2. Gjeneza e fotografisë
• Rrënjët e saj u takojnë kontributeve të dy francezëve,
Nicèphor Niepce dhe Louis Daguerre, të cilët konsiderohen si
zbuluesit e fotografisë.
Nicèphor Niepce Louis Daguerre,
3. Ditelindja e fotografise i dedikohet ketyre dy
shpikesve , te cilen e beri te mundur
Kryetari i Akademise Francese, shkencetari Arago.
Data e lindjes se fotografise 19 Gusht 1893
• Ata zhvilluan teknikën e parë dhe procesin
kimik, që mundësonte kësisoj ruajtjen e
pamjeve.
• Më pas, erdhën dekada të tëra me zhvillime
teknike.
• Me prezantimin e parë të aparatit “Kodak”
në vitin 1889, ky zhvillim arriti një pikë, të
themi kulmore e të qenësishme, e cila është
arritur të mbahet gjallë deri më sot.
François Jean Dominique Arago
4. Niepce, suksesi dhe dështimet
• Titulli
• Pamje nga prona ne Gras
• Fotoja e pare realizuar nga
Nipse
• Zbuluar nga studiuesi
Helmut Gerns’heim ne Angli
me 1952, ndodhet ne
muzeun e qytetit Austin,
Teksas SHBA
• Realizimi me ane te
Heliografise (Helio-Diell) e
shpikur nga vete Nipse
5. • Francezi Jozef Nicefor Niepce (1765 -1833) konsiderohet, si
njeriu i parë që krijoi foton me shtresë të ndjeshme nga
drita. Ai mori një “Camera Obscura” për ndihmë, një aparat
i njohur më parë, me të cilin bëri të mundur projektimin e
peizazheve. Atij i erdhi për shtat që këto foto t’i mbante në
letër klor-argjendi. Por ato nuk ishin të rezistueshme ndaj
dritës. U pa shpejt se prisheshin pas një kohe të shkurtër.
•
Vetëm më 1826, Niepce ia doli mbanë që të mbaronte
foton e parë të rezistueshme. Fotoja tregon pamjen nga
dritarja e dhomës së tij. Me një kohë ndriçimi tetëorësh,
ishte e pamundur që të fotografoheshin njerëz dhe objekte
të lëvizshme.
6. Lui Dager
• Dageri, një piktor i suksesshëm teatri, mori vesh për punën e
Niepces dhe ishte aq i pasionuar, saqë u bë shok i tij. Me shumë
etje, ata provonin që të gjenin, pa u lodhur edhe nga dështimet,
një rrugë për shkurtimin e kohës së ndriçimit.
•
Luis Zhak Mande Dager (1787 – 1851) pas shumë vitesh
mundimi zbuloi metodën me ndriçim të shkurtër të një
pllake prej jod-argjendi që tregon një foto latente (të
padukshme), e cila mbahet e fiksuar nga shtypja me
zhivë.
•
Luis Dageri ndriçoi një pllakë, por e ndali progresin e tij, sepse
moti (klima) nuk po i vinte në ndihmë. Ai po e ruante pllakën e
tij në dollapin e tij të kemikaleve. Ndërsa po e nxirrte atë më
vonë, çuditërisht kuptoi se në të ishte “vizatuar” një foto.
• Fotopllakat e përpunuara me zhivë kishin shumë më pak kohë
nevojë për ndriçim sesa ato të përpunuara pa zhivë.
• Atij i shkoi ndërmend që këtë kohë të ndriçimit ta reduktonte në
4 minuta në verë dhe 15 në dimër.
7. • Dageri dhe Isidore Niepce, djali i pionierit të vdekur të
fotografisë, bënë një marrëveshje në vitin 1839 me
qeverinë franceze, përmes së cilës ata morën të drejtën ta
publikonin të ashtuquajturën “Daguereotipe”.
• Qeveria frënge këtë zbulim e mori me aq shumë seriozitet,
saqë u premtoi atyre se do të bënin përpjekje për të rritur
sa më shumë popullaritetin e shpikjes së tyre.
Fotot e mbaruara me
“Daguereotipie” ishin “unikate”.
(can not be reproduced.)
8. Dageri kundër Talbotit
• Më pas, këtë problem e zgjidhi William Henry Fox Talbot me të
ashtuquajturën “Kalotipie”, një lloj letre me metodë negativ-pozitiv.
Kualiteti dhe brilanca nuk krahasohen me “Daguereotipie”-në, por me
këtë të fundit mundësohej shumëfishimi i kopjeve.
Metoda e Talbotit kishte një shpërndarje të dobët dhe ishte
me teka të mëdha. Frederik Scott Archer e mënjanoi këtë
handikap më 1851-shin me “metodën e kolodiumit të lagur”
të shpikur prej tij.
Ky emër rrjedh nga leshi i shprishur në eter (colodium), i cili
ishte përdorur për këtë qëllim.
Tani, shpërndarja ishte me distancë, më e mirë, por përpjekja
mbeti gjithsesi e madhe për ta përmirësuar edhe më tej.
Kolodiumi është një masë ngjitëse pa ngjyrë, e cila në
kontakt me ajrin, forcohet relativisht shpejt.
Ndriçimi dhe përfitimi i pamjes duhej të kryhej para se të
tirrej materiali.
Henry Fox Talbot
9. • Përmirësimi apo avancimi i radhës i erdhi ndërmend më 1871 Richard
Leach Maddox-it.
• Me një shtresë xhelatinoze brom-argjendi, ai arriti të krijonte një pllakë të
terur, të cilën pllaka e lagur nuk mund ta përshkonte dot për nga
ndjeshmëria.
• Me vlere eshte edhe kontributi i nje nepunesi te thjeshte frances IPOLIT
BAJAR i cili arriti qe me dhomen e erret ti shtrinte pamjet jo me ne pllakat
metalike por ne leter te forte, karton.
