wszystko o tropieniu

1. Rocznie w Polsce ginie bez śladu 15 tysięcy osób.
Średnio w jednym województwie kilkaset.
PIES W SŁUŻBIE CZŁOWIEKA
Psy przeszukujące
 Pracują bez linki
 Szukają zapachu każdego człowieka, który znajduje się na tym terenie
 Nie pracują na śladzie
 Zazwyczajpracują pod wiatr
 Rozkładanie sie zapachu w czasie ma znaczenie, ale nie jest zasadnicze
 Pies przeszukującyteren, odnajduje zaginionego człowieka często w odległości
200 m od przewodnika.
 Pies ratowniczyzastępuje pracę 150 ludzi.
 Jest głównie przygotowanydo pracy w miejscach niezaludnionych,
przestrzeniach otwartych

2. Psy tropiące
 Pracują na lince w ścisłym kontakcie z przewodnikiem
 Poszukują człowieka na podstawie próbki zapachowej-tylko jego i nikogo
innego.Każdyinnyzapach jest rozproszeniem.
 Idą po śladzie
 Mogą pracować w mieście
 Wiatr nie pełni roli wspomagającej
 Czas ma znaczenie

3. Psy gruzowiskowe
 Wykrywają zapach żyjących ludzi pod zawalonymi budynkami
 W poszukiwaniach bardzo koncentrują się na zapachu ludzkiego oddechu,
moczu, odchodów
 Ignorują zapach ubrań (szafa) i jedzenia

4. Psy lawinowe
 Muszą wskazać w którym miejscu wydobywa się smużka zapachu
 Lawinisko o powierzchni 100 m² człowiekz detektorem i sondą lawinową
przeszukuje ok. 40 minut, a psu wystarczy5–7 minut
 Nie może bac się latania śmigłowcem, bo tak są dostarczane na miejsce
wypadku
 Bardzo ważnyjest czas. Krytyczne jest pierwsze 20 minut od momentu
zasypania , zwykle do tego czasu jest największa szansa odnalezienia żyjących
osób.
 Nawet gdy utworzy się tam poduszka powietrzna, ofiara umiera między90. a
130. minutą od zasypania. Dusi się wydychanymdwutlenkiemwęgla

5. Ratownictwo wodne
 Wskakują do wody z łódki
 Holują łódż, Potrafią zaholowaćsprzęt ratunkowy do zmęczonego pływaka
 Potrafią zaholowaćtopiącą się osobę, nawet jak jest agresywna.
 Newfoundlanddogs

6. Mantrailing - charakterystyka pracy i użytkowości
Niezastąpiona przyposzukiwaniachzaginionych dzieci , osób z problemami
zdrowotnymi i osób starszych na zamieszkałych terenach gdzie psy przeszukujące
nie dadzą rady pracować.

7. Coraz rzadziej mamy do czynieniaz pustymi, niezaludnionymi terenami więc
zapotrzebowanie na psy tropiące jest coraz większe.
Psy tropiące koncentrują się na zapachu konkretnego człowieka.
Podążają slademidąc niekoniecznie bezpośrednio po śladzie pies idzie tam, gdzie
jest największakoncentracjazapachu, czyli często są to kępy roślin, woda, ciepłe
miejsca, np. samochody, metalowe fragmenty. Takie miejsca zwane są depozytami
zapachu.
Czasami pomagają sobie poruszonymgruntem (tracking), lub górnym wiatrem,
unosząc pysk i nawąchując cząsteczki zapac u przyniesionez wiatrem. Wspomagają
sie także pobieraniemcząsteczekzapachu poprzez pysk- wykorzystuja tzw organ
Jacobsona ( lemieszowy), który powiązanyjest bezpośrednio z ośrodkiem
węchowymw mózgu.
Psy pracującw ten sposób wykorzystują wszystkie metody które są dostępne w
danym miejscu i czasie.
Jest to najtrudniejsza forma pracyz psem, bo trzeba cały czas obserwować
zachowanie psa , wyciągać wnioski i odpowiednio zmieniać swoje zachowanie.
Umiejętności psów mantrailingowych

8. •Wejście w tryb pracy na żądanie (rytuałstartowy)
•Nawęszanie z przedmiotów różnego rodzaju
•Czasowe oddzielenie nawęszeniai początku pracy (osobne komendy)
•Znajdowanie początku śladu
•Przechodzenie przez drzwi, przez wodę,schodyw dól, w górę, wejście do windy,
przeszukanie stacji metra czy kolejowej
•Lokalizacja pozoranta (ukryty – jawny, stoi-siedzi-idzie, sam – w grupie, wejścia i
zejścia, wejścia – wyjścia z budynków)
•Oznaczanie pozoranta
•Przerwyw tropieniu (przejście przez jezdnię, odpoczynek)
•Tropienie w różnych warunkach
•Dyskryminacja zapachu- odejście pozoranta w towarzystwie innych osób
•Kałuża zapachowa(scentpool)
•Oznaczenie braku zapachu (NSI – No Scent Indication)
•Oznaczenie urwanego śladu (vehicle pick-up)

9. Warunki na śladzie
•Różne podłoża
•Zmiany nawierzchni
•Zadeptanie
•Rozproszenia
•Temperatura, wilgotność, wiatr
•Ukształtowanie terenu
•Odłożenie śladu
•Długość śladu

10. Pobudzenie
•Optymalnejestumiarkowanepobudzenie(krzywa Yerkesa-Dodsona)

11. Aby zwiększyć
•Ślady motywacyjne
•Lepsza nagroda (kto decydujeco jestlepsze?!) - zabawka
•Wykluczeniechoroby (tarczyca, choroby układu ruchu,choroby nosa)

12. Aby zmniejszyć
•Praca nad kontrolą emocji (pobudzenie – hamowanie)
•Praca nad koncentracją
•Utrudnienie zadania (odłożenie, znacznewydłużenieśladu, wielka ilość zakrętów)
•Mniej pobudzająca nagroda (jedzenie)
•Rozładowanieemocjiprzed pracą

13. Przygotowanie do pracy i treningu
Szelki, nie obroża
(*) Zero DC, Niggelohy, Trixie
(-) Juliusy, Norweskie, Typu SLED
 Nie mogą dusić
 Blokować ruchów psa
 Uwierać
 Ostrożnie z zakładaniemprzez głowę
 Kółko w odpowiednimmiejscu
Linka
 Linka 5-8 m w mieście, 10m w terenie otwartym, ostrożnie z pętlą na końcu
 Najczęściejużywamylineksyntetycznych z biothane.
 Nie puszczamylinki luzem.Ryzyko zaplątania ludzi, ale co gorsza zaczepienie
przez przejeżdżającysamochód.
 Praca z linką, jej napięcie i kontrola to jedna z najważniejszych umiejętności
przewodnika. Niewłaściwa praca linką może spowodować koniec pracyi nauki
danego psa.

14. Pozostały sprzęt
woda
Wilgotnynos jest niezbędnydo dobrego pobierania zapachów, woda przenosi
cząsteczki zapachu
Spragniony, dyszącypies z otwartym pyskiem ma bardzo utrudnioną możliwość
węszenia i zbieraniazapachu.
Psy nie mają wydajnego systemu chłodzenia ciała, dlatego przegrzewająsię bardzo
łatwo. Pies ma mało gruczołów potowych, więc się nie poci .Reguluje temperaturę
dysząc. W czasie dyszenia poszerzają się naczynia krwionośne języka. Krew, która
przepływa przez język, wraz z ruchempowietrza spowodowanymdyszeniem,
odprowadza ciepło, jednocześnie wodę.
Są psy, którym dobrze zrobi zatrzymanie na śladzie i napojenie, inne tego nie
potrzebują.

15. Nagroda dla psa
 Psy w naturze lubią tropić, ale w zasadzie nie tropią ludzi i dobrowolnie nie
chodzą po starych śladach.
 Dlatego naszym zadaniemjest przekonanie psa, że to może być fun i jest to
opłacalne.
 Nagrodę zawsze dobieramydo psa!!!
 To może być zabawa, najchętniej w szarpanie,
 Jedzenie , najlepiej urozmaicone (nie codzienna karma), by utrzymać
motywację.
 Dobrze się sprawdzają pokarmy, których zjedzenietrwa dłuższą chwilę, można
je wylizać (pasztet, masło orzechowe).
 Pies karmionyprzez pozoranta pozostaje z nim w dłuższej interakcji.

16. Scent article
Na zajęciach chowamysię sobie nawzajem, więc to jest must have
Każda rzecz, która jest nasycona naszymzapachem, może być przedmiotemdo
nawęszenia.
 Skarpety
 Inna garderoba ( nie zmieszana z zapachami innych domowników, a więc nie
może być wyjęta z kosza na brudną bieliznę!,)
 Karty bankowe
 Grzebień
 Szczoteczka do zębów
 (kluczyki gorzej, ponieważ metal słabo oddaje zapach i nie jest łatwy dla
początkującego psa)
Powinien być świeży(max 2 dni), bo zapach zmienia swoje właściwości i przestaje
być rozpoznawalnydla psa
Odizolowanyod innych zapachów, szczególnie dla początkującego psa.
ZakręconySłoik najlepiej izoluje zapach, może być też plastikowa torebka

17. Naładowany telefon komórkowy
Chyba, że marzymy o nocy pod gwiazdami
Kamizelka
Szczególnie w terenie miejskim, gdzie jesteśmy narażenina ruch samochodowylub
po zmierzchu.
Rękawiczki
Bardzo przydatne przy pracyz energicznympsem, pozwalająlepiej trzymać linkę.
Nadają się np. rękawiczki z elementami antypoślizgowymi np.do jazdy konnej lub
rowerowe
Samochód
Na zajęciach psy pracują pojedynczo, pozostałe im nie przeszkadzają, oczekującna
swoją kolej w samochodzie.

18. Pozorant
Zadania pozoranta:
W zasadzie są tylko trzy, ale czasemto i tak dużo..
 Przygotować przedmiotdo nawęszenia
 Dobrze sie schować
 Dobrze nagrodzić
Oczekujemy, ze pozorantpójdzie zgodnie ze wskazówkami instruktora i nie będzie
samodzielnie zmieniałtrasy. Jeżeli z jakiegoś powodu nie może tak zrobić powinien
zatelefonowaćdo instruktora i z nim ustalić nowe szczególy.
Od tego ,czy pozorantfajnie nagrodzi psa może zależeć motywacja psiaka do pracy
następnym razem.

19. Zdarzają się sytuacje zabarwione większą dozą fantazji.
 Pozorantw kombinezonie gazoszczelnym
 Ukryty na placu zabaw na wysokości
 Schowanypod peleryną wojskową
 W worku na zwłoki
 Ukryty w ziemiance

21. Psi nos
Pies ma nos.
Psi nos jest całkowicie odmiennyw swojej budowie i funkcji od nosa ludzkiego. To
najważniejszainformacjadla nas ludzi, którzy muszą w pracywęchowej zaufać, że
pies robi to lepiej.
Pies jest niewątpliwie kluczowymczłonkiemzespołu, ale dopiero połączenie może
byc efektywne w poszukiwaniu zaginionychludzi.
Zespół
Dotychczasowe doświadczenie życiowe nauczyło psa, że my ludzie całkiem nieźle
radzimysobie w otaczającymświecie,
Przynosimyniezłe jedzonko
Znajdujemywygodne miejsce do spania
Chodzimyw ciekawe miejsca na spacery
Skąd pies ma wiedzieć, że nie używamy w tym celu nosa? On by użył.
Dlatego na śladzie pies może się bardzo sugerować naszymzachowaniem.

22. Bardzo częsty i popularnyproblem to ruszanie do przodu zanimpies podejmie
decyzję odnośnie kierunku marszu.
Musimy dać psu czas. Psiaknajpierw wyczuwa obecność zapachu, ale dopiero po
kilku krokach jest w stanie określić jego kierunek. Zbyt wczesne poruszenie się
przewodnika pies może odebrać jako fakt, że my już wcześniej od niego
wywęszyliśmytrasę i w związku z tym zdać się na nas. I pójdziemypozwiedzać
okolicę. Takie zasugerowanie kierunku niekoniecznie oznacza marsz lub
wyprzedzeniepsa, wystarczypewny krok do przodu.
Innym sposobem często nieuświadamianego wpływu na psa ma szarpnięcielinką (
które mogło pojawić się całkowicie niechcący).Wrażliwypies może to odczytać jako
wskazówkę, że tam śladu jednak nie ma, i nie należytam dalej iść
Starzejący się ślad z kolei powoduje, że ścieżka zapachu staje się coraz węższa i
momentami przerywana. Odnalezienie drogi międzykropkami zapachu nie jest
wcale oczywiste i musimy pozwolić psu spokojnie to wypracować.
Uważamy, że w dobrych warunkachzapach może się utrzymać nawet do 48 godzin

23. Czytanie psa.
Musimy zwracać uwagę na:
 Ustawienie ciała
 Ustawienie szyi, pozycja głowy - góra, dół, boki
 Ustawienie uszu
 Ustawienie ogona
 Ustawienie łap
 Ruch ciała
 Skupienie i skierowanie wzroku
 Dźwięki , sapanie,
 Mimika pyska

24. To wszystko składa się na obraz pracy każdego psa. Każdy pies jest indywidualnością
i zachowuje się po swojemu, więc każdego trzeba nauczyć się czytać. Niektóre psy są
bardzo czytelne, inne wymagają naprawdę wnikliwejobserwacji.
Na tym polega w zasadzie sztuka tropienia.

25. Korzyści dla psa
 Węch to najważniejszyzmysł, pojawia się jako pierwszyi ostatni ginie
Informacje węchowe trafiają do tej samej części mózgu, która jest
odpowiedzialna za emocje , dlatego to jedna z najprzyjemniejszychaktywności
dla psa.
 Nadaje się jako forma terapii dla psów lękliwych i nadpobudliwych.
 Tropiąc pies uczy się koncentracji na jednym zadaniu i ignorowania innych
bodźców
 Sukcesy na śladzie (odpowiednio dobranym) powodują, że wzrasta pewność
siebie psa
 Rozwija się jego umiejętność rozwiązywania problemów
 Poprawia się zaufanie do obcych (na końcu czeka miła ciocia z zabawką lub
pasztetem)
 Dumny i zadowolonywłaściciel- poprawa relacji z psem
 Nadaje się dla psa niezależnie od wieku i stanu zdrowia. Z psem można tropic
od szczeniaka do emeyta. Często w zajęciachtropienia biorą udziałpsi
sportowcy emeryci, wycofani z innych dyscyplin (agility, flyball)
 Pies pracuje we własnym tempie na śladzie dobranym do jego możliwości
 Nie ma rywalizacjiz innymi
 1/3 psiego mózgu jest zaangażowana w analizę zapachu
 Tropienie przypomina rozwiązywanie zagadek, i jest przyjemnie męczące dla
psa.
 Szybko zużywa psią energię w sposób przyjemnydla właściciela

26. CZYM JEST ZAPACH
Zapach jest tym, czymkażdy unikalnie pachnie. Molekuły zapachu można opisać
porównując do świecy dymnej, która produkujechmuręzapachową,która składa się
niezxliczonej ilości cząsteczek. W przypadku zapachu molekuły rozpuszczaja sięw
kropelkach wody tworząc swoisty areozol.
Źródłemzapachu są : zapach wydobywający sięz naturalnych otowrów w ciele człowieka-
oddech, mocz, wydzielina z nosa i uszu, fragmenty naskórka, wydzielina z gruczołów .

27. Na skórzeczłowieka znajdujesięokoło 2 miliardów komórek, i każdego dnia w ciągu 24
godzin 1/30 z nich jestgubiona-człowiek idąc z prędkoscią 3km / h gubi około 40,000
fragemntów naskórka o różnej wadze. Oneopadajac na podłoże, unosząc siew powietrzu
tworzą ślad, który możestanwić ścieżkęporuszania sięczłowieka.
 Sebum, pot
 gazy
 Bakterie i ich działanie na skórze
 Produkty wykorzystywanedo higieny ciała
 Grzyby
 Pasożyty
 Hormony
 Enzymy

28. PSI NOS