1. Mariló Candedo Gunturiz
O sistema educativo na LOMCE
ASPG­CIG Ensino ­ Xaneiro 2013

2.  1. Contexto social e político.
 2. Diagnose, obxectivos e finalidades.
 3. Eixes básicos e medidas principais.
 4. Conclusións... en clave de futuro.

3.  Crise económica: coartada neoliberal.
 Involución ideolóxica cara a posicións conservadoras.
 Desprestixio dos servizos públicos, culpabilización de
profesionais e usuarios, confrontación entre sectores e
colectivos.
 Neolingua: significado perverso e apropiación das palabras.
Lexitimación para a reestruturación do sistema:
privatización, xestión xerencialista, clasismo, segregación,
perda de dereitos e oportunidades.

4.  Recortes orzamentarios: 31% nos dous últimos anos.
 Supresión de servizos e programas (bolsas, comedores,
material escolar, reforzos...).
 Decreto de medidas urxentes: mudanza de leis orgánicas e
cambios nas condicións do traballo docente.
 Incremento dos custos da educación para as familias e
maior privatización.
 Regresión e manipulación ideolóxica do discurso educativo
e dos datos e evidencias que o sustentan: a idea da calidade.
 Formas e fondos na presentación e tramitación da LOMCE.

5.  Elevado fracaso escolar (sobre 30%).
 Altas taxas de abandono educativo temperán
(26,5% fronte ao 13,5% da UE).
 Baixas taxas de alumnado excelente (3% fronte
ao 8% da UE).
 Pobres resultados no PISA.
 Diferenzas significativas entre CA.
 Escasa autonomía dos centros educativos.

6.  Diminuír taxas de abandono educativo temperán; mellorar
as de poboación que remata a ESO e as de estudantes de
FP.
 Incrementar taxas de alumnado excelente.
 Mellorar nivel de coñecementos en materias prioritarias e
resultados no PISA.
 Sinalizar o logro dos obxectivos de cada etapa.
 Incrementar a autonomía dos centros educativos.
 Intensificar o uso das TIC.
 Mellorar a aprendizaxe de Linguas Estranxeiras.

7.  Mellorar o nivel educativo como aposta polo
crecemento económico e a competitividade.
 Axustar o sistema educativo ás esixencias do
mercado laboral na procura de maior
empregabilidade.
 Aumentar a calidade do sistema e a eficiencia dos
recursos.
 Evitar a ideoloxización dos debates educativos
promovendo cambios baseados en evidencias e
datos obxectivos.

8.  FLEXIBILIZACIÓN DE TRAXECTORIAS NA ESO.
 SIMPLIFICACIÓN CURRICULAR, REFORZO DAS
MATERIAS INSTRUMENTAIS E RECENTRALIZACIÓN.
 IMPLANTACIÓN DE PROBAS DE CARÁCTER
ESTATAL.
 AUTONOMÍA DOS CENTROS, ESPECIALIZACIÓN E
REFORZAMENTO DAS DIRECCIÓNS.
 REDESEÑO DA FORMACIÓN PROFESIONAL.

9.  Programas de mellora da aprendizaxe e o
rendemento en 2º e 3º da ESO.
 Anticipación de itinerarios cara a Bacharelato ou
FP.
 Formación Profesional Inicial en substitución dos
PCPI.
 4º curso de ESO con dúas traxectorias
diferenciadas: ensinanzas académicas /
ensinanzas aplicadas.
 Probas externas con opcións diferenciadas para a
obtención do título de Graduada/o en ESO.

11.  Configuración curricular por bloques de
materias: troncais, específicas, de especialidade.
 Regulación diferenciada segundo competencias
(administracións­centros).
 Diferenciación a efectos de avaliación externa.
 Tratamento subsidiario das linguas propias.
 Reforzo da Relixión.

18. Disposición adicional 39. Lingua castelá e lingua vehicular no
ensino.
 Garantía de oferta das linguas cooficiais en proporcións
equilibradas no número de horas lectivas.
 As administracións determinan a proporción de uso das linguas
en función do estado de normalización lingüística; e poden
outorgar un trato diferenciado para a lingua propia, sempre que
non presupoña a exclusión do castelán.
 En tanto non se materialice tal determinación, os pais terán
dereito a escoller a lingua vehicular do ensino. De non existir
oferta pública/concertada, a administración asumirá os custos
da escolarización en centros privados.

19. Disposición adicional 2. Ensinanza da Relixión .
 A Relixión e as materias Valores Culturais e
Sociais (Primaria) e Valores Éticos (ESO)
terán carga horaria equivalente á media das
materias do bloque de específicas.
 As autoridades relixiosas teñen a
competencia da determinación do
curriculum, dos estándares curriculares e da
utilización de materiais curriculares e libros
de texto; correspondéndolles a súa
aprobación e supervisión.

20. AUTONOMÍA DOS CENTROS, ESPECIALIZACIÓN,
E REFORZAMENTO DAS DIRECCIÓNS
 Autonomía asociada á especialización dos centros, ao
desenvolvemento de proxectos de calidade e á
rendición de contas.
 Especialización (curricular, excelencia, mellora do
rendemento escolar, atención ao alumnado con
necesidade de apoio educativo, formación docente,
dixitalización de recursos… ).
 Accións de calidade de carácter competitivo, con
autonomía para a xestión dos recursos humanos e
financeiros.

21. AUTONOMÍA DOS CENTROS, ESPECIALIZACIÓN,
E REFORZAMENTO DAS DIRECCIÓNS
 Reforzo das atribucións das direccións para adaptar os
recursos humanos ás necesidades das accións de calidade.
 O Consello escolar pasa a ter carácter consultivo e as
direccións asumen novas competencias.
 Esixencia dun curso de formación para a función directiva.
 Novo procedemento de selección das direccións: a
administración educativa resérvase a maioría (mín. 30% /
máx. 50% para os representantes do centro, dos que o
50% serán do claustro).

22.  Control do curriculum (homoxeneización e
recentralización).
 Contaminan aspectos clave do proceso de
ensino­aprendizaxe (metodoloxía docente,
avaliación continua…).
 Difusión dos resultados: efectos sociais dos
ranking.

24.  Novos ciclos de FP básica: acceso desde 2º e 3 º da ESO con 15 anos.
 Garantirán a adquisición das competencias da aprendizaxe permanente.
 Curriculum: 2 anos de duración.
Bloques comúns:
a) Comunicación e C. Sociais: Linguas e C. Sociais.
b) Ciencias Aplicadas: Matemáticas e Ciencias Aplicadas ao
Contexto Persoal e de Aprendizaxe nun campo profesional.
 Extracurriculares: materias voluntarias de transición a outros ciclos.
 Posibilidade de obtención do Título ESO con proba externa, opción
ensinanzas aplicadas no ámbito das materias troncais.
 Acceso a FP Ciclo Medio mediante proba de admisión .

25.  Aos Ciclos de Grao Medio e Superior accédese vía proba de
admisión desde o nivel anterior. Para o CM tamén desde o
Titulo de Graduado en ESO con proba final pola opción das
ensinanzas aplicadas; para o CS tamén desde o Bacharelato
con proba de acceso.
 Os TGM e os TGS poden obter o Título de Bacharelato vía
proba final (materias troncais).
 O Titulo de Técnico Superior dá acceso á universidade previo
procedemento de admisión.
 Futura regulación de condicións e requisitos para o
desenvolvemento por parte das administracións dunha
modalidade de FP dual.

26. Art. 2 bis. 1 Sistema Educativo Español
As administracións educativas, os profesionais da
educación e, en xeral, o conxunto de axentes públicos
e privados que desenvolven funcións de regulación, de
financiamento ou de prestación do servizo da
educación en España, e os seus beneficiarios, así como
o conxunto de relacións, estruturas e medidas que se
implementen para prestalo.

27. Art. 84.2 (novo parágrafo):
Aqueles centros que teñan recoñecida unha
especialización curricular polas administracións
educativas, ou que participen nunha acción de
calidade, poderán reservar ao criterio de rendemento
académico do alumno até un 20% da puntuación
asignada ás solicitudes de admisión a ensinanzas
postobrigatorias.

29. Art. 84.3:
Novo parágrafo avalando a ensinanza diferenciada por sexos nunha
Convención da UNESCO de 1960 relativa á loita contra as
discriminacións no ensino.
En ningún caso a escolla da educación diferenciada
por sexos poderá implicar para as familias, alumnos
e centros un trato menos favorable nin desvantaxe á
hora de subscribir concertos ou en calquera outro
aspecto.

30. Art. 119.2 Programación rede de centros
En relación coas ensinanzas gratuítas, a programación
da oferta educativa terá en conta: a programación xeral
do ensino, as consignacións orzamentarias existentes, o
principio de economía e eficiencia no uso dos recursos
públicos e, como garantía de calidade do ensino, unha
axeitada e equilibrada escolarización do alumnado con
necesidade específica de apoio educativo, tomando en
consideración a oferta existente de centros públicos e
privados concertados e a demanda social. Así mesmo,
as administracións educativas garantirán a existencia
de prazas suficientes.

31. Art. 116.6 Concertos
As administracións educativas poderán concertar
con carácter preferente os ciclos de Formación
Profesional Básica que, conforme ao previsto nesta
lei, os centros privados concertados de ESO
impartan ao seu alumnado. Ditos concertos terán
carácter xeral.

34.  Analizar e debater.
 Desmontar discurso.
 Traballar coa comunidade educativa.
 Denunciar socialmente.