Komeni da gogora ekartzea errefuxiatuen esparru zaharrenak eta handienak ez daudela Europan. Izan ere, beste herri eta beste estatu batzuek hartu dituzte ehunka mila lekualdatu hamarkada luzez, askoz baliabide gutxiago izanda ere. 29 Septiembre 2015 Gara

1. Iritzia 2015 9 29 asteartea GARA14
KOLABORAZIOA
L
ehen Mundu Gerratik
hona, lekualdatu-kopu-
rurik handiena ikusten
ari gara orain. Dena
den, ez da fenomeno
berria: urterik urte, milaka lagun
lekualdatzen dira munduan, de-
rrigor. Oraingoan, baina, atean
deika dugu kopuru handi sama-
rra, etxetik ihes egin behar izan
dutenak gatazka armatu baten
ondorioak, indarkeria nagusi
den egoerak edo giza eskubideen
urratze masiboak saihesteko.
Komeni da gogora ekartzea
errefuxiatuen esparru zaharre-
nak eta handienak ez daudela
Europan. Izan ere, beste herri eta
beste estatu batzuek hartu dituz-
te ehunka mila lekualdatu ha-
markada luzez, askoz baliabide
gutxiago izanda ere.
Kenyan, Dadab kanpamentua
dago 1991z geroztik, 400.000 la-
gun baino gehiagorekin. Hasiera
batean, Somaliako gerratik ihes
egindako 90.000 pertsona har-
tzeko prestatu zuten, baina gaur
egun, errefuxiatuen kanpamen-
turik handiena da; bertan, batik
bat, emakumeak eta neska-mu-
tilak daude. Etiopian, 2011tik,
200.000 lagun baino gehiago
daude Dollo Ado kanpamen-
tuan; gehienak somaliarrak dira,
herrialdean bi hamarkada baino
gehiago dirauen gerratik ihese-
an heldutakoak, baina Hego Su-
dangoak edo Eritreakoak ere ba-
daude. Halaber, gogora ekar
ditzakegu kanpamentuetan bizi
diren 100.000 palestinarrak,
Gazako zerrendan; 2012az geroz-
tik Al Zatari deritzon kanpa-
mentuan nekez bizi diren
80.000 siriarrak, Jordanian; edo
Tindufen (Aljeria) hamarkadak
daramatzaten 200.000 saharar
errefuxiatuak, Espainiak lurral-
dea utzi eta Marokok aurrerago
okupazio militarra egin ostean.
Hala ere, azken hilabeteotan,
Siriako, Irakeko edo Afganistan-
go gerretatik ihesean dabiltzan
350.000 lagun inguru iritsi dira
Europako herrialdeetara –ares-
tian aipatutakoak baino askozaz
ere aberatsagoak–, hau da, Ken-
yak bakarrik 1991z geroztik har-
tzen dituen errefuxiatuak baino
gutxiago.
Edozein motatako hondamen-
diak direla-eta gizakiak ezinbes-
tean lekualdatzeko fenomenoa
gorantz doa (nahiz eta ez den be-
rria), eta argi dago Europako kan-
po politikak zerikusi handia due-
la; hala, beste ezer baino
lehenago eta lehenik eta behin,
ukitutako pertsonen giza eskubi-
deak bermatzen dituzten politi-
ka publiko eraginkorrak behar
dira: egunero entzuten dugun
ikuspegi asistentzialista eta erre-
aktiboaren aurrean, giza eskubi-
deen ikuspegia ezartzea pertsona
horiek artatzean.
Argituz elkartean, eta beti giza
eskubideen nazioarteko zuzenbi-
deari begira, uste dugu pertsona
horiek bereziki ahulak direla, eta,
beraz, administrazio publikoek
giza eskubideak bermatzeko eta
sustatzeko zeregin argia dutela;
hartara, horretara bideratu behar
dituzte –une oro– orain plantea-
tzen ari diren politika publikoak
(harrera arautzeari eta kuotei bu-
ruzkoak).
Pertsona horiek aitortutako gi-
za eskubide guztien titular dira,
eta gurean egokiro gizarteratzea
sustatzen duten politika publiko-
en hartzaile izan behar dute, ihes
egitera behartu zituzten zioek be-
re horretan dirauten artean; ildo
horretatik, politika publiko ho-
riek bermatu behar dute haien bi-
zi-baldintzek giza duintasuna eta
oinarrizko giza eskubideak erres-
petatzen dituztela, eta, errefuxia-
tuak direla aintzat hartuta, bere-
ziki garrantzitsuak dira asiloa
eskatzeko eta lortzeko eskubidea,
mugimendu askatasunerako es-
kubidea, kanporatze kolektiboa
debekatzea edo senideak elkarre-
kin egoteko eskubidea.
Eskubide ekonomikoak, sozia-
lak eta kulturalak eskuratzeko
erraztasunak: heziketa jasotzeko
eskubidea, osasuna, lana, bizi-
maila egokia… Horixe da integra-
zio soziala, ekonomikoa, politi-
koa edo kulturala sustatzeko
bidea eta modurik eraginkorrena,
duinena eta begirunetsuena. Ha-
rrerak, halaber, pertsona horien
beharrik larrienei hasieran eran-
tzuteko moduko politika publi-
koak abiaraztea ere esan nahi du.
Baina gainera, harrera politika
publikoak sustatzea da, gizarte
irekia, plurala eta askotarikoa
osatzeko, eraiki nahi den identi-
tate sozialaren ikusmolde poli-
kromoarekin bat etorriz, eta zen-
bait ordezkari politiko helarazten
tematu diren beldurraren edo go-
rrotoaren diskurtsoak ekidinda.
Egin diezaiogun jaramon his-
toriako pentsalari bikainetako
batek, Albert Einsteinek, eginiko
oharrari: arazoak ezin ditugu
konpondu sortu genitueneko
modu berean pentsatuz.
(Itzultzailea: Nagore Perez)
Komeni da gogora
ekartzea errefuxiatuen
esparru zaharrenak eta
handienak ez daudela
Europan. Izan ere, beste
herri eta beste estatu
batzuek hartu dituzte
ehunka mila lekualdatu
hamarkada luzez, askoz
baliabide gutxiago
izanda ere
Giza eskubideak,
hedabideak eta xedea
Argituz giza eskubideen aldeko elkartea
Josu Oskoz, Miguel Angel Navarro eta Andres
Krakenberger
hutsa
hutsa
Vista panorámica
JO PUNTUA
E
scribo en las vísperas
del 27-S, de modo que
no sé el resultado de
las elecciones plebis-
citarias catalanas. Sea
lo que sea, políticamente ganó
la opción independentista, aun-
que solo sea por saber imponer,
en medio de lo horrísono, que
se hable con naturalidad de ese
eufemismo que se llama «dere-
cho a decidir». Contra él, están
los que se rinden a la evidencia
del carácter plebiscitario de los
comicios e iniciaron una cam-
paña del miedo amenazando
con los perjuicios que supon-
dría una Catalunya indepen-
diente, y los más montaraces,
ultramontanos y carpetovetóni-
cos que alegan que es imposible
que Catalunya sea independien-
te porque, sencillamente, lo
prohíbe la ley, como si un orde-
namiento jurídico pudiera im-
pedir un tsunami popular, salvo
que se dé el empleo de la fuerza
y el terror.
Decía en mi último articulito
–lo de «columna» me suena
asaz ático– que la burguesía na-
cionalista catalana –que encabe-
za la marea independentista–
estaba irreconocible con esos
entusiasmos. Y ello por invocar
principios democráticos ele-
mentales grabados a fuego por
la burguesía revolucionaria –la
actual no lo es– que hizo la Re-
volución francesa frente ora el
régimen feudovasallático, a la
sazón, ora contra la pared fascis-
ta española en este minuto.
Lo que no decía –y digo aho-
ra– es otro «redescubrimiento»
como vaca que regurgita la
manduca en sus cuatro estó-
magos, que no es otro que ob-
servar, pasmado, cómo la ofen-
siva anticatalana (consciente
de que A. Mas no es la quintae-
sencia del «catalanismo») y
unionista, desde el PPSOE has-
ta ese bluff llamado Podemos,
se acuerdan –esa es la consigna,
o fue– de los problemas educa-
tivos y sanitarios, además de
otros recortes sociales sufridos
por sectores de la población,
¡como si alguna vez les hubie-
ran importado algo estos pro-
blemas! Cínicos.
Y yo, pobre de mí, sin disfraz
ni vacuna, me veo rodeado en-
tre la estelada en que se en-
vuelve la burguesía y pequeña
burguesía catalana y la hoz y
el martillo del subversivo y de-
sequilibrante, como Messi, Pa-
blo Iglesias... ¡me cago! Me ha-
ré la tonsura. Periodista
hutsa
Observo pasmado
cómo la ofensiva
anticatalana y
unionista se
acuerda de los
problemas
educativos y
sanitarios, además
de otros recortes
sociales... ¡como si
alguna vez les
hubieran
importado! Cínicos
Jon Odriozola
hutsa