20150929 inspiratiedag comeet
•Download as PPTX, PDF•
0 likes•431 views
Vlaamse ondersteuning bij de digitale uitdagingen van het lokaal cultuurbeleid
Recommended
Recommended
More Related Content
Viewers also liked
Viewers also liked (11)
20150929 inspiratiedag comeet
- 1. Inspiratiedag Comeet: cultuurbeleid 3.0 Bart Beuten Maike Somers
- 2. Systemische veranderingen 2) geo-politieke verschuivingen 3) vraagstuk klimaat & duurzaamheid 1) financieel- economische crisis
- 3. 4) demografische evoluties vergrijzing verkleuring vergroening verstedelijking
- 4. • Complexiteit en snelheid nemen toe • Druk op mensen neemt toe • Uitsluitingsmechanismen verdiepen • Balans welvaart – welzijn uit evenwicht Gevolg: samenleving onder druk
- 5. Belang van sterke individuen en gemeenschappen Klassieke hefbomen samenleving sputteren (onderwijs, werk,…) (Lokaal) cultuur(beleid) is ook een hefboom Maatschappelijke hefbomen
- 6. Lokaal cultuurbeleid is ook hefboom
- 7. Twee extra shocks 5) nieuw bestuurlijk paradigma 6) impact digitale disruptie
- 8. verdere decentralisering lokaal cultuurbeleid overdracht provinciale bevoegdheden wegvallen oude zekerheden druk op publieke middelen nieuwe rol voor het steunpunt Gewijzigd landschap
- 9. • Razendsnelle technologische vernieuwingen en mogelijkheden • Zorgen voor wijzigende gebruikerspatronen en -verwachtingen • En resulteren in grote maatschappelijke veranderingen (en vice versa) • Keuze: transformatie of disruptie Digitale disruptie
- 10. Upgrade opdracht vorm essentie≠ keuzes maken
- 11. • Toegang tot informatie, kunst en cultuur (incl. marktcorrectie en marktaanvulling) • Kleine ontmoeten en gemeenschapsvorming • Cultuureducatie • Contextualisering, betekenisgeving en inspiratie • Cultuurparticipatie • Levenslang en -breed leren • Leesbevordering en taalverwerving • E-inclusie, informatiegeletterdheid, mediawijsheid • Enzovoort Geactualiseerde opdracht
- 12. Lokale grond
- 14. Onze context wordt meer en meer getekend door het digitale
- 15. Ook wij moeten op zoek naar een zinvol antwoord
- 16. Met een evenwichtige kijk op digitalisering
- 17. Digitalisering is een gelaagd begrip
- 18. 1 – Informatisering en automatisering
- 19. 2 – Vernieuwing van de cultuurpraktijk
- 21. Wij willen innovatie stimuleren en incuberen
- 22. Met een werking vanuit vier perspectieven
- 23. En opschalen tot duurzame bovenlokale diensten
- 25. “Digitalisering kan antwoorden bieden, maar wij moeten de juiste vragen stellen” (naarTony Bosma) Delen & verbinden
Editor's Notes
- Financieel-economische crisis: van systeemcrisis (financiële producten en derivaten zonder sluitend toezicht), naar bankencrisis (too big to fail), schuldencrisis (overheid redt banken en creëert overheidsschuld bovenop torenhoge schulden in EU en VS), monetaire crisis (munt onder druk door hoge schulden en andere weinig vertrouwen inboezemende parameters), economische crisis naar sociale crisis Verschuiving van machtscentrum wereld naar het pacific-gebied met vraag hoe economie/samenleving Westen zich zal handhaven: Het accent van de buitenlandpolitiek van US ligt al tijdje op Pacific (met bijhorende economisch-militaire investeringen) Traditionele economieën, industrieën en morele paradigma (cf. opstelling China in VN) onder druk hierdoor Nieuwe unique selling proposition van het westen? Transitie vraagt investeringen (o.a. energieafhankelijkheid, nieuwe industrie,…) Zie ook relatie met Rusland in Oekraïne Vraagstuk van klimaatopwarming en duurzaamheid: Impact op traditionele energiebevoorrading en industrieën Global aanpak nodig Transitie vraagt investeringen
- Vergrijzing in België: 1/10de van BBP naar vergrijzing; tegen 2030 + 6%; immense druk op de publieke middelen en noden. Vergroening (vooral in steden): plotse bevolkingsaangroei met druk op publieke voorzieningen (kinderopvang, scholen,…). Verkleuring: bijv. Leonardo lyceum Antwerpen: 65 nationaliteiten op 350 leerlingen Verstedelijking: Brussel, waar andere demografische evoluties bijeenkomen Ook verdunning: eenoudergezinnen, alleenstaanden,… Al deze bevolkingsevoluties stellen ons voor verschillende uitdagingen
- Uitsluitingsmechanisme: Vereenzaming (kans)armoede 10% bevolking (+680,000 mensen) leven onder armoederisicodrempel Zelfdoding Depressie en burn-out Klassieke hefbomen (sociale mobiliteit): Onderwijs Werk Middenveld LCB?
- Uitsluitingsmechanisme: Vereenzaming (kans)armoede 10% bevolking (+680,000 mensen) leven onder armoederisicodrempel Zelfdoding Depressie en burn-out Klassieke hefbomen (sociale mobiliteit): Onderwijs Werk Middenveld LCB?
- van dansvoorstelling van ROSAS in A-centrum over interculturele dansfestival ca Bouge van cc Berchem tot receptieve functie voor plaatselijke dansschooltjes Naar breakdance en slam poetry avond Tot ‘Nachten van de Fotografie’ op Dans in ‘t Park Tot foto expo’s in cc Knokke En workshops digitale fotografie in cc Geel En school filmvoorstelling Blow-Up Fictieve use cases: Misrine is 12 jaar en heeft geen rustige plek thuis om haar huiswerk te maken. Ze gaat naar de bib studeren met haar vriendinnen, huiswerk maken, spreekbeurten of groepswerkjes voorbereiden. Ze kan daar ineens het internet raadplegen en gratis printen. Soms zorgen vrijwilligers voor begeleiding en ondersteuning, ook voor de ouders die soms analfabeet zijn of de Nederlandse taal niet of onvoldoende machtig zijn. Jozef is alleenstaande en gaat bijna dagelijks naar de bib om de Vlaamse kranten te lezen. Met een tasje koffie en een koekje. Gezellig. Raar hoe sommige zaken verschillend worden weergegeven in de verschillende krantentitels. Hij heeft Pierre en Rita in de bib leren kennen. Ze wonen niet ver van hem en helpen hem nu soms met boodschappen. Jozef heeft op aanraden van Pierre ook een tablet gekocht en volgt een workshop in de bib. Voortaan kunnen ze krant digitaal lezen en kan Jozef ook skypen met zijn kleindochter die in de USA studeert. Jeroen is twee jaar. Samen met zijn ouders komt hij wekelijks naar de bibliotheek. Zijn leeshonger is niet te stillen. De bibliotheek heeft vele grote prentenboeken in de collectie, iets wat te duur is om zelf te kopen. De ouders van Jeroen lezen hem elke dag een verhaaltje voor. Dat is goed voor meerdere aspecten van de ontwikkeling van een kind. Soms combineren ze het bibliotheekbezoek met een familievoorstelling in het aanpalende cc. De bibliotheek maakte hen daarop attent. Ook heeft al een vertelsessie in de bib bijgewoond. Hopelijk kan hij zijn verdere leven blijven genieten van een breed, toegankelijk en kwalitatief aanbod zodat zijn honger naar kennis gevoed blijft. Leo is voorzitter van de krulbolbond, een oude volkssport. In samenwerking met het cc’s en erfgoedverenigingen van de regio werd een reizende expo gebouwd, aangevuld met educatieve koffers en een mooie website aangemaakt. Dankzij samenwerking met het cc kreeg de vereniging van Leo een platform om zijn passie te delen. Hetzelfde deed hij via de “Iedereen Bibliothecaris” campagne. Voor de expo werkten ze samen met de cursisten van een vorming grafisch vormgeving in het cc, begeleid door twee professionele kunstenaars. De website, filmpjes en andere digitale omkadering is het resultaat van een medialab-tweedaagse in de bibliotheek met 16-jarigen. Isabel is een jonge arts en bezeten door jazz muziek. Vorig jaar ontdekte ze Melanie De Biasio. Via de catalogus van de bibliotheek zocht ze allerlei informatie over deze artieste: oeuvre, recensies, context over genre, enz. Ze heeft in de bib ook nog enkele zeldzame opnames ontdekt van Nina Simone, waarvan Melanie De Biasio een cover zingt op haar album No Deal. Via haar UIT-profiel werd Isabel geattendeerd op een concert in de Schouwburg van Kortrijk. Ze gaat zeker kijken en zal ook de intro van een muziekjournalist bijwonen. Isabel overweegt zich ook in te schrijven in een masterclass in het cc voor amateur-muzikanten. Zij is zelf een verdienstelijk pianiste. Klara is 17 jaar en woonde in het kader van de lessen geschiedenis en Engels een Engelstalige docu-film over Martin Luther King bij in het cc. Aansluitend moesten ze een groepswerkje maken over mensenrechten. Ze vond alle info op het internet en digitale krantenartikels via de bibliotheek. Nu ze toch in de catalogus aan het zoeken was, stootte ze er op poëzie en kortverhalen van over heel de wereld over verdrukking en mensenrechten. Ze vond er ook de roman De Welwillenden van Jonathan Littell. Een onthutsend boek. Klara ontleende ook de DVD ‘Das Experiment’, die niet meer te huren was via haar digitale televisie provider. Ze overweegt zich volgend jaar in te schrijven op de faculteit psychologie. Irma is 70 jaar oud. Haar geheugen gaat achteruit. Ze vreest dat ze een beginnende vorm van dementie heeft. Ze durft er niets van zeggen tegen haar kinderen. Enkel met de buurvrouw durft ze er over praten. Die overtuigde haar om informatie op te zoeken in de bibliotheek. Een vriendelijke medewerker helpt Irma tot de juiste informatie. Een algemeen boek over dementie en een levensverhaal van een beginnende dementiepatiënte. Irma krijgt het boek op een daisy speler omdat haar zicht niet meer te best is. De bibliotheekmedewerker attendeert haar ook op de lezing van een interessante spreker over deze problematiek in het cc en geeft haar de contactgegevens van de dementie-telefoon. Mo is 17 jaar en sterk geïnteresseerd in samenleving en politiek. Alles begon toen hij een debat in het cc bijwoonde over de superdiversiteit van onze samenleving. Het cc had zijn boksclub gevraagd te komen getuigen over hun werking rond diversiteit. Hij leerde er via het debat enkele interessante sprekers en topics kennen. Hij heeft onmiddellijk de nodige boeken ontleend in de bibliotheek en zich verder ingewerkt in deze thematiek. Samen met een aantal vrienden van de boksclub heeft hij nu een maatschappij-kritisch hiphop groepje opgericht, met Algerijnse en westerse invloeden. Het cc geeft soms podium aan dergelijke groepjes.
- 2 bijkomende (r)evoluties beïnvloeden onze situatie als lcb. ‘Shock’ verwijst naar boek Econoshock van Geert Noels dat de 5 huidige shocks toelicht. Overheid moet hefbomen activeren, maar zit in heel moeilijke situatie Centrum-rechtse beleidskeuzes: Rationaliseren overheidsbeslag: inzetten op digitalisering Interne staatshervorming ifv meer slagkracht Stimuleren welvaartscreatie: Groei zal economische parameters positief beïnvloeden Daarom stimuli voor ondernemerschap (o.a. deregulering) Civil state (Phillip Blond): red tory, links conservatisme: verdere decentralisering, co-creatie en burgerparticipatie, versterken lokale samenleving (tg. monopolie van de staat en tegen monopolie van de markt, want beide falen); David Cameron heeft hier zijn Big Society doctrine op gebaseerd; in Ndl. noemt Premier Rutten dit de participatiesamenleving. Gebaseerd op ‘compassionate conservatism’ (G. Bush). Synthese: Het neo-liberale marktbeleid (Tatcher, Reagan) heeft geleid tot centralisatie van kapitaal met uitval van grote groepen in de samenleving. Het new Labour beleid heeft geleid tot een machtconcentratie bij de centrale staat (cf.om welvaartstaat uit te bouwen en om veiligheid te garanderen), met opnieuw demotivatie van het vrije initiatief. Gevolg is een grote crisis (economisch, sociaal en moreel). Oplossing ligt tussen de markt en de staat: civil state.
- Besparingen op alle niveaus Efficiëntie oefeningen Andere financieringen Overdracht provinciale bevoegdheden Integrale middelenoverdracht? Ondersteuning regionale werking? Bovenlokale nabijheid? Labofunctie? Vormings- en platformfunctie? Middelen als financiering voor civil state structuur (fondsen voor innovatieve civil state projecten) Verdere decentralisering Kwaliteitswaarborgen? Professionalisering? Duurzame financiering? Vlaamse sturing? Civil state: decentralisering naar civil state vraagt investeringen om dit mogelijk te maken Wegvallen oude zekerheden Steunpunten, financiering belangenbehartigers
- Technologie: cf. evolutie opslagcapaciteit, rekenkracht,… Impact op samenleving: bijv. opkomst mobiel heeft onze manier van werken en samenleven sterk beïnvloed Alles wordt complexer en gebeurt per definitie op wereldschaal Anticiperen en evolueren of ontwrichting, cf. de vele sectoren die reeds zijn verdwenen door gebrek aan transformatie (reisbureaus, videoverhuur, taxi…)
- De rol van lokale cultuurhuizen in de samenleving is verre van uitgespeeld. Integendeel, de oude missie van volksontwikkeling blijft overeind, maar de vorm waarin dit moet gebeuren, moet wel anders. Vergelijk het met een rups die in een vlinder verandert: een wezenlijk andere vorm maar het DNA blijft wel hetzelfde.
- Hefboom o.a. via bibliotheek, cultuur- en gemeenschapscentra Seniorenmatinees Taalpunt in bibs Integratieprojecten met kansarmen Sociaal-artistiek werk … Levenslang leren houdt in dat leren zich niet beperkt tot een bepaalde periode of levensfase. Elke persoon of organisatie leert voortdurend (bij) in functie van zelfontplooiing of in functie van zijn of haar maatschappelijke rol(len). Levensbreed leren betekent dat leren niet alleen gebeurt via formele opleiding en scholing. Het houdt de erkenning in van het niet-formele en informele leren.
- En dit allemaal met twee voeten stevig in de lokale grond. Opnieuw iets dat Google en co nooit kunnen bieden. De bibliotheek staat midden in de lokale gemeenschap en werkt samen met tal van andere spelers en actoren, van onderwijs tot socio-culturele verenigingen. Klein, lokaal en persoonlijk is één van de nieuwe trends in de samenleving. En wat zijn bibliotheken? Juist…klein (relatief), lokaal en persoonlijk.
- Verwijzen naar de uiteenzetting van Jo Caudron: Onze context is de samenleving. En daarin veranderen alledaagse zaken in hoog tempo met technologie als een van de grootste krachten. Digitale technologie verandert de manier en de snelheid waarmee wordt gecommuniceerd, geproduceerd en geconsumeerd. Het zorgt voor nieuwe vormen van expressie, reflectie en uitwisseling. Technologie is een onderdeel van het dagelijkse leven, de burger heeft zichzelf bij wijze van spreken gedigitaliseerd op verschillende vlakken. Hoe zien we dat terug in de cultuursector? Wat betekent dit voor de rol en werking van culturele instellingen? Hoe connecteren met de toekomstige generaties, die zijn opgegroeid in de digitale samenleving?
- Als we onze maatschappelijke rol in deze context willen blijven spelen: Empowerment via toeleiden naar kunst en cultuur Empowerment via laagdrempelige toegang tot informatie Empowerment via gemeenschapsvorming Empowerment via participatiebevorderend werken Empowerment via aanreiken van vaardigheden en interpretatiekaders … Moeten we nadenken hoe we kunnen (blijven) connecteren met ons publiek, relevante diensten kunnen (blijven) aanbieden in een digitale samenleving, onze doelstellingen in deze nieuwe context kunnen realiseren, We mogen geen angst hebben om ons op sommige vlakken te herdenken, aan te passen en nieuwe modellen/vormen uit te proberen. Verwijzen naar verhaal van culturele start-ups.
- Verwijzen naar de uiteenzetting van Hans Schnitzler: We kijken genuanceerd naar het digitale: Het biedt kansen. Het versnelt zaken, biedt oplossingen voor rijke verbindingen tussen mensen, voor samenwerkingen. Het heft beperkingen in tijd en ruimte op. Het biedt een plaats voor menselijk vernuft en creativiteit. Kansen voor onze werking en opdracht. Er zijn ook gevaren. Niet iedereen is mee met de digitale ontwikkelingen. Uitsluiting dreigt. Overdaad ook. En vervlakking. Bovendien wordt ons digitale leven ook steeds meer vormgegeven door grote commerciële spelers. Ook hier ligt een opdracht voor ons. We zijn geen naïeve evangelisten, noch pessimistische doemdenkers. We hebben een evenwichtige kijk op het digitale: met enthousiasme voor de kansen, met zorg voor de negatieve kanten.
- Wat betekent digitalisering eigenlijk voor het lokale cultuurbeleid? Eerst even een semantische verduidelijking: vaak wordt ‘digitalisering’ gebruikt voor het omzetproces van analoog naar gegevens die door computers verwerkt en bewerkt kunnen worden tot leesbare informatie, zoals het inscannen van oude foto’s Maar digitalisering is veel meer. Het is naast een technologische ontwikkeling, tegelijkertijd een maatschappelijke ontwikkeling. Door de opkomst van computertechnologie en telecomnetwerken, wordt nieuwe informatietechnologie steeds meer in maatschappelijke praktijken ingepast, krijgen nieuwe maatschappelijke noden een technologische antwoord en vervormen sociale structuren en processen door de komst van nieuwe technologische mogelijkheden. Een permanente wisselwerking dus. Niet alleen de technische infrastructuur raakt gedigitaliseerd, maar de samenleving in al haar aspecten. Bij digitalisering gaat het niet alleen om de toepassing van ICT, maar ook om het ontstaan van een nieuwe maatschappelijke praktijk. We gebruiken de term ‘digitalisering’ dus in die brede betekenis. Toegepast op (lokaal) cultuurbeleid, zou je de digitalisering kunnen onderbrengen in drie lagen, die onderling in relatie staan: Informatisering van de actuele dienstverlening Innovatie van de dienstverlening met digitale middelen Rolverschuivingen ten gevolge van de digitale ontwikkelingen
- Gaat om informatiseren en automatiseren van de huidige dienstverlening en interne werking van lokale cultuurinstellingen (bibliotheken, cultuur- en gemeenschapscentra): - Qua werkprocessen: uitleensystemen, ticketing- en planningssystemen, catalografie,… - Qua communicatie: CRM, digitale marketing, sociale media, mailattenderingen en aanbevelingen op maat,… - Qua kernproduct: digitalisering (eboeken, digitale kranten, digitale opnames – streaming naar rusthuizen,…) + verbreden kernproduct (voor- en nabeleving uitbreiden via digitale weg)
- Gaat om vernieuwing van de culturele praktijk: De digitale mogelijkheden staan koppelingen tussen uiteenlopende data, diensten, sectoren, partijen toe, die in hun combinatie tot nieuwe diensten kunnen leiden De digitale mogelijkheden kunnen door die verbindingen schotten slopen, cross-overs realiseren; vermengingen ontstaan Perspectief is hier niet zozeer de eigen (sectorale) werking, informatie en data, maar de meerwaarde voor het publiek Het publiek kan trouwens actief bijdragen en zelf bouwstenen aanreiken. Het wordt een actor in de dienstverlening. Het digitale stimuleert de vermenging van presentatievormen, ook digital native vormen en allerlei andere mediumspecifieke (digitaal gedreven) veranderingen Voorbeeld: attendering op relevante voorstelling in cc als iemand in de bib een verwant boek ontleent, toeleiden naar plek met achtergrondinformatie/recensies over boek, auteur, onderwerp,… werk,…toeleiden naar andere mensen die hierin geïnteresseerd zijn, naar verwante vormingen en workshops, of televisieprogramma’s, erfgoed,…mogelijkheid bieden aan publiek voor dialoog en expressie rond datzelfde onderwerp (bijv. uploaden filmpjes,…),… Praktijkontwikkeling: Ondersteuning van de professionals om de ontwikkelde oplossing in te bedden en aan te passen in een lokale praktijk (opleidingen, communicatie, marketing, publieksonderzoek, stimuleren praktijkvernieuwing met de aangereikte oplossingen,…
- De opkomst van nieuwe vormen van dienstverlening gaan vaak gepaard met verschuivende rollen en taken van cultuuractoren: Deze evolutie bestaat ook buiten het digitale domein, maar wordt er vaak door gestimuleerd, versneld en vaak gefaciliteerd Platform- en makelaarsfunctie waarbij men verbindingen en samenwerkingen opzet tussen andere spelers (kunstacademie creëert beeldend werk rond bepaalde voorstelling in cc; wordt gedigitaliseerd en online ontsloten, met direct mail naar aanwezige publiek) (bibliotheek biedt ruimte aan ontwikkelaars van educatieve games om die met hun publiek uit te testen,…) Grotere inbreng van het publiek (co-creatie) (bijv. lokale verhalen digitaal documenteren, ontsluiten en cureren, cf. Drijfhout Oostende) Tussenschakel in netwerken van cultuurproductie en betekenisgeving (cultuureducatie, mediawijsheid,…) Van collectie/programma naar connectie (gemeenschapsvorming > uitlenen) Van aanbod naar toolbox (makerspaces) … Voorbeeld: MacBeth voorstelling met digitale clipjes rond menselijke emoties
- Wij willen investeren en goede ideeën mee helpen realiseren Wij willen hier graag een zware financiële klemtoon op leggen We kiezen voor lokale pilots, want beheersbaar, nodig in zoekproces (fail fast), toets met lokale praktijk, valideren lokale We werken aan een methodiek van projectoproep die we begin volgend jaar willen lanceren (methodiek moet ons helpen ideeën te inventariseren, keuzes te maken, maar liefst ook verdere reflectie en coöperatie in het werkveld te stimuleren) We mikken op een grote variëteit van initiatieven, in de verschillende deelsectoren (bib, cc, gc) in haar vele gedaanten en vormen
- Onze werking, zowel voor nieuwe ontwikkelingen als de continuering van bovenlokale diensten, willen we vanuit vier perspectieven benaderen: Grondige behoefteanalyse, relatie met andere noden, zoeken van partnerships i.f.v. totaaloplossingen IT: technisch development en support Content: creëren/verwerven van inhoudelijke digitale bouwstenen (data, metadata, content,…) om nieuwe publieksdiensten vorm te geven Praktijkontwikkeling: Ondersteuning van de professionals om de ontwikkelde oplossing in te bedden en aan te passen in een lokale praktijk (opleidingen, communicatie, marketing, publieksonderzoek, stimuleren praktijkvernieuwing met de aangereikte oplossingen,… Vier perspectieven hoeven niet altijd (tegelijkertijd) aanwezig te zijn.
- Uiteraard gaan we de bestaande digitale diensten (de Bibnet diensten Bibliotheekportalen en Mijn Bibliotheek, de centrale catalografie van Open Vlacc,… + de LOCUS initiatieven rond mediawijsheid) zeker continueren We ambiëren om daarnaast alle succesvolle pilots op te schalen naar een nieuwe bovenlokale en schaalvergrotende dienst, waarop lokale besturen kunnen intekenen We hopen zo op termijn een rijk gamma van oplossingen te kunnen uitbouwen waarmee het lokaal cultuurbeleid de digitale uitdagingen kan aanpakken
- We willen de vernieuwing van onderuit faciliteren: Projectoproep Denk- en discussiedagen rond bepaalde topics Kenniskantoor als uitwisselingsplek voor professionals Vertrekken van lokale uitdagingen op problemen Vertrekken van de expertise en dynamiek van lokale professionals Met aandacht voor lokale beleidsmakers …
- belangrijke toegevoegde waarde van digitalisering ligt in het maken van verbindingen. Verbindingen op meerdere niveaus - tussen inhouden, tussen producten, tussen instellingen, en tussen verschillende sectoren van de samenleving. Juist in die verbindingen, op grensvlakken, aan randen van bestaande structuren kunnen de meeste vernieuwingen kunnen plaatsvinden. Intelligent gebruik maken van technologische en sociale netwerken om dmv samenwerking en gebruikersparticipatie nieuwe relaties, betekenissen en waarden te ontwikkelen. We doen iets met internet, met FB, … maar wat betekent het?