het ondersteunen van amateurkunsten zit in het DNA van cultuurcentra en gemeenschapscentra. Om de dialoog tussen amateurkunstenaars en hun ondersteunende organisaties te versterken organiseerden het forum voor amateurkunsten en VVC in 2014 een aantal overlegmomenten om ideeën en praktijken te delen, noden en knelpunten te benoemen en om elkaar inzichten te geven in elkaars werkcontexten. Als achtergrond zorgde VVC voor een analyse van beschikbaar cijfermateriaal (CC in Cijfers, jaarlijks aangeleverd door 64 cc's en verzameld door de Vlaamse overheid): zie deze PowerPoint.

1. Amateurkunsten
&
cultuur‐ en gemeenschapscentra
Overleg VVC en Forum voor Amateurkunsten
2014 ‐ 2015
Evi Gillard, VVC

2. overzicht
• Decreet Lokaal Cultuurbeleid in ’t kort
• BBC – Beleids – en beheerscyclus
• Cijfers cultuurcentra en amateurkunsten
• Enkele interessante ‘weetjes’ over CC’s en
GC’s

3. Decreet lokaal cultuurbeleid
Het decreet (6 juli 2012)
‐ Drie hoofdbeleidsprioriteiten:
1. kwalitatief en duurzaam lokaal cultuurbeleid
2. Laagdrempelige bibliotheek
3. Een cultuurcentrum organiseren (lijst van steden en
gemeenten per categorie)
‐ Stelt enkele voorwaarden om te kunnen intekenen
Het besluit (26 oktober 2012)
‐ specifieert de beleidsprioriteiten
‐ vermeldt infrastructuurvoorwaarden
‐ vermeldt de subsidiebedragen

4. I.
Gemeente voert een
kwalitatief en duurzaam
lokaal cultuurbeleid
II.
Gemeente organiseert
laagdrempelige bib
III.
Gemeente (lijst) organiseert
een cultuurcentrum
De gemeente ontwikkelt een
integraal en duurzaam
cultuurbeleid,
met bijzondere aandacht voor:
gemeenschapsvorming,
cultuureducatie en
het bereiken van kansengroepen
De gemeente beschikt over een
cultuurcentrum dat:
1. Een eigen cultuuraanbod met lokale en
regionale uitstraling realiseert dat inspeelt
op de vragen en behoeften van diverse
bevolkingsgroepen en aandacht heeft voor
de spreiding en wisselwerking met door de
Vlaamse overheid gesubsidieerde en
ondersteunde gezelschappen
2. Actief ondersteuning biedt aan
amateurkunsten en (sociaal‐)culturele
verenigingen
3. Inzet op een aangepast aanbod van kunst‐
en cultuureducatie i.s.m. relevante actoren
Specifiëring van de beleidsprioriteit in
het Besluit:

5. I.
Gemeente voert een
kwalitatief en duurzaam
lokaal cultuurbeleid
II.
Gemeente organiseert
laagdrempelige bib
III.
Gemeente (lijst) organiseert
een cultuurcentrum
1. Coördinerende rol opnemen mbt LCB
2. Lokale belanghebbenden betrekken bij
strategische meerjarenplanning
3. Minstens 0,8 euro per inwoner besteden
aan ondersteuning van particuliere
verenigingen en instellingen
4. Openbare bib, cc of gc met een
beheersorgaan conform cultuurpact
5. Goedgekeurde jaarrekening en 1 keer per
jaar beleidsrelevante gegevens
aanleveren aan Vlaamse overheid
1. Enerzijds een eigen aanbod realiseren
waarbij een regionaal relevante
staalkaart van allerlei cultuuruitingen,
complementair aan de lokale en
regionale behoeften, wordt
aangeboden, en anderzijds de
receptieve werking ondersteunen
2. Beschikken over een cc dat voldoet
aan de infrastructuurvoorwaarden
volgens de categorie
3. Goedgekeurde jaarrekening en 1 keer
per jaar beleidsrelevante gegevens
over het cc aanleveren
(= CCinC)
Om te kunnen intekenen op de
beleidsprioriteit, moet de gemeente:

6. I.
Gemeente voert een
kwalitatief en duurzaam
lokaal cultuurbeleid
II.
Gemeente organiseert
laagdrempelige bib
III.
Gemeente (lijst) organiseert
een cultuurcentrum
een gemeenschapscentrum moet
beschikken over:
1. Polyvalente zaal min. 200 m² of een
schouwburg van min. 250
zitplaatsen én een polyvalante zaal
van min. 100 m² waarin andere
activiteiten dan
schouwburgactiviteiten kunnen
plaatsvinden
2. Totale oppervlakte van min. 100 m²
aan tentoonstellingsruimte
3. Drie lokalen voor cultureel gebruik
(mits motivering, kan er 20% afgeweken worden van 1.
en 2. als totale oppervlakte min. 300 m² bedraagt)
Gemeente moet beschikken over
infrastructuur (besluit):
A B C
Schouwburg of
polyvalente zaal
(aantal zitplaatsen)
Schouwburg!
min. 400 min. 350 min. 300
Polyvalente zaal min. 250 m² min. 200 m² min. 150 m²
Expo-ruimte
(totale opp. )
min. 300 m² min. 200 m² min. 150 m²
Lokalen voor
cultureel gebruik
min. 6 min. 5 min. 4

7. I.
Gemeente voert een
kwalitatief en duurzaam
lokaal cultuurbeleid
II.
Gemeente organiseert
laagdrempelige bib
III.
Gemeente (lijst) organiseert
een cultuurcentrum
Forfaitaire enveloppensubsidie:
56.000 € >10.000 inwoners
28.000 € < 10.000 inwoners
+ 1 € per inwoner
Aangevuld met de structurele
subsidie van de provincie (2011),
indien van toepassing voor de
betreffende gemeente.
Gemeente moet beschikken over
infrastructuur (besluit):
A B C
Enveloppensubsidie 400.000 € 210.000 € 130.000 €
Structurele subsidie
provincie (2011)
Indien cc structurele subsidie ontving
van de provincie wordt deze voortaan
toegevoegd aan de enveloppensubsidie
Noot: Dit zijn de minimumbedragen voorzien in het decreet.
Gemeenten die al eerder in het decreet (2001) gestapt
waren maken aanspraak op het subsidiebedrag waarop ze in
2013 recht hadden (met index) – tenzij dit minder was dan
het huidige minimumbedrag

8. BBC 1
• = wijze waarop gemeenten de strategische
meerjarenplanning, het jaarlijks budget en de
jaarrekening moeten opstellen
• Link tussen het inhoudelijke beleid en de
financiële aspecten van de beleidsvoering,
• Per Vlaamse Beleidsprioriteit moet de
gemeente aantonen hoe ze die via acties zal
realiseren en wat de financiële implicaties
zullen zijn (uitgaven en inkomsten)

9. BBC 2
• Bij elke actie moet er een
‘deelrapportagecode’ gelinkt worden
– LCBVBP01: gemeentelijk cultuurbeleid
– LCBVBP02: openbare bibliotheek
– LCBVBP03: cultuurcentrum
• Agentschap krijgt die delen van het MJP met
voorafgaande linken
– Inhoudelijke controle: VBP
– Financiële controle: financiële enveloppe

10. Situering cijferregistratie CCinC door
Agentschap SCW
• Standaardisatie sinds 2005 – hard werk door
ASCW en met volle steun van de cc’s
• Let op: enkel de 62 cultuurcentra A, B en C
(geen gemeenschapscentra en ook niet: Brussel,
Antwerpen, Gent!)
– A: 11 (in 2011: 12)
– B: 20 (in 2011: 19)
– C : 31
• In deze presentatie: 2008 – 2011 (verschuivingen
categorieën + voldoende kwaliteitsgarantie)

12. Totaalbeeld “gemiddeld CC” in 2011

13. vooraf
• “eigen” aanbod =
– georganiseerd door het CC en opgenomen in het
eigen programma
– of sterk inhoudelijk en financieel ondersteund
door het CC.
• “receptief” aanbod =
– Georganiseerd door “derden”
– Eventueel met promotionele of organisatorische
ondersteuning door het CC

14. vooraf
• Professionele kunsten en amateurkunsten
• Onderscheid PK en AK wordt in de cijfers enkel
gemaakt voor de ‘podiumkunsten’ en niet
voor ‘tentoonstellingen’

15. Verschil in labels voor disciplines
tussen AK ‐ CCinC
AMATEURKUNSTEN
• theater, figurentheater of vertelkunst
• dans of bewegingsexpressie
• rock, pop, elektronische muziek
• harmonie, fanfare, brassband of orkesten ?
• koor of vocale muziek ?
• jazz en folk
• creatief schrijven
• foto, film, video
• Multimedia
• beeldende kunst
• toegepaste kunst
CC IN C
• theater
• dans
• populaire muziek (incl. musical)
• klassieke muziek (incl. opera)
• wereldmuziek, jazz, folk
• muziektheater
• literatuur
• amusement (incl. humor, cabaret)
• film, audiovisuele en nieuwe media
• tentoonstellingen
‐ Is dit correct naar uw aanvoelen?
‐ Momenteel wordt harmonie, fanfare, brassband, orkest, koor/vocale muziek door het
CC zelf ondergebracht bij klassieke of populaire muziek – al naar gelang hun eigen
aanvoelen of naargelang het programma dat voor die activiteit gebracht wordt.

16. Overzicht van cijfers die volgen
• Verhouding professionele kunsten –
amateurkunsten
• Cijfers amateurkunsten:
– eigen + receptief: zegt iets over het aantal activiteiten
van amateurkunsten dat in het CC te zien is.
– Verhouding eigen en receptief: zegt iets over de mate
van ‘ondersteuning’ door het CC.
– Verschillen in A, B en C categorie ? (is een en ander te
verklaren door omvang infrastructuur en personeel?

17. 21,5%
47,0%
31,1%
31,3%
12,4%
18,1%
18,8%
20,7%
7,2%
21,8%
78,5%
53,0%
68,9%
68,7%
87,6%
81,9%
81,2%
79,3%
92,8%
78,2%
THEATER
DANS
POPULAIRE MUZIEK (INCL. MUSICAL)
KLASSIEKE MUZIEK (INCL. OPERA)
WERELDMUZIEK, JAZZ, FOLK
MUZIEKTHEATER
LITERATUUR
AMUSEMENT (HUMOR, CABARET)
FILM, AUDIOVISUELE EN NIEUWE MEDIA
TOTAAL
VERHOUDING AMATEURKUNSTEN
EN PROFESSIONELE KUNSTEN
PODIUMACTIVITEITEN IN CC ‐ 2011
AK professioneel
‐ 22% van de podiumkunsten is uitgevoerd door amateurkunstenaars,
78% door professionele uitvoerders.
‐ Vooral dans in de cc’s is in verhouding tot de andere disciplines vaker uitgevoerd door
amateurkunstenaars, maar ook klassieke en populaire muziek van AK komt in
verhouding vaker aan bod.
A+B+C
eigen + receptief
AK (amateurkunsten)
professioneel

18. AMATEURKUNSTEN A B C A+B+C
theater 23,0% 19,5% 22,0% 21,5%
dans 32,6% 52,2% 61,2% 47,0%
populaire muziek (incl. musical) 23,1% 28,9% 38,4% 31,1%
klassieke muziek (incl. opera) 26,0% 42,6% 27,1% 31,3%
wereldmuziek, jazz, folk 7,7% 17,7% 11,0% 12,4%
muziektheater 20,8% 19,6% 14,3% 18,1%
literatuur 13,6% 25,5% 18,2% 18,8%
amusement (humor, cabaret) 26,2% 24,7% 12,0% 20,7%
film, audiovisuele en nieuwe media 7,6% 7,6% 6,5% 7,2%
amateurkunstenaars 20,5% 22,1% 22,8% 21,8%
PROFESSIONELE KUNSTEN A B C A+B+C
theater 77,0% 80,5% 78,0% 78,5%
dans 67,4% 47,8% 38,8% 53,0%
populaire muziek (incl. musical) 76,9% 71,1% 61,6% 68,9%
klassieke muziek (incl. opera) 74,0% 57,4% 72,9% 68,7%
wereldmuziek, jazz, folk 92,3% 82,3% 89,0% 87,6%
muziektheater 79,2% 80,4% 85,7% 81,9%
literatuur 86,4% 74,5% 81,8% 81,2%
amusement (humor, cabaret) 73,8% 75,3% 88,0% 79,3%
film, audiovisuele en nieuwe media 92,4% 92,4% 93,5% 92,8%
totaal 79,5% 77,9% 77,2% 78,2%
VERHOUDING AK EN PROF : zijn er verschillen tussen de categorieën ?
A+B+C
eigen + receptief
AK + PK
Opvallend:
Bij dansaanbod: A en C omgekeerd:
‐ A’s meer professioneel (67,4%) dan AK (32,6%)
‐ C’s meer AK (61,2%) dan professioneel (38,8%)
=> Mogelijke verklaring: infrastructuur + financiën voor professionele dans vooral bij A’s aanwezig
Klassieke muziek: B’s in verhouding meer AK dan A en C
Amusement (humor en cabaret): scoort ook relatief hoog bij AK, vooral bij A’s en B’s

19. theater dans
populaire
muziek
(incl.
musical)
klassieke
muziek
(incl.
opera)
wereldmuz
iek, jazz,
folk
muziekthe
ater
literatuur
amusemen
t (incl.
humor,
cabaret)
film,
audiovisue
le en
nieuwe
media
2008 1.469 515 602 438 85 80 55 260 260
2009 1.323 432 634 425 99 49 37 319 310
2010 1.285 543 727 395 77 54 55 283 213
2011 1.217 517 693 353 86 132 73 324 220
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
Amateurkunsten in de CC’s
aantal activiteiten per discipline 2008 ‐ 2011
2008 2009 2010 2011
A+B+C ‐ SOM van de 62
eigen + receptief
AK
Daling in theater, ten voordele van populaire muziek, muziektheater en amusement
(en literatuur). Positief: meer diversiteit (?)

20. 34%
14%19%
10%
2%
4%
2%
9% 6%
verdeling disciplines amateurkunsten
gemiddeld CC in 2011
theater
dans
populaire muziek (incl.
musical)
klassieke muziek (incl. opera)
wereldmuziek, jazz, folk
muziektheater
A+B+C ‐ GEMIDDELD (van de 62)
eigen + receptief
AK
Populairste disciplines AK in CC’s: theater (34%) , dans (14%) en
populaire muziek (19%)
“Niches”: wereldmuziek/jazz/folk (2%), literatuur (2%) en
muziektheater (4%)

21. 12,7%
7,9%
23,2%
10,0%
41,0%
24,6%
22,7%
39,1%
9,0%
16,8%
87,3%
92,1%
76,8%
90,0%
59,0%
75,4%
77,3%
60,9%
91,0%
83,2%
THEATER
DANS
POPULAIRE MUZIEK (INCL. MUSICAL)
KLASSIEKE MUZIEK (INCL. OPERA)
WERELDMUZIEK, JAZZ, FOLK
MUZIEKTHEATER
LITERATUUR
AMUSEMENT (INCL. HUMOR, CABARET)
FILM, AUDIOVISUELE EN NIEUWE MEDIA
TOTAAL
AMATEURKUNSTEN PODIUMKUNSTEN
GEMIDDELDE VERHOUDING TUSSEN
“EIGEN” EN “RECEPTIEF”
2008 ‐ 2011
eigen receptief
A+B+C
eigen vs receptief
AK
“Niches”: wereldmuziek/jazz/folk (2%), literatuur (2%) en muziektheater (4%) (vorige slide) worden in
verhouding wel sterker ondersteund in de eigen programmatie (inhoudelijk en financieel ondersteund) dan de
‘populaire’ disciplines (theater, dans).
Een mogelijke verklaring is ook dat theater‐ en dansverenigingen doorgaans al kunnen buigen op langere
tradities met meer vrijwilligers voor omkaderende taken (techniek, communicatie,…) en dus veel op eigen
kracht aankunnen.
Opvallend: ‘amusement (incl. humor en cabaret) worden ook sterk gesteund in de eigen programmatie van het
CC, terwijl dit 9% van het totaal aantal AK‐podiumaanbod is.

22. 72%
76%
71%
65%
73%
80%
54%
67%
69%
54%
53%
47%
37%
32%
47%
29%
51%
38%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
theater
dans
populaire muziek (incl. musical)
klassieke muziek (incl. opera)
wereldmuziek, jazz, folk
muziektheater
literatuur
amusement (humor, cabaret)
film, audiovisuele en nieuwe media
Percentage van het aantal activiteiten uit 'receptieve AK‐aanbod' dat
ondersteuning krijgt door het CC:
hetzij promotioneel of organisatorisch
promotioneel organisatorisch
A+B+C
receptief
AK
Verfijning: het is niet omdat een AK‐activiteit in het ‘receptieve aanbod’ van het CC vervat zit, dat het geen
ondersteuning geniet. Deze ondersteuning is echter niet zo sterk als bij het ‘eigen aanbod’ (inhoudelijke en
financiële ondersteuning), maar situeert zich op het vlak van promotie of het organisatorisch‐logistieke. Op die
manier zien we dat heel wat AK‐activiteiten ondersteuning krijgen van het CC.
De overige AK‐activiteiten mag je dan beschouwen als pure ‘zaalhuur’.

23. Kalender planning amateurkunsten
• In de meeste gevallen krijgen de
amateurgezelschappen podiumkunsten VOORRANG bij
het boeken van de schouwburg of polyvalente zaal.
– Boeken tussen augustus en oktober 2014 voor het seizoen
2015 – 2016
– Vanaf november kan alleen het centrum nog boeken voor
het eigen aanbod,
• Dit ligt vast bij reglement of is een ‘historische
gewoonte’ (het centrum weet welke periodes welke
gezelschappen nodig hebben)
• Dit gebeurt veel minder (of niet) voor de beeldende
kunsten.

24. Flow programmatie CC
Professioneel aanbod
• Oktober – november: voorstellen van
boekingskantoren/gezelschappen/producties belanden
op bureau CC’s.
• November – februari/maart: onderhandelingen over
boekingen en vastleggen van programmatie
• maart/april: seizoensbrochure wordt samengesteld (alle
communicatie)
• Mei/juni: start ticketverkoop (verschillend per cc –
abonnees – losse tickets). Sommigen pas augustus
• Juli‐augustus: luwe maanden (soms zelfs gesloten),
behalve aan de kust