1. INTERNET W BADANIACH NAUKOWYCH Jolanta DerlikiewiczDanuta Kliszczewska Iwona Szczepaniak Uniwersytet Marii Curie-SkłodowskiejLublin 2011
2. Cel prezentacji Celem niniejszej prezentacji jest przedstawienie wyników analizy materiałów naukowych dostępnych online w Internecie. Sprawdzono jak duża ilość prac naukowych jest dostępna w sieci nieodpłatnie, jaki jest stosunek liczby materiałów darmowych i płatnych oraz na jakich stronach internetowych można je znaleźć.
3. Podczas analizy wykorzystano repozytoria wiedzy, biblioteki cyfrowe, bazy czasopism naukowych, a także wyszukiwarki akademickie – zarówno polskie, jak i zagraniczne. Wyszukiwano materiały dotyczące konkretnego tematu (depresja).
4. Wybrane serwisy, które poddano analizie: Google Scholar http://scholar.google.pl/ Federacja Bibliotek Cyfrowych http://fbc.pionier.net.pl/owoc?action=ChangeLanguageAction&language=pl Scirushttp://www.scirus.com/ Base http://www.base-search.net/ The Online Books Pagehttp://onlinebooks.library.upenn.edu/ Directory Open Access Journals http://www.doaj.org/ PubMedCentralhttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/ Scientific Commons http://en.scientificcommons.org/ Archive of Psychiatry and Psychotherapy http://www.archivespp.pl/
6. Wyniki wyszukiwania Google Scholar wyświetla prawie 3 tys. wyników dotyczących hasła „depresja”, jeszcze więcej dotyczących hasła „depression”. Wiele z nich to informacje o książkach i artykułach, nie zaś same ich teksty. Wyszukiwarka kieruje również do materiałów dostępnych bezpłatnie w Internecie w różnych formatach (PDF, HTML, DOC), stron internetowych oferujących za darmo interesujące nas teksty, ale wymagających rejestracji oraz książek znajdujących się w zasobach Google Books, które wprawdzie są udostępniane bezpłatnie, ale nie zawsze w całości.
8. Wyniki wyszukiwania Po wpisaniu w wyszukiwarkę Federacji Bibliotek Cyfrowych hasła „depresja” otrzymujemy niewiele, bo zaledwie 15 publikacji na ten temat, jeśli przetłumaczymy ten termin na język angielski otrzymamy 20 publikacji. Wszystkie dostępne są online bezpłatnie w serwisach bibliotek cyfrowych bez konieczności rejestracji.
10. Wyniki wyszukiwania Scirus wyświetla 1 tys. wyników dotyczących hasła „depression”, odsyłają one do stron, na których znaleziono realizację naszego zapytania. W dużej mierze są to serwisy HindawiPublishing Corporation, Wiley Online Libary, PubMed.gov, NaturePublishing Group, SageJournals Online, Science Direct, z czego tylko dwa pierwsze udostępniają materiały nieodpłatnie, pozostałe wymagają rejestracji i uiszczenia opłaty za możliwość dostępu do pełnego tekstu. Przy tym odsyłaczy do materiałów zamieszczonych na płatnych serwisach jest więcej.
12. Wyniki wyszukiwania Po wpisaniu hasła „depresja” wyszukiwarka wyświetla 15 wyników, jeżeli natomiast przetłumaczymy to hasło na język angielski liczba publikacji na interesujący nas temat wzrośnie do ponad 60 tys. Materiały dostępne są online w różnych formatach (PDF, HTML, DOC), nie musimy płacić za dostęp do nich.
14. Wyniki wyszukiwania The Online Books Page wyświetla niewiele odpowiedzi na zapytanie “depression”. Wszystkie strony do których odsyła wyszukiwarka udostępniają za darmo i bez konieczności rejestracji materiały dotyczące tematu.
16. Wyniki wyszukiwania Wyszukiwarka Directory Open Access Journals odnalazła 1 czasopismo medyczne poświecone depresji, 99 artykułów, które mają w tytule słowo „depression” oraz 61 artykułów, dla których „depression” jest jednym ze słów kluczowych. Wszystkie te publikacje są dostępne online bezpłatnie.
18. Wyniki wyszukiwania PubMed Central jest darmowym archiwum artykułów z czasopism specjalistycznych z zakresu nauk medycznych i biologicznych, dlatego znajdziemy tu bardzo dużo tekstów z tych dziedzin. Wyszukiwarka w serwisie wyświetla prawie 12 tys. wyników dotyczących hasła „depression”, z czego około 2 tys. ma w tytule słowo „depression”. Do wszystkich tych publikacji mamy dostęp bezpłatnie i bez konieczności rejestracji.
20. Wyniki wyszukiwania Scientific Commons jest multiwyszukiwarką naukową indeksująca metadane oraz treść publikacji, obejmuje w tej chwili ok. 38 mln pozycji z 1269 repozytoriów. Po wpisaniu w wyszukiwarkę hasła „Depression” otrzymujemy ok. 116 tys. wyników. Wiele z nich to teksty znajdujące się w bazie PubMed Central, wszystkie są dostępne online bezpłatnie.
22. Wyniki wyszukiwania Strona www.archivespp.pl jest internetowym archiwum gromadzącym elektroniczne wersje artykułów z kwartalnika „Psychiatria i Psychoterapia” z lat 1999-2010 przetłumaczonych na język angielski. Na 330 artykułów dostępnych w serwisie ponad 30 dotyczy stricte depresji. Wszystkie są dostępne w formacie PDF, można je przeczytać na stronie lub ściągnąć na dysk komputera.
23. Podsumowanie Zdecydowana większość materiałów naukowych w Internecie jest udostępniana na zasadzie wolnego dostępu (Open Access), nie musimy więc płacić za możliwość przeczytania pełnych tekstów książek, czasopism czy artykułów. Z wymienionych miejsc w sieci tylko wyszukiwarka Scirus odsyłała głównie do stron udostępniających publikacje naukowe za opłatą, pozostałe serwisy tego nie wymagały.
24. Internet całkowicie zrewolucjonizowałnie tylko pracę bibliotekarzy, ale i ludzi prowadzących prace badawcze i naukowe. Kiedyś problemem był ograniczony dostęp do informacji, dziś wprost przeciwnie, sztuką jest selekcja informacji.
