Recommended
More Related Content
Featured
Featured (20)
การจัดการลำน้ำแม่ฮ่องสอนแบบมีส่วนร่วมบนฐานวิถีชีวิตและวัฒนธรรมที่หลากหลายของชุมชน
- 1. โดย ว่าที่ ร.ต.มนตรี วงษ์รีย์ วิทยาลัยชุมชนแม่ฮ่องสอน โครงการวิจัย “การจัดการลาน้า แม่ฮ่องสอนแบบมีส่วนร่วมบนฐานวิถี ชีวิตและวัฒนธรรมที่หลากหลายของ ชุมชน”
- 2. ลำน้ำแม่ฮ่องสอนมีระยะทำงจำกต้นน้ำไปยังปลำยน้ำประมำณ 18 กิโลเมตร ไหลผ่ำนชุมชน 8 ชุมชน ได้แก่ บ้ำนหัวน้ำแม่ฮ่องสอน บ้ำนพะโข่โหล่ บ้ำนใหม่ ชุมชนป๊อกตะวันออก ชุมชนหนองจองคำ หย่อมบ้ำนห้วยโป่งแข่ หมู่บ้ำนท่ำโป่ง แดง และหมู่บ้ำนสบป่อง
- 3. ลำน้ำแม่ฮ่องสอน เป็นลำห้วยที่เกิดจำกตำน้ำและลำห้วยสำคัญจำนวนหลำยแห่งในเขตพื้นที่ บ้ำนหัวน้ำแม่ฮ่องสอนและบริเวณใกล้เคียง ไหลมำรวมกันก่อให้เกิดลำห้วยเล็กๆ และไหล มำรวมกันเป็นลำห้วยแม่ฮ่องสอน อำทิเช่น ตำน้ำดอยขจร ตำน้ำประปำ ตำน้ำทีแมะกะลำ กลุ่มตำน้ำถ้ำปลำ ตำน้ำโหน่ซำปู ตำน้ำห้วยริน ตำน้ำผำวังปลำ ตำน้ำถ้ำห้วยเปำะ ตำน้ำทีโม โข เป็นต้น นอกจำกนี้ยังมีตำน้ำที่อยู่ในตัวเมืองเช่น ตำน้ำหัวสนำมบิน อีกด้วย
- 4. ลำน้ำแม่ฮ่องสอน เกิดจำกลำห้วยสำคัญจำนวนหลำยแห่ง อำทิเช่น ห้วย แม่ฮ่องสอน ห้วยเปำะ ห้วยสะเป่ ห้วยมะไฟ ห้วยมะโอ ห้วยริน ห้วยกะเต่อ ห้วย น้ำฮู เป็นต้น
- 5. มีจำนวนประชำกรที่อำศัยอยู่ใน พื้นที่ 8 หมู่บ้ำน ประมำณ 12,800 คน และมีประชำกรแฝง อีกเป็นจำนวนมำก ซึ่งรวมพื้นที่ ที่ ได้รับประโยชน์โดยตรงประมำณ 40 ตำรำงกิโลเมตร นอกจำกนี้ยังมีผู้ที่ได้รับประโยชน์ จำกห้วยแม่ฮ่องสอน เช่น กำร ประปำส่วนภูมิภำค ศูนย์บริกำรและ พัฒนำลุ่มน้ำปำย ตำมพระรำชดำริ เกษตรกร ผู้ประกอบกำร หน่วยงำน รำชกำร และภำคส่วนต่ำงๆ
- 9. ชุมชน 552,800 ประปา 2,967,085 ศูนย์ท่าโป่ งแดง 2,500,000 รวม 6,019,885 ปริมาณน้าเข้าอ่าง 9,908,115 ความต้องการ ใช้น้า น้าคงเหลือ 3,888,230แต่เหลือจริง ปริมาณน้า
- 15. การบริหารจัดการน้า ของชุมชน อนุรักษ์ บริหารจัดการ เครือข่าย - ปลูกป่าต้นน้า - ปลูกต้นไม้ข้างลาน้า - สร้างฝายชะลอน้า - บวชป่า/บวชปลา - เลี้ยงผีน้า/ผีฝาย - ป่าสะดือ - ทาความสะอาดลาน้า - ประปาหมู่บ้าน - จัดสรรน้า - กักเก็บน้า - หาแหล่งน้าสารอง - ปรับเปลี่ยน การปลูกพืช - ตั้งเครือข่าย - ประชุม - แลกเปลี่ยน - ระดมทุน - ร่วมกันดาเนินการ - แก่ฝาย แก่เหมือง
- 18. ปัญหาอีกอย่างที่ พบคือ กฎหมาย กฎหมำยปัจจุบันยังไม่ เอื้อต่อกำรดำเนินกำร งบประมาณ งบประมำณไม่ เพียงพอ/ไม่มี เวลา เวลำในกำรดำเนินกำร
- 20. การมีส่วนร่วม ของทุกภาคส่วน บ ร วท อ การมีส่วนร่วมของ ทุกภาคส่วนบ้ำน/ชุมชน/ผู้นำ ต้องเข้ำมำมี ส่วนร่วมทุกกระบวนกำร เพื่อให้ เกิดควำมรู้สึกเป็นเจ้ำของ โครงกำร/กิจกรรม เพื่อควำม ยั่งยืน โรงเรียน/สถำบันกำรศึกษำ ต้องคอยช่วยเหลือในด้ำน วิชำกำร ให้ควำมรู้ เป็นพี่ เลี้ยงในกำรดำเนินโครงกำร และกิจกรรมต่ำงๆ วัด/โบสถ์/ผู้นำจิต วิญญำณ ต้องเป็นผู้เริ่มต้น ดำเนินโครงกำรและ กิจกรรมต่ำงๆ โดยเอำวิถี วัฒนธรรมเป็นตัวตั้งในกำร ท้องถิ่น ตลอดจนหน่วยงำน รำชกำรต่ำงๆ ต้องคอย ช่วยเหลือสนับสนุน งบประมำณ/อุปกรณ์ ตลอดจน คอยแนะนำให้ควำมรู้ และเป็น บริษัท/ห้ำง/ร้ำน/ ผู้ประกอบกำร ก็ควรที่จะเข้ำมำ ช่วยเหลือในกำรดำเนินโครงกำร และกิจกรรมต่ำงๆ อำจ สนับสนุนงบประมำณ วัสดุ หรือ แรงงำน
- 21. ควำมร่วมมือจำกภำคส่วน ต่ำงๆ บ ร ว ท อ กำรกำหนดเป้ำหมำย และกลยุทธ์ กำรวำงแผน โครงกำร และกิจกรรม กำรดำเนินกำร ตำมแผน กำรควบคุม และประเมินผล ถอดบทเรียนและ ปรับกระบวนกำร ศูนย์กำรเรียนรู้ ของชุมชนชุดควำมรู้ รูปแบบ และกระบวนกำรมีระบบ ต่อเนื่อง ควำม ร่วมมือ ในชุมชน ปัญหำและ ควำม ต้องกำร กระบวนการในการทางาน และขยายผล
- 23. การบริหารจัดการน้า บนฐานวิถีวัฒนธรรม ตั้งเครือข่ายพัฒนาแผนชุมชน แก่ฝายแก่เหมือง แบ่งพื้นที่ใช้น้า พัฒนาฐานข้อมูล รื้อฟื้ นวัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิต พิธีกรรม ความเชื่อ การบริหารจัดการน้าบนฐานวิถีวัฒนธรรม
- 24. ถ้าทุกคนทุกฝ่ ายช่วยกัน เหมือนการต่อจิ๊กซอ ที่ หลายๆ คนช่วยกันต่อ สักวันเราจะมีน้าเพียงพอต่อ ความต้องการ