DÜNDEN BUGÜNE TİGEM (TİGEM FROM PAST TO PRESENT)

2 3
Copyright ©2013 TİGEM
Görsel malzeminin yayın hakkı TİGEM arşivine aittir.
İzinsiz, kısmen ya da tamamen çoğaltılıp yayınlanamaz.
Erdin Hasdemir
Fotoğraflar
(0212) 252 46 62-63 / www.ayrintitasarim.com
Grafik Tasarım
TARIM İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Karanfil Sok. No: 62 Bakanlıklar Ankara
www.tigem.gov.tr

İÇİNDEKİLER CONTENTS
ALTıNovA TARıM İşLETMESİ
/ Altınova Farm
ANADoLu TARıM İşLETMESİ
/ Anadolu Farm
CEyLANpıNAR TARıM İşLETMESİ
/ Ceylanpınar Farm
ÇuKuRovA TARıM İşLETMESİ
/ Çukurova Farm
DALAMAN TARıM İşLETMESİ
/ Dalaman Farm
GöKHöyüK TARıM İşLETMESİ
/ Gökhöyük Farm
GözLü TARıM İşLETMESİ
/ Gözlü Farm
KARACABEy TARıM İşLETMESİ
/ Karacabey Farm
KoÇAş TARıM İşLETMESİ
/ Koçaş Farm
KoNuKLAR TARıM İşLETMESİ
/ Konuklar Farm
MALyA TARıM İşLETMESİ
/ Malya Farm
poLATLı TARıM İşLETMESİ
/ polatlı Farm
SuLTANSuyu TARıM İşLETMESİ
/ Sultansuyu Farm
TüRKGELDİ TARıM İşLETMESİ
/ Türkgeldi Farm
uLAş TARıM İşLETMESİ
/ ulaş Farm
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
12-35
144-165
264-277
36-65
166-185
278-297
66-103
186-227
298-323
104-121
228-247
324-345
122-143
248-263
346-367

Tarım, maişet amaçlı bir sosyal
yardım alanı olmaktan çok; stratejik
rekabetedayalıiktisadibirsektördür.
Agriculture, rather than being a social support field devoted
to sustenance; is an economical sector based on strategic
competence.
Minister of Food Agriculture and Livestock
MehmetMehdiEKER
Gıda,TarımveHayvancılıkBakanı
76

8 9
T
İGEM; geçmişi osmanlı Devleti’ne dayanan,
Cumhuriyet’in ilk yıllarında önemli görevler
üstlenmiş, ülkemizin genellikle ıslaha muhtaç
ve verimsiz arazileri üzerinde kurulmuş olan iş-
letmeleri eliyle faaliyet gösteren, ıslah ettiği bu arazilerde
tarımsal üretimin iki temel girdisi olan sertifikalı tohumluk
ve damızlık üretimi yaparak bunları çiftçilerin kullanımına
sunan, öncü ve lider bir kurumdur. Böylesine hayati bir
alanda mühim görevler üstlenen TİGEM’in kadim geçmi-
şi, osmanlı ve Cumhuriyet arşivlerinde belgelenmekte,
Anadolu’nun her yerine dağılmış İşletmelerindeki tarihi
TİGEM, whose history dates back to the Ottoman Empire,
is the pioneer and leading organization, which undertook
important missions during the first years of The Republic;
working through its farms which were established on
infertile lands requiring rehabilitation, such as producing
certified seeds and breeding animals being the two main
items of agricultural production and, supplying them to the
farmers. Holding such important and vital missions, the
history of TİGEM has been documented in the Ottoman and
Republic Achieves and has found its spirit in the historical
texture of its farms scattered around all parts of Anatolia.
Dünden Bugüne TİGEM
TİGEM, From past to present
dokusunda vücut bulmaktadır. Bu muazzam değerin far-
kındalığı ve ona nasıl katkıda bulunulabileceği endişesiyle,
mesai arkadaşlarımla önümüze bazı hedefler köyduk. Bu
hedefler şunlardı: su potansiyeli olan işletmelerde sulu ta-
rım alanlarını artırarak toprağı suya kavuşturmak, sahip ol-
duğumuz tüm makine ve aletleri yenilemek, bilişim tekno-
lojilerinden üretimin her alanında faydalanmak, damızlık
üretiminde kapasiteyi artırarak tesisleri modernleştirmek,
kurumsal kültürü devam ettirebilmek adına istihdamda
sürdürülebilirliği sağlamak ve işletmelerde çevre düzenle-
meleri yaparak daha yaşanabilir hale getirmek.
Bu hedefleri belirledikten sonra, vakit kaybetmeden işe
sulama yatırımları ile başladık. Bu kararı almamızda,
2007 ve 2008 yıllarında ülkemizde yaşanan kuraklığın
bitkisel üretime olan etkisini azaltmak, ülkemizin ihtiyacı
olan sertifikalı hububat ve yem bitkileri tohumluklarının
üretimini garanti altına almak ve dağıtımdaki etkinliğini
artırarak sürdürmek ihtiyaçları etkili oldu. Bu çerçevede
ilk durağımız, genel müdürlüğümüzün arazi varlığının %
52’sini oluşturan Ceylanpınar Tarım İşletmesi’ydi. Sulama
yatırımlarına ilk defa merhum Turgut özAL’ın DpT Müste-
şarı olarak görev yaptığı 1967 yılında başlanan ve 2009
yılına kadar geçen sürede toplam 109.000 dekar arazinin
sulamaya açıldığı Ceylanpınar’da, TİGEM tarihinin en bü-
yük sulama ve mekanizasyon projesini başlatarak, toplam
300 milyon TL’lik bir yatırımla 2009-2011 yılları arasında
500 bin dekar araziyi sulanır hale getirdik. projenin uygu-
lanmasıyla, buğday üretiminde 3,6 kat artış sağlanarak,
GAp kapsamındaki illerin sertifikalı hububat tohumu ihti-
yacının tamamı ile diğer illerin tohum ihtiyacı da önemli
ölçüde karşılanmaya başlandı. Bunun yanında ikinci ürün
mısır, soya, ayçiçeği ile yem bitkileri üretimleri de üretim
planına dahil edildi. Artan iş hacminin karşılanması için 74
teknik ve idari sözleşmeli memur, 473 daimi işçi ve 903
taşeron işçisi olmak üzere toplam 1.450 kişilik ilave istih-
dam sağlandı. proje dışında kalan sulanabilir tarım arazi-
lerinden 310.000 dekar arazinin daha 2013-2015 yıllarını
kapsayan “Mardin-Ceylanpınar ovalarını Sulama Ana
Kanalı projesi” kapsamında sulamaya açılması planlana-
rak, 2015 yılı sonunda işletmenin sulanan arazi miktarının
920.000 dekara çıkarılması hedeflendi.
Ceylanpınar dışında, yeraltı suyu potansiyelinden yarar-
lanılarak Anadolu, Dalaman ve Gözlü işletmelerimizde de
25 bin dekar arazinin sulanması sağlandı ve 2013 yılı içe-
risinde buna 50 bin dekar daha eklenmesi programlandı.
Being aware of this spectacular value and with the concern
of contributing to that, we put forward various future
goals with our colleagues. These goals are increasing the
area of irrigated land in the farms with the potential and
bringing an end the earth’s decades long thirst, renewing
all the machinery and equipment we had, benefiting from
the information Technologies in all stages of production,
increasing the capacity in cattle breeding and modernizing
the facilities, providing the sustainability in employment for
maintaining the corporate culture and making the farms
more livable by dealing the landscaping activities.
After putting forward these goals, we started with irrigation
investments without losing time. The factors such as
decreasing the effect of drought seen in 2007 and 2008 on
the plant production activities, guaranteeing the production
of certified cereal and fodder crops seeds needed in the
country and increasing the efficiency in sales have been
effective in taking these decisions. Within this frame, our
first step was the Ceylanpınar Farm which forms 52% of the
land assets of our Enterprise. The irrigation investments in
the farm were first started in 1976 while deceased Turgut
ÖZAL was undersecretary of State Planning Organization
and only 10.900 hectares could be irrigated until 2009, so
we have started the greatest irrigation and mechanization
project of TİGEM history and with an investment of total
300 Million TL we have irrigated 50.000 hectares between
2009 and 2011. Together with the implementation of this
project, an increase by 3.6 times was provided in wheat
production and the whole certified cereal seed requirement
of the provinces under GAP (South Eastern Irrigation
Project) started to be covered while the seed requirements
of other provinces were remarkably satisfied. In addition to
this, the production of corn, soybean, sunflower and forage
crops as the second product is included in the production
plan. An additional 1450 staff is hired composed of 74
technical and administrative staff, 473 workers and 903
contracting workers in order to fulfill the increasing work
power demand. An addition of 31.000 hectares more for
irrigation is planned within the scope of “Main Irrigation
Channel Project for Mardin-Ceylanpınar Plains” and the
total irrigated land within the Farm will be 92.000 hectares
by the end of 2015.
Apart from Ceylanpınar Farm, a total area of 2.500 hectares
are started to be irrigated in Anadolu, Dalaman and Gözlü
Farms benefiting from the underground water potential

10 11
Ayrıca su kaybının önlenmesi amacıyla, Anadolu, Ceylan-
pınar, Dalaman, Koçaş ve Malya işletmelerimizde yüzey
sulama yöntemiyle sulanan 76 bin dekar arazide yağ-
murlama ve damla sulama gibi sulama randımanı yüksek
basınçlı sistemler tesis edildi. Bu çerçevede; TİGEM gene-
linde 70 yılda 216 bin dekar olan sulanan alan miktarı, üç
yılda üç kat artışla 753 bin dekara çıkarılmış oldu.
İkinci hedefimiz olan kullanılan alet ve makinelerin yeni-
lenmesi, kapasitelerinin artırılması ve modernizasyonu
kapsamında, 2008 yılından itibaren yakıt, zaman ve iş-
gücünden önemli ölçüde tasarruf sağlayan muhtelif güçte
463 adet traktör, bağlı ekipmanları ile birlikte satın alındı.
Alınan bu traktörlerden 97’si, daha önce makine parkın-
da bulunmayan 200–350 beygir gücündeki büyük güçlü
traktörlerdi. Bu sayede, bir yandan daha yüksek iş ba-
şarısına kavuşulurken, diğer yandan yakıt ve zamandan
önemli ölçüde tasarruf sağlandı.
üçüncü hedefimiz olan bilişim teknolojilerinin yaygınlaştı-
rılması kapsamında; bayi otomasyon sistemi, akaryakıt ve
araç takip sistemi, kameralı güvenlik sistemi, video-konfe-
rans sistemi ve coğrafi veri tabanlı bilgi sistemi TİGEM’de
ilk olarak uygulamaya konuldu.
Dördüncü hedefimiz olan damızlık üretiminde kapasitenin
artırılarak tesislerin modernleştirilmesi kapsamında, 2009
yılında Sultansuyu Tarım İşletmesi’nde döl kontrollü Sper-
ma üretim Merkezi kurularak, ülkemizin bu alandaki itha-
latının önemli bir kısmının ortadan kaldırılması hedeflendi.
Ayrıca son beş yılda 109 milyon TL’lik yatırımla bilgisayar
destekli, modern hayvancılık tesisleri kuruldu ve barınak
kapasitesi artırıldı.
Damızlık koyun yetiştiriciliğinde 3 işletmede toplam 3 bin
ana başlık komple tesisler kuruldu. Ceylanpınar İşletme-
si’nde 8 ayrı noktada Koyun otomatik Sağım Merkezleri,
40 ton kapasiteli süt soğutma ve muhafaza tankı kurula-
rak, İşletmede mevcut 25 bin baş koyunun tamamında
elle sağımı sonlandırıldı.
Türkiye’de ilk olarak Karacabey işletmemizde kurulan ay-
gır sperması üretim laboratuvarında dondurulmuş olan ay-
gır spermaları, yine ülkemizde ilk kez ihracata konu oldu
ve 2012 yılında 3 şampiyon aygıra ait 75 doz dondurul-
muş spermanın Fas’a ihracı gerçekleştirildi.
and an additional 5.000 hectares will be irrigated in 2013.
Besides, in order to prevent loss of water, high efficiency
irrigation systems, such as sprinklers and drip systems,
were established in Anadolu, Ceylanpınar, Dalaman, Koçaş
and Malya Farms, on 7600 hectares, on which surface
irrigation was applied previously. TİGEM, has been able to
irrigate an area of 21.600 hectares in 70 years since its first
establishment, however we have increased this by almost 3
times to 75.300 hectares in just last 3 years.
Asforthesecondgoal,renewingthemachineryandequipment,
increasing their capacities and modernization, 463 tractors
in various powers which provide considerable saving from
fuel, time and labor were started to be procured with their
equipment as of 2008. 97 of these were 200-350 HP, which
did not exist in the machinery park before. Thanks to this, the
organization has reached a high level of work success and
obtained an important saving from fuel and time.
Underthescopeofwideningofinformationtechnologies,as
ourthirdgoal,dealerautomationsystem,fueloilandvehicle
tracking system, camera security system, video conference
system and geographical data based information system
were established for the first time in TİGEM.
For increasing the breeding production capacity and
modernization of facilities, as our fourth goal,
Sperm Production Centre was established in Sultansuyu
Farm and elimination of our country’s imports in this field
was targeted. Besides, computer aided modern animal
breeding facilities were established and shelter capacity
was increased in the last five years with an investment of
109 Million TL.
In sheep breeding, complete facilities with a capacity of
3thousand heads were established in 3 farms. Automatic
Sheep Milking Facilities, milk chilling and storage tanks
with a capacity of 40 tons were established at 8 different
points in Ceylanpınar Farm and hand milking was abolished
in all 25 thousand heads of sheep in the farm.
75 dozes of frozen stallion sperm belonging to our three
champion stallions and produced in the sperm production
laboratory of Karacabey Farm, which is the first of its art in
Turkey, were exported to Morocco in 2012. This export was
also a “first” for Turkey.
Beşinci hedefimiz kapsamında ise istihdama hız verildi ve
son 6 yılda kurumumuza, 375’i memur ve 750’si işçi ol-
mak üzere toplam 1.125 personel alımı yapıldı.
Diğer bir hedef ise işletmelerde çevre düzenlemeleri ya-
parak, buraları daha yaşanabilir hale getirmekti. Bu kap-
samda tüm işletmelerde peyzaj düzenlemeleri yapılarak
işletme girişleri kurumsal kimlik çalışmaları kapsamında
belirlenen standartlara kavuşturuldu. Tarihi kimliği bulu-
nan binalarda restorasyon çalışmaları başlatıldı ve sosyal
alanlar yenilendi.
Tüm bu yatırımların ardından, satış ve pazarlama alışkan-
lıklarının güncellenmesi ihtiyacına binaen, 2012 yılında
tüm üretim alanlarımızda ülke çapında reklam ve tanıtım
faaliyetleri başlatıldı.
TİGEM’in elinde kalmasında zaruret görülen 15 işletme-
nin dışında kalan 4 işletme daha özel sektöre kiralandı.
Böylece, 2003-2010 yılları arasında kiraya verilmiş olan
15 işletmeyle birlikte, özel sektör kullanımına açılan top-
lam işletme sayısı 19’a çıktı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı ile
ortaklaşa yürütülen çalışmalar kapsamındaki kiralama sü-
recine, 2013 yılında süreci tamamlanmak üzere 2 işletme
daha eklendi.
TİGEM olarak son yıllarda gerçekleştirdiğimiz bu atılımı,
önümüzdeki 3 yılda 835 milyon TL’lik bir yatırımla devam
ettirmeyi hedefledik. Tüm bunların sonucunda; 2008 ve
2009 yıllarında 203 milyon TL olan toplam hasılamızı
2010 yılında %72 artışla 350 milyon TL’ye ve 2011 yılında
%113 artışla 432 milyon TL’ye yükselttik. 2013 yılı hedefi-
miz ise 760 milyon TL’dir.
Son derece zevkli görsellerle zenginleştirilmiş olan bu ka-
talog, işletmelerimizle ilgili temel verilerin yanı sıra, bura-
larda gerçekleştirilen ve yukarıda çok kısa değinmeye ça-
lıştığım yatırımlar konusunda detaylı bilgiler içermektedir.
Bu vesile ile kataloğun hazırlanmasında ve sözü geçen
tüm bu başarılarda büyük payı olan değerli mesai arka-
daşlarıma teşekkür eder, hazırlanan bu çalışmanın faydalı
bir kaynak olmasını dilerim.
Under the scope of our fifth goal, employment was
accelerated and additional 1125 personnel were employed
in the organization in the last 6 years including 375 officers
and 750 workers.
Another goal was to make landscape studies in the farms
formakingthemmorelivable.Underthisscope,landscaping
activities were carried out in all farms and the farm entries
were reached to international standards under the scope
of corporate identity activities. Restoration studies were
started in historical buildings and recreation fields were
renewed.
After all the investments, advertisement and introduction
activities were commenced in 2012 for all our fields, around
all country based on the need for changing the sales and
marketing habits.
Apart from 15 farms entailed to be held by TİGEM, 4 more
farms were leased to private sector. Thus, with the
15 farms leased to private sector between 2003 and 2010,
the number of total farms leased has become 19. During the
leasing process carried out with the cooperation of Ministry
ofFood,AgricultureandLivestock,MinistryofDevelopment
and Undersecretariat of Treasury, 2 more farms are added
for leasing procedures of which are to be completed in 2013.
TİGEM has targeted to maintain this initiative in the
following 3 years with an investment of 835 million TL. As
a result, we have raised our revenues which had been 203
million TL in 2008 and 2009, up to 350 million TL with an
increase of 72% in 2010, and up to 432 million TL in 2011
with an increase of 113% and our target for 2013 is 760
million TL. This catalogue, prepared with utmost pleasant
images, involves the basic data related with our farms and
detailed information about the investments which I briefly
mentioned above. On this wise, I would like to thank to all
my esteemed colleagues who have a role in preparation of
this catalogue as well as the successes mentioned above
and hope that this piece of work will be of high benefit.
Mehmet Halis BİLDEN
Genel Müdür ve yönetim Kurulu Başkanı
Director General and Head of the Board

12 13
ALTINOVA
01
tİgem
TARIMİŞLETMESİ
www.tigem.gov.tr

15
1
942 yılında Gözlü ziraat İşletmesi’ne bağlı açık İşlet-
me şeklinde hizmete giren Altınova, bedeli mukabi-
linde çiftçiye arazi sürmekle işe başlamıştır. 1945 yı-
lında Başkuyu zirai Kombinası olarak ilk mahsulünü
hasat etmiştir. 1 Mart 1950 tarih 5433 sayılı kanunla
kurulmuş bulunan Devlet üretme Çiftliği Genel Müdürlü-
ğü’ne bağlanmış ve “Altınova Devlet üretme Çiftliği” adını
almıştır.
1984 yılında Haralar ve İnekhanelerin Devlet üretme Çift-
likleri ile birleşmesi neticesinde, Kamu İktisadi Teşebbüsü
olarak kurulan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı
“Altınova Tarım İşletmesi Müdürlüğü” adını almıştır ve o ta-
rihten bu yana faaliyetlerini sürdürmektedir.
Altonova Farm started its activities in 1942 as an open
farm and made soil processing for farmers in return of
price. The Farm made its first harvest in 1945 with the
name of Baskuyu Agricultural Combine. It was taken
under the body of State Production Farms on 1 March
1950 with the law no 5433 and renamed to Altınova State
Production Farm.
In 1984 as a result of the unification of the stud farms
and cow houses with the State Production Farms under
the name General Directorate of Agricultural Enterprises
as a state owned enterprise, the farm took the name
“Directorate of Altınova Farm” and has been continuing
its activities as of that date.
Tarihi
History
01 tİgem ALTINOVA TARIM İŞLETMESİ
ALTINOVA FARM
14

16
01
Başbakan Turgut ÖZAL’ın TİGEM 33. Hasat Bayramı’nda Altınova İşletmesi’ne ziyareti (1986).
The visit of Prime Minister Turgut Özal to the 33rd Harvesting Feast of TİGEM in Altinova Farm (1986).
17
tİgem ALTINOVA TARIM İŞLETMESİ
ALTINOVA FARM

18 19
Altınova Tarım İşletmesi, TİGEM’in Ceylanpınar’dan
sonra en büyük ikinci işletmesidir.
Altınova Farm is the second biggest farm of TİGEM after Ceylanpınar.
01
Son 3 yılda işletme merkezinin tamamı kilitli parke
taşları ile döşenmiş, peyzajı yenilenmiş ve işletme
girişi TİGEM işletmelerinin tamamında uygulanmaya
başlanan standart haline getirilmiştir.
In the last 3 years the center of the farm was paved with
interlocking paving stone, its landscape was renewed and
farm entrance has reached the standard applied in all
TİGEM farms.
ALTINOVA FARM

20 21
İşletmeİçAnadolubölgesinde,KonyailinebağlıKadınhanı
ilçesinin 60 km kuzeyinde, Ankara’ya 189 km, Konya’ya
120 km uzaklıktadır.
İç Anadolu Bölgesine hâkim olan karasal iklime sahiptir.
yağışların yıl içerisindeki dağılımı düzgün değildir ve genel
olarak kış, ilkbahar ve sonbahar aylarına yayılmaktadır.
uzun yıllar ortalaması yıllık yağış miktarı 305 mm’dir.
The farm is located in Central Anatolia within the province
of Konya 60 km north to the district of Kadınhanı, 198 km
to Ankara, 120 km. to Konya.
The farm has continental climate which is dominant in
inner Anatolia. The rain is not distributed evenly. The
rains are mostly seen in winter, spring and autumn. The
average rainfall amount of the long years is 305 mm.
Arazi varlığı ve İklimi
Land Asset and Climate
01
ARAZİNİN CİNSİ (TYPE OF LAND) Alanı (da) Field (da) Oranı (%) Rate (%)
KÜLTÜRALTI ARAZİ (ARABLE LAND) 289.803 96,1
Tarla Arazisi (Grain Fields) 253.798 84,2
Yem Bitkileri (Forage Crop Field) 14.914 4,9
Tabii Mera (Pastures) 12.400 4,1
Bahçe Arazisi (Orchard) 8.691 2,9
KÜLTÜRDIŞI ARAZİ (UNCULTIVATED) 11.633 3,9
TOPLAM ARAZİ (TOTAL LAND) 301.436 100
Sulanan Arazi (Irrigated Land) 7.911 2,72
ALTINOVA FARM

22 23
Sulu tarım arazilerinin büyük bir kısmında yem bitkileri
(yonca, silaj mısır) üretimi yapılmaktadır. Hayvancılığın
kaba yem ihtiyacının (yonca, fiğ, silaj mısır) tamamı işlet-
me üretiminden karşılanmaktadır.
Kuru tarım alanlarında hububat-nadas-yem bitkileri mü-
navebe sistemi uygulanmakta olup tohumluk amaçlı buğ-
day, arpa, fiğ ve korunga üretimleri yapılmaktadır.
İşletmeye son yıllarda kurulan modern tohum hazırlama
tesisleri ve lazer teknolojisi ile çalışan renk ayırıcılı sistem-
ler sayesinde % 99 oranında saf hububat tohumluğu elde
edildiği için artık parsellerimizde çeşit karışımı sorunu ya-
şanmamaktadır. 34 ton/saat kapasiteli tohum hazırlama
tesislerinde her yıl ortalama 20.000 ton buğday, 3.500
ton arpa ve 100 ton fiğ tohumu hazırlanmaktadır.
Bitkisel üretim Faaliyetleri
Tarımsal Faaliyetler
Agricultural Activities
Crop production
Forage crops (alfalfa, silage corn) are produced in most of
the irrigated areas. The forage crop need of animal breeding
(alfalfa, vetch, silage corn) is covered from the Farm’s
productions.
On dry areas, where cereal-fallow-forage crop rotation
is applied, there are wheat, barley and sainfoin seeds
productions.
The variety mixture problem is not encountered in the
Farm, thanks to the modern seed preparation and sortex
color separator systems established in the recent years
which provide 99% purity in seed production. Every year
20.000 tons of wheat, 3.500 tons of barley and 100 tons of
vetch seeds are produced in seed preparation facilities with
a capacity of 40 tons.
22
01
23
ALTINOVA FARM

24 2524
01
25
ALTINOVA FARM

26
Altınova Tarım İşletmesi’nde bölgeye adapte olmuş Es-
mer ırkı damızlık süt sığırcılığı yapılmaktadır.
Halen işletmede 530 baş ana olmak üzere toplam 1.120
baş esmer ırkı ile damızlık süt sığırcılığı faaliyeti sürdürül-
mektedir.
Dairy cattle breeding is carried out in Altınova with Brown
Swiss breed, which is well adapted to region.
There are 1.120 heads of Brown Swiss, 530 of which are
mothers in the Farm for dairy cattle breeding.
Sığırcılık Faaliyetleri
Cattle Breeding
Livestock Breeding
Hayvancılık Faaliyetleri
01
27
ALTINOVA FARM

29
01
292828
ALTINOVA FARM

31
05
İşletmede Anadolu Merinosu ile Koyunculuk faaliyeti sür-
dürülmektedir. Anadolu Merinosu, kombine (et - yapağı) ve-
rimli bir koyun olup, Akkaraman koyunu (% 20) ile Alman
Et Merinosu’nun (%80) melezlemesiyle elde edilmiş, orta
Anadolu şartlarına iyi uyum sağlamış, hastalıklara karşı da-
yanıklı, yaşama gücü yüksek, ince kuyruklu bir koyun ırkı-
dır. Kuzu verimi büyüme hızı Akkaraman’a göre yüksektir.
Sheep breeding in the Farm is carried out with the Anatolian
Merino, which is a crosbreed of Akkaraman (20%) and
German Meat Merino (80). It is a combine (meat+wool) and
well adapted breed, which has resistance to diseases, high
vitality, thin tail and high lamb growth.
Koyunculuk Faaliyetleri
Sheep Breeding
Livestock Breeding
01
30
ALTINOVA FARM

Halihazırda 7.000 baş olan koyun
mevcudu 2015 yılına kadar 24.000
başa çıkarılacaktır.
The current sheep population which is 7.000 will
be increased to 24.000 heads in 2015.
01
3332
ALTINOVA FARM

34 35
Kültüraltı arazinin 7.911 dekarında 19 adet derin kuyudan
faydalanılarak sulama yapılmaktadır. Buna ilave olarak
2012 yılında 1.500 dekar alanda damla-yağmurlama su-
lama sistemi tesis edilmiştir.
The irrigation is made from 19 deep wells in 790 hectares of
the arable land. In addition to this, drip-sprinkler irrigation
system was established on 150 hectares in 2012.
Sulama, Mekanizasyon ve
Teknolojik yatırımlar
ırrigation, Mechanization and
Technological ınvestments
2008 yılı öncesi toprak işleme faaliyeti / Soil cultivation
activity before 2008.
01
Kurumumuz elemanları tarafından jeofizik çalışmaları ya-
pılarak su potansiyeli olan bölgelerde, DSİ’den izin alına-
rak, 2013 yılında 90 adet kuyu açılacak, 2014 yılında da
basınçlı sulama sistemi tesisi kurulacaktır.
2008 yılı öncesi en büyüğü 140 BG olan ve % 100’ü eko-
nomik ömrünü doldurmuş 85 adet traktörle faaliyetlerini
sürdüren işletmeye 2012 yılında mekanizasyonun ye-
nilenmesi projesi kapsamında en büyüğü 356 BG olan
28 adet traktör alınmıştır. yapılan alımlarla toplam traktör
sayısı 85 den 30’ a düşmüştür.
Böylece mekanizasyonun işletmeciliği açısından önem-
liolan traktörlerin yıllık çalışma saatleri 377 saat/yıl (adet)
ten 928 saat/yıl (adet) çıkarak işletmecilikte optimum
düzeye ulaşılmıştır.
Projenin tamamlanması sonucu:
• Toprak İşleme faaliyetlerinden nadas’ta birim akaryakıt
tüketimi % 40 azalmış ve iş başarısı % 216 artmıştır.
İkileme faaliyetinde birim akaryakıt tüketimi % 10
azalmış ve iş başarısı % 86 artmıştır.
• Hububat ekim faaliyetinde birim akaryakıt tüketimi %
28 azalmış ve iş başarısı % 110 artmıştır.
• İlaçlama faaliyetlerinde birim akaryakıt tüketimi % 47
• Gübreleme faaliyetlerinde birim akaryakıt tüketimi %
In 2013, with the permission of DSİ, 90 wells will be
opened in regions having water potential after geophysics
studies made by colleagues and pressured irrigation
systems will be established in 2014.
Under the mechanization renewal project, 28 tractors
were procured in 2012, biggest of which is 356 HP. Before
2008, activities in the Farm used to be carried out with 85
tractors, 100% over its economic life span and biggest of
which was 140 HP.
Consequently, total number of tractors are decreased
from 85 to 30, their annual working hours are increased
from 377 hr (pcs.) to 928 hr (pcs.) and the optimum
business level is reached concerning the efficiency.
As a result of the project:
• In fallow, unit fuel consumption is reduced by 40% and
work success is increased by 216%.
• In secondary ploughing, unit fuel consumption is reduced
by 10% and work success is increased by 86%.
• In cereal sowing, unit fuel consumption is reduced by
28% and work success is increased by 110%.
• In spraying, unit fuel consumption is reduced by 47%
and work success is increased by 650%.
• In fertilizing, unit fuel consumption is reduced by 22%
ALTINOVA FARM

ANADOLU
02
tİgem
TARIMİŞLETMESİ
www.tigem.gov.tr

39
1
800’lerin başında Çiftelerde zorunlu iskâna tabi
tutulan ve daha sonra bölgenin ileri gelenlerinden
biri haline gelerek arazilerini genişleten “Kumarcı
Mustafa” isimli şahsın, Sultan İkinci Mahmut za-
manında ordunun ihtiyaçlarına katkıda bulunmayı
reddederek isyan etmesi sonucu idam edilmesiyle mülk-
leri 1804’te Saltanata geçmiştir. Söz konusu araziler 1815
yılından itibaren Çiftlikat-ı Hümayun haline getirilerek at,
sığır ve koyun yetiştiriciliği yapılmıştır.
In 1800s, the person named as “Kumarcı Mustafa” was
forced to settle in Çifteler by the government and became
one of the notables of the region and expanded his lands.
Then he refused to satisfy the demands of army of Sultan
II Mahmut and raised a rebellion. Kumarcı Mustafa was
executed and his lands were transferred to government in
1804. The mentioned lands became the “Imperial Farm”
as of 1815 and horse, cattle and sheep breeding activities
were made.
Tarihi
History
tİgem ANADOLU TARIM İŞLETMESİ02
ANADOLU FARM
38

40
A director was appointed to the farm in 1834. In
this period the locations including Hamidiye, Aziziye,
Ertuğrul, Mandıra, Eminekin were established and
military buildings, barracks, stables were built. After 1886
Hungarian stallions and mares were raises for using as
artillery horses.
In 1901 purebred Arabian Horses were brought from
Baghdad and cross breeding was made. After 1903 a
great part of the land was distributed to the nomads
coming from Caucasus and Balkans.
After the promulgation of Constitutionalism in 1908, the
farm was released and lands were registered to Treasury.
In 1910 it was re-established as Aziziye Stud farm
and pure bred Arabian horse breeding activities were
continued.
In the time of war the stud farm was closed again and
only a stallion store of 25 heads was left in Mahmudiye,
healthy animals were sent to the Karacabey Stud Farm
with their keepers and officers.
Between 1930–1931 cow houses were built in the Aziziye,
Dokuzoluk, Mandıra and Ertuğrul districts and a part of
the main material was returned. It was reestablished as
Çifteler Stud farm in 1934.
In the following years the Çifteler Stud Farm which was
then carrying out its activities in animal breeding and
crop production was taken under TİGEM on 08/06/1984
and renamed to “Directorate of Anadolu Farm”.
Çiftliğe 1834 yılından itibaren müdür tayin edilmeye baş-
lanmıştır. yine bu dönemde hara merkezinden başka Ha-
midiye, Aziziye, Ertuğrul, Mandıra, Eminekin gibi mevkiiler
kurulmuş olup; ayrıca askeri binalar, kışlalar, tavlalar inşa
edilmiştir. 1886yılındanitibarenaskeribirliklere,topçuhay-
vanı yetiştirilmesi düşünülmüş, bu amaçla Macar aygır ve
kısrakları mübaya edilmiştir.
1901 yılında ise Bağdat’tan safkan Arap aygırlar getirilerek
melezlemeler yapılmıştır. 1903 yılından itibaren arazinin
büyük bir kısmı Balkanlardan ve Kafkasya’dan gelen göç-
menlere dağıtılmıştır.
1908 yılında Meşrutiyetin ilanından sonra çiftlik lağvedil-
miş ve araziler hazineye devredilmiştir.
1910 yılında Aziziye Harası olarak tekrar kurulmuş, atçı-
lık faaliyeti safkan Arap Atı yetiştiriciliği şeklinde devam
etmiştir.
Savaş yıllarında hara tekrar kapatılmış, Mahmudiye’de sa-
dece 25 başlık aygır deposu bırakılmış, geri kalan hayvan-
lardan sağlıklı olanlar seçilerek memurlar ve bakıcıları ile
birlikte Karacabey Harasına gönderilmişlerdir.
1930–1931 yıllarında Aziziye, Dokuzoluk, Mandıra ve Er-
tuğrul mevkiilerinde birer inekhane inşa edilmiş, Karaca-
bey’e gönderilen ana materyalin bir kısmı geri getirilmiş ve
1934 yılında Çifteler Harası olarak tekrar kurulmuştur.
Daha sonraki yıllarda hayvancılık ve tarımsal alanda faa-
liyetlerini sürdüren Çifteler Harası 08/06/1984 tarihinde
TİGEM’ e bağlanarak Anadolu Tarım İşletmesi Müdürlüğü
adını almıştır.
1930–1931 yıllarında Aziziye, Dokuzoluk, Mandıra ve Ertuğrul
mevkiilerindebirerinekhaneinşaedilmiş,Karacabey’egönderilen
ana materyalin bir kısmı geri getirilmiş ve 1934 yılında Çifteler
Harası olarak tekrar kurulmuştur.
Cow Houses were built in Aziziye, Dokuzoluk, Mandıra and Ertuğrul locations
between 1930-1931 a section of the mother animals sent to Karacabey were
returned and reestablished as Çifteler Stud Farm in 1934.
02
41
tİgem ANADOLU TARIM İŞLETMESİ
ANADOLU FARM

42 43
02
1910 yılında Aziziye Harası olarak tekrar kurulan işletme,
faaliyetine Safkan Arap Atı yetiştiriciliği şeklinde devam etmiştir.
ın1910itwasre-establishedasAziziyeStudfarmandpurebredArabianHorsebreeding
activities were continued.
ANADOLU FARM

44 45
İşletme arazisi Esenbel ve Merkez arazileri olmak üzere iki
ayrı parçadan meydana gelmekte olup, toplam 45.098
dekardır. Bu arazinin 13.425 dekarı Merkezde, 31.673
dekarı ise Esenbel Mevkiindedir. İşletme Merkez arazisi
Eskişehir-Mahmudiye-Çifteler-Afyon karayolu üzerinde
Mahmudiye İlçe sınırında, Eskişehir’e 53 km, Ankara’ya
ise 214 km mesafede bulunmaktadır. Esenbel arazisi ise
Ankara-Eskişehir anayoluna 6 km, İşletme merkezine ise
25 km mesafededir.
İşletme,arazilerininİçBatıAnadoluBölgesindebulunması
nedeniylegeçitkuşağıiklimözellikleritaşımaktadır. yazları
genel olarak sıcak ve kurak, kışları yağışlı ve oldukça
soğuk geçmektedir. yağışlar genellikle kış ve ilkbahar
aylarında görülmekte olup uzun yıllar ortalaması yıllık
yağış miktarı 242.6 mm’dir.
The Farm lands are composed of two parts which are
Esenbel and Center and have a land asset of 4.509
hectares. 1342 hectares is located in Center, 3167
hectares is located in Esenbel. The Center location of
the Farm is within Mahmudiye district on the highway of
Eskişehir-Mahmudiye-Çifteler-Afyon, 53 km to Eskişehir
and 214 km to Ankara. Esenbel is 6 km to Ankara-
Eskişehir Highway and 25 km to the farm center.
As the lands of the Farm are located in Central Western
Anatolia, it has a transition climate. The summers are
generally hot and dry and the winters are cold, snowy.
The rains are generally seen during winter and spring
seasons.
02
Bahçe Arazisi (Orchard) 881 2,0
ANADOLU FARM

46
Sulu tarım alanlarında tohumluk amaçlı buğday, yonca
ve hayvancılığın kaba yem ihtiyacını karşılamak amacıyla
yonca ve silaj mısır üretimi yapılmaktadır.
Kuru ziraat uygulaması yapılan alanlarda buğday-nadas
münavebe sistemi uygulanmaktadır. Bu alanlardaki üre-
timlerin tamamı tohumluk amaçlı yapılmaktadır
Wheat, alfalfa for seeds as well as alfalfa and silage corn
for covering the forage crop need of animal breeding are
produced on irrigated fields.
On dry farming areas, wheat-fallowing rotation system is
applied and the production on these fields is only for seed
production.
Crop production
Hayvancılık kaba yem ihtiyacının tamamı İşletme üretiminden karşılanmaktadır.
8 ton/saat kapasiteli tohum hazırlama tesislerinde her yıl hazırlanan yaklaşık 3 bin ton
buğday tohumluğu ülkemiz çiftçilerine dağıtılmaktadır. Atçılığın otlatma ve gezinti merası
olarak 10.418 dekar alan mevcuttur.
The forage crop need of animals are completely met from the Farm’s productions. About
3 thousand tons of wheat seeds which are prepared in seed preparation facilities having
8 tons/hour capacity are sold to farmers annually. There is an area of 1041 hectares for
pasturing of horses.
02
47
ANADOLU FARM

48
1815 yılından itibaren Çiftlikat-ı Hümayun’a devredilerek
1908 yılına kadar ordunun ve sarayın binek atı, yapağı,
keçe, vb. hayvansal ürün ihtiyaçlarını karşılamış olan
İşletmede günümüzde 1.300 ana olmak üzere toplam
2.700 baş esmer ırkı ile damızlık süt sığırcılığı faaliyeti
sürdürülmektedir.
2007 yılında başlatılan ve halen devam etmekte olan
sığırcılık tesislerinde kapasitenin arttırılması, mekani-
zasyonu ve otomasyonu projesi kapsamında 300 baş
olan İşletme ana kadrosu 2011 yılında 2.000 başa çıkar-
tılmıştır. İşletme yeni yatırımlarla optimum kapasiteye
ulaşmıştır.
Today, dairy cattle breeding is done in the Farm with 1300
mothers and 2700 total heads of Brown Swiss, where was
devolved to the Imperial Assets in 1815 and met the army’s
and Palace’s animal product needs such as steed, wool,
rug, etc., until 1908.
Within the framework of the capacity increasing,
mechanization and automation project of cattle breeding
facilities, which was started in 2008, number of the herd
was increased to 2000 heads from 300 in 2011. So, the
Farm reached to an optimum capacity through these
investments.
Cattle Breeding
Livestock Breeding
02
49
ANADOLU FARM

51
02
Son 5 yılda İşletme hayvancılığına önemli ve büyük
ölçekli yatırımlar yapılmıştır. Bunlar arasında doğum-
hane, sağımhane, revir ve kontrol dezenfeksiyon te-
sisi, sığırcılık sitesi elektrifikasyonu, sağımhane, sürü
ve gübre yönetim sistemleri, inek tanımlama ve akti-
vasyon tasması alımı, tesis ısıtma sistemi, aşılama ve
tohumlama padoksu yapımı, 4 adet süt soğutma tankı
ve 1 adet ultrason cihazı alımı, 750 başlık genç hayvan
ahırı yapımı, 8000 tonluk katı gübrelik yapımı, tırnak
kesme makinesi alımı, atölye saha betonlaması, 5 adet
kesif yem silosu ve 5 bin tonluk silaj çukuru yapımı sa-
yılabilir. Ayrıca 2011 yılında alınan yemleme vagonları
ile yemleme otomasyonu sağlanmıştır.
In the recent 5 years important and large scale animal
breeding investments were made in the Farm. Among
these, there are maternity room milking, treatment
and control disinfection facilities, cattle breeding
plant electrification, milking plant, flock and manure
management systems, cow identification and activation
collars, plant heating system, vaccination and
insemination paddock construction, 4 milk chilling tanks
and 1 ultrasound device purchase, 8000 tons solid manure
plant, nail cutting tool purchase, workshop site concrete
pavement, 5 forage crop silos and 5000 tons silage pit
construction. Besides in 2011 the feeding automation
was provided with the procured feeding wagons.
Tırnak Kesme Makinası / Clipper
50
ANADOLU FARM

02
52 53
ANADOLU FARM

54
İşletmede Ankara keçisi ile keçicilik faaliyeti sürdürülmek-
tedir. Ankara keçisi küçük vücut yapılı, ince ve zarif, yüz ve
bacakların bilek eklemleri hariç tüm vücut ince yumuşak,
parlak ve lüleli tiftik ile örtülü olup, özel bakım ve besleme
istemeyen üç yanı kapalı sundurma veya kapalı ağıllarda
barındırılabilen bir keçi ırkıdır. Sürü idaresi kolay ve analık
içgüdüsü iyi gelişmiştir.
Goat breeding activities are made with Angora goat
breed in the Farm. Angora goat is small sized, thin and
covered with thin, soft, bright and curly wool apart from
the wrists in the legs and can be raised in closed barns
or yards, 3 sides closed, without any special care and
feeding. Flock management is easy and mother instinct
is well developed.
Ankara Tiftik Keçisi yetiştiriciliği
Angora Goat Breeding
Livestock Breeding
02
55
ANADOLU FARM

İşletmede 500 ana baş olmak
üzere toplam 1.000 baş Ankara
Keçisi mevcuttur.
The Farm has 1000 heads of Angora Goats, of
which 500 are mothers.
02
5756
ANADOLU FARM

58
osmanlı İmparatorluğu döneminde başlanılan safkan
Arap atı yetiştiriciliğine, günümüzde 118 baş kısrak ve 11
baş aygırla devam edilmektedir. İşletmede, Küheylan
Dabi, Alkuruş, Hilalüzzaman, Kuruş şatra aygırları ve
kısraklardan Mebruke, şerzetülhavva, Mahide, şahide,
Gufre, Kemiyetül ırak, Mencule, Sabıka isimli familyalar
bulunmaktadır.
Purebred Arabian Horse breeding, which was started in
the Ottoman era, is carried out with 118 heads of mares
and 11 heads of stallions. Mares’ belong to Mebruke,
Şerzetülhavva, Mahide, Şahide, Gufre, Kemiyetül Irak,
Mencule and Sabıka families; while the stallions’ belong
to Küheylan, Dabi, Alkuruş, Hilalüzzaman, Kuruş and
Şatra families.
Safkan Arap Atı yetiştiriciliği
purebred Arabian Horse Breeding
Livestock Breeding
02
59
ANADOLU FARM

Yüzyıllardır at yetiştiriciliği yapılan
İşletme, Türk Safkan Arap Atçılığının
önemli merkezlerinden biridir.
The farm, where horse breeding has been carried out
for hundreds of years, is one of the most important
centers of Turkish Purebred Arabian Horse breeding.
02
6160
ANADOLU FARM

62
İşletme bu zamana kadar dünyanın en mükemmel saf-
kan Arap atı numunelerini yetiştirmiş, yetiştirdiği mater-
yal ile Türk Arap atı yetiştiriciliğine ve yarış sahalarına
büyük oranda hâkim olmuştur. İşletmenin yetiştirmiş
olduğu ve Türk yarış atçılığına hediye ettiği belli başlı
safkan Arap atları arasında Satvet, Sezgin Bey, Taşkent,
Tulrah, Albatur, özüşan, Arslanbey, ıı.umut, Havuçe-
rol, volga, Bilgihan, yozgatlı, Sadun, Tulhak, Rüzgar,
önal, yavuzhan, Kan-can-san, Canberk, Caş, Sarar, Ha-
lid, Al-ışık, Ayabakan, odin yer almaktadır.
The Farm has raised the most spectacular Purebred Arabian
Horses of the world up to now, and has been dominant in
Turkish Arabian Horse breeding and race fields. Among
the horses raised and presented by the Farm, the most
prominent ones are: Satvet, Sezgin Bey, Taşkent, Tulrah,
Albatur, Özüşan, Arslanbey, II. Umut, Havuçerol, Volga,
Bilgihan, Yozgatlı, Sadun, Tulhak, Rüzgar, Önal, Yavuzhan,
Kan-can-san, Canberk, Caş, Sarar, Halid, Al-Işık, Ayabakan
and Odin.
02
63
ANADOLU FARM

64 65
Kültüraltı arazinin 10.647 dekarı, toplam 31 adet derin ku-
yudan ve DSİ kanallarından alınan sulama suyu ile su-
lanmaktadır.
İşletmeye 2008 yılında 7 adet motopomp ve yağmur-
lama sulama ünitesi kurulmuş, 2009 ve 2010 yıllarında
sulama amaçlı 5 adet ve 2012 yılında 34 adet derin kuyu
açılmıştır. Ayrıca yine 2012 yılında yüzey sulama yapılan
1500 dekarda basınçlı sistemlere geçilmiştir.
1 adet büyük güçlü (340-355 bg), 2 adet orta güçlü
(105-115 bg), 13 adet küçük güçlü traktör (70-75 bg) ile
3 adet toprak işleme aleti, 1 adet ekim makinesi, 4 adet
bakım ve mücadele ekipmanı ve 2 adet iş makinesi satın
alınmıştır.
1.064 hectares of the Farm’s arable lands are irrigated
from 31 deep wells and the State channel.
In 2008, 7 motor pumps and sprinkler irrigation systems
were established. 5 deep wells in 2009 and 2010 and 34
deep wells in 2012 were opened for irrigation. Besides,
in 2012 pressured irrigation systems were established on
150 hectares.
1 340-355 HP, 2 105-115 HP and 13 70-75 HP tractors, 3
cultivators, 1 driller, 4 crop treatment equipments and 2
business machines were procured.
2008 yılı öncesi endüstri bitkileri ekim faaliyeti / Industrial crop plantation before 2008
2008 yılı öncesi en büyüğü 140 BG olan ve % 83’ü eko-
sürdüren işletmeye 2012 yılında mekanizasyonun yeni-
lenmesi projesi kapsamında en büyüğü 356 BG olan 25
adet traktör alınmıştır. Böylece toplam traktör sayısı 54
den 25’e düşmüştür. Böylece mekanizasyonun işletmeci-
liği açısından önemli olan traktörlerin yıllık çalışma saatleri
354 saat/yıl (adet) den 852 saat/yıl (adet) çıkarak işletme-
cilikte optimum düzeye ulaşılmıştır.
tüketimi % 34 azalmış ve iş başarısı % 344 artmıştır. İkile-
me faaliyetinde birim akaryakıt tüketimi % 39 azalmış ve
iş başarısı % 383 artmıştır.
• Hububat ekim faaliyetinde birim akaryakıt tüketimi % 9
• Gübreleme faaliyetlerinde birim akaryakıt tüketimi % 22
Bu yenilenme sonucu akaryakıt, sürücü, yedek parça ve
işçilikten yıllık yaklaşık 510 Bin TL tasarruf edilmiş. terkin
edilen traktörlerin satışından da 465 Bin TL gelir elde edil-
miştir.
İşletmelerimizde teknolojik yenilenme kapsamında arazi-
nin önemli bölgeleri ile tesis ve binaların tamamını izleye-
bilecek kameralı güvenlik sistemi kurularak arazi faaliyetle-
rinin takibi yapılmakta, muhtemel yangın, sabotaj ve gasp
gibi olumsuzluklar için anında tedbir alınmakta,işletme
merkezi ve genel müdürlükten izlenebilmektedir.
İşletmede araç ve akaryakıt takip sistemi de kurularak,
araç ve traktörlerin arazideki çalışmaları, arıza durumları
ve akaryakıt kullanım miktarları bilgisayar ortamında takip
edilmektedir.
which was 140 HP. Consequently, total number of tractors
are decreased from 54 to 25, their annual working hours
are increased from 354 hr (pcs.) to 852 hr (pcs.) and
the optimum business level is reached concerning the
efficiency.
• In secondary ploughing, unit fuel consumption is
reduced by 39% and work success is increased by 383%.
• In cereal sowing, unit fuel consumption is reduced by 9%
As a result of this renewal an annual saving of 510
Thousand TL was obtained from fuel, driver, spare part
and labor costs and 465 thousand TL was obtained from
the sale of cancelled tractors.
Under the scope of technological renewal, farm lands can
be monitored from the farm center and headquarters in
Ankara, important parts of the land and the whole plants
and buildings can be monitored with the camera security
system and the activities are tracked and precautions
can be taken for possible fire, sabotage and theft events.
Vehicle and fuel tracking system has also been
established and the works of the vehicles and tractors,
any breakdown and fuel consumptions can be followed
on computer.
02 tİgem ANADOLU TARIM İŞLETMESİ
ANADOLU FARM

66 67
CEYLANPINAR
03
tİgem
TARIMİŞLETMESİ
www.tigem.gov.tr

69
12/2/1937 tarih ve 3130 sayılı Kanun ile kurulan zirai
Kombinalara bağlı “şanlıurfa Grup Amirliği” olarak faa-
liyete başlamıştır. 01/3/1950 tarihinde yürürlüğe giren
5433 sayılı Kanunla Devlet üretme Çiftlikleri Genel Mü-
dürlüğüne bağlanmıştır.
likleri ile birleşmesi neticesinde, Kamu İktisadi Teşebbüsü
olarak kurulan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne bağ-
lı Ceylanpınar Tarım İşletmesi Müdürlüğü adını alarak o
tarihten bu yana görevini bu statüde devam ettirmektedir.
It was established as “Şanlıurfa Group Directorate” on
12/2/1937 with the law no 3130 under the authority of
Agricultural Combines, taken under General Directorate of
State Production Farms on 01/3/1950 with the law no 5433
and took the name Ceylanpınar State Production Farm.
In 1984 as a result of the unification of the stud farms and
cow houses with the State Production Farms under the
name General Directorate of Agricultural Enterprises as a
state owned enterprise, the farm renamed to “Directorate
of Ceylanpınar Farm” and has been continuing its activities
as of that date.
History
tİgem CEYLANPINAR TARIM İŞLETMESİ03
Tarihi
CEYLANPINAR FARM
68

70 71
Ceylanpınar Tarım İşletmesi, 1.761.111 dekar arazi
varlığı ile TİGEM’in toplam arazisinin %51’ine sahiptir.
Faaliyetleriyle bölgenin ve ülkenin tarımsal girdi
temininin en büyük güvencesidir.
Ceylanpınar Farm, with its 176.111 hectares of land, constitutes 51% of
TİGEM’s total land assets. with its agricultural activities, it is the biggest
guarantor of the region’s and country’s agricultural input requirements.
Ceylanpınar Tarım İşletmesi Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, şanlıurfa
ili Ceylanpınar İlçe sınırları içindedir. İşletme arazileri doğuda Ceylanpınar
ve Kızıltepe arazileri, batıda Akçakale ve Harran İlçeleri, güneyde Suri-
ye Devleti ve kuzeyde viranşehir İlçe arazileri ile sınırlıdır. İşletme arazi-
leri TİGEM’in toplam arazi varlığının %51’ini ve şanlıurfa yüzölçümünün
% 9,3’ünü teşkil etmekle birlikte, GAp ile sulanacak arazilerin ise % 4,5’i
işletme sınırları içinde yer almaktadır.
İşletmede arid iklim hüküm sürmekte olup, yazları kurak ve sıcak, kışları
ılık ve yağışlı geçer. yaz aylarında en yüksek sıcaklık 47,3 °C, kış aylarında
ise en düşük sıcaklık -6.0 °C’dir. uzun yıllar yağış ortalaması 268.1 mm dir
Ceylanpınar Farm is located in Ceylanpınar district of Sanlıurfa city in south
eastern Anatolia and surrounded by Ceylanpınar and Kızıltepe in the east,
Akçakale and Harran in the west, Syria in the south and Viranşehir in the
north. The farm constitutes 51% of TİGEM’s total land assets 9.3 % of
Sanlıurfa city and 4,5 % of the lands to be irrigated with GAP project.
Farm has an arid climate. Summers are dry and hot, while the winters are
mostly mild and rainy. The average temperature in summer is about 47,3
o
C and the average temperature in winter is about -6.0 o
C. The long years
average of rainfall is 268,1 mm.
03
tİgem CEYLANPINAR TARIM İŞLETMESİ
CEYLANPINAR FARM

73
Tarihi boyunca tarımsal üretimin yapıldığı ve-
rimli topraklar üzerine kurulmuş olan Ceylan-
pınar Tarım İşletmesi, 1 Milyon 761 bin dekar
arazi varlığı ile ülkemizin en büyük tek parça
tarım işletmesidir.
Ceylanpınar is located on the lands where
agricultural activities have been carried out
throughout the history and with its land assets
of 176.111 hectares it is the largest single piece
farm of our country.
03
İşletmelere göre arazi dağılım cetveli / The land distribution according to the farms
KÜLTÜRALTI ARAZİ (ARABLE LAND) 1.515.145 86,0
TOPLAM ARAZİ (TOTAL LAND) 1.761.111 100
Center-pivot 260.255 42,6
Damla (Drip) 39.693 6,5
Yağmurlama (Spring) 310.052 50,8
İşletme Adı
Name of Farm
Kültüraltı Arazi (da)
Arable Land (da)
Kültürdışı Arazi (da)
Non arable Land (da)
Toplam (da)
Total (da)
Merkez (Center) 131.671 9.847 141.518
Beyazkule 683.576 68.410 751.986
Gümüşsuyu 699.898 167.709 867.607
TOPLAM (TOTAL) 1.515.145 245.966 1.761.111
72
CEYLANPINAR FARM

74
Sulama yatırımları gerçekleştirilmeden önceki yıllarda
kuru tarım alanlarında buğday-nadas veya yağışı nispe-
ten yüksek olan yerlerde buğday-mercimek-nadas mü-
navebe sistemi uygulanırken, sulu arazi miktarının son
üç yılda yapılan yatırımlarda % 536 artmasıyla birlikte
ekim deseni tamamen değiştirilmiştir. İşletmenin 2 yılda
bir 280 kg/dekar olan buğday verimi 3,6 kat artışla her yıl
500 kg/dekara ulaşmış, sertifikalı hububat tohumu hazır-
lama miktarı 63 bin tondan 225 bin tona çıkmıştır. Ayrıca
2 yılda 1 ürün yerine 1 yılda 2 ürün alınarak yılda yaklaşık
150.000 ton ıı. ürün dane mısır yetiştirilmektedir.
While wheat-fallow rotation on dry areas and wheat-
lentil-fallow rotation on considerably more rainy areas
used to be applied before the realization of irrigation
investments, crop design has completely changed with
the increase of irrigated lands by 536%. The wheat yield,
which used to be 2800 kg/ha once in two years, increased
by 3,6 times and has reached to 5000 kg/ha. The amount
of certified cereal seed preparation increased from 63.000
tons to 225.000 tons, and besides, 150.000 tons of second
crop grain corn is being produced annually through taking
2 products in one year instead of one product in two years.
Crop production
03
75
CEYLANPINAR FARM

03
7776
CEYLANPINAR FARM

79
Son yıllarda gerçekleştirilen önemli yatırımlar sayesinde
sulu alanlar 5,5 kat artırılmış ve buna paralel olarak hubu-
bat üretimi de artmıştır. Buğday tohumu hazırlama tesisle-
rinin kapasitesi 90 ton/saat’e çıkarılmış,%99 oranında saf
tohum sağlayan ve lazer teknolojisi ile çalışan renk ayırıcılı
sistem ilave edilmiştir.
Sulanan alanların artışına paralel olarak değişen bitki üre-
tim desenine ıı. ürün dane mısır, ayçiçeği, soya, muhtelif
yem bitkileri, kanola ve domates dahil edilmiştir. ıı. ürün
dane mısır ve ayçiçeği ekilişlerinin tümü (yaklaşık 184.000
dekar) toprak işlemesiz olarak doğrudan ekim yöntemiyle
gerçekleştirilmiş ve bu sayede işçilikten, akaryakıttan, ma-
kine iş gücünden ve en önemlisi zamandan çok önemli ta-
sarruflar sağlanmıştır.
İşletmede meyve ve aşı kalemi temini amaçlı kurulan An-
tep fıstığı tesislerinde kuru şartlarda yılda 1.6 kg/ağaç verim
alınırken, damla sulamaya geçilmesiyle birlikte 4.5kg/ağaç
verimalınmasıhedeflenmiştir
İşletmede yıllık ortalama 650 ton civarında Antep fıstığı
üretimi yapılmaktadır. Ayrıca, her yıl yaklaşık 40.000 adet
aşılı tüplü Antep fıstığı fidanı üretilerek, dağıtımı sağlan-
maktadır.
As a result of the investments made in the recent years,
the irrigated areas were increased by 5.5 times and cereal
production was also increased in parallel. The capacity of
wheat seed preparation facilities is increased to 90 tons/
hours and color separator system working with laser
technology is added which provides 99% seed purity.
In parallel to the increase in irrigated areas, the crop
rotation was changed and 2nd product grain corn,
sunflower, soybean, various forage crops, canola and
tomato were added to the production design. The whole
of 2nd product grain corn and sunflower plantation
(approx. 18.400 hectares) were made by no-tillage
method and important savings were obtained from labor,
fuel, machine power and time.
In the pistachio fields, which were planted for fruit and
graft purposes, 1,6 kg/tree yield amount is targeted to be
increased to 4,5 kg/tree with the establishment of drip
irrigation systems.
In the Farm, approximately 650 tons of pistachio and
40.000 grafted pistachio saplings are produced and sold
annually.
03
78
CEYLANPINAR FARM

Daha önce yığınlarda muhafaza edilen ürün
ve sertifikalı tohumluklar yapılan yatırımlarla,
ürün kaybının korunması ve hava şartlarından
etkilenmemesi için artık modern silolarda
korunmaktadır.
After the investments, crops and certified seeds, which used to be stored
in stacks, are now kept in modern silos for the prevention of losses and
protection from weather conditions.
03
8180
CEYLANPINAR FARM

82
İşletmenin hayvancılık faaliyetlerinin önemli bir bölümü-
nü sığır yetiştiriciliği teşkil etmektedir. Buna dayanarak
1969 yılından bu yana kademeli olarak sütçü bir ırk olan
Siyah Alaca ırkı sığır yetiştiriciliğine geçilmiştir.
İşletmede 1.300 baş ana olmak üzere toplam 2.806 baş
siyah alaca ırkı ile damızlık süt sığırcılığı faaliyeti sürdü-
rülmektedir.
Cattle breeding constitutes an important part of the
farm’s livestock activities. Since 1969, Holstein breeding
has been gradually applied, as a milking breed.
Dairy cattle breding is carried out with 2.806 heads of
Holsteins, of which 1.300 are mother.
Cattle Breeding
Livestock Breeding
03
83
CEYLANPINAR FARM

yeni Sığırcılık Tesisi
New Cattle Breeding Facility
Livestock Breeding
Kuruluşundan bu yana sığırcılık kapasitesi 2.000 başa
ulaşmış olan işletmede 2012 yılında, 3.000 ana baş ka-
pasiteli, biyogaz tesisine (1MW/yıl), Türkiyenin en büyük
döner sağım sistemine (70 baş) ve yem hazırlama tesisi-
ne sahip, tamamı otomasyonla yönetilen ve 50 Milyon
TL yatırım bütçesi olan yeni sığırcılık sitesi yapımına baş-
lanmıştır.
2013 yılında faaliyete geçecek olan tesis için 2015 yılı he-
defi ana kapasiteye 6.000 baş daha ekleyerek, mevcut
kapasiteyle birlikte toplam 11.000 başlık kapasiteye ulaş-
maktır.
In the Farm, where’s capacity used to be maximum 2000
heads since its establishment; a new, 3.000 mothers
capacity and all automatic modern cattle breeding facility
was started to be established in 2012, together with its
biogas system (1 MW/year), Turkey’s largest rotary milking
system (70 heads) and feed preparation unit, with 50 Million
TL investment.
The 2015 goal for the facility, which will start to operate in
2013, is to increase its capacity to 11.000 heads through
the addition of 6.000 heads more.
Temsili Maket / Figurative Model
Temsili Maket / Figurative Model
03
10.10.2012
84
CEYLANPINAR FARM
85

87
tİgem CEYLANPINAR TARIM İŞLETMESİ03
İşletmede koyunculuk faaliyeti İvesi ırkı ile ve 11 ayrı mev-
kide sürdürülmektedir. İvesi koyunu sıcak ve kurak iklim
koşullarına çok iyi uyum sağlayan, yağlı kuyruklu, uzun
mesafeler yürüyebilen, analık içgüdüsü kuvvetli, yetersiz
mera, barınak ve bakım besleme koşullarında yetiştirile-
bilen, süt verimi öncelikli kombine bir ırktır.
The sheep breeding activity in the farm is carried out with
the Awasi breed. The Awasi breed, with its fatty tail, is a
combined breed mainly efficient in dairy, well adapted to hot
and dry climate conditions, has a strong maternity instinct,
can walk long distances and be raised on insufficient
meadow, shelter and feeding conditions.
Koyunculuk Faaliyetleri
Sheep Breeding
Livestock Breeding
CEYLANPINAR FARM
86

88 89
03
İşletme, sahip olduğu 25.000 ana ve toplam 60.000 baş
İvesi ırkı koyun ile dünyanın en büyük İvesi populasyonu-
na sahiptir.
İşletmenin kuruluşundan bu yana koyun varlığı en fazla
25.000 ana baş olmuştur. Koyunculuk projesi kapsa-
mında 2013 yılında 8.000 ana baş, 2014 yılında 8.000
ana baş ve 2015 yılında da 6000 ana baş olmak üzere
toplamda 22.000 ana baş kapasiteli modern hayvancılık
tesisleri, otomatik sağım üniteleri ile birlikte kurulacaktır.
Böylece 2015 yılı sonunda ana sayısı 35.000 başa, top-
lam koyun sayısı ise 80.000 başa ulaşacaktır.
The Farm, with its 25.000 mother and 60.000 total heads
of sheep, has the world’s largest Awasi population.
Since the foundation of the farm, the maximum mother
sheep population has been 25000 mother heads. Under
the scope of sheep breeding project, a modern sheep
breeding facility with a capacity of 8000 mother heads
in 2013, 8000 mother heads in 2014, 6000 mother heads
in 2015, totally 22.000 mother heads, will be established
with the automatic milking units. Thus the number of
mother heads will be increased to 35000 heads and total
population will reach 80000 heads.
2012 yılında İşletmede bulunan 25.000 ana baş koyunun tamamında oto-
matik sağıma geçilmiştir.
ın 2012, automatic milking was started to be applied to all 25.000 mother heads
of sheep in the Farm.
CEYLANPINAR FARM

Ceylanpınar Tarım İşletmesi,
dünyanın en büyük İvesi ırkı
koyun sürüsüne sahiptir.
Ceylanpınar Farm has the biggest Awasi flock
of the world.
03
9190
CEYLANPINAR FARM

92 93
Adını İşletmeye veren ceylanlar, sayılarının giderek azal-
ması nedeniyle 1977 yılından itibaren korumaya alınmış-
lardır. o dönemde sadece 23 adet olan ceylan sayısı bu-
gün 1000’i aşmıştır.
Ceylan yetiştirilmesinde esas amaç, parasal gelirinden zi-
yade gen kaynaklarının korunmasıdır. Bu sebeple ceylan
satışlarında, onları gerçekten seven ve yetiştirip çoğalt-
mak isteyen kişi ve kuruluşlar tercih edilmektedir. Her yıl
yaklaşık 100–150 baş ceylan satılmaktadır.
Ceylan yetiştiriciliği
Gazelle Breeding
Livestock Breeding
The gazelles which give its name to the farm were taken
under protection as of 1977 due to extinction. The number
of gazelles which used to be 23 at that time now exceeds
1000.
The main purpose of gazelle breeding is the protection
of gene resources rather than having a revenue. For this
reason, the persons or organizations who would really
love and would like to raise these animals are preferred in
gazelle sales. Every year, approximately 100-150 gazelles
are sold.
03 tİgem CEYLANPINAR TARIM İŞLETMESİ
CEYLANPINAR FARM

Ülkemize özgü gen kaynaklarının
korunması amacıyla sürdürülen ceylan
yetiştiriciliği, TİGEM’in büyük önem
verdiği faaliyet alanlarından biridir.
Gazelle breeding, which is carried out for protection of the
gene resources peculiar to our country, is a highly valued
activity for TİGEM.
03
9594
CEYLANPINAR FARM

96 97
Kuruluşundan bu yana 109 bin dekar arazi sulamaya
açılmışken, 2009 yılında başlatılan, maliyeti 300 mil-
yon TL’ yi bulan ve TİGEM tarihinin en büyük projesi
olan Ceylanpınar Sulama projesi kapsamında Ceylan-
pınar İşletmesinde sulanan arazi miktarı 2012 yılında
609.000 dekara çıkarılmıştır.
In Ceylanpınar Farm, where only 10.900 hectares could
be irrigated since its foundation, irrigated lands were
increased to 60.900 hectares in 2012 with the 300
Million TL costed Ceylanpınar Irrigation Project, which
was started in 2009 and has been the biggest project of
TİGEM history.
Sulamaya uygun arazi miktarı 1 milyon 20 bin dekar olan
Ceylanpınar Tarım İşletmesi’nde, 2008 sonu itibari ile su-
lanan arazi miktarı 109 bin dekardır.
2009 yılında başlatılan ve planlandığı gibi 2011 sonunda
tamamlanan Ceylanpınar Sulama projesi ile birlikte 500
bin dekar arazinin yer altı suyu ile sulanması gerçekleşti-
rilmiş ve sulanan alan 609 bin dekara çıkarılmıştır.
projenin 2015’te tamamlanması planlanan ikinci aşama-
sında ise DSİ kanalından alınacak su ile 310 bin dekar
alan daha sulanabilir hale gelecek ve İşletmenin toplam
sulanan arazisi 919 bin dekara çıkacaktır.
Söz konusu alanların tamamında center-pivot, damla ve
yağmurlama gibi modern ve basınçlı sulama sistemleri
tesis edilmiştir.
proje kapsamında 1203 derinkuyu açılmış, 561 adet cen-
ter-pivot sistemi ile 258 bin dekar, yarı sabit sulama siste-
mi ile 203 bin dekar ve 111 damla sulama sistemi ile 39
bin dekar alan sulanmaktadır.
Sulamaya açılan araziler ile birlikte artan iş hacminin kar-
şılanması için bu güne kadar toplam 1.450 kişiye ilave
istihdam sağlanmıştır. Bu alanların tamamının faaliyete
geçmesi sonucunda ise toplam ilave istihdam yaklaşık
3.700 kişiye ulaşacaktır.
In Ceylanpınar Farm, where 102.000 hectares of land is
irrigable, only 10.900 hectares could be irrigated in 2008.
With the Ceylanpınar Irrigation Project, which was started
in 2009 and completed by the end of 2011 as planned,
irrigation of 50.000 hectares more is realized through
underground water and the total amount of irrigated lands
has reached to 60.900 hectares.
As for the second stage of the project planned to be
completed in 2015, and additional 31.000 hectares will
become irrigated with the water taken from the State
Channel and the total amount of irrigated land is going to
be increased to 91.900 hectares.
Modern and pressured irrigation systems have been
established in all of the mentioned lands such as center
pivot, drip and sprinkler irrigation systems.
Under the scope of project, 1203 deep wells have been opened
and 25.800 hectares are irrigated with 561 center pivots,
20.300 hectares are irrigated with semi sprinklers and 3.900
hectares are irrigated with 111 drip irrigation systems.
Parallel to the increase in irrigated production, 1450 staff
more have been employed to meet the work power demand.
With the completion of all irrigation process, additional
employment will reach to 3700.
03 tİgem CEYLANPINAR TARIM İŞLETMESİ
CEYLANPINAR FARM

98
Mekanizasyonun Yenilenmesi ve
Teknolojik Yatırımlar
TİGEM genelinde başlatılan teknolojik yatırımlar çerçeve-
sinde ve Ceylanpınar Sulama projesi kapsamında, kurum
tarihinde ilk kez 355 beygir gücünde traktörler alınmıştır.
Bunlarla birlikte İşletmeye alınan muhtelif güçlerdeki trak-
tör sayısı 314’tür.
Ayrıca, toprak işlemede kullanılmak üzere 20 adet 13 göv-
deli pulluk, 26 adet pünomatik ekim makinesi, 57 adet
doğrudan ekim makinesi, 7 adet 32 metre iş genişliğinde
kendi yürür ilaçlama makinesi alınmış, 6 adet 243 ton/
saat kapasiteli kurutma tesisi, 3 adet renk ayırıcılı tohum
hazırlama tesisi kurulmuştur.
2008 yılı öncesi en büyüğü 140 BG olan ve % 77’si ekono-
mik ömrünü doldurmuş 361 adet traktörle faaliyetlerinisür-
dürürken, 2012 yılında mekanizasyonun yenilenmesi pro-
jesi kapsamında en büyüğü 356 BG olan 119 adet traktör
alınmıştır. yapılan alımlarla toplam traktör sayısı 361 den
308’ e düşmüştür. Böylece mekanizasyonun işletmecili-
ği açısından önemli olan traktörlerin yıllık çalışma saatleri
1000 saat/yıl (adet) çıkarak işletmecilikte optimum düzeye
ulaşılmıştır.
• İkileme faaliyetinde birim akaryakıt tüketimi % 21 azal-
mış ve iş başarısı % 107 artmıştır.
• Hububat ekim faaliyetinde birim akaryakıt tüketimi % 18
• Gübreleme faaliyetlerinde birim akaryakıt tüketimi % 22
işçilikten yıllık yaklaşık 6 Milyon TL tasarruf edilmiş. terkin
edilen traktörlerin satışından da 2,5 Milyon TL gelir elde
edilmiştir.
Renewal of Mechanization and
Technological Investments
Within the frame of the technological investments started
in all TİGEM and under Ceylanpınar Irrigation Project, 355
HP tractors were procured for the first time. The number
of various hp tractors procured for the farm is 314.
Besides, 20 ploughs with 13 trunks, 26 pneumatic
planting machine, 57 direct sowing machine, 7 self
propelled spraying machine at 32 m working width were
procured and 6 drying facilities with a capacity of 243
ton/hour and 3 color separator seed preparation facilities
were established.
were procured in 2012, biggest of which is 356 HP.
Before 2008, activities in the Farm used to be carried
out with 361 tractors, 77% over its economic life span
and biggest of which was 140 HP. Consequently, total
number of tractors are decreased from 361 to 308, their
annual working hours are increased to 1000 hr (pcs.) and
the optimum business level is reached concerning the
efficiency.
• In secondary ploughing, unit fuel consumption is
reduced by 21% and work success is increased by 107%.
• In cereal sowing, unit fuel consumption is reduced by
18% and work success is increased by 96%.
As a result of this renewal, 6 Million TL is saved annually
from fuel, driver, spare part and labor costs and all the
cancelled tractors were sold for 2.5 Million TL.
İşletmenin tamamında akaryakıt ve araç takip sistemi, vi-
deo-konferans sistemi ve kameralı güvenlik sistemi tesis
edilmiştir. Tüm bu sistemlerin kontrolü, İşletme merke-
zine inşa edilen bilgi-güvenlik kulesinden gerçekleştiril-
mektedir.
İşletme arazilerinin muhtelif yerlerine yerleştirilmiş 142
adet kameradan 40 adedi 2 km mesafe içerisinde yatay
ve dikey tarama, hareket algılama, otomatik takip ve ha-
reketli noktaya zoom özelliği olan kameralardır.
03
Fuel and vehicle tracking system, video conference system
and camera security system were established in the Farm.
Control of all these systems is made from the information-
security tower built at the center of the Farm.
40 of the 142 cameras located in various places of the
Farm, can make horizontal and vertical scanning within 2
km and have properties such as motion sensing, automatic
tracking and zooming on moving target. 99
CEYLANPINAR FARM

100 101100
Yapılan yatırımlar ile işletmenin tüm
mekanizasyon sistemi en son teknoloji ile
donatılmıştır. Kurulan teknolojik alt yapı
sayesinde hassas ve sürücüsüz tarımsal
faaliyetler yapılabilmektedir.
The mechanization system of the farm was equipped with latest
technology with the investments. As a result of the technological
infrastructure, precise farming is applied.
03
101
CEYLANPINAR FARM

Doğrudan ekim makinelerinin kullanımı ile 2011 yılında 108
bin dekar, 2012 yılında 182 bin dekar ikinci ürün dane mısır
ve 18 bin dekar buğdayın doğrudan ekim yöntemiyle ekilişi
gerçekleştirilmiş, dekar başına 25 TL tasarruf sağlanmıştır.
plantation of 10.800 hectares of second crop maize in 2011, 18.200 hectares
of second crop maize and 1.800 hectares of wheat in 2012 were done with
direct drillers, and provided 250 TL saving per hectare.
03
102 103
CEYLANPINAR FARM

104 105
ÇUKUROVA
04
tİgem
TARIMİŞLETMESİ
www.tigem.gov.tr

106 107
1894 yılında Anavarza Çiflikat-ı Hümayunu Askerisi adı altında 880.000
dekar arazi üzerinde kurulmuştur. İşletme 1910 yılında diğer emsalleri gibi
lağvedilmiş, tüm damızlıkları satılarak arazisi hazineye devredilmiştir. 1927
yılında ziraat vekaleti Çukurova’nın hayvan yetiştirilmesine uygun olduğu
kanaatine vararak bu sahada Hara kurulmasına karar vermiştir. Aynı yıl ha-
zineden devralınan arazide çiftlik binaları inşa edilmiş ve Mercimek Aygır
Deposu adı altında Atatürk’ün hediye ettiği 2 aygır ile faaliyetlere başlan-
mıştır. Bu tarihten 1983 yılına kadar Mercimek Harası adı altında faaliyet-
lerini sürdürmüştür.
1984 yılında Haralar ve İnekhanelerin Devlet üretme Çiftlikleri ile birleş-
mesi neticesinde, Kamu İktisadi Teşebbüsü olarak kurulan Tarım İşletme-
leri Genel Müdürlüğü’ne bağlı “Çukurova Tarım İşletmesi Müdürlüğü” adını
almıştır ve o tarihten bu yana görevini bu statüde devam ettirmektedir.
Thefarmwasestablishedasthe“AnavarzaImperialMilitaryBarrack”in1894
on 88.000 hectares. In 1910 all assets of the farm were sold and registered
as revenue as all other farms. The stud farm was established in 1927 with
the directive of the Ministry of Agriculture considering that the farm was
promising for animal breeding. That year, farm buildings were established on
the lands returned from Treasury and with 2 stallions provided by Ataturk,
thebreedingactivitieswerestartedunderthenameMercimekStallionDepot.
In 1984 as a result of the unification of the stud farms and cow houses
with the State Production Farms under General Directorate of Agricultural
Enterprises, the “Directorate of Çukurova Farm” was established and has
been continuing its activities as of that date.
History
Tarihi
tİgem ÇUKUROVA TARIM İŞLETMESİ04
1894 yılında Anavarza Çiflikat-ı Hümayunu
adı altında kurulmuştur.
ıt was established as the “Anavarza ımperial Farm” in 1894.
ÇUKUROVA FARM

108
42.830 dekar arazi varlığına sahip olan Çukurova Tarım
İşletmesi Adana İli Ceyhan İlçesi sınırları içerisinde, ilçe
merkezinin 12 km kuzeyinde, Kadirli –Kozan Karayolu
üzerindedir. İşletme Adana iline 50 km, Kozan ve Ka-
dirli ilçelerine 45 km, Ankara’ya ise 541 km uzaklıkta
bulunmaktadır. Ayrıca İşletme merkezine bağlı bir ünite
olarak Adana İncirlik’te 468,5 dekar arazi mevcuttur.
Çukurova Tarım İşletmesi kışları ılık ve yağışlı, yazları
sıcak ve kurak geçen tipik Akdeniz iklimine haizdir. En
yağışlı dönem Aralık, ocak ve şubat aylarıdır.
uzun yıllar ortalaması yıllık yağış miktarı 726.3 mm’dir.
Çukurova Farm, which has a land asset of 4.283 hectares,
is located in Adana City, Ceyhan district, 12 km north of the
district center and on the Kadirli-Kozan highway. It is 12 km
to Ceyhan, 50 km to Adana, 45 km to KOzan and 541 km to
Ankara. It also has 46,8 hectares within the boundaries of
Incirlik/Adana.
In the Farm, where winters are mild and rainy, and summers
are hot and dry, as the features of Mediterranean climate;
most rainy months are December, January and February.
Long years average of rainfall is 726.3 mm.
04
Tabii Mera (Pastures) 39 0,1
Bahçe Arazisi (Orchard) 837 2,0
109
tİgem ÇUKUROVA TARIM İŞLETMESİ
ÇUKUROVA FARM

111
06
Çukurova Tarım İşletmesinin mevcut arazi varlığı 42.830
dekar olup, bunun 40.663 dekarı kültüraltı arazidir. İkinci
ürün ekilişlerle birlikte üretim yapılan sahalar 48.000 de-
kara ulaşmaktadır.
Sulanan tarım alanı 14.352 dekardır. önümüzdeki yıllar
için, Ceyhan nehrinden su terfi ettirilerek, sulanan alanla-
rın 20.000 dekara çıkarılması programlanmıştır.
Kuru tarım sahalarında; buğday, ayçiçeği, fiğ ve kanola
ekilişleri yapılmaktadır. Buğday üretiminin tamamı to-
humluk amaçlıdır. Kuru ziraat sahalarının %30’unda mü-
navebe amaçlı yağlık ayçiçeği ekilmektedir.
Total land asset of the Farm is 4.283 hectares, of which
4.066 is arable, and this amount increases up to 4.800
hectares with the second crop plantations.
The size of the irrigated lands is 1.435 hectares, and with
the water transferred from Ceyhan River, this amount is
programmed to be increased to 2.000 hectares in the years
ahead.
Wheat, sunflower, vetch and canola are planted on dry
lands.On30%oftheseareas,thereissunflowerplantations
for rotation purposes and wheat production is only for seed.
Crop production
04
110
ÇUKUROVA FARM

112 113
04
Sulu ziraat sahalarında, birinci ve ikinci ürün olarak; mısır, pa-
muk, soya, kanola gibi tarıma dayalı sanayinin ihtiyacı olan
ürünlere yer verilmektedir. Mısır ve soyanın aynı zamanda
tohumluk üretimi de yapılmaktadır. yine sulu ziraat sahala-
rının bir kısmında; özel sektör firmalarıyla gerek sözleşmeli,
gerek münavebe amaçlı yıllık arazi kiralama yoluyla, serti-
fikalı fidan, yer fıstığı, cips’lik mısır üretimleri de yapılarak,
bölgemizde istihdamın arttırılmasına yönelik faaliyetlere de
imkân sağlanmaktadır.
yem bitkileri olarak, hayvancılık şubesinin sulu ve kuru kaba
yem ihtiyacını karşılamak üzere sulu sahalarda yonca, silajlık
mısır, kuru sahalarda ise fiğ üretimi yapılmaktadır. Ayrıca top-
lam 136 dekar meyve 855 dekar park ağaç alanı mevcuttur.
On irrigated areas, corn, cotton, soybean and canola are
produced as first and second crop for industrial purposes.
Corn and soybean are also produced as seeds. IOn some
parts of the irrigated areas, certified sappling, ground nut
and corn for chips are produced for rotation or through
annual leasing with the private sector by contracted
farming, and the employment opportunities of the region
are increased.
As for the forage crops, alfalfa, silage corn in irrigated fields
and vetch in dry fields are produced for covering the forage
needs of the animals of the Farm. In addition, the Farm
has 13.6 hectares of fruit plantation and 85,5 hectares of
greenfield.
ÇUKUROVA FARM

114
Kuruluş yıllarında binek hayvanları ve koyun yetiştiriciliği
yapılmış olan İşletmede, ülke ihtiyaçlarına parelel olarak
Siyah Alaca ırkı ile damızlık süt sığırcılığı faaliyetlerine de-
vam edilmektedir.
Halen İşletmede 400 baş ana kadro olmak üzere toplam
1.000 baş ile sığırcılık faaliyeti sürdürülmektedir.
İşletmede 2012 yılından itibaren eski sığırcılık tesislerinde
1.000 başlık besi faaliyetine başlanmıştır.
Parallel to the country’s needs, dairy cattle breeding is
carried out with the Holstein breed in the Farm , where
mounts and sheeps were bred during the first years.
Cattle breeding is done with 1000 heads, 400 of which are
mother.
In 2012, the Farm has started fattening activities with 1000
heads in the old facilities.
Cattle Breeding
04
115
ÇUKUROVA FARM

116 117
04
Damızlık süt sığırcılığı yapılan işletme, 2012 yılından itiba-
ren besicilik faaliyetlerine de başlamıştır.
In the Farm, where dairy cattle breeding has been carried
out, fattening operations were started in 2012.
ÇUKUROVA FARM

04
119118
ÇUKUROVA FARM

120 121
Toplam 14.352 dekarında sulu tarım yapılan İşletmenin
5.000 dekarı damla sulama, 2.884 dekarı yağmurlama
sistem ile sulanmaktadır. 2013 yılında ise 6.046 da arazi-
de damla sulama sistemi tesis edilecek ve cazibe sulama
yapılan tüm arazilerde basınçlı sulama sistemine geçile-
cektir.
In the Farm, where 1435 hectares are irrigated in total,
500 hectares are irrigated with drip and 288 hectares
with springler systems. In 2013, drip systems will be
established on 600 hectares more, and all the surface
irrigated areas will be turned into modern systems.
2008 yılı öncesi zirai mücadele faaliyeti / Spraying before 2008
2008 yılı öncesi en büyüğü 140 BG olan ve % 71’i eko-
sürdüren işletme 2012 yılında mekanizasyonun yenilen-
mesi projesi kapsamında en büyüğü 356 BG olan 8 adet
traktör alınmıştır. Toplam traktör sayısı 55 den 21’ e düş-
müştür. Böylece mekanizasyonun işletmeciliği açısından
önemli olan traktörlerin yıllık çalışma saatleri 783 saat/yıl
(adet) çıkarak işletmecilikte optimum düzeye ulaşılmıştır.
• İkileme faaliyetinde birim akaryakıt tüketimi % 28 azal-
mış ve iş başarısı % 382 artmıştır.
• Hububat ekim faaliyetinde birim akaryakıt tüketimi %
• Gübreleme faaliyetlerinde birim akaryakıt tüketimi %
işçilikten yıllık yaklaşık 830 Bin TL tasarruf edilmiş. ter-
kin edilen traktörlerin satışından da 305 Bin TL gelir elde
edilmiştir.
which was 140 HP. Consequently, total number of tractors
are decreased from 55 to 21, their annual working hours are
increased to 783 hr (pcs.) and the optimum business level is
reached concerning the efficiency.
• In secondary ploughing, unit fuel consumption is reduced
by 28% and work success is increased by 382%.
• In cereal sowing, unit fuel consumption is reduced by 32%
• In spraying, unit fuel consumption is reduced by 47% and
• In fertilizing, unit fuel consumption is reduced by 22% and
As a result of this renewal, 830 Thousand TL is saved
annually from fuel, driver, spare part and labor costs and all
the cancelled tractors were sold for 305.000 TL.
04 tİgem ÇUKUROVA TARIM İŞLETMESİ
ÇUKUROVA FARM

122 123
DALAMAN
05
tİgem
TARIMİŞLETMESİ
www.tigem.gov.tr

125
Dalaman Tarım İşletmesinin üzerinde kurulu arazinin, 1824
tarihli en eski osmanlı belgesinde Mihrişah Sultan vakfı-
na ait Köyceğiz ve çevresinde bulunan on iki adet çiftliğin
bulunduğu arazileri kapsadığı ve 30.01.1935 tarihli 2/1928
sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile devlet tarafından kamulaş-
tırıldığı anlaşılmaktadır.
Cumhuriyet arşivlerinde yapılan araştırmalarda ve tapu
kayıtlarına dayanarak yapılan tespitlerde, Dalaman Ta-
rım İşletmesinin bulunduğu arazi dışında bölge ve yakın
çevresinde herhangi bir vakfa ya da devletin herhangi bir
kurumuna ait büyük bir arazinin bulunmadığı sonucuna va-
rılmıştır. İşletme, 1935 yılında, modern tarım teknolojilerini
kullanarak, yeni tekniklerin uygulanması ile çiftçiye örnek,
öncü ve önder olmak amacıyla, Devlet ziraat İşletmeleri
Kurumuna bağlı olarak kurulmuş ve 1950 yılına kadar bu
çerçevede faaliyetlerini sürdürmüştür. 01/03/1950 tarihin-
de 5433 sayılı Kanunla “Dalaman Devlet üretme Çiftliği”
olarak Devlet üretme Çiftlikleri Genel Müdürlüğüne bağlan-
mıştır.
likleri ile birleşmesi neticesinde, o tarihten bu yana Kamu
İktisadi Teşebbüsü olarak kurulan Tarım İşletmeleri Genel
Müdürlüğü’ne bağlı “Dalaman Tarım İşletmesi Müdürlüğü”
adı altında faaliyetlerini sürdürmektedir.
From the possibly oldest Ottoman document about the
issue dated 1824 and the Cabinet Decision of 30.01.1935
and no 2/1928, it is understood that the areas on which
Dalaman Farm lays once covered 12 farms of Mihrişah
Sultan Foundation and than expropriated by the State.
In the researches made in the Republican Achieves and
in the detection based on title deed registries, it was
decided that there is no other big land around the region
belonging to any foundation or the state other than the
land where Dalaman Farm is located. The Farm was
established under State Agricultural Enterprises in order
to lead the farmers and continued its activities within
this frame until 1950. It was brought under the body of
State Production Farms on 01/3/1950 with the law no
5433 and renamed to The Directorate of Dalaman Farm.
In 1984 as a result of the unification of the stud farms
and cow houses with the State Production Farms under
the name General Directorate of Agricultural Enterprises
as a state owned enterprise, the “Directorate of Dalaman
Farm” was established and has been continuing its
activities as of that date.
Tarihi
History
tİgem DALAMAN TARIM İŞLETMESİ05
DALAMAN FARM
124

126 127
İklimi ve ekolojisiyle polikültür tarımın yapılmasına
elverişli bir işletmedir.
The farm is promising for poly-culture agriculture with its climate and ecology.
Toplam 34.381 dekar alan üzerine kurulmuş olan ve Muğla İli sınırları
dahilinde Dalaman ovasında yer alan işletme, doğuda Fethiye, batıda
Marmaris, güneyde Akdeniz ve kuzeyde Köyceğiz ile sınırlanmıştır. İş-
letme, Fethiye-Muğla Karayolu üzerinde, Köyceğiz’e 40, Muğla’ya 90,
Fethiye’ye 55 km mesafededir. Kuzeyde Dalaman ilçe merkezi ve arka-
sında Sandıras Dağları ile batıda Dalaman Çayı, doğuda Tersakan Deresi
arasında, güneyde Akdeniz’e birleşen bu ovanın denize bitişik en güne-
yinde yer almaktadır.
Ege Bölgesi, Batı Akdeniz ve Güney Marmara bölgelerinin iklim koşul-
larına sahip olup uzun yıllar ortalaması yıllık yağış miktarı 928.1 mm’dir.
The farm is established on a field of 3438 hectares and located within
Muğla, Dalaman Plain in the south east of Muğla city. There is Fethiye in
the east, Marmaris in the west, Mediterranean in the south and Köyceğiz
in the north. The farm is located on Fethiye-Muğla Highway, 40 km to
Köyceğiz, 90 km to Muğla, 55 km to Fethiye. In the north there is city
centre of Dalaman district and Sandıras Mountains lie in the back. This
plain is between the Dalaman River in the west, Tersakan River in the
east, and unifies in Mediterranean in the south.
IthastheclimateconditionsofAegean,WesternMediterraneanandSouthern
Marmara and the long years average of the rainfall is 928.1 mm.
05
tİgem DALAMAN TARIM İŞLETMESİ
DALAMAN FARM

129
05
128
DALAMAN FARM

130
İşletmeidarebinası,TİGEMGenelMüdürüMehmetHalisBİLDEN’in
Gebze yüksek Teknoloji Enstitüsü Mimarlık Bölümü’nde yaptı-
ğı yüksek Lisans çalışmaları esnasında hazırlamış olduğu “Da-
laman Tarım İşletmesi İdare Binası’nın Restorasyon projesi”
başlıklı tez çalışmasına konu edilmiştir.
XX. yüzyılın başlarında batı mimarisinin etkisinde kalınarak
inşa edilen ve işletme binası olarak kullanıldığı tespit edilen
yapı, günümüze kadar özgünlüğünü korumuştur. yüksek lisans
tezi çalışması çerçevesinde Dalaman İlçesi’nin tarihi ve coğrafi
yapısı da incelenmiştir. Dalaman Tarım İşletmesi’nin tarihi ve
yerleşimi detaylı olarak ortaya konulmuş, binanın tarihi ve ge-
nel özelliklerinin araştırılmasının ardından rölöve, restitüsyon
ve restorasyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
The administration building of the Farm has become the subject
of post-graduate thesis work of TİGEM General Director Mehmet
Halis BİLDEN, with the title of “ Restoration Project of Dalaman
Farm Administration Building”, in Gebze High Technology
Institute.
The structure, which was built under the effect of western
architecture at the beginning of 20th century and detected to
be used as administration building, has protected its originality
until today. Within the frame of the post graduate study, the
history and geographical structure of Dalaman District were also
examined. The history and settlement of Dalaman farm was put
forward in a detailed way and after the investigation of building
history and general properties, relief, restitution and restoration
works were carried out.
05
Söz konusu tez çalışmasının hayata geçirilmesi kararının alın-
masının ardından Muğla Kültür ve Tabiat varlıklarını Koruma
Kurulu’nun onayı alınarak gerekli çalışmalar tamamlanmış,
binanın tarihi değeri ve özgün mimari özelliklerinin korunması
ve günün koşullarına uygun donanımlara kavuşması amacıyla
başlatılan restorasyon çalışmaları 2012 yılı sonu itibariyle biti-
rilmiş, peyzaj orijinaline uygun hale getirilmiştir.
After the decision for realization of the mentioned thesis work, the
approval of Muğla Protection Board of Culture and Natural Assets
was taken and the works were started. The restoration works
for protection of the historical value and original architectural
properties of the building were completed in 2012 and the
landscaping was transformed into original statute.
131
DALAMAN FARM

133
05
Kültüraltı arazinin 17.367 dekarı, sulanmaktadır.
yaklaşık 4.000 dekar civarında bulunan kuru tarım ala-
nında ise buğday-fiğ münavebesi uygulanarak, bu alan-
larda da her yıl üretim yapılmaktadır. İşletmenin buğday
üretiminin tamamı tohumluk amaçlıdır.
1.736 hectares of the arable land is irrigated.
On dry lands of approximately 400 hectares, wheat-vetch
rotation is applied and every year production is made in
these fields. All wheat production in the Farm is made for
seeds.
Crop production
132
DALAMAN FARM

134
TİGEM’de Kompozit Arifiye Mısır Tohumu üretiminin yapıldığı
bu işletme üretimleri, tüm bölgelerimize her yıl ihtiyaca göre
dağıtılmaktadır.
This farm of TİGEM, where composite Arifiye corn seed is produced, is sel-
ling the productions to all regions based on the needs.
Sulu tarım alanlarının toplam 6.372 dekarında narenci-
ye tesisleri mevcut olup narenciye ağaç sayısı 97.000
adettir. Washington, Washington Navel, valencia porta-
kal çeşitleri ile Greyfurt (Altıntop) ve Limonun önemli bir
kısmı ihraç edilmektedir. Geri kalan sulu alanlarda buğ-
day ve aynı yıl 2. ürün silaj veya dane mısır ekilişleri ile
yağlık ayçiçeği üretimi yapılmaktadır. Bu İşletmemizde
ayçiçeği verimi 402 kg/da olup Türkiye ve dünya orta-
lamalarının 2 katı verim alınmaktadır. İşletmede her yıl
3.500 ton buğday tohumu dağıtılmaktadır.
İşletmede yılda yaklaşık 5.000 ton İnterdonat Limon
2.800 ton valencia, 2.200 ton Washington portakal ve
1.500 ton Greyfurt üretilmekte ve Avrupa Birliği stan-
dartlarında olan bu meyvelerin büyük bir kısmı ihraç
edilmektedir. Türkiye de ilk defa çok geniş alanlarda iyi
tarım uygulamaları ve EuRoGAp sertifikası olan kamu
kurumu Dalaman Tarım İşletmesidir.
Kompozit Arifiye mısır tohumluğu üretimi ülkemizde
sadece Dalaman Tarım İşletmesinde yapılmakta olup,
ülkemizin tüm bölgelerine her yıl ihtiyaca göre buradan
dağıtılmaktadır.
özel sektörle işbirliği kapsamında her yıl yaklaşık 1.000
dekar alanda karpuz ve muhtelif sebze ile 370 dekar
alanda dış mekan süs bitkisi üretimi yapılmaktadır.
There are citrus fruit plantation on 637 hectares of the
irrigated lands and the number of citrus trees is 97.000.
An important amount of Washington, Washington navel,
Valencia orange varieties and Grapefruit (Altıntop) and
Lemon are exported. On the rest of the irrigated fields,
wheat and 2nd product grain, silage corn and sunflower
are produced at the same year. The Farm’s sunflower
yield is 4020 kg/ha, which is about 2 times above Turkey
and World averages. In the farm every year 3.500 tons of
wheat seed is sold.
Every year, about 5.500 tons Interdonat Lemon, 2.800
tons Valencia, 2200 tons Washington orange and 1.500
tons grapefruit is produced and most of these fruits,
which are in European Union standarts are exported.
Dalaman Farm is the first public authority in Turkey where
good agriculture applications are applied on a large scale
and awarded with EUROGAP Certificate.
The production of Composite Arifiye corn seed is only
made in Dalaman Farm in our country and sold to all
regions of our country based on demand.
With the cooperation of private sector, watermelon
and various vegetables are grown on 100 hectares and
outdoor ornamental plants are grown on 37 hectares.
05
135
DALAMAN FARM

İşletmeye son 3 yılda 2.000 tonluk
mahsul deposu, 1 adet ot sundurması
inşa edilmiştir
In the recent 3 years, 2000 ton product depot and 1 hay
shed were built in the farm.
05
137136
DALAMAN FARM

138
Halen İşletmede 720 baş ana kadro olmak üzere toplam
1.520 baş ile sığırcılık faaliyeti sürdürülmektedir. yıllık or-
talama 250 baş damızlık satışı gerçekleştirilmektedir.
Bilgisayar kontrollü 2x20 başlık sağım sistemi ile 40 baş
inek aynı anda sağılmakta, sütler el değmeden soğutucu
tanklara aktarılarak +4 °C de muhafaza edilmektedir.
The cattle breeding in the Farm is carried out with 1.520
heads of cattle, 720 of which are mothers. About 250 heads
of cattle are sold annually.
With the 2 X 20 head milking facility 40 cows are milked
at the same time and the milks are transferred to chilling
tanks untouched and stored at +4 0
C.
Cattle Breeding
Livestock Breeding
05
139
DALAMAN FARM

140
İşletmede 2012 yılında 2.000 koloni alınarak arıcılık fa-
aliyeti başlatılmıştır. Koloniler kışın işletmede, yazın ise
Gökhöyük, Gözlü, Altınova, polatlı ve ulaş İşletmelerinde
konuşlandırılmaktadır. özellikle bitki poligasyonu denilen
ve bitkilerin döllenmesini sağlayan arıcılık faaliyetleri ile
vatandaşın fazla rağbet etmediği alanlarda bu ihtiyacı gi-
dermek, buna paralel olarakta bal istihsali öngörülmüştür.
2013 yılında 3.500 koloni daha alınarak oğullarla birlikte
6.000 koloniye çıkılması planlanmaktadır.
Apiculture has started with 2000 colonies in 2012. These
colonies are kept in the Farm during winter, and transferred
to Gökhöyük, Gözlü, Altınova, Polatlı and Ulaş Farms in
summer. With beekeeping, meeting the plant polygation
and insemination requirements and honey production
in parallel are aimed. In 2013, 3500 colonies more will be
procured and the number will increase to 6000 in total.
Arıcılık Faaliyetleri
Apiculture
Livestock Breeding
05
141
DALAMAN FARM

DÜNDEN BUGÜNE TİGEM (TİGEM FROM PAST TO PRESENT)

DÜNDEN BUGÜNE TİGEM (TİGEM FROM PAST TO PRESENT)

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to DÜNDEN BUGÜNE TİGEM (TİGEM FROM PAST TO PRESENT)

Similar to DÜNDEN BUGÜNE TİGEM (TİGEM FROM PAST TO PRESENT) (8)

DÜNDEN BUGÜNE TİGEM (TİGEM FROM PAST TO PRESENT)