8. Evolutie van het web
time
Driver of innovation
- Technology
- Social use
1.0: web of information
2.0: web of people
3.0: web of data
4.0: ?
20001990
0.0: desktop
2010 2020
expectations
24. Toepassingsgebieden openbaar bestuur
Pro-actief verbeteren van dienstverlening:
1. Profiling
2. Predictive analytics
3. Social media monitoring
Smeerolie voor dienstverleningsprocessen:
1. Omnichannel klantcontact
2. Semantisch web
3. Process mining
25. Information value providers
Een IVP is een formeel samenwerkingsverband tussen twee of meer
onafhankelijke partijen die gezamenlijke “IVP” informatiediensten
leveren aan afnemers (bv. organisatie, consumenten, burgers) die een
meerwaarde zijn voor elke samenwerkingspartner, de afnemer(s) en
de maatschappij. De informatiedienst is een dienst die Big Data
gebruikt, een combinatie van databronnen, en deze vertaalt naar
waardevolle informatie voor afnemer(s).
26. Gebaseerd op 3 cases
Dike Data Service
Center
Information broker
(zuivelketen)
Prime Data
(verkeersinfo)
27. Uitdagingen voor Information Value Providers
Privacy & ownership
Financing
Proximity
Innovation uncertainty
Data integration
Big Data
Not all information
can be stored
End user acceptance
Added value
Total value
uncertainty
Waarde
Trust between
partners
Agreements
Split incentives
Diversity
Shift technology
phase to business
Define and attract the
roles needed
Samenwerking
29. Rollen in een Big Data ecosysteem
Data providers
Infra providers
Data legal advisor
Data scientist *)
Data protagonist
Visualisation
Data strategist
Management
System architect
Big Data
Launching customer
Social entrepreneur
NGOs
Government
Fund raising
Facilitators
Waarde
Triple helix partners
Alliance management
Quartermaster
Lobbying
Communication
Manager
Legal
Samenwerking
*) data hygienist, analytics, modeller, developer, curator, ….
1895, de Belgen Otlet en Lafontaine starten een documentatiesysteem van ‘alle’ kennis op de wereld. In 1910 werd dit het Mundaneum. Het eerste ‘web of information’ dat gemaakt werd.
de eerste google production server
uitgebouwde moederborden die met tie-wraps in een 19” rack gehangen zijn
(computer history museum palo alto)
wat kregen we toen?
ronde buttons – spiegelondergronden - ronddraaiende progress bars
kortom web2.0
eigenlijk is web 2.0 niet zo technologisch van aard, maar vooral user driven
Alles om ons heen gaat data verzamelen en produceren
Dit is één van de drivers van Big Data: er komt, naast social media data en transactiedata, vooral veel data van de dingen om ons heen. Het Internet of Things zorgt dat die data ook nog online beschikbaar komt.
Je zou web3.0 kunnen definiëren als de combinatie van:
Internet of things (leidt tot veel data)
Big Data (dingen kunnen doen met die data)
Semantic technology (geautomatiseerd informatie halen uit die data)
(foto: binnenwerk van de Cray-1 supercomputer, Computer History Museum Palo Alto)
De glazen bol. Deze glazen bol hoort bij de standaarduitrusting van een TNO-bureau. Dat u het maar weet. :-)
Als je deze ontwikkelingen doortrekt, wat zie je dan?
Doortrekken van ontwikkelingen.
We zitten nu nog in web3.0. Het Internet of Things, met machine to machine en andere big data gerelateerde zaken, maken daar ook deel van uit; web 3.0 is nog niet af. Web 4 zal de ‘social re-engineering’ zijn van web 3.0.
Nadruk in onderwerpen zal nog steeds transport, dependency, security en interpretation zijn. Dat zal in belang nog toenemen. Daarnaast zullen integrity en actuation als onderwerpen in de aanloop naar web 4.0 belangrijk worden.
Web 3.0 is een nieuwe fase die – net als web 1.0 – sterk technologie-gedreven is aan de hand van oa het Internet of Things, Big Data (data-analyse en -visualisatie), het semantische web, Cloud computing etc. Hiermee wordt een nieuwe technologische infrastructuur aangelegd (dus niet alleen het semantische web). Waar web 2.0 een fase van societal re-engineering was tov de technologie van Web 1.0, zou Web 4.0 wederom een fase van societal re-engineering moeten zijn van de technologische basis die nu (Web 3.0) gelegd wordt. De vraag is echter in hoeverre dat mogelijk is naarmate het web steeds complexer wordt en (op basis van AI en zelflerende systemen) steeds meer in een black box verandert die niet transparant is en waarvoor de ‘gewone gebruiker’ niet over de benodigde kennis/kunde beschikt om hier – zoals bij web 2.0 – actief vorm te geven aan de verdere ontwikkeling. Daarmee komt de ‘Golden Age’ zoals Perez die beschrijft in gevaar. Dat betekent dat in de huidige technologische infrastructuur actief bepaalde waarden verankerd moeten worden zoals openheid en transparantie.
Deel 2 - toepassingen
Van de geschiedenis van de informatiesamenleving naar de geschiedenis van Nederland
Schellingwoude
Januari: watersnood rond de Zuiderzee; opmaat naar de Zuiderzeewet
Start van het Deltaplan
Wilnis
Min of meer start van de IJkdijk
eindresultaat na de proef
op youtube (zie www.ijkdijk.nl) bewegend beeld
heel veel sensoren…
…van diverse leveranciers
Smart Dairy Farming – zuivelketen, meten aan het voer, de koe, de zuivel; doel: optimalisatie kwaliteit en gezondheid koe
STOOP – sensortechnologie toegepast op ondergrondes pijpleidingen; meten aan vervormingen in de ondergrond, die tot gescheurde gasbuizen kunnen leiden. Aanleiding was gasexplosie in Amsterdam 2008 als gevolg van gescheurde gietijzeren gsabuis, als gevolg van zettingen in de ondergrond die kwamen door een geslagen damwand t.b.v. bouw van een ondergrondse parkeergarage
Structural Integrity Monitoring – rekstrookjes en ultrasound metingen aan brugdekken; foto is testopstelling bij TNO; wordt momenteel op de Brienenoordbrug toegepast.
Huizen in N-Groningen – door gaswinning scheuren huizen; TNO meet hieraan, analoog aan de brugdekken
Woninginbraken-analyse – linksboven: hoeveelheid openbare verlichting versus inbraakhotspots; linksonder: locatie politiebureaus (sterretjes) versus hotspots inbraken (stippen) -> hier zit géén duidelijke correlatie!
Powermatcher – smart grid; data uitwisseling en analyse (TNO neemt deel in grote praktijkproef Hoogkerk)
ACCUS (besturen straatmeubilair in relatie tot andere stadsdata)
DITCM – collaborative driving
Verkeersinfo met KATE (“Kom naar de kroning” app)
Metadata Extraction Services
Twitcident – analyseren tweets t.b.v. betere analyse incidenten; o.a. nav Project X in Haren
Uitdagingen web 3.0
Real-time services gebaseerd op big data (‘transient services’)
Open data: is vaak een katalysator voor toepassingen van Big Data; maar de kwaliteit ervan (5 sterren) is wel een groot issue.
★ make your stuff available on the Web (whatever format) under an open license; Open Licence
★★ make it available as structured data (e.g., Excel instead of image scan of a table); REadable
★★★ use non-proprietary formats (e.g., CSV instead of Excel); Open Format
★★★★ use URIs to denote things, so that people can point at your stuff; URI
★★★★★ link your data to other data to provide context; Linked Data
Interoperability (bijv ACCUS project; gebruik data uit diverse sectoren)
Als data de nieuwe olie is - hoe ziet dan een productielijn rondom data er eigenlijk uit?
In de taal vanTNO: hoe ziet een information value provider eruit?
Predictive analytics - voor het pro-actief signaleren en voorspellen van (latente) behoeftes en het ontwikkelen van nieuwe diensten;
Profiling - voor het aanbieden van gepersonaliseerde informatie en diensten;
Mining - voor het signaleren van sentimenten van burgers en daarmee dienstverlening kan verbeteren;
Semantic web – voor het verbeteren van digitaal zoeken;
Omnichannel dienstverlening – voor het eenduidig en volledig bedienen van burgers via elk medium; en
Big data en procesoptimalisatie – voor het verbeteren van de achterliggende processen
Value capturing -> PPP (Information Value Providers in web 3.0, maar nu met bredere doelstelling: niet alleen welvaart maar ook welzijn en wereld; hebben we er met zijn allen ook iets aan dat er zoveel data wordt gebruikt)
Data ownership -> privacy; maar ook: zullen wij in staat zijn om onze eigen data te gaan beheren en hier voordeel uit halen? Of gaan anderen dat voor ons doen?
Gebruikers geven zélf aan wat er met data mag gebeuren. Er wordt al gekeken naar ‘sticky privacy policies’: is het mogelijk om data zo te ‘verpakken’ dat deze alleen kan worden verwerkt als je de privacy policies (wat mag er wel en wat mag er niet mee) ook echt respecteert? Dit zou je in moeten kunnen stellen als gebruiker. Bepaalde data wil je bv wel voor het ‘algemene nut’ ter beschikking stellen maar niet voor een bedrijf dat er winst mee maakt (of je zou dan geld moeten kunnen vragen – zie handshake.uk.com personal data market)
Grote vraag is natuurlijk: willen en kunnen de gebruikers (de data-eigenaren) dit wel??
Trust = Integrity + accountability
Integrity = datakwaliteit, kwaliteit van het voortbrengende proces inclusief transparantie daarin. Kan een datagebruiker vertrouwen hebben in de kwaliteit van de data? Is ook van belang voor consumenten! Een bedrijf die je een aanbieding doet, of je weigert als klant, of iets anders: dat kan zomaar op verkeerde data gebaseerd zijn. Denk aan mensen die een naam hebben die op een zwarte lijst staat en geen vliegtuig meer inkomen.
Accountability van data users: een bedrijf moet aangeven wat het met je data doet en daar accountable op zijn. Dit is nog niet zo eenvoudig want hoe geeft je dat vorm als je een keten of een web van bedrijven hebt? Net zoals het nu in de voedselketen soms onmogelijk is om vast te stellen waar ingrediënten vandaan komen, zou je dat in de datawereld ook gaan krijgen. De ‘privacy by design’ methoden vallen hier ook onder. Hier hoort ook bij dat je in staat moet zijn om een bedrijf te screenen hierop (auditability); denk aan de algoritmisten van Cukier.
Dit is niet alleen technologisch en juridisch, maar ook cultureel/sociologisch.
Voorbeeld accountability van TV programma Kassa: klant werd geweigerd bij E-On (energie), onduidelijk was op basis waarvan.
Leek op basis van postcode te zijn (‘redlining’) maar dat is verboden. Er werd wel gezegd dat er meer zaken werden meegenomen dan dat, maar het bedrijf kon (wilde) ook niet zeggen welke kenmerken dan. Dit is een case voor ‘algoritmisten’ (zoals voorgesteld door Cukier) en ook transparantie.
