2.  Մեխանիկական շարժումների՝ ըստ
հետագծի տեսքի և շարժման բնույթի
դասակարգման սխեմայում
շարժման ամենապարզ տեսակն
ուղղագիծ հավասարաչափ
շարժումն է, որովհետև այս շարժման
ժամանակ և՛ հետագծի տեսքն է
պարզագույնը, և՛ շարժման օրենքը:

3. Սահմանում 1
Այն շարժումը, որի ընթացքում մարմինը
կամայաական հավասար
ժամանակամիջոցներում կատարում է նույն
տեղափոխությունները, կոչվում է ուղղագիծ
հավասարաչափ շարժում:
 Սահմանում 2
Այն շարժումը, որի ժամանակ մարմնի
հետագիծն ուղիղ գիծ է, և մարմինը միշտ
շարժվում է նույն ուղղությամբ՝ կամայական
հավասար ժամանակամիջոցներում անցնելով
հավասար ճանապարհներ, կոչվում է ուղղագիծ
հավասարաչափ շարժում:


4. • Քանի որ ժամանակի յուրաքանչյուր
պահի մարմնի դիրքը որոշելու համար
պետք է իմանալ տեղափոխության
վեկտորի կախումը ժամանակից ապա
անհրաժեշտ է այս բանաձևը.

5. 
Այսպիսով՝ հավասարաչափ շարժման
սահմանումից բխում է, որ ∆t ժամանակում
մարմնի ∆s տեղափոխության և այդ
ժամանակամիջոցի հարաբերությունը շարժման
ընթացքում մնում է հաստատուն: Այն ցույց է
տալիս մարմնի տեղափոխությունը միավոր
ժամանակում և կոչվում է ուղղագիծ
հավասարաչափ շարժման արագություն:
Ուղղագիծ հավասարաչափ շարժման
արագություն կոչվում է այն ֆիզիկական
մեծությունը, որը հավասար է կամայական
ժամանակամիջոցում մարմնի տեղափոխության
և այդ ժամանակամիջոցի հարաբերությանը:

6.  Որպես
արագության միավոր են
ընդունում այն ուղղագիծ
հավասարաչափ շարժման
արագությունը, որի ընթացքում
մարմինը յուաքանչյուր 1
վարկյանում անցնում է 1մ
ճանապարհ:

7.  Մարմնի տեղափոխությունն անշարժ համակարգի
նկատմամբ հավասար է շարժվող համակարգի
նկատմամբ նրա տեղափոխության և անշարժ
համակարգի նկատմամբ շարժվող համակարգի
տեղափոխության վեկտորական գումարին:
 Մարմնի արագությունն անշարժ համակարգի
նկատմամբ հավասար է շարժվող համակարգի
նկատմամբ մարմնի արագության և անշարժ
համակարգի նկատմամբ շարժվող համակարգի
արագության վեկտորական գումարին:

8. Խնդիր
 120 մ երկարությամբ գնացքը, շարժվելով հավասարաչափ՝
5մ/վ արագությամբ, մոտենում է 480 մ երկարություն ունեցող
կամրջին: Որքա՞ն ժամանակում գնացքը կանցնի կամուրջը:
 Ինչպես երևում է նկարից, կամուրջն անցնելու համար
գնացքը պետք է անցնի s=l+h ճանապարհ: Այդ ճանապարհին
նրա ծախսած ժամանակը՝ t=(l+h)/v=120վ
Պատասխան՝ 120 վ

9. Այն շարժումը, որի ընթացքում գոնե երկու հավասար
ժամանակամիջոցներում մարմինը կատարում է
անհավասար տեղափոխություններ, կոչվում է
անհավասարաչափ կամ փոփոխական շարժում:

10.  Սովորաբար անհավասարաչափ են
շարժվում գրեթե բոլոր մարմինները, բայց
այն դեպքերում երբ մեզ հետաքրքրում է
մարմնի անհավասարաչափ շարժումը
միայն հետագծի որոշակի տեղամասում,
որը մարմինն անցել է որոշակի t
ժամանակամիջոցում, անհրաժեծտ է
օգտվել «միջին արագություն»
հասկացությունից:

11. 
Անհավասարաչափ շարժման միջին
արագություն հետագծի որևէ
տեղամասում կոչվում է այն
ֆիզիկական մեծությունը, որը
հավասար է այդ տեղամասը
բնութագրող տեղափոխության և
տտ ժամանակամիջոցի
հարաբերությունը.

12. 
Անհավասարաչափ շարժման միջին
արագությունը հավասար է այն
հավասարաչափ շարժման
արագությանը, որի դեպքում
շարժվող մարմինը նույն S
տեղափոխությունը կատարում է
նույն t ժամանակում, ինչ
անհավասարաչափ շարժման
դեպքում:

13. Մարմնի արագությունը ժամանակի տվյալ
պահին կամ հետագծի տվյալ կետում կոչվում
է ակնթարթային արագություն:
 Ակնթարթային արագությունը t պահին
հավասար է միջին արագությանն այնպիսի
բավականաչափ փոքր դելտա t
ժամանակամիջոցում, որն ընդգրկում է տվյալ
t պահը


14. 
Այն շարժումը, որի ժամանակ մարմնի
արագությունը կամայական հավասար
ժամանակամիջոցներում փոփոխվում է նույն
չափով, կոչվում է հավասարաչափ փոփոխական
շարժում:

ՄՀ-ում արագացումն արտահայտվում է մետրքառակուսի վայրկյանով մ/վ2

15. Կորագիծ շարժում
Բնության մեջ և տեխնիկայում
հաճախ հանդիպում են շարժումներ, որոնց
հետագծերը կոր են: Այդպիսի շարժումները
կոչվում են կորագիծ:

16. Կորագիծ շարժման դեպքում
ակնթարթային արագությունը
հետագծի յուրաքանչյուր
կետում ուղղված է այդ
Կետում հետագծին տարված
շոշափողի երկայնքով:

17. 

Կոր գծով, մոդուլով հաստատուն
արագությամբ շարժումը կոչվում է
կորագիծ հավասարաչափ շարժում կամ
պարզապես հավասրաչափ շարժում:
Կորագիծ հավասրաչափ շարժման
դեպքում, t ժամանակամիջոցում մարմնի
անցած ճանապարհն ուղիղ
համեմատական է այդ
ժամանակամիջոցին, այսինքն՝
կամայական հավասար
ժամանակամիջոցներում մարմինն
անցնում է հավասար ճանապարհներ:

18. 
Անվերջ փոքր ժամանակամիջոցում
արագության կրած փոփոխության և
այդ ժամանակամիջոցի
հարաբերությունը կոչվում է
ակնթարթային արագացում կամ
պարզապես արագացում:

19. Օգտագործվոծ աղբյուրներ՝
 Է.Ղազարյան «Ֆիզիկա 10»
 http://wikipedia.org/