5. Zwierzęta żyjące w grupie
wataha
wilków
ławica łososi
kolonia
pszczół
stado
piesków
preriowych
6. Społeczność u zwierząt
Eusocjalność – najwyższa wśród zwierząt
forma społeczności polegająca na tworzeniu
trwałych, co najmniej dwupokoleniowych
kolonii, w których rolę reproduktorek
przejmuje tylko część samic, a pozostali
osobnicy współdziałają w opiece nad ich
potomstwem.
8. Praca indywidualna
KORZYŚCI
Możliwość przypisania sobie wszystkich zasług
– większa satysfakcja z pracy
Praca na własne „konto” – samowystarczalność
Brak konfliktów z członkami zespołu
Praca we własnym tempie, brak zależności
własnej pracy od zaangażowania innych
Wolność w podejmowaniu decyzji
Możliwość korzystania z wybranych
OGRANICZENIA
Brak wsparcia od innych osób
Osamotnienie
Jednostronność w wymyślaniu pomysłów i
rozwiązań
Możliwe przemęczenie - występująca często
zbyt duża odpowiedzialność
Brak poczucia przynależności
do grupy
9. Praca w zespole
korzyści
Zjawisko facyliacji - przebywanie w obecności innych wzmaga pobudzenie fizjologiczne
i podnosi ogólny poziom aktywności, głównie z powodu lęku przed oceną innych
Zjawisko synergii (2+2=5) - pozwala uzyskać lepsze wyniki, niż praca indywidualna. Efekt polega na
łączeniu kooperacji i synchronizacji.
Rzadziej zdarzają się przypadkowe błędy
Istnieje możliwość dzielenia się pomysłami i wybieranie tych najlepszych
Wzrasta integracja zespołu, grupa staje się całością i wspólnie dba o interes całości
Osłabia się fluktuacja a także poczucie zależności od przełożonego
Wzrasta efektywność komunikacji
Zostaje zaspokojona potrzeba przynależności do grupy,
Odczuwanie porażki jest mniej bolesne dla jednostki
Zauważyć można większe poczucie bezpieczeństwa przy podejmowaniu decyzji
11. Niebezpieczeństwo stawiania osobistych celów i
zamiarów ponad celami grupy. Członkowie
zespołu mogą przedkładać własne cele nad cele
zespołu w celu osiągnięcia korzyści. Zauważalne
jest także dążenie do zachowania własnej
odrębności – jednostka dąży do
zaprezentowania własnej odmienności.
OGRANICZENIA
wynikające
z motywacji członków
zespołu
12. Współpraca czy rywalizacja w grupie?
Współpr
aca jest
przyjem
niejsza
Współprac
a jest
pierwotna
Współpra
ca jest
bardziej
harmonij
na
Współpr
aca
mniej
kosztuje
Współpr
aca nie
wypala
Współpr
aca jest
szybsza
Wg Davida Johnsona
rywalizacja jest strukturą
celów, w której ludzie
osiągają korzyści tylko
wtedy, gdy nie zrealizują
ich inni.
13. Ograniczenia wynikające z różnic w zakresie
kompetencji i poglądów członków zespołu
Tłumienie mniejszości - dominacja przez jednostkę
Myślenie grupowe – dążenie do jednomyślności: „pragnienie zgody przeważa nad zdrowym rozsądkiem”
Ogłupienie grupowe – Bezkrytyczne przyjmowanie propozycji osoby, która jest postrzegana jako wybitną.
Polaryzacja grupowa – sytuacja w której „obserwuje się albo przesunięcie w stronę większego ryzyka, albo wręcz
przeciwnie decyzje zespołowe są ostrożniejsze niż indywidualne”.
Próżniactwo społeczne (lenistwo społeczne) – wyraża się w skłonności niektórych uczestników do mniejszego
angażowanie się w wykonywanie zadań, licząc, że ktoś inny z zespołu i tak to wykona, przez co traci na tym cały zespół.
Człowiek czuje się anonimowy.
Problem podziału nagród wśród członków zespołu - otrzymane nagrody mogą zostać rozdzielone niewspółmiernie do
włożonych wysiłków przez danych członków zespołu.
Konformizm – lęk przed „wychodzeniem przed szereg”
14. brak lub nadmiar liderów - wadą może być brak
osoby, która koordynowałaby całość pracy
zespołu, czuwała nad realizacją zadań, jak
również zbyt wiele takich osób.
chaos – niebezpieczeństwo bałaganu jeśli
członkowie zespołu dyskutują jednocześnie nad
odmiennymi kwestiami.
konieczność planowania - istnieje wiele rzeczy,
które należy zaplanować, aby praca zespołu
mogła przebiegać pomyślnie, jak chociażby czas
i miejsce spotkań, a które wiążą się z
ponoszeniem nakładów czasu oraz nakładów
finansowych.
dłuższy czas podejmowania decyzji i budowanie
zespołu wymaga czasu– decyzje podejmowane
przez zespół wymagają więcej czasu, niż gdyby
podejmowane były przez jednostkę, dodatkowo
wraz z wydłużaniem się czasu potrzebnego do
podjęcia decyzji, wzrastają także koszty.
Ograniczenia związane z
organizacją pracy
zespołu
15. ĆWICZENIE
1. Przy których z poniższych zadań zwiększenie liczebności
grupy wpłynie na zwiększenie szansy uzyskania lepszego
wyniku?
- budowa piramidy
- teleturnej
- wspinaczka wysokogórska
2. W których z powyższych zadań jednostka może uzyskać
lepsze rezultaty niż grupa?
16. Rodzaj zadania a efektywność grupy:
Zadania addutywne
(np. budowa piramidy)
• Wynik grupy zależy
od wyników pracy
poszczególnych
członków zespołu, z
których każdy robi to
samo
Zadania dysjunktywne
(np. teleturniej)
• Rezultat uzyskany
przez grupę jest
wynikiem
najlepszego
indywidualnego
efektu, wraz ze
zwiększeniem
liczebności grupy,
zwiększa się szansa
na uzyskanie
lepszego efektu
Zadania
koniunktywne (np.
zdobywanie szczytu
górskiego)
• Efekt końcowy zależy
od „najsłabszego
ogniwa”
17. Wielkość grupy a efektywność grupy
Badanie Laughlina dowiodło, że grupy 3,4,5-osobowe uzyskiwały znacznie
lepsze wyniki, niż najlepsza z osób pracujących samodzielnie, ani nawet w
grupach 2-osobowych.
Wyniki tego badania sugerują więc, że aby zadanie było wykonane
w sposób jakościowo lepszy niż czynią to najlepsze jednostki indywidualnie,
wskazane jest przydzielenie do jego wykonania co najmniej trzech
współpracujących ze sobą osób.
18. Jak usprawnić działanie zespołu?
Po pierwsze, postaraj się o opinię twórczego geniusza.
Po drugie, otocz się lepszymi od siebie.
Po trzecie, nie przeszkadzaj im.
David Ogilvy
Editor's Notes
Na początku chciałabym powiedzieć słów kilka o pracy indywidualnej w świecie zwierząt,
która jest chyba rzadziej spotykana w świecie przyrody. Częstszą formą to życie w stadach koloniach czy grupach.
Zaczynając jednak od gatunków, które charakteryzują się samotniczym trybem życia,
chciałabym wspomnieć o kilku z nich:
Borsuk, żbik, nosorożec i jeż europejski
Samotny tryb życia wśród zwierząt jest zjawiskiem stosunkowo rzadkim i związany jest m.in. z ilością pokarmu potrzebną zwierzętom.
Samotnie żyjące zwierzę trudniej zauważyć, łatwiej podejść mu do ofiary, a zdobycz ma tylko dla siebie.
Zwierzęta zwykle żyją i polują tylko w obrębie swojego terytorium.
Większość zwierząt preferuje jednak stadny tryb życia. Tworzą one stałe lub czasowe grupy mające na celu:
Zdobycie pożywienia
Ochronę przed zagrożeniem
Dostęp do możliwości rozmnażania
Cztery przykłady zwierzątek.
Jednak życie w grupie nie przysparza wyłącznie korzyści. Jest również źródłem kosztów, np.: pojawienie się konkurencji wewnątrzgrupowej.
Z uwagi na ograniczony dostęp do pożywienia i partnerów seksualnych w wyniku agresji osobników dominujących
Istnieje jednak cos takiego, jak optymalna wielkość grupy u zwierząt, która zależy od pożywienia, liczby drapieżników oraz agresji wewnątrzgrupowej.
Im liczniejsza grupa tym rośnie agresja wewnątrzgrupowa, zmniejsza się ilość pożywienia.
Optymalna wielkość grupy zapewnia największy udział czasu spędzonego na jedzeniu.
Formowanie grup może dać początki społecznościom, jako nowej jakości organizacji.
Wiele gatunków owadów, np. mrówek, termitów, pszczół tworzą skupiska zwane koloniami
Charakteryzującymi się wysoko rozwiniętą kooperacją między osobnikami.
Występuje współpraca w opiece nad potomstwem
Występuje kasta rozmnażająca się oraz kasta bezpłodna (robotnicza)
Występują co najmniej dwa pokolenia: potomstwo pomaga rodzicom w wychowaniu młodszego rodzeństwa
To by było na tyle jeśli chodzi o zwierzęta, a teraz przenieśmy się w świat ludzi.
Celem tej prezentacji jest przedstawienie zysków i strat
Pracy indywidualnej i pracy grupowej.
Zacznijmy od korzyści pracy indywidualnej:
Dodam, że w kolejnych slajdach może być sporo treści wobec tego będę skupiała się tylko na najważniejszych aspektach
A całą prezentację mogę udostępnić po prezentacji
Jeśli chodzi o korzyści to: ...
Są to bardzo ogólne plusy i minusy pracy indywidualnej
Natomiast o wiele więcej można powiedzieć o pracy w zespole.
Przyjęło się, że praca w zespole pozwala rozwinąć o wiele lepsze efekty niż praca indywidualna dzięki występowaniu kilku zjawisk:
Zjawisko facyliacji – przebywanie w grupie sprawia, że boimy się złej oceny ze strony innych i to może nas motywować to wydajniejszej pracy
Zjawisko synergii - Na przykład: Dwie osoby działając razem, są w stanie przesunąć ciężką szafę o 5 metrów. Każda z nich osobno mogłaby przesunąć ją nie więcej niż np. 2 metry. Zatem maksymalna suma działań indywidualnych jest równa 4 m, natomiast efekt działań wspólnych wynosi 5 m i jest większy niż suma działań indywidualnych.
O ile łatwo można wyróżnić wiele korzyści wynikających z pracy w zespole tak trudniej zauważyć również jej ograniczenia.
Istotne są one i widoczne szczególnie przy niewłaściwym doborze zespołu.
Wynikają one z:
motywacji członków zespołu
różnic w zakresie kompetencji i poglądów poszczególnych członków
organizacji pracy zespołu
Pierwsza kategoria ograniczeń dotyczy motywacji członków zespołu.
Podczas pracy zespołowej istnieje niebezpieczeństwo stawiania osobistych celów ponad celami grupy w celu osiągniecia własnej korzyści.
Jednostka dąży też do zachowania własnej indywidualności
Co może prowadzić do zjawiska rywalizacji.
Pojawia się zatem kluczowe: czy w grupie lepsza jest współpraca czy rywalizacja?
Według Davida Johnsona amerykańskiego psychologa społecznego najlepsza jest współpraca gdyż:
Współpraca jest pierwotna – dotyczyła już plemion pierwotnych, których uczestnicy współpracowali na rzecz np. zbiorów żywności
Współpraca jest bardziej harmonijna – pozwala na bardziej usystematyzowany proces zaangażowania energetycznego w grupie
Współpraca jest przyjemniejsza - satysfakcja ze współpracy jest o wiele wyższa niż w efekcie rywalizacji, jak poznać dobrego managera stawia się go przed oknem i pyta co widzi, jeśli widzi siebie – efekt lustra, jeśli widzi ludzi i innych ...
Współpraca nie wypala – tracimy mniej energii podczas procesu współpracy niż podczas rywalizacji w grupie
Współpraca jest szybsza – wspomaga proces komunikacji, dzięki współpracy poprawia się jakość komunikacji
Współpraca finalnie mniej kosztuje - co większość firm odczuło na własnej skórze, jednak niewiele z nich jeszcze docenia ten aspekt.
Były to ograniczenia z uwagi na motywację członków grupy.
To ciąg dalszy ograniczeń pracy w grupie.
Druga kategoria ograniczeń związana jest z różnicami w zakresie kompetencji i poglądów członków zespołu.
Wyróżniamy kilka zjawisk, do których należą:
Tłumienie indywidualizmu i mniejszości – dominacja przez jednostkę
Może wystąpić do bezmyślnego przyjmowania poglądów innych, czego przyczyną jest pragnienie zgody
Ogłupienie grupowe - zespół „sztywno trzyma się jednego pomysłu, zamykając się na inne możliwości.
Polaryzacja grupowa - sytuacja w której „obserwuje się albo przesunięcie w stronę większego ryzyka, albo wręcz przeciwnie decyzje zespołowe są ostrożniejsze niż indywidualne
decyzje kompromisowe – które nie zawsze bywają najlepsze, ale konieczne do przejścia do kolejnego etapu
Konflikty i rywalizacja jako konsekwencja działań grupowych
większa skłonność do ryzyka, ponieważ brak jest indywidualnej odpowiedzialności
Próżniactwo społeczne – mniejsze zaangażowanie uczestników liczenie na to ze inni zrobią za nas zadania
Problem podziału nagród wśród członków zespołu
Konformizm czyli lęk przed wychodzeniem przed szereg
Trzecią kategorią ograniczeń pracy w zespole są te związane z organizacją zespołu:
Brak lub nadmiar liderów
Długi czas podejmowania decyzji
Budowanie zespołu wymaga czasu
Niebezpieczeństwo powstania chaosu komunikacyjnego kompetencyjnego
Konieczność planowania i przewidywania
1. Duże grupy uzyskują lepsze wyniki podczas wykonywania zadań addutywnych (budowa piramidy) i dysjunktywnych (teleturniej), natomiast małe przy zadaniach koniunktywnych (wspinaczka wysokogórska).
2. Zadaniami, w których grupa uzyskuje lepszy wynik niż jednostka są zadania addutywne (np. budowa piramidy), w zadaniu dysjutywnym (np. teleturniej) grupa może być sprawniejsza niż jednostka, o ile w jej składzie ma wybitnego specjalistę. W trzeciej kategorii zadań koniunktywnych (np. wspinaczka wysokogórska) to jednostka może uzyskać lepsze efekty niż grupa, której wynik końcowy może zaniżać niekompetentna osoba.
1. Duże grupy uzyskują lepsze wyniki podczas wykonywania zadań addutywnych (budowa piramidy) i dysjunktywnych (teleturniej), natomiast małe przy zadaniach koniunktywnych (wspinaczka wysokogórska).
2. Zadaniami, w których grupa uzyskuje lepszy wynik niż jednostka są zadania addutywne (np. budowa piramidy), w zadaniu dysjutywnym (np. teleturniej) grupa może być sprawniejsza niż jednostka, o ile w jej składzie ma wybitnego specjalistę. W trzeciej kategorii zadań koniunktywnych (np. wspinaczka wysokogórska) to jednostka może uzyskać lepsze efekty niż grupa, której wynik końcowy może zaniżać niekompetentna osoba.
Na efektywność grupy wpływa także jej wielkość
Badanie z 2006 roku opublikowane w czasopiśmie „Journal of Personality and Social Psychology” sugeruje, że zespoły trzyosobowe są w stanie rozwiązać trudne problemy lepiej, niż nawet najlepsza z osób pracujących samodzielnie.
David Ogilvy – amerykański twórca nowoczesnej reklamy ma taką sugestię
Zatem rozróżnicowanie zadania i wybór ludzi jest kluczowy,
Jeśli chodzi o budowanie zespołu ważne jest kilka czynników, a najważniejszym z nich to dobór odpowiednich ludzi adekwatnych do
Wykonywania rodzaju zadania