2. Sztuka składania papieru
cieszy się niesamowitą
popularnością wśród ludzi
na całym świecie. Origami,
o którym mowa, wywodzi
się z Dalekiego Wschodu i
opiera się na tworzeniu
modeli bez użycia
nożyczek i kleju. Usiądź
więc wygodnie i pozwól
sobie opowiedzieć o tym,
jak ta ponad tysiącletnia
sztuka stała się
międzynarodowym
fenomenem.
3. Na słowo origami składają się dwa
japońskie znaki – ori czyli składać lub
zginać oraz kami tzn. papier. Nazwa
tej sztuki na przestrzeni wieków była
jednak określna w inny sposób. W
źródłach historycznych pochodzących
z okresu Edo (1603-1868) odnaleźć
można takie jej warianty jak origata,
czy też orisue. Od nich pochodzi
natomiast orimono, które należy
rozumieć jako składany przedmiot. To
właśnie na bazie tej formy, na
przełomie XIX i XX wieku, weszło do
powszechnego użycia znane dzisiaj
origami.
5. • Do obecnych czasów nie przetrwały
żadne informacje, które jasno i
klarownie przedstawiałyby początek
origami. Źródła podają za to, iż około
VI wieku do Japonii przywędrowali
buddyjscy mnisi z Chin, którzy byli w
posiadaniu papieru. Jest więc teoria,
że to właśnie wtedy zaczęły
powstawać na japońskiej ziemi
pierwsze papierowe modele. Do
potwierdzonych wiadomości zalicza
się zaś to, iż już w okresie Heian
(794-1185) bardzo często
praktykowanym zwyczajem było
ozdobne pakowanie prezentów i
zawijanie listów. Mimo to, zważywszy
na bardzo dużą wartość papieru w
tamtych czasach, było on
przeznaczony głównie do użytku
ceremonialnego.
6. • Ten stan rzeczy zmienił się dopiero we
wspomnianym już wcześniej okresie Edo
(1603-1868), kiedy to nastąpił gwałtowny
rozwój produkcji papieru. Dobrej jakości
arkusze stały się wówczas powszechne,
a co za tym idzie częściej
wykorzystywane do origami. Przyczyniło
się to do tego, iż już w okresie Meiji
(1868-1912) dzieci w japońskich
szkołach podstawowych uczone były
sztuki składania papieru.
• Rangę światowego fenomenu origami
zyskało zaś na początku II poł. XX wieku.
Wtedy to światło dzienne ujrzała książka
pt. „Nowa sztuka origami” (jap. „Atarashii
origami geijutsu”). Stworzył ją Akira
Yoshizawa – twórca kilkudziesięciu
tysięcy projektów papierowych modeli.
Napisania przez niego pozycja stała się
podstawą dla systemu Yoshizawa-
Randlett, który opiera się na tworzeniu
diagramów obrazujących zagięcia
papieru.
8. Japoński
papier washi
– jest to rodzaj papieru czerpanego, który
wytwarza się z włókien roślinnych.
Najczęściej można go spotkać w formie
czworokąta foremnego. Jest przeważnie
barwiony jednostronnie. Posiada wiele
unikalnych wzorów – np. imitujących
skórę. Jego faktura może być
dostosowana do konkretnych projektów –
może przypominać materiał, być
metalizowany, a nawet świecić w
ciemnościach.
9. Papier
jednokolorowy
– to najbardziej powszechny materiał do
tworzenia barwnych modeli origami. Na
rynku istnieje bardzo wiele jego
gatunków, jednak nie wszystkie nadają
się w równym stopniu do sztuki składania
modeli. Przed zakupem warto więc złożyć
z jednego arkusza prostą figurę, aby
poznać w praktyce właściwości tego
papieru. Na jego korzyść przemawia zaś
stosunkowo niska cena w zestawieniu do
bogatej gammy kolorystycznej.
10. Papier
dwukolorowy
– wykorzystuje się bardzo często w
tworzeniu modeli roślin i zwierząt. Dzięki
jego zadrukowanym powierzchniom
można łatwo wyeksponować takie detale
jak liście, zęby, czy umaszczenie. Tańszą
alternatywą jest zaś kupno
jednokolorowego papieru, który można – i
to w warunkach domowych – zadrukować
na czystej stronie dowolnym wzorem.
11. Papier ksero
– mimo wielu wad, jest dobrą opcją dla
każdego kto dopiero planuje postawić
pierwsze kroki w świecie origami. Dla
osób zaznajomionych z tym temat jest on
po prostu - w zależności od
realizowanego projektu – materiałem za
cienkim lub za grubym.
12. Szary papier
pakowy
– chociaż nie przyciąga atrakcyjnością
wizualną, to jest idealnym wyjściem dla
tych, którzy lubią tworzyć własne siatki
modeli. Często jest też stosowany przy
robieniu skomplikowanych konstrukcji o
większych rozmiarach.
20. • Żeby w Japonii zdać egzamin do wyższej
szkoły artystycznej, należy wykazać się
umiejętnością sztuki origami. Podobnej
wiedzy i umiejętności wymaga się od
dziewcząt, które ubiegają się o pracę
stewardessy. Origami stało się jednym z
niezbędnych elementów wychowania
dziecka, dlatego też już w przedszkolu
uczy się dzieci Origami.
21. • Początki origami związane są z kultami
religijnymi oraz tradycją grzebania
zmarłych. To właśnie z papieru
tworzyło się przedmioty, które
następnie chowano do grobowca. Ich
funkcja związana była z przekonaniem,
iż zmarły powinien mieć w swoim
otoczeniu coś, co cały czas będzie
przypominało mu o jego życiu na
Ziemi.
22. Żuraw (Tsuru) w tradycji
japońskiej jest symbolem
szczęścia i długowieczności, ale
również według niektórych źródeł
honoru i lojalności, jest też chyba
najbardziej rozpoznawalnym
przykładem sztuki składania
papieru.
