2. INHOUD
Vergeet niet de video links te openen
4 Wat heeft Venus te maken met bestuiving?
5 Bijen lokken kruisbestuiving uit in hun zoektocht naar nectar
van salie (Salvia sp.)
6 Niets eenvoudiger als in juiste frequentie beloond te worden
met stuifmeel
7 UV absorberende flavonoïden en UV reflecterende
carotenoïden leiden naar pollen
8 Kruisbestuiving wordt bevorderd door de vroegere bloei van
de mannelijke bloemen
9 Orchideeën brengen bijen het hoofd op hol Langhoornbij
pseudocopuleert op bijenorchis
10 Copuleren in het verkeerde rijk – bedrieglijke Drakaea
orchideeën met loze vrouwtjeslippen
11 Darwin voorspelde in 1862 het bestaan van de
pijlstaartvlinder Xanthopan morganii
12 Mannelijke orchideeënbijen (Euglossini) op zoek naar
zoetigheid worden in de val gelokt
3. INHOUD
13 Een bleke vleermuis (Antrozous pallidus) bezoekt
Pachycereus pringlei voor een schorpioenmaaltijd
14 Palmvleerhonden (Eidolon helvum) kunnen niet weerstaan
aan de zoete geur van baobabbloemen
15 Anna’s kolibrie (Calypte anna) steekt een handje toe bij
de voortplanting van Salvia spathacea
16 Positief geladen bijen en kolibries trekken negatief geladen
meeldraden en stuifmeel aan
17 Bij het prikken aan de meeldraden ploft pollen op de
suikerzoekende tangaren (Thraupidae)
18 Ruzie tussen streepmuizen (Rhabdomys pumilio) en
Afrikaanse suikervogels (Promerops sp.)…
19 De onschatbare waarde van de diensten van bestuiving
20 Wereldwijde bedreiging voor bijen: de verspreiding van
Varroa destructor
21 Noorwegen reikt een eenvoudige oplossing voor de
bedreigde bestuivers aan
22 Epiloog: ‘The beauty of pollination’
23 - 26 Referenties
4. Wat heeft Venus te maken met bestuiving?
Bull’s-eye UV absorberend patroon bij de
komkommerbloem (Cucumis sativus)
5. Bijen lokken kruisbestuiving uit in hun zoektocht
naar nectar van salie (Salvia sp.)
Windverspreiding is een zeer inefficiënt proces voor
bloemen om hun genen te verspreiden
6. Niets eenvoudiger als in juiste frequentie beloond
te worden met stuifmeel
Zuid Afrikaanse houtbijen (Xylopa sp.) en Orphium
frutescens-bloemen leven in een unieke symbiose
7. UV absorberende flavonoïden en UV reflecterende
carotenoïden leiden naar pollen
UV fluorescentie helpt om de florale ontwikkeling in te
schatten van het bull’s-eye UV patroon
Kroonbladeren
tekenen perfecte
landingsbanen voor
bijen
Planten gebruiken
ook nectarklieren
en geuren om
bestuivers aan te
trekken
Zonnehoed
(Rudbeckia fulgida)
Bidens ferulifolia
8. Kruisbestuiving wordt bevorderd door de
vroegere bloei van de mannelijke bloemen
Verleid door de geur worden de vruchtbladeren
bestoven door vleesvliegen (Sarcophagidae)
Reuzenaronskelk (Amorphophallus
titanum) met beige mannelijke
bloemen boven rode vruchtbladeren
De spadix geurt op grote afstand en
bootst een rottend karkas na
9. Orchideeën brengen bijen het hoofd op hol
Langhoornbij pseudocopuleert op bijenorchis
De bij vergaart feromonen die hem zal helpen een
vrouwtje te verleiden Ophrys apifera, Eucera sp.
10. Copuleren in het verkeerde rijk – bedrieglijke
Drakaea orchideeën met loze vrouwtjeslippen
Een mannelijke wesp van de familie Thynnidae verleid
door geur en kleur West-Australië
11. Darwin voorspelde in 1862 het bestaan van de
pijlstaartvlinder Xanthopan morganii
Volgens Darwin zijn bloemen met lange sporen en
motten met lange tongen bevorderd door selectie
Het was pas in 1903 dat een
populatie vlinders in
Madagascar werd ontdekt,
41 jaar nadat Darwin de
orchidee Angraecum
sesquipedale met een spoor
van 43 cm lang bestudeerde
Vlinders die pollinaria
terugtrekken (b) en
afleveren (c)
Mannelijke vlinder met een
restje nectar afkomstig van
vorige pollinariatransfer (d)
12. Mannelijke orchideeënbijen (Euglossini) op zoek
naar zoetigheid worden in de val gelokt
De Coryanthes-orchidee laat maar één uitweg aan de
verdrinkende bij die zo de pollinaria oppikt
13. Een bleke vleermuis (Antrozous pallidus) bezoekt
Pachycereus pringlei voor een schorpioenmaaltijd
Deze nieuwkomer bestuift beter dan Leptonycteris
yerbabuenae, nectarspecialist van cactussen en agaves
14. Palmvleerhonden (Eidolon helvum) kunnen niet
weerstaan aan de zoete geur van baobabbloemen
Naast de baobab (Adansonia digitata) bestuift de
palmvleerhond veel planten en wordt ook vaak verjaagd
15. Anna’s kolibrie (Calypte anna) steekt een handje
toe bij de voortplanting van Salvia spathacea
Kolibriebloemen zijn rood getint zonder UV reflectie wat
hen onopgemerkt laat voor de meeste insecten
16. Positief geladen bijen en kolibries trekken
negatief geladen meeldraden en stuifmeel aan
Bloemen gebruiken het elektrisch veld naast UV
reflectie, textuur, kleur en vorm van de kroonbladeren
17. Bij het prikken aan de meeldraden ploft pollen op
de suikerzoekende tangaren (Thraupidae)
Een geelkeeltangare (Iridosornis analis) vindt een
beloning op Axinaea confusa
18. Ruzie tussen streepmuizen (Rhabdomys pumilio)
en Afrikaanse suikervogels (Promerops sp.)…
…voor de nectar van Protea obtusifolia – Zuid-Afrika
Foto: streepmuis zoekt vocht en suiker bij P. humiflora
19. De onschatbare waarde van de diensten van
bestuiving
Nabijheid van bos en graslanden met hun bestuivers
verhoogt de opbrengst van tuin- en landbouw met 20%
20. Wereldwijde bedreiging voor bijen: de
verspreiding van Varroa destructor
Slechts enkele landen zijn gevrijwaard: hygiënische zorg
en beperking van transport zijn cruciaal
21. Noorwegen reikt een eenvoudige oplossing voor
de bedreigde bestuivers aan
De ‘eerste snelweg voor bijen’ is een corridor van
groene zones van Oslo zoals tuintjes en bloemenparken
22. Epiloog: ‘The beauty of pollination’
That which is not good for the bee-hive cannot be good
for the bees – Marcus Aurelius