemen. Met de vraagstelling
wordt een beroep gedaan op constructieve wensen en ideeën en positieve actie m.b.t.
gedrag en samenleven. Concrete fysieke zaken die de woning of de directe woonom-
geving betreffen worden direct doorgespeeld aan gemeente en woningcorporatie.
De uiteindelijke wijkactiviteit of ‘Kick off-activiteit’, die door de bewoners zelf wordt
georganiseerd , is een demonstratie van hoe men in de buurt met elkaar wenst om
te gaan. Hiermee is het eerste zaadje gepland voor meer duurzame, door bewoners
gedragen, vervolgactiviteiten om de leefbaarheid van de buurt te versterken.
leden gemiddeld een 9. Ze zijn zeer tevreden over de betrokkenheid van de opbouw-
werker en de ondersteuning en praktische hulp die zij hebben gekregen. De werk-
groep is graag bereid om het volgend jaar weer aan een buurtactiviteit bij te dragen.
8. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 8
Plan Verslag
Stap 1: Vooronderzoek en betrekken kaders
Ervaringen leren dat het voorlopig voldoende is om de wijkvereniging en partners over
het ophanden zijnde project te informeren.
Om bewoners bij het project te betrekken is een intensieve werving nodig. Duidelijk is
dat men weinig sociale activiteit in de buurt gewend is en de verwachting is dat men
eerst enig wantrouwen en de nodige schroom moet overwinnen alvorens zich te laten
zien.
Het vooronderzoek heeft zich beperkt tot onderlinge informatieuitwisseling tussen
opdrachtgever en –nemer en het bestuderen van sociografische gegevens. Het
project zelf zal nadere informatie genereren om een betere indruk van het gebied te
krijgen.
Hoewel afgesproken is er tussen opdrachtgever en opdrachtnemer geen formeel
overleg geweest over een eventuele fasegewijze aanpak. Opdrachtgevers zijn nauw
betrokken bij de uitvoering en over de ontwikkelingen geïnformeerd. Fase twee van
het project is ongeveer een maand later van start gegaan dan gepland omdat er eerst
nog een projectleider gevonden moest worden. Haast was geboden. Om bij aanvang
van het traject tot praktische afstemming te komen is met de uitvoerenden een
compacte project groep in het leven geroepen: opbouwwerker, projectleider en de
buurtregisseur van Portaal. In deze setting is de behapbaarheid van het werkgebied
Stap 1: Vooronderzoek en betrekken kaders
Projectleider legt concept plan van aanpak voor aan opdrachtgevers en er worden
nadere afspraken over de samenwerking gemaakt. Projectleider schrijft het definitieve
plan van aanpak .
De Activiteiten
Stap 0: Plan van aanpak
Tijdens een intake-gesprek worden wensen en verwachtingen van de opdrachtgever
geïnventariseerd en voorwaarden en kaders bespoken door opdrachtgever en op-
drachtnemer samen. De uitkomsten worden neergelegd in een startdocument.
De projectleider schrijft vervolgens een concept plan van aanpak.
Stap 0: Plan van aanpak
In dit stadium zijn de algemene kenmerken van de buurt benoemd. Hoewel het direct
aansluit op het gebied Lingestraat, waar het project ‘Oké, ik doe mee!’ een jaar eer-
der is uigevoerd, heerst hier een heel andere sfeer. Leven de bewoners in het naast-
gelegen gebied bij wijze van spreken ‘in de voortuin’, hier heeft men juist de neiging
om zich achter de eigen voordeur terug te trekken. …..ouder, ziekelijk, angst… weinig
contact met de buurt, niets nodig …
Evenals bij het project in de Lingestraat hoeft de lat niet hoog te liggen. Het gaat er
om positieve sociale activiteit op gang te brengen.
Zoals gezegd wordt de buurt met 210 woningen, verspreid over 7 straten, als relatief
omvangrijk gezien. Oriëntatie en betrokkenheid bewoners kan daardoor nogal uiteen
lopen. Om die reden is afgesproken om na stap 1 te overleggen of het wenselijk is dat
het project meteen de hele buurt gaat omvatten of dat het beter is om in een kleiner
gebied te starten.
Het plan van aanpak is totstand gekomen in overleg tussen programmabegeleider en
opdrachtgevers. In dit stadium was nog niet bekend wie de projectleider zou worden.
9. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 9
Plan Verslag
nogmaals ingeschat. Daarbij werd het, gelet op randvoorwaarden en haalbaarheid,
niet als zinvol ervaren om de buurt op te splitsen. Samen met de projectleider van
de gemeente en de huismeester van Portaal is een gebiedsverkenning uitgevoerd
door middel van een wijkwandeling. Deze verkenning leverde geen wezenlijk nieuwe
gezichtspunten op. Na kort overleg ‘zijn we er gewoon voor gegaan’.
De projectgroep heeft in twee bijeenkomsten de praktische uitvoering van te nemen
stappen doorgenomen. Daarbij is vooral gesproken over PR en werving van bewoners.
Een aantal creatieve en ludieke ideeën heeft ’t niet gehaald vanwege de tijdsdruk
die inmiddels was ontstaan en door gebrek aan faciliteiten. Zo bleek het bijvoorbeeld
lastig te regelen om het werkgebied af te zetten met zoneborden: ‘ Oké, ik doe mee’-
gebied’ Besloten is om de huisstijl te handhaven. Deze is in woord en beeld krachtig.
Het logo is gestileerd en er zijn bodywarmers voor de straatwerkers aangeschaft.
Stap 2: Werving bewoners
Bewoners worden schriftelijk, door middel van een brief in envelop, uitgenodigd voor
‘de startbijeenkomst’. Enkele dagen later worden alle woningen bezocht met de
vraag of men de uitnodiging heeft ontvangen en of men bereid is om te komen. Een
week later wordt de startbijeenkomst gehouden om de thematiek op een aanspre-
kende manier bij de bezoekers te introduceren.
Stap 2: Werving bewoners
Alle bewoners zijn schriftelijk uitgenodigd voor de startbijeenkomst. (zie bijlage 1)
Vervolgens zijn alle 210 woningen binnen een week bezocht om de bewoners ook
mondeling te enthousiasmeren om mee te doen. Daarbij is er 182 keer voor ons open
gedaan. 28 Bewoners bleken, ook na herhaald bezoek, niet thuis of deden niet open.
De huisbezoeken zijn gedaan door de leden van de werkgroep, vier medewerkers van
Tandem en twee medewerkers van Portaal. Ook op straat hebben zij mensen aange-
klampt.
De startbijeenkomst is op maandag 30 november gehouden in ‘Het Gemeenschaps-
huis.’ De verwachtte opkomst van 50 - 60 bewoners viel tegen. 22 Bewoners waren
er, alsmede een viertal functionarissen.
Centraal staat het optreden van Theater Ibes &Trouwborst. Twee acteurs hebben een
korte inleidende voorstelling en enkele regiescènes op maat voorbereid.
Een vergelijkbare aanpak tijdens voorgaande projecten was reeds succesvol geble-
ken. De opdrachtgevers hechtten er aan om die ook nu toe te passen.
Tijdens en na afloop van de bijeenkomst worden de bezoekers uitgenodigd om een
vragenlijst in te vullen en om zich aan te melden voor de werkgroep. De vragen
bieden de aanwezigen de gelegenheid om in algemene zin iets te zeggen over zaken
als sfeer, veiligheid, contacten en oplossingen voor concrete problemen. Dit moet de
aanstaande werkgroep materiaal opleveren om een thema te kiezen voor de te orga-
niseren bewonersdag ‘de kickoff’ in mei.
10. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 10
Plan Verslag
Ondanks een tegenvallende opkomst is het toch een gezellige avond. De regiescènes
maken wel het een en ander los en leveren gespreksstof op. De aanwezigen laten
zich positief uit over de bijeenkomst, maar staan nog wat onwennig tegenover de ge-
dachte dat er in de buurt iets ten goede kan veranderen. Men voelt zich wel gesterkt
in het idee dat ’t in ieder geval goed is om mee te doen. Evenals een slechte ervaring
wordt ook een goede ervaring rondgesproken in de buurt. We gaan er vanuit dat ook
deze z’n werk doet ….
Drie bewoners melden zich aan voor de werkgroep. Omdat dit een vrij smalle basis is
wordt de vragenlijst enkele dagen huis-aan-huis verspreid in de buurt, met de oproep
om alsnog actief mee te doen. Deze actie heeft geen zichtbaar resultaat, maar zorgt
er wel voor dat ’t project nogmaals onder de aandacht van de bewoners is gebracht.
Omdat goede communicatie het o.a. moet hebben van ‘de kracht van de herhaling’,
kan dit geen kwaad.
De opbouwwerker benadert ook nog een aantal mensen en krijgt van twee de toezeg-
ging dat ze ook naar de werkgroepbijeenkomsten zullen komen.
Stap 3, De buurt in kaart
I.v.m. de feestdagen wordt de 1e werkgroepsbijeenkomst, na overleg met de deel-
nemers, verplaatst naar 5 jan. Er komt niemand opdagen. Er wordt een nieuwe
afspraak met de deelnemers gemaakt en andere bekenden worden benaderd met
het verzoek om alsnog in te stappen. Twee weken later wordt er gestart met een werk-
groep die bestaat uit drie bewoners + opbouwwerker. Een kleine werkgroep, maar
gelukkig ook een hele sterke werkgroep, zoals zal blijken.
Bedoeling was dat de buurtregisseur van Portaal de bijeenkomsten zou voorzitten
en ook de projectleider aanwezig zou zijn, maar omdat ’t zo’n kleine club was zou dit
hebben geleid tot ‘professionele overkill’. Dit geldt ook voor de verdere stappen in het
traject. Wel laat de projectleider zich aan het eind nog een keer zien, op het moment
dat de laatste puntjes op de ‘i’ moeten worden gezet. In totaal zou de werkgroep vijf
keer bij elkaar komen.
De werkgroep constateert onder andere dat er veel ouderen in het gebied van de
Industrieweg en Rivierstraat wonen. In de Berkelstraat wonen veel weduwvrouwen.
Bedacht wordt dat het zou goed zijn om met de huis-aan-huis-enquête bij deze stra-
ten overdag aan te bellen, omdat men ’s avond mogelijk niet open durft te doen.
Schipbeekstraat , Nierstraat en Waterstraat vormen ‘gemengd gebied’. De alloch-
tonen die hier wonen hebben heel verschillende achtergronden. We treffen zowel
mensen van Marokkaanse, Turkse, Irakese, Colombiaanse, Chinese als Slavische
afkomst aan.
Stap 3, De buurt in kaart
Inventarisatie van de situatie in de buurt: sterkte-zwakte analyse, ook over gedrag.
Dit gebeurd binnen de werkgroep aan de hand van informatie die door middel van de
vragenlijsten is geïnventariseerd. Daar bovenop komen de ervaringen en meningen
van de werkgroep-deelnemers en meer feitelijk kennis over de wijk.
11. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 11
Plan Verslag
Stap 4 en 5: Wensen v. verandering en brainstorm concrete activiteiten
Meer onderling contact is een terugkerende wens, de gemeenschappelijke deler.
Bewoners zijn erg op zichzelf/ teruggetrokken. Een enkeling wil de bomen in Nier- en
Berkelstraat graag gesnoeid hebben of ervaart parkeerproblemen bij de aangepaste
woningen als SCH voetbalt. Ook is er de wens om een waarschuwingsbord te plaatsen
bij de bussluis in de Rivierstraat en om onderverhuur van woningen aan te pakken.
De praktische zaken worden bij Portaal en Gemeente neergelegd, en de werkgroep
gaat aan de slag met de wens om meer onderling contact binnen de buurt te hebben.
Het moet gezellig worden, er moet wat te halen zijn en bewoners moeten worden
uitgedaagd om zelf een bijdrage te leveren. Na een stevige brainstormsessie, veel
plussen en minnen en wikken en wegen wordt besloten om op zondag 16 mei een
grote buurtmaaltijd te organiseren: bewoners koken voor bewoners en gaan samen
aan tafel. Een culinaire wedstrijd - wie maakt het lekkerste of meest bijzondere
gerecht – moet voor uitdaging en kwaliteit zorgen. Een bekende Nederlandse topkok
moet publiekstrekker worden: een werkgroepslid kent Pierre Wind heel goed. Om het
programma wat meer body te geven, om voor een breder publiek interessant te zijn
en de bezoekers wat langer vast te houden zijn er enkele aanvullende activiteiten.
Vanzelfsprekend sfeermuziek en wat leuks voor de kids. Er is talent in de buurt waar
een beroep op gedaan kan worden: een zangeres met Songfestivalambitie, een volks-
zanger en een linedancegroep. Iemand heeft een geluidsinstallatie, een karaoke-ap-
paraat en een luchtkussen, popcorn- en suikerspinmachine zijn ook goed te regelen.
Daarbij wordt er een beroep gedaan op ‘Speelgoed’ en kunnen kinderen geschminkt
worden.
‘Waterkwartier kookt (over)’gaat het festijn heten.
Omdat twee werkgroepsleden in de Reggestraat wonen, deze straat centraal gelegen
is en zich goed voor een buurtactiviteit leent wordt dit de locatie. Bij een werkgroeplid
voor de deur opdat zij haar huis gemakkelijk als uitvalsbasis kan gebruiken.
Stap 4 en 5: Wensen v. verandering en brainstorm concrete activiteiten
Formuleren van wensen voor een betere buurt en concrete activiteiten die daartoe
kunnen leiden. De werkgroep doet dit naar aanleiding van de tot dusver verkregen
informatie.
Betrokkenheid bij de buurt is gering. Bewoners hebben weinig contact met elkaar.
Men trekt zich terug achter de voordeur. Oud-bewoners geven aan dat ’t niet meer
zo is als vroeger sinds er zoveel nieuwkomers zijn. Er zijn relatief veel ouderen met
gezondheidsproblemen: long- en ademhalingsklachten. Er is wat ergernis over zwerf-
afval en hondenpoep, maar niet veel. Men voelt zich weinig serieus genomen door
gemeente en instanties: reageren niet tot nauwelijks op meldingen.
Hoewel men er nog niet erg in geloofd is men positief over ‘Oké, ik doe mee’. Goed
dat er een keer iets leuks voor de bewoners wordt georganiseerd… Misschien doen
ze wel mee als het zover is. ..
12. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 12
Plan Verslag
Stap 6, Enquête
Wensen en ideeën van bewoners over de leef- en gedragsregels inventariseren. Op-
stellen en voorbereiden enquête, uitvoeren enquête, verwerking en interpretatie van
de gegevens.
Stap 6, Enquête
Voor de enquête is de vragenlijst gebruikt die ook voor de inventarisatie in de Linge-
straat is gebruikt (zie bijlage ‘Vragenlijst buurt’). Deze is huis-aan-huis verspreid met ’t
verzoek om hem in te vullen en met de aankondiging dat ie een week later zal worden
opgehaald.
De vragen lijst is beperkt en is vooral bedoeld om gericht in contact te komen met de
bewoners en om steun te zoeken voor het programma-idee.
Alle 210 woningen zijn vervolgens bezocht, twee tot drie keer wanneer er niemand
thuis bleek te zijn. Uiteindelijk bleken 58 huishoudens bereid om aan inventarisatie
mee te werken, een bereik van 28 %. Wie meewerkte ontving een kleine attentie in de
vorm van een pak pasta met speciaal Oké-recept. Zie Bijlage 4 voor de vragenlijst.
De huis-aan-huis bezoeken zijn erg intensief maar zijn ook leuk en spannend om te
doen. En door zoveel bewoners te spreken leer je de buurt pas echt goed kennen:
een paar intensieve gesprekken zeggen meer dan de mooiste cijfers. Daarbij zijn de
gesprekken prima voor de PR en een uitstekend middel om nog een aantal bewoners
over de streep te trekken om mee te doen. Een voorwaarde is wel dat de bezoeken
worden afgelegd door mensen die hart hebben voor de buurt en goede communica-
tieve vaardigheden hebben. Zij moeten daarbij in staat zijn om gemopper en defai-
tisme om te buigen naar een positieve grondhouding. Een hele klus.
Wat opvalt is dat veel bewoners erg op zichzelf zijn, betrokken op eigen huis en leven
en weinig naar buiten/de buurt zijn gericht. Relatief veel ouderen en mensen die ziek
zijn. Longklachten lijken relatief veel voor te komen. Bij het eerste contact houdt men
de boot af. Wie zich toch laat verleiden tot een gesprekje lijkt langzaam te ontdooien
en begint langzaam aan enige belangstelling te tonen. Velen geven in eerste instantie
aan dat zij in een prettige buurt wonen en, wat dat betreft, geen belangrijke wensen
te hebben.
De vraag is welke betekenis je er aan moet geven dat bijna 10 % van de bewoners
niet open doet voor de enquêteur, terwijl men wèl thuis is.
85 % Van de respondenten staat achter een buurtfeest met het gekozen thema. Men
vindt het een goed idee. 8 % (17 respondenten) is bereid om op de dag zelf hand- en
spandiensten te leveren. Een enkeling is bang dat het feest uit de hand loopt, maar
kan niet goed aangeven waar hij dit op baseert.
Tijdens de enquête komen de bewoners met nog vijftien andere ideeën voor het feest
waarvan er vijf zo in het programma kunnen worden opgenomen. Daarbij komen er
ook ideeën los voor een eventueel vervolg en om de buurt gezelliger te maken.
13. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 13
Plan Verslag
Activiteiten die bijdragen aan onderling contact en sfeer zijn veruit favoriet bij 79 %
van de respondenten. 31% zegt bereid te zijn om er aan deel te nemen.
11 Bewoners willen de buurt een vrolijker uitstraling geven door de straten schoon te
houden, voortuinen op te knappen en iets te doen met straatversiering en een betere
verlichting.
Zeven bewoners willen graag een goede speelvoorziening of een kinderboerderij, bv.
op het veldje aan de Nierstraat, en meer activiteiten voor kinderen en jongeren.
Enkele bewoners zouden graag meer jonge gezinnen naar de buurt zien komen en
zouden er voor willen waken dat er geen mensen met een crimineel verleden in de
buurt worden geplaatst.
81 % van de ondervraagden vindt het een goed idee om met ‘Buurtrangers’ aan de
slag te gaan. 10% Wil daar ook daadwerkelijk een bijdrage aan leveren door bv. groep-
jes kinderen te begeleiden.
Stap 7, Voorbereiden activiteiten en ‘Kick off’
Voorbereiden met werkgroep, partners en werven bewoners.
Stap 7, Voorbereiden activiteiten en ‘Kick off’
De voorbereiding is een hele klus. De werkgroep is van beperkte omvang, dus komt
al het werk op slechts enkel schouders. Daarbij is men het niet gewend om dit soort
feesten te organiseren. De opbouwwerker schiet hier op alle fronten te hulp: zorgt
voor structuur, geeft praktische tips, wijst de weg in instellingen- en gemeenteland,
enthousiasmeert en steekt ook zelf de handen ver uit de mouwen. De woningbouw-
corporatie zorgt voor een mooi artikel met foto in haar nieuwsblad ‘Post van Portaal’.
Dit proces is erg belangrijk in verband met een eventueel vervolg. Dit is de vuurdoop
voor de actieve bewoners: zij moeten hier uitkomen met een goede ervaring en een
goed gevoel. De eerste klap naar sociale samenhang is een daalder waard, oftewel
een extra inspanning van de opbouwwerker om dit te laten slagen. Er is geen weg
meer terug!
De leden van de werkgroep ‘gaan er ook helemaal voor’ en blijken over een enorm
ritsel- en regelpotentieel te beschikken: ze kennen adresjes voor partytenten, EHBO,
muziek- en karaoke installaties, springkussens, een dansgroep, volkszangers enz. Ze
weten het voor elkaar te krijgen dat de bewoners de straat autovrij maken, elektra
beschikbaar stellen en de handen laten wapperen. Een van de werkgroepsleden stelt
haar woning beschikbaar voor het maken van hapjes, als basisvoorziening voor de
koks, de afwas en als toiletvoorziening. Tot het allerlaatste moment blijft het span-
nend of de TV-topkok z’n opwachting zal maken: de kans dat de betaalde snabbel,
waar hij een optie op heeft, niet doorgaat is reëel. Een persbericht en een speciale
flyer liggen al klaar om hem aan te kondigen… Maar helaas… De ook goede, maar
minder bekende, kok die z’n diensten gratis aanbiedt als Pierre Wind komt, moet nu
betaalt worden …. ’t Zal geen happening worden, maar dan toch hopelijk een ge-
14. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 14
Plan Verslag
Stap 9, evaluatie en implementatie
Eindgesprek met werkgroepsleden, gesprekken met enkele bezoekers. Presentatie re-
sultaten, ervaringen en conclusies naar opdrachtgevers en hieruit gezamenlijk lering
trekken voor een eventueel vervolgproject.
Stap 9, evaluatie en implementatie
Zie ook boven bij Resultaten
De werkgroep wil graag verder en ook de rest van de buurt laat in positieve zin van
zich horen. Volgend jaar wil men zich nogmaals voor een buurtfeest inzetten, maar
er zijn ook ideeën en animo om ‘de zaak warm te houden’ met kleinere activiteiten
tussendoor. Denk aan de Buurtrangers, een buurtbarbeque, een schoonmaak- en
straatpimpactie, een ruilbeurs enz. Of er een vervolg komt hangt af van de uren die
het opbouwwerk hiervoor beschikbaar krijgt. Verwachting is dat ’t initiatief nog een
keer van professionele zijde moet komen en prof. ondersteuning zal zeker nodig zijn,
met minder uren maar wel substantieel.
We beseffen dat de wijk groter is dan dit deel van het Waterkwartier en de middelen
even schaars. Zoals altijd wordt ‘t een kwestie van kiezen en daar willen we hier nog
Stap 8, kick off
Zondag 16 mei 2010. Om 11 uur laten de eerste bewoners zich al aarzelend zien. Ze
nestelen zich in groepjes in hun voortuintjes en een enkeling waagt ’t het feestterrein
te betreden. Portaal heeft de koffie klaar en schenkt die vanaf een terrasje voor de
nieuwe Portaalbus. Bezoekers die komen blijven plakken, da’s een goed teken: het
programma werkt en de sfeer is goed. Het weer houdt zich ook goed, ondanks een
lichte dreiging. ‘Speelgoed’ is ook gekomen: mooi voor de kids! ‘Ook wij hadden een
hoop lekkere dingen meegenomen. De kinderen konden bij ons koekhappen, knut-
selen met eten (jaja, eindelijk spelen met je eten en dat zonder je moeder die boos
wordt, kortom ideaal!) blikgooien, plantenbakjes maken voor je eigen kruidentuintje
en het populairste spel aller tijden: snoephappen!’, laat de projectleider in zijn rap-
portage weten. En ‘Eindelijk was er na al dat lekkers ook gezond eten wat de buurt-
bewoners zelf hadden gemaakt iedereen mocht met een bordje alle schalen langs en
er was voor ieder wat wils’. ‘Al met al een hele geslaagde dag en gelukkig hebben we
nog wat foto’s voor een echte sfeer impressie.’
Stap 8, kick off
Een bruisende activiteit, in de buurt.
Doel: bewoners laten positief gedrag zien in woord en daad.
slaagd feest.
Tandem maakt een mooi opgemaakte uitnodiging voor de bewoners, die ander-
halve week van te voren huis-aan-huis wordt verspreid. Anderhalve week omdat
aan de uitnodiging een aanmeldingsstrook zit voor deelname aan de kookwed-
strijd. Daarbij worden bewoners dmv. van affiches opgeroepen om mee te doen.
15. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 15
Plan Verslag
Middelen
Uitgaven Begroot Werkelijk
Personeel 14.049,40 14.049,40
PR en werving/drukwerk 1.535,00 552,50
Verspreiding door gemeente 0 pm
Startbijeenkomst 2.045,00 2.187,25
Ontmoetingsdag 2.440,00 2.453,02
Vergaderkosten en repres. 600,00 355,00
Totaal uitgaven 20.669,00 19.597,17
Inkomsten
Gemeente en Portaal; uren 14.049,40 14.049,40
Gemeente en Portaal: aktiviteitenkosten 2.500,00 2.500,00
Gemeente: drukwerk en verspreiding 660,00 pm
Gemeente: plaatsen borden actiegebied 200,00 0
Stouw (aan te vragen) pm 1.247,77
Het Bod (aan te vragen) pm 1.800,00
Totaal inkomsten 16.549,40 19.597,17
Over/tekort - 4.120,00 - / -
niet op vooruit lopen. Wel willen we er voor pleiten dat het te kiezen werkgebied,
doelen en manier van werken worden bepaald aan de hand van een zorgvuldige
wijkanalyse en dat deze onderdeel zijn van een gezamenlijk, centraal gecoördineerd,
wijkprogramma.
Daarbij vinden we het van belang dat er wordt ingezet op duurzame resultaten op de
langere termijn.
Waar het gaat om het betrekken van bewoners dient ‘Bottum-up’ het credo te zijn
en is het zaak om nog dichter bij hun belevingswereld en de directe belangen aan
te sluiten met een nog steviger beroep op eigen verantwoordelijkheid en inzet. Meer
dóór bewoners dan vóór bewoners. Gelet op de gewenste resultaten, zoals voor dit
project geformuleerd, kunnen een 0-meting en enige methodische finetuning mogelijk
bijdragen aan een nog betere opbrengst.
16. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 16
Bijlage 2: Vragenlijst buurt
Kookfestijn ‘Waterkwartier kookt (over)’op 16 mei in de Reggestraat.1.
Een grote buurtmaaltijd met div. act.en. We vragen de bewoners om voor
elkaar te koken en samen te gaan eten. Wat vindt u van dit idee?
Heeft ú nog ideeën voor activiteiten op die dag?2.
Wij zoeken mensen die mee willen helpen? Wilt u ook iets doen?3.
Wij hebben ook ideeën voor leuke andere activiteiten, zoals een4.
buurtruilbeurs. Wat vindt u van dit idee?
Zou u daar aan mee willen doen?5.
Hebt u zelf nog een idee om de buurt nog gezelliger te maken?6.
Zou u daar zelf ook aan mee willen werken?7.
Het lijkt ons een leuk idee om in onze buurt met buurtrangers aan de slag8.
te gaan. Wat vindt u van dit idee?
Zou u samen met andere vrijwilligers een groepje kinderen willen begeleiden?9.
Mogen we u binnenkort uitnodiging voor een bijeenkomst? (van de werkgroep)10.
Aan de bewoners van de Rivierstraat (no’s 123 t/m 155), Nierstraat (no’s 49 t/m 85),
Waterstraat (no’s 7 t/m 45), Industrieweg (no’s 2 t/m 44), Schipbeekstraat, Reggestraat en
Berkelstraat.
Herkent u zich hierin? Wilt u ook een gezellige buurt met goede contacten? Zorg
dan dat u erbij bent.
Maandag 30 november start het project
'Oké, ik doe mee!'
Wij willen graag samen met u aan de slag. Met bewoners, Tandem, Portaal en
iedereen in de buurt die ook graag mee wil werken aan een leuke, veilige buurt
met een goede sfeer.
Wat gaan we doen?
Samen plannen maken (én uitvoeren) voor een leukere buurt waarin we ons thuis
voelen.
Kom maandagavond 30 november om 19.30 naar het Gemeenschapshuis.
Er is koffie met iets lekkers en buurttheater
Entree gratis, alleen voor genodigden.
Rivierstraat (no’s 123 t/m 155)
Nierstraat (no’s 49 t/m 85)
Waterstraat (no’s 7 t/m 45)
Industrieweg (no’s 2 t/m 44)
Schipbeekstraat
Reggestraat
Berkelstraat
Het project 'Oké, ik doe mee!' wordt mogelijk
gemaakt door de gemeente Nijmegen en Portaal.
Voor informatie kunt u bellen met:
Sonia Davelaar, opbouwwerker Tandem,
tel: 024-3650170 (kantoor) of 06-12950900 (mobiel).
Ik hou van een
gezellige buurt Deze straat
is mijn thuis
Daar doe ik
graag moeite
voor
Vin jij het
wat?
Ik ook!
Ik weet het
nog niet
hoor…
Nou, vooruit,
Oké… ik doe
mee..
maar
gemakkelijk
is het niet
Bijlage 1: Uitnodiging Startbijeenkomst
18. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 18
Waterkwartierkookt(over)
Buurtmaaltijdmetmuziek,spelendans
Zondag16mei2010,van12.00tot17.00uurindeReggestraat
Aanmeldstrook
Indebrievenbusvan
Reggestraat46
Kookwedstrijd
zieachterzijdevoorspelregels
Oké,ikdoe
mee!
Bijlage 4: Uitnodiging Kick-Off
Ja,ikdoe
ookaan
dekook-
wedstrijd
mee
Bewonerskokenvoorbewoners
Opzondag16meiisereenbuurtmaaltijdvoorallebewonersvanhet‘Oké,ikdoemee’-
actiegebied.Ubentvanhartewelkomomeenhapjemeeteeten.
Bewonersdiegoedkunnenkokennodigenweuitomietslekkerstemaken.
Kookwedstrijd
Laatuvanuwbesteculinairekantzienendoeookmee!
Maakuwlekkerstegerecht,hapjeofdrankje(alleenalcoholvrij).
Uwgerechtwordtbeoordeelddooreendeskundigejuryonderleidingvaneentopkok.
Daarnagaanweaantafelomersamenvantegenieten.
Zowerkthet
Vertelonsvantevorenwatugaatmakenenvoorhoeveelpersonen.1.
VuldeaanmeldstrookinofbelofmailSoniaDavelaarvóór12mei:
tel.3650170(kantoor)of06-12950900.Email:s.davelaar@tandemwelzijn.nl
Maakeengerecht.Alleenofsamenmeteenanderebuurtbewoner2.
Bewaaruwbonnetjesgoed.Uwonkostenwordenvergoed(totmax.€25,-)3.
Brenguwmaaltijdom13.00uurnaardeReggestraat4.
Uwmaaltijdwordtbeoordeelddooreenjury,onderleidingvaneentopkok.5.
Wehebbentweeklassementen:
a.Warmeofkoudegerechten(bv.nassiofeensalade)
b.Zoet(bv.Eentaart,cake,appelflappen,enz.enz.
Om17.00uurisdeprijsuitreiking6.
Wezienuop16mei.
'Oké,ikdoemee!'–actiegebied:
Rivierstraat(no’s123t/m155);Nierstraat(no’s49t/m85);Waterstraat(no’s7t/m45)
Industrieweg(no’s2t/m44);Schipbeekstraat,ReggestraatenBerkelstraat
'Oké,ikdoemee!'wordtmogelijkgemaaktdoorTandemwelzijnsorganisatie,GemeenteNijmegenenPortaal.
Ja, ik doe ook aan de kookwedstrijd mee S.v.p aanmelden voor 12 mei
Mijn naam is Adres
Telefoon: Email
Ik maak voor personen
Chinees Stampot Hapjes Soep Pizza Pasta Taart Cake Anders
Bel mij eerst even om te overleggen
(U kunt ook zelf bellen met Sonia Davelaar: tel. 06-12950900)
Oké,ikdoe
mee!
Ik(k)ook!
19. Oké, ik doe mee - Reggestraat e.o. 2010 - Eindrapportage Blz. 19
Zondag16mei2010
v.12.00—17.00u.indeReggestraat
Kook–eneetfestijn
Metoptredensvan
StefanCuyten,PeggyMaysendeTexasRangersLinedancers
Openpodiumvoorbuurttalent
Karaoke
Speelpleziervoorkinderen
met‘Speelgoed’,springkussenenveelmeer….
Voorinformatie,belSoniaDavelaar:tel3650170(kantoor)of06-12950900.Email:s.davelaar@tandemwelzijn.nl
WaterkwartierKookt(over)
Bijlage 5: Affiche Kick-Off
Oké, ik doe
mee!
Alles kan!
En zij zagen
dat het goed
was.. Ruim 200 bezoekers
´Speelgoed´ was er ook. Bedankt!
Texas Rangers
Beeldverslag‘Waterkwartier kookt’, Reggestraat 16 mei 2010
