Aurkezpen honen bidez, gaur egungo teknologia berriak sortzeak dakartzan ondorioak edo ezkutuan geratzen diren hainbat prozesu azaltzen dira.

1. GATAZKARIK
GABEKO
TEKNOLOGIA

2. ODOL-MINERAL
● Telefono mugikorretan eta teknologia berrietan.
● Gerra eta gatazkan dauden herrialdeetatik inportatu ‘odol-
mineralak’ edo ‘gatazka-mineralak’.
Koltana (arazo gehien) → tantalioa atera: telefono
mugikorretan elektrizitatea metatzeko.
Wolframioa: telefono mugikorrak dar-dar.
Eztainua: zirkuituak soldatzeko.
Urrea: kableak estaltzeko.

3. KOLTANA
● Mineral konposatua: kolunbita eta tantalita.
● Gris kolorekoa da.
● Kongoko Errepublika Demokratikoan munduko erreserben %80a.
● Atzetik ekoizle nagusiak: Brasil, Tailandia eta Australia.
● Ez erabili pantailen kristalean edo karkasen plastikoan.
● Ikusgai ez dauden barneko osagaietan.
● Iraultza teknologikoa koltanari esker posible.

4. Erauzketa
● Langileek eskuekin atera.
● Baldintza oso arriskutsu eta zailetan:
Ez daukate segurtasun neurririk
Lan egiteko ordutegirik ez
Soldatak oso baxuak
Umeak ere lanerako
● Esklabo bezala tratatu.
● Lan baldintzek langileen osasunean
eta ingurugiroan kalte handiak.

5. Esportazioa
● Talde armatuek mineralak ondoko herrialdeetako mugetatik pasatu.
● Afrikatik kanpo → Asiarantz: Tailandiako, Malasiako, Txinako eta Indiako
galdaketek mineralak findu.
● Galdategietan mundu osotik datozen mineralekin nahastu; ondorioz, oso
zaila arrastoa jarraitzea, baina ez ezinezkoa.

6. Kontrola
●Mineralaren erauzketa, prozesaketa eta esportazioa talde armatuek
kontrolatu → Kongo infernu hutsa bihurtu.
●5.000 hildako baino gehiago 1998tik.
●Bortxaketa arma moduan:
Enough Project → 100.000 emakume baino gehiago bortxatuak
urtean
●1.000.000 pertsona bizilekuz aldatu 2013.urtean.
●Mineralen esplotazioan eta legez kanpoko trafikoan irabazitako dirua
arma gehiago erosteko.
● Bigarren Mundu Gerraren osteko
●gatazka odoltsuena.

7. GERRA
● Kongo Errepublika Demokratikoak mineral aberastasun handia.
● Herriari onura eta garapena ekarri beharrean → kaltegarria.
● Uganda, Ruanda eta bertako talde armatuek meategiak kontrolatu nahi,
ondorioz→ gerra (1998-2003)
● Etekin gehien: Ruandak.
● 2001etik aurrera ONUk ‘adituen taldeak’ bidali, ikerketek:
●→ Gerrarekin bukatzeko arma, urre, diamante eta koltanaren esportazio
eta inportazioak enbargatzea beharrezko herrialde inbasoreetan.
●→ Enbargoa betetzen ez zuten herrialde eta enpresei zigor bat ipini.
●→ Salerosketetan, diamante, urre eta koltanak zein jatorri duten
egiaztatzea beharrezkoa.

8. ●Gerra bukatuta, gobernuaren eta enpresa multinazionalen presioagatik:
oihanak suntsitzen, eskulan merkea erabiltzen eta ume eta emakumeei
txarto ordaintzen jarraitu
● Herritarrak gose edo osasun baliabide faltengatik hil.
● UNESCOren eskutik diru laguntza ez herrialde horretako beharrak
asetzeko.
● Mineral horiek herrialdean bertan landuko balira→ industria garatu
lanpostuak sortu.
● Horren ordez, mendebaldera bidali.
● Herritarrei zegokien etekin guztiekin geratzen da gobernua.
● Herri ezjakina, txiroa eta gosez hila→ ez
●dute egoeraren aurka borrokatzen

9. IRTENBIDEAK
Mineralen salerosketa arautzea
●Ruandari eta Ugandari leporatu espoliazioa.
● Nazioarteko presioa lortu
●→ 34 enpresari koltana eta kasiterita inportatzea leporatu
●→ Kigalitik Bruselara egiten zituen mineral horien garraioa geldiarazi
● Ibilbide alternatibo batzuek martxan jarraitu.

10. Gobernu eta enpresen inplikazioa
● FairPhone odolik gabekoak dira → araua
bihurtzeko ekimenak
● Estatu Batuetan, 2010eko uztailaren 12an
Dodd-Frank legea ‘Wall Streeteko eta
Kontsumitzaileen Babes Erreforma’
●
● Europan martxoaren 6an proposamen bat aurkeztu baina ez derrigor betetze
● Intel; Applel eta Philips enpresek aurrerapausua heuren, produktuak ez odole
● Kontzientzia falta → kontsumitzaileek ez proposamen alternatiborik aurkeztu

11. GKE-en presioa: Alboan
● ALBOANek kanpainak martxan
→Helburua odol mineralen erauzketa baldintza egokietan
egitea.
●“Gatazkarik gabeko teknologia” jendeari telefono mugikorren eta
Kongoko ekialdeko bortizkeriaren arteko lotura ezagutarazteko.
● www.tecnologialibredeconflicto.org → dokumental → ‘Lo que tu móvil
esconde’
●Babes bila dauden pertsonentzako laguntza ekonomikoa bildu
●Gatazkak sortzen ari diren mineralen salerosketak kontrolatzeko,
zuzendaritza europar bat sortzearen aldeko sinaduren bilketa.
●Mineralen eskaria gutxitzeko telefono mugikorrak birziklatu ‘Móviles por
el Congo’

12. ●Kivuko biztanleria bizilekuz aldatu etengabe, seguritate falta eta
egonezina.
●Pasaden urteko irailean, 2.000 pertsonek alde
(bizirauntea lortu "kanpamentuetan")
Elikagaiak eta beharrezko dituzten materialak (adb: mantak, olanak
bidali).
Hezkuntzaz arduratzen dira (ikastolei laguntza irakasleen
formazioa).
Laguntza psikosoziala trauamak jasan dituzteneei.
Bortxatuak izan diren emakumeei arreta psikologikoa.
Ofizio-ikasketak, lanabes-banaketa eta alfabetatzea bultzatu