1. KABAKULAK
Virüslerin, tükürük bezlerinde
enfeksiyon yapması ve burada
büyümeye neden olmasıyla ortaya
çıkan bulaşıcı bir hastalıktır. Kulağın
alt tarafında şişlik oluştuğu için
kabakulak denir. Çocukluk çağında
görülür, fakat bu hastalığı
geçirmemiş kişilerde yetişkinlik
2. Kabakulak, kış ve bahar aylarında daha çok
görülür. Hasta kişilerin öksürmesi, hapşırması
ya da başkalarını öpmesi sırasında bu virüsler
damlacıklarla beraber havada uçuşur. Bu
ortamda bulunan kişiler de nefes alırken,
solunum yoluyla bu virüsü kaparlar. Böylece
hastalık insandan insana bulaşmış olur.
Hastalığın belirtileri, virüs vücuda girdikten
sonra yaklaşık 3. haftada ortaya çıkar. Bu
hastalığa bir kere yakalandıktan sonra vücut
buna karşı bağışıklık kazanır. Tekrarlaması söz
konusu değildir.
3. KABAKULAĞIN BELİRTİLERİ
Çenenin arka alt tarafında şişlik oluşur. Önce bir tarafta olur sonra
diğer tarafta da görülür.
Tükürük bezlerinde ağrı vardır. Boğazda da ağrı hissedilir.
Ağız açıp kaparken, bir şeyler çiğnerken ağrı olur.
Hafif ateş ve baş ağrısı ortaya çıkar.
Hasta halsiz ve yorgundur.
Yumurtalıklarda iltihaplanma olursa, hasta karın ağrısı çeker.
Baş, şişlik olan tarafa doğru biraz yatık durur.
İştah kaybı görülür.
Hastalık şiddetli olursa ve iltihap yayılırsa boyunda tutulma olabilir.
Bulantı ve kusma buna eşlik edebilir.
Çok nadir vakalarda hastalık belirti vermeyebilir.
4. KABAKULAK HANGİ RAHATSIZLIKLARA
YOL AÇAR? Kabakulağa neden olan mikrop, kana girdiğinde yayılır
ve diğer organlara da ulaşır. Buralarda iltihaplanmaya
neden olur. Beyin zarına geldiğinde menenjite yol
açabilir. Bu durumda baş ağrısı şiddetlenir ve hasta
kusmaya başlar. Ense sertliği görülür. Mutlaka doktora
başvurulmalıdır.
Sadece beyin değil, başka yerlerde de iltihaba neden
olur. Böbrekte, pankreasta, sinirlerde iltihap oluşabilir.
Kadın ve erkekte yumurtalıkların iltihabı
sonucu kısırlık gelişebilir. Hastalığın şiddetli seyrinde
ve yayılmasından sonra sağırlık görülebilir. Kabakulak,
gebeliğin erken döneminde ortaya
çıkarsa düşük gelişebilir. Gözyaşındaki bezler şişerse,
görmede bozukluklar ortaya çıkabilir. Fakat nadir
5. NASIL TANI KONUR ?
TANI KOYMAK ZOR DEĞILDIR. HASTANIN DOKTORA VERDIĞI
BILGILER VE YAPILAN FIZIK MUAYENE SONUCU TANI
KONABILIR. KABAKULAK OLAN BIRIYLE YAKIN TEMASTA
BULUNMA, TANI KONMASINA YARDIMCIDIR. TÜKÜRÜK
BEZLERININ ŞIŞMESI DE AYNI ŞEKILDE KABAKULAK OLDUĞUNU
GÖSTERIR. GENELDE GEREK YOKTUR AMA KAN TAHLILI SONUCU
KANDAKI ANTIKOR SEVIYESINE BAKILIR. ÇOK FAZLA ARTMASI
KABAKULAK TANISI IÇIN ÖNEMLI BIR BULGUDUR.
6. KABAKULAK TEDAVİSİ
Kabakulak tedavisinde kullanılan özel bir yöntem
yoktur. Tedavi evde uygulanır. Hastalık belirtiler
görüldükten iki hafta sonra iyileşmeye başlar. Genelde
kullanılan ilaçlar hastalığın belirtilerini ortadan
kaldırmaya yöneliktir. Baş ağrısı için ağrı kesiciler, ateşi
düşürmek için ateş düşürücüler kullanılır.
Hastanın yumuşak gıdalarla beslenmesi tavsiye edilir.
Ağrının azalmasına yardım eder. Asitli gıdalardan
kaçınmak gerekir. Çünkü tükürük salgısını arttırırlar.
Bol miktarda su içilmelidir. C vitamini bağışıklık
sisteminin güçlenmesini sağlar.
Hasta ayrı bir odada, diğer aile üyelerinden izole
edilmelidir. Yaklaşık on gün süren bir yatak istirahati
7. KABAKULAKTAN KORUNMA
YOLLARI
Yapılan MMR aşısı ile bu hastalıktan korunabilirsiniz. Diğer
aşılarla birlike uygulamanın bir zararı yoktur. Aşının zararı
yoktur. Hayati tehlikeye neden olması çok düşük bir ihtimaldir.
Çocuklarda, 1-1.5 yaş arasında ve 4-5 yaşlarında olmak üzere
iki kere uygulanmalıdır. Yüzde 95 oranında koruma sağlar.
Hamilelerde uygulanması yasaktır. Hatta aşı olunduktan sonra
ilk üç ay hamile kalınmaması gerekir. Kanser, AİDS gibi
bağışıklık sistemini etkileyen hastalıkları olanlar bu aşıyı
yaptırmadan önce doktoruyla görüşmelidir.
Aşı bulunmadan önce menenjitin en büyük sebeplerinden
biriydi. Günümüzde bu aşının yapılmasıyla artık kabakulak
silinmeye başlamıştır. Görülme sıklığı, geçmiş dönemlere göre
çok azalmıştır.
