1. با اتيکت باشيم ...
نويسنده : شرنگ جدی
sharing@gmail.com
٧١/١١/٠٩
بلحاظ لغوی ، اتيکت بمعنی رعايت آن منش و رفتاريست که شخص را به الگويی مثال زدنی از اخالقيات
خوشايند و ستودنی مبدل می کند . »اتيکت« کلمه ای فرانسوی است که در آغاز به معنی »بليط کوچک« بوده
است. در فرانسه، به مردمانی که میخواستند در يک مراسم يا محفل عمومی شرکت کنند، بليطھای کوچکی
میدادند. بر روی ھر بليط دستورھايی داده میشد که دارنده بليط در ھنگام برگزاری مراسم چگونه رفتار کند.
بنوعی ميتوان " راه درست معاشرت کردن با ديگران" را اتيکت معنا کرد .
ناگفته پيداست که در اينجا ، منظور بررسی نحوه صحيح آداب و معاشرت در جمع ھای پروازی و در سايت
ھاست . اشخاص ، از قوميت ھای مختلف و با طرز تربيت و فرھنگ ھای مختلف ، صرفا بدليل عالقه به
پرواز ، پس از آموزش و تھيه تجھيزات پروازی ، به سايت ھا ، تجمعات ، جشنواره ھا و مسابقات پاراگاليدر
وارد می شوند بی آنکه در اين ميان لختی به رعايت اتيکت ھای پروازی انديشيده باشند يا در اين مورد نيز
تحت آموزش قرار گرفته باشند . کنجکاوی شخصی من و بررسی در مورد علل ريزش پرندگان و رھا کردن
پروازی که با آنھمه عشق و شور بدان وارد شده اند مويد بر اين است که درصد قابل توجھی از اين ريزش ،
بدليل عدم رفتار صحيح و متقابل پرندگان با يکديگر است . پرنده جوان و پرشور ، بسرعت از ميان جمع ھای
خانوادگی که تابحال در آن بسر برده و ھمواره مقبول بوده ، وارد جمعی غريبه و متفاوت ميشود که دارای
ارزشھا و معيارھای متفات و حتی متضادی با آنچه وی تاکنون می شناخته است . لغزشھا نابخشودنی تر و
قضاوت ھا بيرحمانه تر و اغلب ناعادالنه ترند . در اين بين نقش محوری ماھيت ورزشی که ما را حول خود
گردآورده نيز نبايد پوشيده بماند . پاراگاليدر بمثابه ورزشی ماھيتا انفرادی ، بسيار تکنيکال و بشدت چالشی ،
روحيات و خلقياتی متفاوت با ديگر ورزش ھا از ھواداران خود طلب می کند .
بھرحال .... مواردی چند و با ھدف و اميد به ايجاد تفکر و منشی واالتر ، ذکر ميگردد .
2. -
-
-
-
-
ھرگز خود را در مقام استادی حس نکنيد و به کسی آموزش ندھيد . برای توضيح اين مورد وقت شما
را تلف نمی کنم ، چون ھرگز کسی به اين مورد توجھی نخواھد کرد .
ھرگز دوست و ھمپروازی ديگری را به ھمراھی با خود و پرواز مجبور و يا ترغيب نکنيد . بارھا در
کنار پرنده مصدومی بوده و چشمان اشکبار و وجدان ناراحت رفيق صميمی اش را ديده ام که ميگفت :
بخاطر اصرار من اومد . اگه بھش اصرار نميکردم ..... عزيزان سانحه در اين ورزش وجود دارد .
ھمانطور که ھارنس يا ھلمت وجود دارد . اما چرا بدست خود سرنوشتی آلوده به عذاب وجدان برای
خود رقم ميزنيم ؟ چون : تنھايی حال نميده .... ؟!
ھرگز تا ھنگامی که از شما درخواست نشده ، به ياری پرنده ای نشتابيد . به لنديور قسم ، شما انسان
خوبی ھستيد . قلبی از طال داريد ولی لطفا کاسه داغتر از آش نشويد . پاراگاليدر ورزشی انفراديست و
ھرکس بايد بتنھايی مشکالتش را مرتفع کند و خيلی ھم زود بايد اين کار را بکند . شما با کمک ھای
عجوالنه خود در مورد خلبان ھای کم تجربه اين روند آموزشی را به تاخير انداخته و در مورد خلبان
ھای با تجربه باعث اختالل در تمرکز حواس وی ميشويد . بگذاريد از شما درخواست کنند : فالنی لطفا
گوشه بالمو باز کن . يا : فالنی لطفا جلوی پسنجرمو بگير .... تا شما فرصتی برای نشان دادن اتيکت
خود به وی و ديگران بيابيد .
ھرگز با حرکات خود مانعی در حرکت طبيعی و جاری ديگران نشويد . بارھا ديده شده چند نفر بال بر
دوش در محل تيکاف دقايقی طوالنی ، منتظر آماده شدن پرنده ديگری ايستاده اند که کوله و وسايل خود
را مستقيما به جلوی تيکاف برده و سرش در کار خودش است . بارھا تذکر داده شده که : دوست من
محل تيکاف جای تمرينات زمينی و بال بازی نيست . بارھا تذکر داده شده که : عزيز من اون عقب
بالتونو باز کنين و آماده شين و بعد بصورت جمع موقت ) ھمون کلم خودمون ( بياين برای تيکاف .
بارھا تذکر داده شده که : عزيز من وقتی فرود اومدی نيم ساعت زمين و آسمونو الکی نگاه نکن ،
سريعا بالتو جمع کن و بيا کنار .... و کماکان مشغول تذکريم و تذکر ......
ھرگز ديگران را معطل خود نکنيد . بارھا ديده شده که اتومبيلی پر از دوستان برای حرکت بسمت
تيکاف براه افتاده که ناگھان کسی فرياد ميزند : وايسا من بيسيم نياوردم . يا : وايسا من کاله نياوردم .
يا : وايسا منم ماشينمو پارک کنم و باھاتون بيام ..... بنظرم اين مورد نيز لزومی به توضيح اضافه و
ارائه راه حل ندارد .
ھرگز از حضور خانم ھا غافل نشويد . يکی از مھمترين جنبه ھای رعايت اتيکت ، ابراز عکس العمل
ھای مناسب در جمع ھاييست که خانم ھا نيز در آن حضور دارند . عليرغم تمام تالش ھای انجام شده ،
درصد خانم ھای پرنده در کشور نسبت به آقايان بسيار کم است . البته در سطح جھانی ھم اين آمار زياد
چشمگير نيست . ھمه ما متاسفانه بارھا ھنگام تردد در پياده روھای شھر ، شاھد و شنونده الفاظ
نامناسبی که بين جوانان بی توجه ، رد و بدل ميشود بوده ايم و بسيار متاسفانه تر اينکه ، گاھی در
سايت ھای پروازی ھم در بين رفقا چنين الفاظی از گوشه و کنار بگوش ميرسد که مايه شرمندگی
ديگران ميشود . ايجاد محيطی امن ، صميمی و برادرانه برای معدودی از خانم ھا که در بين ما ھستند
کار چندان شاقی نيست . ھمه ھم که در حد تيم ملی لوطی ھستيم . باورنکردنيست ولی درجريان باشيد
3. که بسياری از جمالت و عرايض عادی ما ميتواند بسيار برای خانم ھا برخورنده و آزار دھنده تلقی
شود . پس گاھی نگاھی به اطراف بيندازيم و رعايت کالم را بکنيم .
ھرگز درباره پرواز ديگر پرندگان اظھار نظر نکنيد . زندگی و مشکالت روزمره شغلی ، خانوادگی ويا اجتماعی در خارج از سايت ھای پروازی ، حتی آن باال ھا ھم دست از سر خلبان ما برنميدارد .
حقيقت اينستکه در يکسال فقط تعداد معدودی از پروازھای يک خلبان خوب و جنگنده ، واقعا خوب و
با تمرکز و موفقيت کافی از آب در می آيند . به ھزارن دليل ساده ، يک خلبان تيکافش را خراب ميکند
. ترمال را رھا ميکند . ارتفاع را از دست ميدھد و با يک لند افتضاح پرونده پرواز آنروز را ميبندد .
دندانش درد ميکرده ؟ لباسش کم بوده ؟ قرار کاری داشته ؟ جايی بايد ميرفته ؟ يا ھيچ ، فقط آنروز کمی
بيشتر ميترسيده . به ھيچ عنوان با صدای بلند و در بين رفقا ، خلبان ديگری را مورد قضاوت قرار
ندھيد . نتيجه گيری ھای شخصی خود را در درونتان و برای خودتان نگه داريد . ديگران را با موزی
گری ترغيب به اظھار نظر نکرده بلکه با برخوردی دوستانه ، ايشان را نيز از اظھار فضل ممانعت
نماييد . در عوض طرز فکر باز ، روحيه آزاد منشانه و درک متقابل خود را در معرض نگاھھای
احترام آميز ديگران قرار دھيد .
ھرگز بر مبنای حدس و گمان اطالعاتی را به ديگران منتقل نکنيد . گزارش وضعيت ھوای فعلی ،سرعت و جھت باد و موئلفه ھای ديگر از موارديست که مکررا بين دوستان خلبان بين محل تيکاف و
لند رد و بدل ميشود . بکرات مشاھده کردم خلبانی که تابحال حتی دقيقه ای بادسنجی بدست نگرفته با
اتکا بنفسی مثل زدنی موارد فوق را کامال به غلط به دوستان ديگر انتقال داده است . توصيه ھايی که
باعث گرد شدن حدقه چشمانمان شده ، در مورد انواع و اقسام مسايل از انتخاب ھارنس و طريقه
کشيدن کمکی و جلوگيری از کالپس ھا و غيره و غيره از بعضيھا شنيده ايم ، که کامال غلط و اشتباه
بوده است . دوست عزيز واقعيت کتمان ناپذير اينستکه ھنوز ھمه ی عکس العمل ھای اين شش کيلو نخ
و پارچه که بال ميناميمش برای طراحانش ، شناخته شده نيست . پاراگاليدر بسياری از مسير تکاملی
خويش را تابحال بر مبنای آزمون و خطا طی کرده و ميکند . با اينحال ھمه روزه ، مقاالت و
گزارشھای فنی و دقيقی در باب ابعاد مختلف مسايل پاراگاليدر در جھان منتشر می شود که شما توصيه
کننده عزيز ، حتی يک درصد آنھا را نيز مطالعه نکرده ای . سکوت شما در اين موارد و حداکثر
ارجاع سئوال کننده به شخصی مطلع تر ، از شما فردی بيسواد و کم ارزش نميسازد . بلکه بمرور
متوجه ميشويد که پشت سرتان و به زيبايی ميگويند : فالنی کارش درسته ، چيزی رو که ندونه ميگه
نميدونم اما چيزی رو که ميدونه کامال درست ميدونه ، بھش اعتماد کن .
ھرگز به داستانھا و يا ماجراھای پروازی ديگران را جدی نگيريد . جالبست که چون شخصا باشکارچيان خوبی ھم مراوده دارم ، تا مدتھا و بنا به عرف ، شکارچيان را يکه تاز دشت ھای
داستانھای افسانه ای ميدانستم . اما زندگی معلم بزرگيست . اکنون به جرات ميتوانم بگويم که در
عرصه تعريف افسانه ھا بعضی از پاراگاليدری ھا يک سور اساسی به شکارچيان طفلک زده اند .
بھرحال در اوقاتی که ھوا نامناسب بوده و مشغول پاراويتينگ ھستيم چه اشکالی دارد ؟ ولی نگذاريد از
اين مرزھا فراتر برود . از قديم گفته اند : شنونده بايد عاقل باشد .
4. -
-
-
-
ھرگز با خلبان ھای ماجراجو و کله شق صميمی نشويد . بی تعارف شامه تان برای بوی سبزی قرمه
تيز باشد . از سر ھر کس که برخاست ، در ليست تان ، يک عالمت ضربدر کنار اسمش بگذاريد .
کمک کنيد به اين افراد . با بايکوت و ايزوله کردن تعداد معدودی خلبان اينچنينی و عدم اعتنا به
شاھکارھای محيرالعقول شان ، که در زمره کابوس ھای شبانه خلبانان آکروباتيک طراز اول جھانی
ست ، ھم به حفظ سالمت و جان ايشان و ھم به آبروی اين ورزش در جامعه کمک کنيد .
ھرگز به پيشبينی ھای ھواشناسی خردمندانه ساير خلبانھا اعتنا نکنيد . ھواشناسی بطور کلی و بعلت
کثرت موئلفه ھای درگير در آن ھنوز ھم بعنوان علمی غير دقيق شناخته ميشود . دوستانم بارھا در
محل تيکاف ، وقتی با تندباد و ھوای نامناسب مواجه بوديم ، شاھد بودند ھنگامی که کسی بمن ميگفت
: اگه اين ابر باالسرمون بره کنار ، تا نيم ساعت ديگه ھوا خوب ميشه و ميتونيم بزنيم بيرون ، با
پوزخندی به وی گفته ام که : اگه خود خدا ھم االن کليدشو بزنه که اين ھوا خوب بشه باز تا نيم ساعت
ديگه خوب نميشه . اوايل متعجب ميشدم ھرچند االن برايم بشکل تفريحی مفرح درآمده که چگونه پرنده
ای که حتی يکی دو سال سابقه پروازی ھم دارد ميتواند آنقدر دقيقتر از کارشناس ھواشناسی تلويزيون
که الاقل شش سال بطور سيستماتيک درس اين کار را خوانده ، پيشبينی ھای ھواشناسی کف دست
دوستان بگذارد .
ھرگز اشتباھات پروازی خود را به گردن ديگران نياندازيد . کامال قبول دارم که حفظ وجھه در بين
ديگران خيلی ھم مھم است ، اما به چه قيمت ؟ تا کجا ميشود پيش رفت ؟ و آيا ميشود تصور کرد کسی
که به اين راحتی اشتباھات خود را کتمان می کند ، الاقل در خفا خود را بخاطر آن اشتباه مالمت و
اصالح می کند ؟ پس مردانه و رک در ھر صحنه ای به اشتباھات خود اعتراف کرده و پوزش بخواھيد
. اين رفتار باعث ايجاد حس قدردانی در اطرافيان شده و کمک ھای آنان را در اصالح آن اشتباه ،
بسمت شما جلب می کند . خلبانی بدليل ورود خطرناک و يا چرخش غلط شما ، از ترمالی که در آن
بوده بيرون می افتد و نھايتا مجبور به فرود ميشود . پس از فرود بسرعت نزد وی رفته و عذر خواھی
کنيد . بگذاريد فرصتی ايجاد شود تا با ھم به حل مشکلتان مشغول شويد .
ھرگز از مطالعه کالسيک غافل نشويد . منظور از مطالعه کالسيک ورق زدن کتابھا و مجالت است .
دقت کنيد که عموما اينطور است که وقتی مطلبی بصورت کتاب و يا مقاله درآمد ، بھرحال بسيار
ارزشمندتر از خزئبالت شفاھيست که از دھان اين و آن ميشنويد . اتکاء صرف و تمام و کمال به تجربه
و پرواز زياد شما را تا حد معينی باال ميبرد . پرنده خوبی ميشويد در جمع خودتان . اما اگر ميخواھيد
از اين سطح ھم باالتر برويد ، حاال ديگر بايد کتاب ورق بزنيد . مطالب پايه ای و اساسی را مجددا
ولی با ديدی علمی و انتقادی مطالعه کنيد . آرشيو ھای مورد عالقه خود را بسازيد . ليست بلند بااليی
از سايت ھای اينترنتی منبع و مرجع که مستمرا بايد چک کنيد دم دست داشته باشيد . متاسفانه فعال
خلبان پاراگاليدر ، ھوانوردی را بصورت آکادميک و دانشگاھی فرا نميگيرد . حجم بسياری از اين
علم و تکنيک کنونی بصورت خودآموزی در پرنده ھا رسوب کرده است . حوصله کنيد . ھزينه کنيد .
نقاط ضعفتان را برطرف کنيد . کم کم اثرات اين ديسيپلين مطالعاتی که برخود تحميل کرده ايد ، آثار
خود را در پروازتان ، سخنانتان و کال اتيکت تان ، نشان ميدھد .
5. ھرگز از احترام به فرھنگ ھا و سنن مردمانمان فروگذار نکنيد . کشور زيبايی با اقوام و قوميت ھایگوناگونی داريم . حقا خاکش طالست . سايت ھای پروازی در سرتاسر کشور پراکنده اند و لزوم تجربه
اندوزی در سايت ھای مختلف و متفاوت بر ھيج پرنده ای پوشيده نيست . در شھرھای مختلف و در
مواجھه با مردم و پرنده ھای ديگر استان ھا ، احترام و درک تفاوت ھا و آداب محتلف مردمانمان جلوه
ی زيبايی از اتيکت واقعی را در معرض تماشا ميگذارد . مھماندوستی ذاتی ايرانی کار را برايتان
بسيار سھل خواھد کرد . از کرد و بلوچ و خوزستانی و خراسانی گرفته تا آذری و فارس و يزدی و
اصفھانی طيف وسيعی از فرھنگ ھا پيش روی شماست . در سفرھای پروازی اوقاتی را به مکالمه و
آشنايی بيشتر با مردم بگذرانيد و با کوله باری از خاطره و عکس و سوغاتی بازگرديد .
ھرگز بيطرف نباشيد . تمام عرايض باال در اين جھت نبود که از شما خلبانی با اتيکت اما خنثی ، کنارهگير ، خموش و ساکت بسازد . رعايت اتيکت به اين معنا که ھمواره در تالش باشيم که ھر کس و
ناکسی از ما راضی و خوشنود باشد بکلی غلط است . رعايت اصول احترام و اتيکت نبايد با زياده
روی در رعايت آداب و اخالق پاستوريزه اشتباه گرفته شود . بطور روزمره موارد بسياری پيش می
آيد که بايد عکس العمل نشان داد و به ايفای حق و اعتالی حقيقت کمک کرد . انسان بطور فطری و
ذاتی حق جو و حقيقت طلب است و ھيچ موضوع ارزش قد علم کردن در مقابل تالش برای بجای
آوردن حق را نخواھد داشت . دشت پھناوری با جاده ای که آنرا به دو نيم کرده در نظر بياوريد .
درست در وسط اين جاده ھم مثل بقيه جاده ھا خط سفيدی کشيده شده . از ھزاران راه ميتوان از اين
سر دشت به آن سرش رفت . اما راه درست عبور ، از روی ھمان خط سفيد است . به ھمين منوال ظلم
و بی حقيقتی معموال به ھزارن شکل در اطراف ما نمود می کند اما انسان ھا ، بصرف انسان بودن
خود براحتی و بدرستی راه درست را می شناسند . مسبب و مجری اين ظلم ھا کسانی ھستند که بنا به
مصالحی منافع مادی ، روحی ، اجتماعی و .... خود را براحتی بر اين حس حق طلبی مقدم ميشمارند .
در جوامع پروازی ، مسابقات ، جشنواره ھا و ھمايش ھا ھمواره مقاطعی بر سر راه خلبان با اتيکت ما
قرار ميگيرند که وی بايد برای آسودگی وجدان و اعطالی انسانيتش ، گام پيش گذاشته و جانب حق را
بگيرد . در مواقعی اينچنينی ، دريغ نکنيد .
