Niniejsze wyniki i spostrzeżenia opisano w wyniku projektu terapii pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, który trwał w dniach 22.02 – 23.03 2016 roku w Szpitalu im. Ludwika Rydygiera w Krakowie. Terapia na egzoszkielecie EKSO GT poprzedzona była badaniami m.in. na platformach BTS i fotelu izokinetycznym Biodex System 4.

2.  Projekt trwał od 22.02-23.03.2016
 Został przeprowadzony w Szpitalu im.
Ludwika Rydygiera w Krakowie
 W projekcie wzięli udział między innymi
pacjenci ze Stwardnieniem Rozsianym, którzy
zostali szczegółowo przebadani przed i po
okresie terapii
 Terapia odbywała się codziennie, 5 dni w
tygodniu (20 sesji terapeutycznych)
 Sesja terapeutyczna trwała od 15- 30 min

3. Przeprowadzone badania przed/po terapii:
 Ocena wpływu zmęczenia na życie codzienne
zgodnie ze skalą FSS
 Ocena równowagi z wykorzystaniem
platformy barorezystywnej Zebris
 Ocena siły mięśniowej kończyn górnych i
dolnych z wykorzystaniem urządzenia Biodex
System 4 Pro

5.  Pacjentka lat 47,
 postać SM pierwotnie postępująca,
 EDSS = 6,
 ostatni rzut i zdiagnozowanie SM w lipcu 2014

6. Subiektywna ocena przebiegu terapii:
- Pacjentka jest zadowolona z przebiegu terapii
- Pacjentka widzi poprawę po okresie terapii w obrębie:
 równowagi i koordynacji
 czynności manualnych w kończynach górnych
(uczesanie się w kucyk, zapinanie guzików, pisanie,
wiązanie sznurowadeł, przy jednocześnie lepszej
równowadze)
 poprawy dystrybucji obciążenia – wcześniej opieranie
się na kuli i obciążanie głównie prawej strony ciała
 oddychania
 potrafi przejść bez wspomagania 15 kroków
 potrzebuje mniej czasu na odpoczynek

7.  Współczynnik FSS (ogólnej męczliwości – im
niższy tym mniejszy wpływ zmęczenia na życie
codzienne, oceniany kwestionariuszem)
Przed terapią: 6
Po terapii: 5,66
 Poprawa równowagi
 Poprawa pracy mięśniowej lewej i prawej kd

8. Ocena prawej kończyny dolnej –test izokinetyczny stawu
kolanowego (zgięcie/wyprost)

9. Ocena lewej kończyny dolnej –test izokinetyczny stawu
kolanowego (zgięcie/wyprost)

10. Ocena prawej kończyny górnej –test izokinetyczny stawu
ramiennego – rotacja zewnętrzna/wewnętrzna

11. Ocena lewej kończyny górnej –test izokinetyczny stawu
ramiennego – rotacja zewnętrzna/wewnętrzna

12. Podsumowanie–izokinetyka kończyn dolnych i górnych
Zarówno w prawej, jak i lewej kończynie dolnej nastąpiła poprawa
siły kończyn dolnych. Najistotniejsze parametry, który pod tym
kątem warto przeanalizować to:
• Total Work – całkowita praca wykonana podczas wszystkich
powtórzeń w całym zakresie ruchu
• AVG Power – średnia moc kończyn, czyli ilość pracy wykonanej
przez kończynę podzielone przez czas ćwiczenia.
• Acceleration time - czas potrzebny do uzyskania przez
kończynę prędkości ćwiczenia (im mniejszy, tym szybciej
rekrutują się włókna mięśniowe)
• Deceleration time - czas wyhamowania kończyny pod koniec
ROM: im mniejszy, tym lepiej pacjent kontroluje wyhamowanie
kończyny poprzez pracę ekscentryczną.
Podobnie jest w kończynach górnych, z tym że ewidentna poprawa
następuje we wzorcu rotacji wewnętrznej, co jest spowodowane
używaniem kul podczas chodu na EKSO i większą rekrutację mięśni
pracujących w tym wzorcu ruchowy.

13.  Przed vs. Po – mniejszy obszar wychyleń (przy
oczach otwartych) – poprawa równowagi – test 30
sekund, wyrażony przez mniejszy obszar elipsy
pewności

14.  Podczas pierwszego pomiaru Pacjentka nie
była w stanie ustać z zamkniętymi oczami
 Podczas końcowego pomiaru ustała 15
sekund!

16.  Pacjent lat 40,
 postać SM wtórnie postępująca,
 EDSS = 6,5,
 ostatni rzut 2011,
 zdiagnozowanie choroby 1998

17.  Subiektywna ocena przebiegu terapii:
- Pacjent jest zadowolony z przebiegu terapii
- Pacjent widzi poprawę po okresie terapii:
 poprawa głównie obejmuje jakość chodu
 bardziej prawidłowe ruchy miednicy, biodra i kolana
podczas chodu
Współczynnik FSS
 Przed terapią: 7,33
 Po terapii: 6,33
 Poprawa równowagi
 Poprawa pracy mięśniowej lewej i prawej kd

18. Ocena prawej kończyny dolnej –test izokinetyczny stawu
kolanowego (zgięcie/wyprost)

19. Ocena lewej kończyny dolnej –test izokinetyczny stawu
kolanowego (zgięcie/wyprost)

20. Ocena prawej kończyny górnej –test izokinetyczny stawu
ramiennego – rotacja zewnętrzna/wewnętrzna

21. Ocena lewej kończyny górnej –test izokinetyczny stawu
ramiennego – rotacja zewnętrzna/wewnętrzna

22. Podsumowanie–izokinetyka kończyn dolnych i górnych
Zarówno w prawej, jak i lewej kończynie dolnej nastąpiła poprawa
siły kończyn dolnych. Najistotniejsze parametry, który pod tym
kątem warto przeanalizować to:
• Total Work – całkowita praca wykonana podczas wszystkich
powtórzeń w całym zakresie ruchu
• AVG Power – średnia moc kończyn, czyli ilość pracy wykonanej
przez kończynę podzielone przez czas ćwiczenia.
• Acceleration time - czas potrzebny do uzyskania przez
kończynę prędkości ćwiczenia (im mniejszy, tym szybciej
rekrutują się włókna mięśniowe)
• Deceleration time - czas wyhamowania kończyny pod koniec
ROM: im mniejszy, tym lepiej pacjent kontroluje wyhamowanie
kończyny poprzez pracę ekscentryczną.
Podobnie jest w kończynach górnych, z tym że ewidentna poprawa
następuje we wzorcu rotacji wewnętrznej, co jest spowodowane
używaniem kul podczas chodu na EKSO i większą rekrutację mięśni
pracujących w tym wzorcu ruchowy.

23.  Przed vs. Po – mniejszy obszar wychyleń
zarówno przy oczach otwartych i
zamkniętych- test 30 sekund (poniżej test -oczy
otwarte)

24. Elipsa pewności – obszar wychwiań COP – badanie OO
Elipsa pewności – obszar wychwiań COP – badanie OZ

26.  Pacjentka lat 50
 Postać SM wtórnie postępująca,
 EDSS = 6,5,
 Zdiagnozowanie choroby 1991

27.  Subiektywna ocena przebiegu terapii:
 - Pacjentka jest zadowolona z przebiegu terapii
 - Pacjentka widzi poprawę po okresie terapii:
 lepszy chód z chodzikiem, udaje się podnosić
nogi, a nie tylko je przesuwać
 łatwiej jest wykonać takie czynności jak
przewracanie z boku na bok
 poprawa siły mięśniowej
 wieczorami dłuższy okres wykonywania czynności
domowych bez zmęczenia

28. Współczynnik FSS
 Przed terapią: 2,77
 Po terapii: 2,77
 Poprawa równowagi
 Poprawa pracy mięśniowej lewej i prawej kd

29. Ocena prawej kończyny dolnej –test izokinetyczny stawu
kolanowego (zgięcie/wyprost)

30. Ocena lewej kończyny dolnej –test izokinetyczny stawu
kolanowego (zgięcie/wyprost)

31. Ocena prawej kończyny górnej –test izokinetyczny stawu
ramiennego – rotacja zewnętrzna/wewnętrzna

32. Ocena lewej kończyny górnej –test izokinetyczny stawu
ramiennego – rotacja zewnętrzna/wewnętrzna

33. Podsumowanie–izokinetyka kończyn dolnych i górnych
Zarówno w prawej, jak i lewej kończynie dolnej nastąpiła poprawa
siły kończyn dolnych. Najistotniejsze parametry, który pod tym
kątem warto przeanalizować to:
• Total Work – całkowita praca wykonana podczas wszystkich
powtórzeń w całym zakresie ruchu
• AVG Power – średnia moc kończyn, czyli ilość pracy wykonanej
przez kończynę podzielone przez czas ćwiczenia.
• Acceleration time - czas potrzebny do uzyskania przez
kończynę prędkości ćwiczenia (im mniejszy, tym szybciej
rekrutują się włókna mięśniowe)
• Deceleration time - czas wyhamowania kończyny pod koniec
ROM: im mniejszy, tym lepiej pacjent kontroluje wyhamowanie
kończyny poprzez pracę ekscentryczną.
Podobnie jest w kończynach górnych, z tym że ewidentna poprawa
następuje we wzorcu rotacji wewnętrznej, co jest spowodowane
używaniem kul podczas chodu na EKSO i większą rekrutację mięśni
pracujących w tym wzorcu ruchowy.

34.  Przed vs. Po – mniejszy obszar wychyleń przy
oczach otwartych - test 30 sekund

36.  Po 4 tygodniowym okresie rehabilitacji z
wykorzystaniem EKSO GT nastąpiła poprawa u
pacjentów ze Stwardnieniem Rozsianym w obrębie
pracy mięśni kończyn dolnych i górnych
 Poprawie uległa równowaga (zmniejszenie obszaru
elipsy pewności)
 U 2/3 pacjentów zmniejszył się wskaźnik wpływu
zmęczenia na życie codzienne FSS
 U wszystkich nastąpiła subiektywna poprawa w obrębie
różnych czynności życia codziennego i jakości chodu
 U powyższych pacjentów zaleca się kontynuację
treningu z wykorzystaniem EKSO GT

37.  Wszelkie urazy i choroby neurologiczne które
utrudniają bądź uniemożliwiają samodzielny
chód
 Urazy czaszkowo-mózgowe
 Urazy rdzenia kręgowego
 Udary
 Mózgowe Porażenie Dziecięce

38.  Redukcja spastyczności
 Psychologiczne korzyści
 Redukcja stanów zapalnych
 Skrócenie czasu hospitalizacji i rehabilitacji
 Zmniejszenie bólu neuropatycznego
 Usprawnienie krążenia
 Poprawa funkcji jelit i pęcherza
 Poprawa zdrowia i samopoczucia

39. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ