Chapter13ผลกระทบ4G

1.
ผลกระทบของเทคโนโลยี 4G
ในบทความนี้ผมขอเสนอผลการศึกษาของสำนักงาน กสทช. โดยคณะเศรษฐศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งจะพูดถึงผลกระทบของเทคโนโลยี 4G LTE ซึ่งแบ่งผลกระทบออกมาใน
หลายภาคส่วน
เทคโนโลยี 4G LTE (Long Term Evolution) เป็นเทคโนโลยีสื่อสารไร้สายผ่านอุปกรณ์
สื่อสารเคลื่อนที่ในยุคที่ 4 (4th Generation Mobile Communications) ซึ่งตามมาตรฐาน IMT-
Advanced ของ Telecommunication Union-Radio Communications Sector (ITU-R) จะต้องรับ
ส่งข้อมูลได้ที่ระดับ 1Gbps แต่เนื่องจากเทคโนโลยีปัจจุบัน ยังไม่สามารถทำได้ การให้บริการระบบ
4G ในปัจจุบันจึงให้บริการที่ความเร็วในการดาวน์โหลดสูงสุดที่ 100 Mbps และอัพโหลดที่ระดับ
ความเร็ว 50 Mbps เป็นหลัก ผู้ให้บริการส่วนใหญ่จะยังคงให้บริการ 4G ควบคู่กับ 3G โดยจะ ให้
บริการ 3G ในพื้นที่ส่วนใหญ่ (Mass Coverage Area) และให้บริการ 4G ในพื้นที่เฉพาะ (Specific
Area) ด้วยชีวิตประจำวันของมนุษย์ที่เกี่ยวข้องกับการใช้งานเครือข่ายออนไลน์เพิ่มมากข้ึนเรื่อยๆ
ระบบ 4G จะทำให้โลกเชื่อมต่อกันได้เต็มรูปแบบมากข้ึน โดยมีอุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่ที่อำนวยความ
สะดวกและกลายเป็นส่วนหน่ึงของชีวิตประจำวันซึ่งขาดไม่ได้ผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงเครือข่ายสังคม
ออนไลน์การบันเทิงและข้อมูลต่างๆได้สะดวกและรวดเร็วข้ึน
นอกจากน้ีเทคโนโลยี 4G ยังก่อให้เกิดผลกระทบทางอ้อมอีกหลายประการ โดยเฉพาะในด้าน
การเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานหรือประกอบธุรกิจที่ต้องอาศัยการติดต่อสื่อสารผ่านอีเมลล์ เอกสาร
ออนไลน์ หรือเครือข่ายสังคมออนไลน์ต่างๆ ระบบ 4G ทำให้ใช้งานสิ่งเหล่าน้ีได้รวดเร็วข้ึนและมีแอพ
พลิเคชั่นที่อำนวยความสะดวกในการทำงานมากข้ึน ที่สําคัญ ผู้ใช้สามารถทำงานทางไกล (remote
TELECOM REPORT 1
โดย พันเอกเศรษฐพงค์ มะลิสุวรรณ
รองประธานกรรมการกิจการกระจายเสียงกิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ
และประธานกรรมการกิจการโทรคมนาคม
วันศุกร์ที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2558
TELECOM REPORT

2. working) และใช้ ประโยชน์จากระบบฐานข้อมูลแบบ Cloud ผ่านอุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่ได้อย่างมี
ประสิทธิภาพและเต็มรูปแบบ ทําให้สามารถประหยัดต้นทุน เวลา และแรงงานในการทํางานได้มากยิ่ง
ข้ึน
การมีระบบ 4G จะทําให้
• เกิดการพัฒนาแอพพลิเคชั่นสําหรับใช้งานนอกบ้านหรือที่ทำงานผ่านอุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่มาก
ข้ึน และทำให้การใช้งานแอพพลิเคชั่นที่มีอยู่เดิมมีประสิทธิภาพและรวดเร็วยิ่งข้ึน เช่น แอพพลิเคชัน
telemedicine ระบบตรวจสอบควบคุมทางไกล (remote monitoring) การใช้งาน desktop จำลอง
เคลื่อนที่ได้อย่างเต็มรูปแบบ (fully-mobile virtual desktops) และการประชุม ทางไกลผ่าน high-
definition mobile videoconferencing
• สามารถรับส่งหรือแชร์ข้อมูลแบบ real-time สําหรับไฟล์ที่มีขนาดใหญ่และสามารถเล่นไฟล์
มัลติมีเดียบนอุปกรณ์สื่อสารได้โดยไม่ต้องมีการดาวน์โหลดจากอินเทอร์เน็ตจนครบไฟล์
(streaming) ได้รวดเร็วมากข้ึนและได้อย่างต่อเนื่องไม่เกิดการติดขัด
• สามารถส่งข้อมูลประเภท time-sensitive data ได้อย่างทันที (near-immediate) เช่น การซื้อขาย
หรือการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้รายอื่นแบบ real-time
หากเทียบกับ Wi-Fi ซึ่งมีความเร็วเทียบเคียงกับ 4G การใช้อินเทอร์เน็ตผ่านระบบ 4G ทําให้
• สามารถใช้แอพพลิเคชั่นซึ่งต้องใช้ผ่านอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงได้อย่างเต็มรูปแบบระหว่างเดินทาง
เคลื่อนที่ - มีความสะดวกสบายมากข้ึน เพราะสามารถเชื่อมต่อกับเครือข่ายเคลื่อนที่ได้
• เกิดความปลอดภัยเนื่องจากไม่มีความจำเป็นต้องเชื่อมต่อกับเครือข่ายอินเทอร์เน็ตสาธารณะอื่นๆ
• Bandwidth ที่สูงของ LTE ทำให้สามารถรองรับการจัดตั้งหรือ set-up ที่ทำงานชั่วคราว
(temporary workplaces) ข้ึนได้อย่างรวดเร็ว เพื่อเป็นทางเลือกหรือ back-up การเชื่อมต่อแบบ
ประจําที่หรือ fixed broadband
ผลกระทบหลักของเทคโนโลยี 4G สามารถแบ่งได้ดังนี้
1. ผลกระทบของเทคโนโลยี 4G ต่อการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจในแต่ละภาคอุตสาหกรรม
เทคโนโลยี 4G น้ีเพิ่มความจุและความเร็วของอินเทอร์เน็ตผ่านทางโครงข่ายโทรศัพท์
เคลื่อนที่ส่งผลให้การส่งผ่านข้อมูลง่ายข้ึนและเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตและการให้บริการซึ่งเป็น
ประโยชน์ต่อประสิทธิภาพการผลิตในหลายภาคอุตสาหกรรมในขนาดที่แตกต่างกันนอกจากน้ีการ
พัฒนาระบบอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงผ่านทางโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ก็ส่งผลใหเ้กิดการ
เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมผู้บริโภคในหลายมิติการเปลี่ยนแปลงเหล่าน้ีก่อให้เกิดการเปลี่ยนโครงสร้าง
การเจริญเติบโตของแต่ละภาคอุตสาหกรรม ซึ่งส่งผลให้ GDP ของประเทศเพิ่มสูงขึ้น
TELECOM REPORT 2

3. การวิเคราะห์ตัวเลขผลกระทบของเทคโนโล 4G ต้องคํานึงถึงปัจจัยทางพฤติกรรมผู้บริโภค
ด้วย การพัฒนาเทคโนโลยีระบบอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงผ่านทางโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ไปข้าง
หน้ามีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนพฤติกรรมผู้บริโภค สินค้าและบริการบางประเภทมีความต้องการเพิ่มข้ึน
และสินค้าและบริการบางประเภทที่ไม่ทันต่อเทคโนโลยีอาจจะถูกทดแทน ดังนั้นเทคโนโลยีที่พัฒนา
ข้ึนอาจมีผลกระทบเชิงลบต่อบางภาคอุตสาหกรรมได้
2. การประเมินผลกระทบทางด้านการบันเทิง
ปัญหาของการใช้งานอินเทอร์เน็ตผ่านโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ระบบ 3G ที่พบมากมัก
เกี่ยวข้อง กับความเร็วในการส่งผ่านข้อมูลที่ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการ เช่น การดูคลิปวิดีโอผ่าน
โทรศัพท์เคลื่อนที่มักจะติดขัดหรือกระตุก มีความไม่ต่อเนื่อง โดยเฉพาะหากดูวิดีโอที่ความละเอียดสูง
เมื่อ เปรียบเทียบกับเทคโนโลยีในยุคก่อนหน้าประโยชน์ที่เห็นได้ชัดเจนของระบบ 4G คือความเร็วใน
การรับส่งข้อมูลที่มากข้ึนมากเนื่องจากมี bandwidth ที่กว้างข้ึน ระบบ 4G ยังช่วยลดความล่าช้าใน
การส่งข้อมูลโดยรวม (latency ตํ่าลง) การรับส่งไฟล์ที่มีขนาดใหญ่ และคลิปวิดีโอ รวมทั้งการ
streaming วิดีโอ หนังและเพลงออนไลน์สามารถทำ ได้สะดวกรวดเร็วข้ึน ผู้ใช้งานจึงสามารถรับชม
โทรทัศน์ออนไลน์ ชมการถ่ายทอดสด รายการต่างๆ หรือการแข่งขันกีฬา รวมทั้งสามารถดูหนังฟัง
เพลงที่มีความละเอียดของภาพที่สูงมากได้อย่างไหลลื่น ในระหว่างการเดินทางบนยานพาหนะ
TELECOM REPORT 3

4.
3. ผลกระทบของเทคโนโลยี 4G ที่มีต่ออุตสาหกรรมโฆษณา
จากประโยชน์ของระบบ 4G ข้างต้น ทําให้รูปแบบหรือพฤติกรรมการใช้งานของผู้ใช้เปลี่ยน
ไปจากเดิม ไม่ว่าจะเป็นการบริโภคเน้ือหาหรือการซื้อขายโฆษณาสินค้าในลักษณะที่ต่างไปจากเดิม
โดย 4G จะทำให้การโฆษณาเปลี่ยนไป โดยใช้โฆษณาผ่านทางสื่อออนไลน์มากขึ้น
4. ผลกระทบของเทคโนโลยี 4G ต่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์บนโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่
(m-Commerce)
การทำธุรกรรมต่างๆ เริ่มมีการเปลี่ยนแปลง ทั้งธุรกรรมทางการเงินที่เริ่มเปลี่ยนแปลงจากการ
ทำธุรกรรมทางการเงินผ่านสาขามาเป็นผ่านทางโทรศัพท์เคลื่อนที่รวมถึงพฤติกรรมการซื้อสินค้าของผู้
บริโภคที่เริ่มเปลี่ยนแปลงจากการซื้อสินค้าที่ร้านค้ามาเป็นการซื้อสินค้าผ่านอุปกรณ์เคลื่อนที่เพิ่มข้ึน
การพัฒนาเทคโนโลยีของโทรศัพท์เคลื่อนที่เป็นปัจจัยหลักที่สนับสนุนให้การซื้อขายสินค้าในรูปแบบ
พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศต่างๆ เจริญเติบโต ซึ่งจากการรวบรวมข้อมูลขนาดตลาด M-
Commerce เทียบกับ ตลาด E-Commerce ทำให้เห็นถึงสัดส่วนในการซื้อขาย สินค้าผ่านทาง
อุปกรณ์เคลื่อนที่มีการเติบโตเป็นอย่างมาก
TELECOM REPORT 4

5. 5.) ผลกระทบต่อการให้บริการออนไลน์ของภาครัฐ (e-Government)
หน่วยงานภาครัฐหลายๆหน่วยงานเริ่มมีการให้บริการออนไลน์แก่ประชาชนเพิ่มมากขึ้น ซึ่ง
เป็นการช่วยประหยัดเวลาในการติดต่อประสานงานด้านเอกสารที่เคยใช้เวลามากสามารถทำผ่าน
ระบบออนไลน์ได้ ซึ่งเป็นการประหยัดเวลาอย่างมาก
6.) ผลกระทบของเทคโนโลยี 4G ต่อเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (Creative economy)
คุณภาพของโครงข่ายอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงมีความสําคัญอย่างยิ่งต่อการเพิ่มมูลค่า
เศรษฐกิจ สร้างสรรค์ความเร็วของอินเทอร์เน็ตที่เพิ่มจากการเปลี่ยนผ่านจาก 3G เป็ น 4G มีส่วนช่วย
เสริมสร้างนิเวศน์ ที่เอื้อต่อการสร้างสรรค์ (Creative ecosystem) ทั้งในระดับชาติและองค์กรการ
ประยุกต์ใช้อินเทอร์เน็ต ความเร็วสูงทั้งในด้านการสื่อสารกับลูกค้าและห่วงโซ่คุณค่า (Value chain)
การสืบค้นข้อมูล การวิจัยตลาด ออนไลน์หรือการทำธุรกรรมต่างๆ เหล่าน้ีช่วยให้พนักงานในองค์กรมี
เวลาคิดงานสร้างสรรค์มากข้ึนด้วย การประหยัดเวลาที่ใช้ไปกับงานประจำช่วยให้องค์กรเข้าถึงข้อมูล
ข่าวสารที่จำเป็นต่อการสร้างสรรค์มากข้ึน ทั้งจากข้อมูลข่าวสารที่ไหลเวียนภายในห่วงโซ่คุณค่าได้
อย่างสะดวกข้ึน และสามารถปฏิสัมพันธ์กับผู้บริโภคอย่างใกล้ชิด
7.) ผลกระทบของเทคโนโลยี 4G ต่อการศึกษา
เทคโนโลยี 4G ทำให้เกิดการเข้าถึงความรู้ได้ทั่วโลกอย่างก้าวกระโดด ซึ่งสามารถทำการ
ศึกษาทางไกลผ่านทางอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงที่ถ่ายทอดผ่านทางดาวเทียม สามารถเปิด
conference class ที่ไหนก็ได้ในโลก ซึ่งอาจารย์และนักเรียนสามารถ share multimedia files
ประกอบการเรียนการสอนได้อย่างรวดเร็ว
TELECOM REPORT 5

6. 8.) ผลกระทบของเทคโนโลยี 4G ที่มีต่อการสาธารณสุข
เทคโนโลยี 4G ช่วยในการดูแลผู้ป่วยในพื้นที่ห่างไกล (remote care) มีส่วนช่วยในการลด
ต้นทุนด้านการสาธารสุขลง และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาโรคเรื้อรังต่างๆ ผ่านการติดตาม
ทางไกล และอุปกรณ์โทรศัพท์เคลื่อนที ซึ่งผู้ป่วยไม่จำเป็นต้องไปพบแพทย์บ่อยนัก
สําหรับการเตือนเรื่องการใช้ยาของผู้ป่วยจะได้รับการแจ้งเตือนส่วนบุคคลผ่านทางอีเมล์ หรือทาง
instant message
TELECOM REPORT 6

7. แหล่งอ้างอิง
Deloitte Consulting LLP, The impact of 4G technology on commercial interactions, economic
growth, and US competitiveness (Deloitte, London), 2011
McKinsey & Company, WilkofskyGruen Association, The Global Media Trends Report 2013-14
http://eandt.theiet.org/magazine/2013/04/getting-a-purchase-on-ar.cfm
Huffingtonpost.com
สถาบัน MIT ประเทศสหรัฐอเมริกาจาก
http://ocw.mit.edu/about/site-statistics/monthly-reports/
การศึกษาของคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เชียงใหม่ 2557
TELECOM REPORT 7