2. ՄԱՐՄՆԱԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆ
«ՄԽԻԹԱՐ ՍԵԲԱՍՏԱՑԻ» ԿՐԹԱՀԱՄԱԼԻՐՈՒՄ ՄԱՐՄՆԱԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒՆԻ
ԱՌԱՋՆԱՅԻՆ ԴԵՐ ԵՎ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆ։
ՄԱՐՄՆԱԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՆՊԱՏԱԿԸ ՍՈՎՈՐՈՂԻ ԱՌՈՂՋ
ԱՊՐԵԼԱԿԵՐՊԻ ՁևԱՎՈՐՈՒՄՆ Է:
ՈՐՊԵՍ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՁԵՎ՝ ԱՅՆ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ Է ՏԱԼԻՍ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ
ԱԶԱՏ, ԱՆԱՐԳԵԼ ՇԱՐԺՄԱՆ՝ ՆՊԱՍՏԵԼՈՎ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ՖԻԶԻՈԼՈԳԻԱԿԱՆ
ԶԱՐԳԱՑՄԱՆԸ: ՄԱՐՄՆԱԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆԸ ԲԱՐՁՐԱՑՆՈՒՄ Է ՄԱՐԴՈՒ
ԴԻՄԱԴՐՈՂԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ, «ԿԱՌՈՒՑՈՒՄ» Է ՃԻՇՏ ԿԵՑՎԱԾՔ, ԱՆՁՆԱԿԱՆ
ՀԻԳԻԵՆԱՅԻՆ ՀԵՏևԵԼՈՒ ՍՈՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ ՁևԱՎՈՐՈՒՄ, ԱՊԱՀՈՎՈՒՄ ՄԿԱՆԱՅԻՆ
ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄԸ ԵՎ ԱՅԼՆ։
3. ՄԱՐՄՆԱԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄՆ
ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԴՊՐՈՑՈՒՄ
ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԴՊՐՈՑ-ՊԱՐՏԵԶՈՒՄ, ՄԱՍՆԱՎՈՐԱՊԵՍ «ԻՄԱՑՈՒՄԻ ՀՐՃՎԱՆՔ»
ԾՐԱԳՐԻ 5 ՏԱՐԵԿԱՆՆԵՐԻ ԽՄԲՈՒՄ ՄԱՐՄՆԱԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՒՄ
Է ՄԻ ՔԱՆԻ ՄԱՐԶԱՁԵՎՈՎ՝
• ԼՈՂ
• ՀԵԾԱՆԻՎ
• ՔԱՅԼՔ
• ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՄԱՐՄՆԱՄԱՐԶՈՒԹՅՈՒՆ
4. ԼՈՂՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
• ԼՈՂԸ ՀԱՄԱՐՎՈՒՄ Է ԿԵՆՍԱԿԱՆ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ ՀՄՏՈՒԹՅՈՒՆ, ԻՆՉՊԵՍ
ՆԱԵՎ ԶԱՆԳՎԱԾԱՅԻՆ ՏԱՐԱԾՈՒՄ ՈՒՆԵՑՈՂ ՄԻՋՈՑ Է
ԲԱԶՄԱԿՈՂՄԱՆԻ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻՐԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ, ԿՈՓՄԱՆ,
ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ԱՄՐԱՊՆԴՄԱՆ, ԻՆՉՊԵՍ ՆԱԵՎ ԱԿՏԻՎ ՀԱՆԳԻՍՏ
ԿԱԶՄԱԿԵՐՊԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ:
• ԼՈՂԸ ՄԻԱԿ ՄԱՐԶԱՁԵՎՆ Է, ՈՐԻ ԺԱՄԱՆԱԿ ԱՇԽԱՏՈՒՄ ԵՆ ԳՐԵԹԵ
ԲՈԼՈՐ ՄԿԱՆԱԽՄԲԵՐԸ: ԱՅԴ ԻՍԿ ՊԱՏՃԱՌՈՎ ԼՈՂՈՎ ԶԲԱՂՎՈՂ
ՄԱՐԴԻԿ ՈՒՆԵՆՈՒՄ ԵՆ ՀԱՄԱՉԱՓ ԿԱԶՄՎԱԾՔ:
• ՈՐՊԵՍ ԺԱՄԱՆՑԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ՁԵՎ՝ ԼՈՂՆ ՈՒՆԻ ԲՈԼՈՐ
ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԻՐ ԿՐՈԼ, ԲՐԱՍ, ԲԱՏԵՐՖԼՅԱՅ
և ԹԻԿՆԱԼՈՂ ՏԱՐԱՏԵՍԱԿՆԵՐՈՎ։
5. ԿՐԹԱՀԱՄԱԼԻՐԸ ՍՈՆՈՐՈՂՆԵՐԻՆ
ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ Է ՏԱԼԻՍ ԶԲԱՂՎԵԼ
ՄԱՐՄՆԱԿՐԹՈՒԹՅԱՄԲ ԱՆՎԵՐՋ՝ ՏԱՐՎԱ ԲՈԼՈՐ
ԵՂԱՆԱԿՆԵՐԻՆ։ ԱՄՌԱՆԻ ԳՈՐԾՈՒՄ ԵՆ ԲԱՑՕԹՅԱ
ԼՈՂԱՎԱԶԱՆՆԵՐ, ԴԵ ԻՍԿ ՓԱԿ ԼՈՂԱՎԱԶԱՆԸ
ՇՈՒՐՋՏԱՐՅԱ Է։
6. ԼՈՂԻ ՔԱՅԼՈՒՂԻ
• ԿՐԹԱՀԱՄԱԼԻՐԻ ԾԱԾԿԱԾ ԼՈՂԱՎԱԶԱՆԸ ԳՏՆՎՈՒՄ Է ԱՐԵՎՄՏՅԱՆ ԴՊՐՈՑՈՒՄ։
ՍՈՎՈՐՈՂՆԵՐՆ ՈՒՆԵՆ ԻՐԵՆՑ ԼՈՂԻ ՔԱՅԼՈՒՂԻՆ։ ԼՈՂԻ ԳՆԱԼԸ ԻՍԿԱԿԱՆ ՀՐՃՎԱՆՔ Է 5
ՏԱՐԵԿԱՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ, ՈՐԻՆ ՀԱՆԴԻՍԱՎՈՐ ԿԵՐՊՈՎ ՊԱՏՐԱՍՏՎՈՒՄ ԵՆ․ ՀԱԳՆՎՈՒՄ ԵՆ,
ԼՈՂԻ ԻՐԵՐԸ ՏԵՂԱՎՈՐՈՒՄ ԵՆ ՈՒՍԱՊԱՐԿԵՐՈՒՄ ԵՎ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԸՆԿՆՈՒՄ։ ՇԱՐԺՎՈՒՄ
ԵՆՔ ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԴՊՐՈՑԻ ԹԵՔՈՒՂԻՈՎ ԴԵՊԻ ՄԱՅՐ ԴՊՐՈՑ։ ԱՅՆՏԵՂԻՑ ՀԵՏԻՈՏՆՆԵՐԻ
ՔԱՅՈՒՂԻՈՎ ԳՆՈՒՄ ԵՆՔ ԴԵՊԻ ՎԵՐՆԱՆՑՈՒՄ, ՈՐՆ ԱՆՑՆԵԼՈՒՑ ՀԵՏՈ ԱՐԴԵՆ ՄԵՐ ԱՌՋԵՎ
ԲԱՑՎՈՒՄ Է ԲԱԽՇՅԱՆԻ ԱՅԳԻՆ։ ԹԵԹԵՎ ՔԱՅԼՔՈՎ, ՈՒՐԱԽ ԵՐԳՈՎ ՈՒ ՏԱՂՈՎ ԱՅԳՈՒ
ՄԻՋՈՎ ԱՆՑՆԵԼՈՎ՝ ՄՏՆՈՒՄ ԵՆՔ ԱՐԵՎՄՏՅԱՆ ԴՊՐՈՑ, ՈՒՐ ՄԵԶ ԳՐԿԱԲԱՑ ԴԻՄԱՎՈՐՈՒՄ
Է ԿԱՊՈՒՅՏ ԼՈՂԱՎԱԶԱՆԸ։
7. • ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԴՊՐՈՑ-ՊԱՐՏԵԶԻ 5 ՏԱՐԵԿԱՆՆԵՐԻ
ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԽՄԲՈՒՄ ՍՈՎՈՐՈՒՄ Է 27 ԵՐԵԽԱ։ ՆՐԱՆՑԻՑ՝
• ՋՐԻ ՀԱՆԴԵՊ ՎԱԽԸ ՀԱՂԹԱՀԱՐԵԼ ԵՆ ԲՈԼՈՐԸ,
• ՕՂԱԿՈՎ ԼՈՂԱԼՈՒ ԱՐԳԵԼՔԸ ՀԱՂԹԱՀԱՐԵԼ ԵՆ ԳՐԵԹԵ
ԲՈԼՈՐԸ,
• 18 ՍՈՎՈՐՈՂ ԼՈՂՈՒՄ Է 2 ԹԵՎԻԿՈՎ,
• 5 ԵՐԵԽԱ՝ 1 ԹԵՎԻԿՈՎ,
• 4 ՍՈՎՈՐՈՂ՝ ԱՌԱՆՑ ԹԵՎԻԿԻ։
8. • ՊԵՏՔ Է ՆՇԵԼ, ՈՐ ԼՈՂԸ ՍՈՍԿ ՄԱՐԶԱՁԵՎ ՉԷ, ԱՅԼ
ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆ, ՈՐՆ ԻՐ ՄԵՋ ՆԵՐԱՌՈՒՄ Է
ԶԱՆԱԶԱՆ ՀՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՈՒ
ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄ։ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄՆ
ԱՅՍՊԻՍՈՎ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՎՈՒՄ Է ՆԱԵՎ ՋՐՈՒՄ՝ ԼՈՂԻ
ՄԻՋՈՑՈՎ։ ԴԱՍՎԱՐՆ ՈՒ ՄԱՐԶԻՉԸ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ,
ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՒՄ ԵՆ ՋՐԱՅԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄՆԵՐ,
ՊԱՐԵՐ, ԼՈՂԵՐԳԵՐ, ԽԱՂԵՐ ԵՎ ԱՅԼՆ։
9. ՀԵԾԱՆՎԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
• 1. ՀԵԾԱՆԻՎԸ, ԻՆՉԻՆ ՄԵՆՔ ԾԱՆՈԹ ԵՆՔ ԱՅՍՕՐ՝ ԵՐԿԱԿՆԱՆԻ
ԵՎ ԱՎԱՆԴԱԿԱՆ ՉԱՓՍԵՐՈՎ, Ի ՀԱՅՏ Է ԵԿԵԼ 1900 Թ.։ ՈՐՊԵՍ
ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ԲԱՂԿԱՑՈՒՑԻՉ՝ ԱՅՆ ԿԱՐԵՎՈՐ ԴԵՐ ՈՒՆԻ
ՄԱՐԴԿՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ։ ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ ԸՆԴՈՒՆՎԱԾ
Է, ՈՐ ՀԱՐՈՒՍՏ ՄԱՐԴԻԿ ԳԵՐԱԴԱՍՈՒՄ ԵՆ ՀԵԾԱՆԻՎԸ, ԻՍԿ
ԱՂՔԱՏ ՄԱՐԴԻԿ՝ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏՆ ՈՒ ԱՆՁՆԱԿԱՆ
ՄԵՔԵՆԱՆԵՐԸ։ ՀԱՆԴԵՍ ԳԱԼՈՎ ԱՌՈՂՋ ԱՊՐԵԼԱԿԵՐՊԻ
ՋԱՏԱԳՈՎ և ՔԱՐՈԶԻՉ՝ «ՄԽԻԹԱՐ ՍԵԲԱՍՏԱՑԻ»
ԿՐԹԱՀԱՄԱԼԻՐԸ՝ ՀԱԳԵՑԱԾ ԲԱԶՄԱԹԻՎ ՀԵԾԱՆԻՎՆԵՐՈՎ,
ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ Է ՏԱԼԻՍ ՍՈՎՈՐՈՂԻՆ, ԴԱՍԱՎԱՆԴՈՂԻՆ
ԱԶԱՏ ՎԱՐԵԼ ՍՈՎՈՐԵԼ, ՀԵԾԱՆԻՎԸ ԴԱՐՁՆԵԼ ՓՈԽԱԴՐԱՄԻՋՈՑ
ԵՎ ԿԵՑՈՒԹՅԱՆ ՄԻ ՁԵՎ։ ԱՅՍՏԵՂ ՀԵԾԱՆԻՎ ՎԱՐՈՒՄ ԵՆ
ԲՈԼՈՐԸ՝ ՍԿՍԱԾ ՏՆՕՐԵՆԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ՓՈՔՐԻԿ ՍՈՎՈՐՈՂ։
10. ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԴՊՐՈՑԻ 5 ՏԱՐԵԿԱՆՆԵՐՆ ՈՒՆԵՆ ԻՐԵՆՑ ԱՆՁՆԱԿԱՆ
ՀԵԾԱՆԻՎՆԵՐԸ, ՈՐՈՆՑՈՎ ՎԱՐՈՒՄ ԵՆ, ՆԱԵՎ ՕԳՏՎՈՒՄ ԵՆ ԴՊՐՈՑԻ
ՀԵԾԱՆԻՎՆԵՐԻՑ, ՄԱՍՆԱԿՑՈՒՄ ՍՏՈՒԳԱՏԵՍՆԵՐԻ ԵՎ ԶԱՆԱԶԱՆ
ՄԱՐԶԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ։ 27 ՍՈՎՈՐՈՂԻՑ 3-Ը ՎԱՐՈՒՄ ԵՆ
ԵՐԿԱԿՆԱՆԻ, 5-Ը՝ ԵՌԱԿՆԱՆԻ, 19-Ը՝ ԴԵՌևՍ ՉՈՐՍԱԿՆԱՆԻ ՀԵԾԱՆԻՎ։
ՄԻՆՉ ԱՄԱՌԱՅԻՆ ՃԱՄԲԱՐԻ ՄԵԿՆԱՐԿԸ ԱԶԱՏ ԼՈՂԱԼ ԵՎ ՎԱՐԵԼ ՊԻՏԻ
ՍՈՎՈՐԵՆ ԲՈԼՈՐԸ։
11. • ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԴՊՐՈՑՆ ՈՒՆԻ ԻՐ ՀԵԾԱՆՎԱՈՒՂԻՆ ԹԵ՛ ԴՊՐՈՑԻ ՆԵՐՍՈՒՄ և ԹԵ՛ ՆՐԱՆԻՑ
ԴՈՒՐՍ։ ԴՊՐՈՑԸ ՇՐՋԱՊԱՏՈՒՄ ԵՆ ԱՐԵՎԵԼՅԱՆ ԼԱՆՋԵՐԸ, ՈՐՈՆՔ ԴԱՐՁԵԼ ԵՆ ԻՍԿԱԿԱՆ
ՈՒՂԻ Ե՛Վ ՀԵԾԱՆՎՈՐԴՆԵՐԻ, Ե՛Վ ՔԱՅԼՔԻ ԵԼԱԾՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ։
ԿԱՐԵՎՈՐՆ ԱՅՆ Է, ՈՐ ԿՐԹԱՀԱՄԱԼԻՐԸ ՍՏԵՂԾԵԼ Է ԻՆՔՆԱԿՐԹՎԵԼՈՒ, ՄԱՐՄՆԱԿՐԹՎԵԼՈՒ
ԲԱՑ ՄԻՋԱՎԱՅՐ, ԻՆՉԻՑ ԿԱՐՈՂ ԵՆ ՕԳՏՎԵԼ ԲՈԼՈՐՆ ԱՆԽՏԻՐ՝ ԱՆԿԱԽ ՆՐԱՆԻՑ ՍՈՎՈՐՈՂ ԵՆ,
ԹԵ ԲՆԱԿԻՉ։
12. ԲԱՑԻ ԼՈՂԻՑ ԵՎ ՀԵԾԱՆԻՎԻՑ,
ՄԱՐՄՆԱԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆՆ
ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՒՄ Է ԱՄԵՆՕՐՅԱ
ՄԱՐԶԱԿԱՆ ՊԱՐԱՊՄՈՒՆՔՆԵՐՈՎ,
ԱՌՕՐՅԱ ՔԱՅԼՔՈՎ, ԶԲՈՍԱՆՔՈՎ։
13. • ՄԱՐԶԱԿԱՆ
• ՕՐՎԱ ԳԻՐ
• ՕՐՎԱ ԳԻՐ
• ԱՇՆԱՆԱՅԻՆ ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ
ԾԱՂԿԱՔԱՂԱՇՆԱՆԱՅԻՆ
ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԾԱՂԿԱՔԱՂ
• ՄԵԿՕՐՅԱ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆ
• ԵՌԱՄԱՐՏԻ ՍՏՈՒԳԱՏԵՍ
• ՄԵԿ ՕՐ
