ส่งงานนำเสนอ เรื่องนิเทศภายในโรงเรียน วันศุกร์ที่ 23 สิงหาคม 2556
- 4. การนิเทศการศึกษา
หน้าที่ 4บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
ความจาเป็นในการนิเทศการศึกษา
1) สภาพสังคมเปลี่ยนการศึกษาจาเป็นต้องเปลี่ยนแปลงให้สอดคล้องกับการ
เปลี่ยนแปลง
2) ความรู้ในสาขาวิชาต่าง ๆ เพิ่มขึ้นโดยไม่หยุดยั้งแม้แนวคิดในเรื่องการจัด
กระบวนการ
3) การแก้ไขปัญหาและอุปสรรคต่างๆ เพื่อให้การจัดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาขึ้น
4) ครูก็จะต้องปรับปรุงฝึกฝนตนเองอยู่เสมอ
5) ช่วยเหลือครูในการเตรียมการจัดกิจกรรม
6) ครูเป็นบุคคลที่ทันสมัยอยู่เสมอ
- 5. การนิเทศภายในสถานศึกษา หมายถึง กระบวนการพัฒนาบุคลากรใน
สถานศึกษา หรือโรงเรียน โดยผู้บริหารและบุคลากรทุกคนในโรงเรียน
ร่วมมือกันโดยใช้เทคนิควิธีการและกิจกรรมการนิเทศแบบต่าง ๆ เพื่อพัฒนา
บุคลากรให้มีความรู้ความสามารถเต็มตามศักยภาพของแต่ละบุคคล มีการ
ประสานสัมพันธ์และเสริมสร้างขวัญกาลังใจ
โดยมีเป้ าหมายร่วมกัน คือ คุณภาพของคน คุณภาพของงาน คุณภาพการ
จัดการศึกษาของโรงเรียนและคุณภาพของนักเรียน
การนิเทศภายในสถานศึกษา
หน้าที่ 5บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
- 6. จุดมุ่งหมำยของกำรนิเทศภำยในสถำนศึกษำ
หน้าที่ 6บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การนิเทศภายในสถานศึกษา
1) เพื่อช่วยเหลือครูให้เข้าใจเด็กดีขึ้น
2) เพื่อช่วยพัฒนาครูให้เกิดความรู้สึกว่าตนเป็นส่วนหนึ่งของหมู่คณะ
3) เพื่อช่วยครูในการจัดหาและเลือกสื่อวัสดุอุปกรณ์ที่จะนามาใช้ประกอบการเรียนการสอนเพื่อให้เกิด
ประสิทธิภาพต่อการสอน
4) เพื่อช่วยครูปรับปรุงการเรียนการสอนให้ดีขึ้น
5) เพื่อสร้างลักษณะการเป็นผู้นาให้แก่ครู โดยการนาเอาความรู้ความสามารถพิเศษและประสบการณ์
ของเขามาใช้ให้เป็นประโยชน์ สามารถแนะนาให้คาปรึกษาแก่ผู้บริหารได้
6) เพื่อช่วยให้ครูรู้จักการประเมินผลการเรียนของเด็กอย่างมีประสิทธิภาพ
7) เพื่อกระตุ้นให้ครูรู้จักการประเมินผลงานของตนเอง
8) เพื่อช่วยให้ครูมีความรู้สึกว่าได้รับผลสาเร็จ มีความอบอุ่นใจ ปลอดภัย และมีความเชื่อมั่นในตนเอง
9) เพื่อกระตุ้นให้ครูร่วมมือกันพัฒนาหลักสูตรหรือเพื่อปรับปรุงเนื้อหาของหลักสูตรให้เหมาะสมกับ
ท้องถิ่น
- 7. หน้าที่ 7บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
ความจาเป็นในการนิเทศ
ภายในสถานศึกษา
การนิเทศภายในสถานศึกษา
เพื่อปรับปรุงคุณภาพของการจัดการศึกษา
ปริมาณศึกษานิเทศก์ไม่เพียงพอ
บุคลากรในสถานศึกษามีความรู้ สามารถ
คุ้นเคย ใกล้ชิดปัญหามากที่สุด
บรรยากาศในการนิเทศมีความเป็นกันเอง
- 8. หน้าที่ 8บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การนิเทศภายในสถานศึกษา
หลักการนิเทศภายในสถานศึกษา
หลักการนิเทศภายในโรงเรียน
เป็นแนวปฏิบัติที่ผู้นิเทศต้องนาไปปฏิบัติขณะทาการนิเทศ
มีการบริหารงานอย่างเป็นระบบ ยึดหลักการ ทฤษฎี การมี
ส่วนร่วมในการทางาน เป็นการพัฒนาและส่งเสริมวิชาชีพ
ผู้สอนและที่สาคัญส่งเสริมการพัฒนาผู้เรียน
- 9. หน้าที่ 9บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การนิเทศภายในสถานศึกษา
รูปแบบการนิเทศภายในสถานศึกษา
กำรนิเทศในประเทศไทยมีกำรพัฒนำรูปแบบกำรนิเทศของตนเองขึ้นมำเพื่อให้
เหมำะสมกับสภำพสังคมของไทย ซึ่งมีรูปแบบหลำยรูปแบบดังต่อไปนี้
1. การนิเทศการสอนแบบคู่สัญญา
(Buddy Supervision)
เปิดโอกาสให้ครู 2 คน ได้ดึงเอาศักยภาพทางการสอนที่มีอยู่ในตัวของ
แต่ละคนออกมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน โดยเริ่มต้นจากการจับคู่สัญญา
เพื่อสร้างมิตรสัมพันธ์อันดีต่อกัน สู่กิจสัมพันธ์หรือความสาเร็จในการ
จัดกระบวนการเรียน
- 10. หน้าที่ 10บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การนิเทศภายในสถานศึกษา
2. การนิเทศการสอนแบบกัลยาณมิตร
เป็นการชี้แนะและช่วยเหลือด้านการเรียนการสอนในกลุ่มเพื่อนครูด้วยกัน มีหลักการ
นิเทศที่เน้นประเด็นสาคัญ 4 ประการคือ
1.การสร้างศรัทธา ผู้นิเทศจะต้องสร้างศรัทธา เพื่อให้เพื่อนครูยอมรับและเกิดความ
สนใจที่จะใฝ่ รู้ ใฝ่ ปรับปรุงการจัดกระบวนการเรียนรู้
2.การสาธิตรูปแบบการสอน ผู้ให้การนิเทศแสดงให้เป็นที่ประจักษ์ชัดว่า การสอนที่
เน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ
3.การร่วมคิดแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ผู้นิเทศและผู้รับการนิเทศ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ในการ
จัดกระบวนการเรียนรู้ ซึ่งกันและกัน
4.การติดตามประเมินผลตลอดกระบวนการ ไม่เน้นประมาณงานแต่เน้นคุณภาพ
ให้ใจ ร่วมใจ ตั้งใจ เปิดใจ
- 11. หน้าที่ 11บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การนิเทศภายในสถานศึกษา
3. การนิเทศแบบร่วมพัฒนา
(Cooperative Development Supervision)
เป็นปฏิสัมพันธ์ทางการนิเทศระหว่างผู้บริหารสถานศึกษา ศึกษานิเทศก์และครูผู้สอน ใน
กระบวนการนิเทศการศึกษาที่มุ่งแก้ปัญหาและพัฒนาการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบ โดยใช้
เทคนิคการนิเทศการสอนเป็นปัจจัยหลัก บนพื้นฐานของสัมพันธ์ภาพแห่งการร่วมคิด ร่วมทา พึง
พา ช่วยเหลือ ยอมรับซึ่งกันและกัน ให้เกียรติและจริงใจต่อกันระหว่างผู้นิเทศ ผู้สอนและคู่สัญญา
เพื่อร่วมกันพัฒนาทักษะวิชาชีพ อันจะส่งผลโดยตรงต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษา การนิเทศ
แบบนี้มุ่งแก้ปัญหา และพัฒนาการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบ เพื่อยกระดับคุณภาพการเรียนของ
ผู้เรียนของผู้เรียน โดยการปรับปรุงการปฏิบัติงานของผู้สอนให้เกิดประสิทธิภาพสูงขึ้น
- 12. หน้าที่ 12บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การนิเทศภายในสถานศึกษา
4. การนิเทศแบบสอนงาน(Coaching)
เป็นการนิเทศที่เน้นการพัฒนาผลการปฏิบัติงาน( Individual Performance) และพัฒนา
ศักยภาพ (Potential) ของครู โดยมีการปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอน
เป็นการสื่อสารแบบสองทาง( Two way Communication) ทาให้ผู้บริหารสถานศึกษา และครู
ผู้ทาการสอนได้ร่วมกันแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
การนิเทศแบบนี้จะก่อให้เกิดความสัมพันธ์อันดีระหว่างผู้สอนงาน(Coach) และผู้ถูกสอนงาน
(Coached) โดยเป็นความพร้อมของทั้งผู้สอนงานและผู้ถูกสอนงานร่วมกัน เพื่อเสริมสร้างและ
พัฒนาครูให้มีความรู้(Knowledge) ทักษะ (Skills) และคุณลักษณะเฉพาะตัว (Personal
Attributes) ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้ประสบผลสาเร็จตามเป้ าหมายที่กาหนดไว้ (Result
Oriented) โดยจะต้องมีการตกลงยอมรับร่วมกัน(Collaborative) ระหว่างผู้นิเทศและครูผู้ได้รับ
การนิเทศ โดยการนิเทศการสอนงานจะมุ่งเน้นไปที่การพัฒนาผลการปฏิบัติงานของครุผู้สอน
เป็นสาคัญ (Individual Performance)
- 13. หน้าที่ 13บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การนิเทศภายในสถานศึกษา
วิธีดำเนินกำรจัดกำรนิเทศภำยในสถำนศึกษำ
ขั้นที่ 1 การวางแผนการนิเทศ
ขั้นที่ 2 การให้ความรู้ก่อนดาเนินการนิเทศ
ขั้นที่ 3 การดาเนินการปฏิบัติงานนิเทศ
ขั้นที่ 4 การสร้างเสริมกาลังใจแก่ผู้ปฏิบัติงานนิเทศ
ขั้นที่ 5 การประเมินผลการนิเทศ
- 14. หน้าที่ 14บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การนิเทศภายในสถานศึกษา
บทบำทหน้ำที่ของบุคลำกรที่เกี่ยวข้องกับ
กำรนิเทศภำยในสถำนศึกษำ
บทบาทของผู้บริหารฝ่ายบริหารกับการนิเทศภายใน
บทบาทผู้นิเทศหรือหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ กับการนิเทศภายใน
บทบาทของครูผู้สอนหรือผู้รับการนิเทศภายใน
- 15. หน้าที่ 15บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การสร้างเสริมกาลังใจแก่ผู้ปฏิบัติงานนิเทศมีข้อเสนอแนะ ดังนี้
(1) ผู้มีบทบาทในการสร้างเสริมกาลังใจก็คือ ผู้นิเทศซึ่งจะทาการสร้างเสริมกาลังใจแก่ผู้รับ
การนิเทศ และอีกผู้หนึ่งที่มีความสาคัญมากก็คือผู้บริหารซึ่งจะต้องสร้างเสริมกาลังใจแก่
ผู้ปฏิบัติงานนิเทศทั้งหมด คือทั้งผู้ให้การนิเทศและผู้รับการนิเทศ
(2) ใช้หลักมนุษย์สัมพันธ์สร้างความคุ้นเคยเป็นกันเองและวางตัวอยู่ในฐานะผู้ร่วมงานไม่ใช่
ฐานะผู้บังคับบัญชา
(3) ผู้บริหารสถานศึกษาสามารถทาโดยการให้ความสนใจและสนับสนุนการปฏิบัติงาน และ
เข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ ในการนิเทศเท่าที่สามารถจะทาได้
(4) ผู้บริหารจะต้องระวังในการทานุบารุงขวัญของผู้ปฏิบัติงานทั้งผู้ให้การนิเทศและผู้รับการ
นิเทศ เมื่อสร้างขวัญและกาลังใจในการนิเทศขึ้นแล้วก็ไม่ควรทาลายขวัญ สิ่งสาคัญที่เป็นตัว
ทาลายขวัญของผู้บริหารพึงระมัดระวังอย่างยิ่งก็คือ “มาตรการการให้ความดีความชอบเป็น
กรณีพิเศษ”
การนิเทศภายในสถานศึกษา
กำรสร้ำงเสริมกำลังใจแก่ผู้ปฏิบัติงำนนิเทศ
- 16. หน้าที่ 16บริหารการศึกษา รุ่นที่ 2 วิทยาลัยราชพฤกษ์
การนิเทศภายในสถานศึกษา
การนิเทศภายในสถานศึกษา เป็นงานที่ช่วยพัฒนาครูอาจารย์ในด้านวิชาการ ใน
ด้านการเรียนการสอน เพื่อให้เป็นไปตามจุดมุ่งหมายของการศึกษา เพื่อจะใช้ประโยชน์สูงสุด
จากทรัพยากร บุคลากรภายในสถานศึกษา รวมทั้งการสร้างความร่วมมือและการแก้ไขปัญหา
การทางานร่วมกัน บุคลากรภายในสถานศึกษาที่สามารถนิเทศได้นอกจากผู้บริหารแล้ว คือ ครู
อาจารย์ที่มีประสบการณ์ความรู้ความชานาญก็สามารถทาหน้าที่นิเทศได้ รวมทั้งการเชิญ
วิทยากรจากภายนอกมาร่วมโครงการ เทคนิควิธีนิเทศนั้นสามารถใช้ได้หลายรูปแล้วซึ่งขึ้นอยู่
กับจุดมุ่งหมาย จานวนผู้รับการนิเทศ เวลาและทรัพยากรอื่นๆ ในการจัดทาโครงการนิเทศนั้น
ควรจะได้ศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการในการนิเทศ จัดทาแผนการนิเทศ แล้ว
จึงนาแผนไปสู่การปฏิบัติตามจุดมุ่งหมายที่วางไว้ ควรมีการประเมินผลการนิเทศเพื่อนาไป
ปรับปรุง และพัฒนาการเรียนการสอน
สรุป