2. Polecana miejscowość Zawiercie
miasto w Polsce położone w województwie śląskim, siedziba powiatu
zawierciańskiego. Miasto, leżące na terenie historycznej Małopolski, jest
zazwyczaj zaliczane do Zagłębia Dąbrowskiego ze względu na bliskość takich
miast, jak Dąbrowa Górnicza czy Będzin oraz zbliżoną historię związaną z
rozwojem przemysłu na tych ziemiach – w dużej mierze dzięki przebiegającej
tędy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.
Zawiercie położone jest w środkowej części Wyżyny Krakowsko-
Częstochowskiej, u źródeł Warty, które znajdują się w dzielnicy Kromołów,
oraz Czarnej Przemszy w dzielnicy Bzów. Rzeki płyną początkowo jedną doliną,
a następnie rozdzielone przez Kwestę Jurajską, zamieniają się w dopływy
odpowiednio Odry i Wisły. Miasto leży zatem w dorzeczu dwóch głównych rzek
Polski jednocześnie.
Zawiercie słynie jako „brama na Jurę”, jako że stanowi punkt wyjścia dla
wielu szlaków turystycznych na centralną część Wyżyny Krakowsko-
Częstochowskiej.
5. Ciekawe obiekty i zabytki
Kościół pw. św. Trójcy i św. Floriana XVI-XVII wiek
Kościół pw. św. Mikołaja XVI wiek
Dwór, 1. połowa XIX wieku
Pałacyk Stanisława Szymańskiego z przełomu XIX i XX wieku
Osiedle robotnicze TAZ z końca XIX wieku
Huta Szkła
Gimnazjum nr 2 z 1907
Cmentarz żydowski w Kromołowie
Cmentarz żydowski
Dawna synagoga z 1880
Neogotycka bazylika kolegiacka pw. św. Apostołów Piotra i Pawła z 1896 w
centrum miasta.
6.
7. Nazwa
Miejscowość ma metrykę średniowieczną i istniała już w XV wieku. Wymieniona
w łacińskojęzycznym dokumencie z 1431 odnotowującym we fragmencie: duas fabricas...
zawyerczska istnienie w Zawierciu oraz w Blanowicach dwóch fabryk, czyli zakładów
rzemieślniczych, prawdopodobnie kuźnic. Po raz kolejny w 1437 odnotowana została
jako Zawiercze.
Nazwa Zawiercie pochodzi od wyrażenia przyimkowego za Wartą, czyli miejscowość leżącą za
rzeką Wartą. Źródła tej rzeki znajdują się właśnie w Kromołowie, który był niegdyś
samodzielnym miastem, a obecnie po przyłączeniu do Zawiercia stanowi jego dzielnicę. Sama
nazwa „Warta” pochodzi natomiast od rzeczownika wart, oznaczającego wartki prąd rzeki.
Istnieje również teoria, że nazwa miasta pochodzi od osadników, którzy zawiercili (okrążyli)
teren osady.
Znacznie wcześniej notowane są miejscowości, które Zawercie wchłonęło w historycznym,
urbanizacyjnym procesie rozwoju miasta. Pierwsza wzmianka o jednej z obecnych dzielnic
Zawiercia pochodzi już z 1220, z dokumentu biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża w którym
jako osobna wieś wymieniona jest w staropolskiej formie Zirkowycze obecna
dzielnica Żerkowice.
Miasto powstało w wyniku połączenia wielu miejscowości, które zostały zanotowane w
dokumentach historycznych. W latach (1470–1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum
dioecesis Cracoviensis wymienia wsie, które w procesach urbanizacyjnych stały się częścią
miasta jak: Kromołów w formie Cromolow, Żerkowice w formie Zirkowycze, Bzów w
formie Bzow, Karlin w formie Carlyn, Łośnice w formie Losznycze, Blanowice w
formie Bylanowycze.
8. Sport
Jedną z pierwszych organizacji sportowych w mieście było Towarzystwo
Gimnastyczne „Sokół” w Zawierciu założone w 1905 roku jako jedno z
pierwszych w zaborze rosyjskim gniazd Polskiego Towarzystwa
Gimnastycznego „Sokół”. Jego członkowie założyli min. pierwsze sekcje
sportowe piłki siatkowej oraz wybudowali pierwsze boisko.
Główne kluby miasta:
Viret Zawiercie – piłka ręczna mężczyzn
Warta Zawiercie – piłka nożna mężczyzn
Źródło Kromołów – piłka nożna mężczyzn
Aluron Virtu CMC Zawiercie – siatkówka mężczyzn
22 października 2000 na stadionie w Zawierciu mecz rozegrała reprezentacja
Polski w piłce nożnej kobiet (POL-JUG 3:2). 10 kwietnia 2011 na tym samym
stadionie mecz rozegrała reprezentacja Polski do lat 17 (POL-ANG 4:1).
9. U źródła jakiej rzeki leży Zawiercie?
1.Źródło Kromołów
2.Karlin
3.Warty
