SlideShare a Scribd company logo
1 of 6
Նուկլեինաթթու
Մերի Մարկոսյան
Հետազոտման պատմություն
1847 թվականին ցլի մկաննեերի հանուկից
անջատվել է մի նյութ, որը ստացել է «ինոզինային
թթու» անվանումը։ Այն դարձավ առաջին
հետազոտված նուկլեինաթթուն։ Հետագա
տասնամյակների ընթացքում որոշվեցին նրա
քիմիական կառուցվածքի մանրամասները։ 1868
թվականին շվեյցարացի քիմիկոս Ֆրիդրիխ Միշերը
որոշ կենսաբանական նյութերի
ուսումնասիրության ժամանակ հայտնաբերել է մինչ
այդ անհայտ մի նյութ։ Այն պարունակում էր ֆոսֆոր
և ուներ վառ արտահայտված թթվային
հատկություններ։ Այդ նյութը անվանվեց
«նուկլեին»։
Ֆիզիկական հատկություններ
Նուկլեինաթթուները լավ լուծվում են ջրում,
բայց գրեթե անլուծելի են օրգանական
լուծիչներում։ Շատ զգայուն են
ջերմաստիճանի և թթվայնութայն
փոփոխությունների նկատմամբ։ Բնական
աղբյուրներից անջատված բարձր մոլեկուլային
զանգվածով ԴՆԹ–ները մեխանիկական
ուժերի ազդեցության դեպքում կարող են
ֆրագմենտավորվել։ Նաև նրանք
ֆրագմենտավորվում են «նուկլեազ» կոչվող
ֆերմենտների միջոցով։
Կառուցվածք
Նուկլեինաթթուների պոլիմեր
մոլեկուլները կոչվում են
պոլինուկլեոտիդներ։ Նուկլեոտիդները
միմյանց են միանում ֆոսֆոդիեթերային
կապի միջոցով։ Քանի որ
նուկլեոտիդներում գոյություն ունեն
միայն 2 տեսակի շաքարային օղակներ`
ռիբոզան ու դեզօքսիռիբոզան, ապա
գոյություն ունեն միայն 2 տեսակի
նուկլեինաթթուներ` ԴՆԹ–ն և ՌՆԹ–ն։
ԴՆԹ և ՌՆԹ
 ԴՆԹ. Շաքարային օղակը դեզօքսիռիբոզն է,
ազոտական հիմքերը` գուանինը (G), ցիտոզինը
(C), ադենինը (A) և թիմինը (T)։ ԴՆԹ–ն կազմված է
2 հակազուգահեռ նուկլեոտիդային շղթաներից։
 ՌՆԹ. Շաքարային օղակը ռիբոզն է, ազոտական
հիմքերը` գուանինը (G), ցիտոզինը (C), ադենինը
(A) և ուրացիլը (U)։ Ռիբոզայի
առանձնահատկությունների շնորհիվ ՌՆԹ–ն
հաճախ ունի տարբեր երկրորդային և երրորդային
կառուցվածքներ, առաջացնելով կոմպլեմենտար
տեղամասեր շղթայի տարբեր հատվածների միջև։

More Related Content

More from Meri Markosyan

Գեղարդավանք
ԳեղարդավանքԳեղարդավանք
ԳեղարդավանքMeri Markosyan
 
Անդրանիկ Օզանյան
Անդրանիկ ՕզանյանԱնդրանիկ Օզանյան
Անդրանիկ ՕզանյանMeri Markosyan
 
Գրիգոր Լուսավորիչ
Գրիգոր ԼուսավորիչԳրիգոր Լուսավորիչ
Գրիգոր ԼուսավորիչMeri Markosyan
 
Традиционная кухня Эфиопии
Традиционная кухня  ЭфиопииТрадиционная кухня  Эфиопии
Традиционная кухня ЭфиопииMeri Markosyan
 
Памятник литературному герою 
Памятник литературному герою Памятник литературному герою 
Памятник литературному герою Meri Markosyan
 
браконьерство в армении
браконьерство в армениибраконьерство в армении
браконьерство в арменииMeri Markosyan
 
Մագնիսական դաշտի ազդեցությունը հոսանքի շրջանակի վրա
Մագնիսական դաշտի ազդեցությունը հոսանքի շրջանակի վրաՄագնիսական դաշտի ազդեցությունը հոսանքի շրջանակի վրա
Մագնիսական դաշտի ազդեցությունը հոսանքի շրջանակի վրաMeri Markosyan
 
էլեկտրամագնիսական երևույթներ
էլեկտրամագնիսական երևույթներէլեկտրամագնիսական երևույթներ
էլեկտրամագնիսական երևույթներMeri Markosyan
 
Ուխտագնացություն
ՈւխտագնացությունՈւխտագնացություն
ՈւխտագնացությունMeri Markosyan
 
Հարավային Եվրոպայի տեսարժան վայրերը
Հարավային Եվրոպայի տեսարժան վայրերըՀարավային Եվրոպայի տեսարժան վայրերը
Հարավային Եվրոպայի տեսարժան վայրերըMeri Markosyan
 
Մխիթար Սեբաստացի
Մխիթար ՍեբաստացիՄխիթար Սեբաստացի
Մխիթար ՍեբաստացիMeri Markosyan
 
Անգլիացիների մասին
Անգլիացիների մասինԱնգլիացիների մասին
Անգլիացիների մասինMeri Markosyan
 

More from Meri Markosyan (20)

Գեղարդավանք
ԳեղարդավանքԳեղարդավանք
Գեղարդավանք
 
Անդրանիկ Օզանյան
Անդրանիկ ՕզանյանԱնդրանիկ Օզանյան
Անդրանիկ Օզանյան
 
Գրիգոր Լուսավորիչ
Գրիգոր ԼուսավորիչԳրիգոր Լուսավորիչ
Գրիգոր Լուսավորիչ
 
Արտավազդ Բ
Արտավազդ ԲԱրտավազդ Բ
Արտավազդ Բ
 
Традиционная кухня Эфиопии
Традиционная кухня  ЭфиопииТрадиционная кухня  Эфиопии
Традиционная кухня Эфиопии
 
Памятник литературному герою 
Памятник литературному герою Памятник литературному герою 
Памятник литературному герою 
 
Ակնոցներ
ԱկնոցներԱկնոցներ
Ակնոցներ
 
браконьерство в армении
браконьерство в армениибраконьерство в армении
браконьерство в армении
 
Մագնիսական դաշտի ազդեցությունը հոսանքի շրջանակի վրա
Մագնիսական դաշտի ազդեցությունը հոսանքի շրջանակի վրաՄագնիսական դաշտի ազդեցությունը հոսանքի շրջանակի վրա
Մագնիսական դաշտի ազդեցությունը հոսանքի շրջանակի վրա
 
էլեկտրամագնիսական երևույթներ
էլեկտրամագնիսական երևույթներէլեկտրամագնիսական երևույթներ
էլեկտրամագնիսական երևույթներ
 
Кино
КиноКино
Кино
 
Ադրբեջան
ԱդրբեջանԱդրբեջան
Ադրբեջան
 
Ուխտագնացություն
ՈւխտագնացությունՈւխտագնացություն
Ուխտագնացություն
 
Սան Մարինո
Սան ՄարինոՍան Մարինո
Սան Մարինո
 
Հարավային Եվրոպայի տեսարժան վայրերը
Հարավային Եվրոպայի տեսարժան վայրերըՀարավային Եվրոպայի տեսարժան վայրերը
Հարավային Եվրոպայի տեսարժան վայրերը
 
Մխիթար Սեբաստացի
Մխիթար ՍեբաստացիՄխիթար Սեբաստացի
Մխիթար Սեբաստացի
 
Անգլիացիների մասին
Անգլիացիների մասինԱնգլիացիների մասին
Անգլիացիների մասին
 
Գերմանիա
ԳերմանիաԳերմանիա
Գերմանիա
 
Գերմանիա
ԳերմանիաԳերմանիա
Գերմանիա
 
zatik
zatikzatik
zatik
 

Recently uploaded

Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ ԹորոսյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ ԹորոսյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա ՇահինյանԱրևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա ՇահինյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն ՂևոնդյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն ՂևոնդյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանԱրիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանAshxenTadevosyan
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո ՄազմանյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո ՄազմանյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանԵվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանAshxenTadevosyan
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն ԳրիգորյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  ԼենաԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան ԼենաՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար ԳասպարյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար ԳասպարյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptxԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptxՀասմիկ Ղազարյան
 

Recently uploaded (10)

Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ ԹորոսյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արամ Թորոսյան
 
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա ՇահինյանԱրևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն ՂևոնդյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Վազգեն Ղևոնդյան
 
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանԱրիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Արիանա Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո ՄազմանյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Լեո Մազմանյան
 
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարանԵվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
Եվա Ավագյան Արևմտյան դպրոց-պարտեզ 1.1 դասարան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  ԼենաԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան Լենա
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար ԳասպարյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptxԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
 

Նուկլեինաթթու

  • 2. Հետազոտման պատմություն 1847 թվականին ցլի մկաննեերի հանուկից անջատվել է մի նյութ, որը ստացել է «ինոզինային թթու» անվանումը։ Այն դարձավ առաջին հետազոտված նուկլեինաթթուն։ Հետագա տասնամյակների ընթացքում որոշվեցին նրա քիմիական կառուցվածքի մանրամասները։ 1868 թվականին շվեյցարացի քիմիկոս Ֆրիդրիխ Միշերը որոշ կենսաբանական նյութերի ուսումնասիրության ժամանակ հայտնաբերել է մինչ այդ անհայտ մի նյութ։ Այն պարունակում էր ֆոսֆոր և ուներ վառ արտահայտված թթվային հատկություններ։ Այդ նյութը անվանվեց «նուկլեին»։
  • 3. Ֆիզիկական հատկություններ Նուկլեինաթթուները լավ լուծվում են ջրում, բայց գրեթե անլուծելի են օրգանական լուծիչներում։ Շատ զգայուն են ջերմաստիճանի և թթվայնութայն փոփոխությունների նկատմամբ։ Բնական աղբյուրներից անջատված բարձր մոլեկուլային զանգվածով ԴՆԹ–ները մեխանիկական ուժերի ազդեցության դեպքում կարող են ֆրագմենտավորվել։ Նաև նրանք ֆրագմենտավորվում են «նուկլեազ» կոչվող ֆերմենտների միջոցով։
  • 4. Կառուցվածք Նուկլեինաթթուների պոլիմեր մոլեկուլները կոչվում են պոլինուկլեոտիդներ։ Նուկլեոտիդները միմյանց են միանում ֆոսֆոդիեթերային կապի միջոցով։ Քանի որ նուկլեոտիդներում գոյություն ունեն միայն 2 տեսակի շաքարային օղակներ` ռիբոզան ու դեզօքսիռիբոզան, ապա գոյություն ունեն միայն 2 տեսակի նուկլեինաթթուներ` ԴՆԹ–ն և ՌՆԹ–ն։
  • 5.
  • 6. ԴՆԹ և ՌՆԹ  ԴՆԹ. Շաքարային օղակը դեզօքսիռիբոզն է, ազոտական հիմքերը` գուանինը (G), ցիտոզինը (C), ադենինը (A) և թիմինը (T)։ ԴՆԹ–ն կազմված է 2 հակազուգահեռ նուկլեոտիդային շղթաներից։  ՌՆԹ. Շաքարային օղակը ռիբոզն է, ազոտական հիմքերը` գուանինը (G), ցիտոզինը (C), ադենինը (A) և ուրացիլը (U)։ Ռիբոզայի առանձնահատկությունների շնորհիվ ՌՆԹ–ն հաճախ ունի տարբեր երկրորդային և երրորդային կառուցվածքներ, առաջացնելով կոմպլեմենտար տեղամասեր շղթայի տարբեր հատվածների միջև։