Dæmi um góðan stjórnandastíl, stíl sem ætti að vera tileinkaður enn frekar á Íslandi (eiginlega þveröfugur stíll við þann sem réði ríkjum hér í mörg ár)
1. 10 | úttekt ÞRIÐJUDAGUR 4. MARS 2008 ÞRIÐJUDAGUR 4. MARS 2008 úttekt | 11
Útkoman - Lowenstein, Roger, Buffett
Þar sem framkvæmdastjórar The Making of an American
1.50 Capitalist, Random House,
fyrirtækja undir væng Berks-
hire vita að langtímasjónarmið 1995
arðsemi eigin fjár er leiðarljós- 1.35 - Cunningham, Lawrence A.,
ið geta þeir, ásamt sínum starfs- The Essays of Warren Buf-
mönnum, tekið við forystuhlut- 1.20 fett: Lessons For Corporate,
Buffett leggur verki og skilin á milli fylgjenda Innra virði Swiss Re Hér kaupir Buffett
3% í Swiss Re
The Cunningham Group,
og leiðtoga verða óljós. 2001
áherslu á að Tryggingarfyrirtæki eru góð 1.05
- Welch, Jack & Byrne, John
dæmi. Það myndast nær und-
hann skiptir sér antekningarlaust þrýstingur á
forstjóra tryggingarfyrirtækja
0.90
A., Jack Straight From the
Gut, Warner Business Books,
2001
ekki ef daglegum að draga úr starfseminni þeg-
ar náttúruhamfarir og annars
0.75 - Blanchard, Ken & Muchnick,
2/23/07 3/23/07 4/23/07 5/23/07 6/23/07 7/23/7 8/23/07 9/23/07 10/23/07 11/23/07 12/23/07 1/23/08 2/21/08
rekstrarháttum konar tjón eiga sér stað. Nýleg
dæmi eru 9/11 og tíðir felli- 150000
Ken, the Leadership Pill: The
Missing Ingredient in Moti-
framkvæmdastjóra byljir í Bandaríkjunum. End-
urgreiðslur tryggingarfélaga
vating People Today, Free
Press, 2003
120000
sinna og hverjir aukast við slíkt sem dregur óhjá-
kvæmilega tímabundið úr hagn-
Gengi bréfa Berkshire Hathaway - Boddy, David, Managing
in Organizations, Prentice
þeir ráða til sín. aði þeirra. Hjá flestum trygging-
arfélögum með marga hluthafa,
90000 Hall, 2002
- Drucker, Peter, The Next
Þeir þurfa hins sem líta oftast þegar að á reyn-
ir til skemmri tíma, myndast
60000 Society, grein í The Econom-
þrýstingur að draga úr frekari ist, November 3rd-9th, 2001
vegar að hringja í gjöldum vegna slíkra aðstæðna. 30000 - Mintzberg, Henry, Rounding
Tryggingarfélög draga sig því Out the Manager’s Job. Folk-
Buffett strax með oft úr slíkri starfsemi einfald-
0 lore or Fact, Grein í Sloan
lega með því að hækka iðgjöldin 11/87 11/88 11/89 11/90 11/91 11/92 11/93 11/94 11/95 11/96 11/97 11/98 11/99 11/00 11/01 11/02 11/03 11/04 11/05 11/06 11/07 Management Review, Cam-
slæmar óvæntar nægilega mikið til að þau verði bridge, 1994
ekki samkeppnishæf. Forstjór-
fréttir.“ ar vita að lítið viðskiptavit er í ar tíma þeirra við óþarfa pólitík Heimildir sem Aðrar heimildir
- Bjugstad, Kent & Spotlight,
Comcast, A Fresh Look at
slíku en þeir eru stöðugt und- og áhyggjur um að reksturinn vísað er beint í: sem stuðist er við:
Followership: A Model for
ir smásjánni varðandi skamm- gangi ekki næganlega vel, eða - Ársskýrsla Berkshire Hat-
O’Loughlin, James, the Real Matching Followership and
tímahagnað og því er það hrein- jafnvel of vel (sem gerði fyr- haway, 2003
Warren Buffett: Managing Capi- Leadership Styles, Institute
Snilld Warren Buffett, hvort heldur er varðandi fjárfestingar eða stjórnun hefur hefur fært honum öruggan sess meðal ríkustu manna heims. lega ekki áhættunnar virði að irtækið eftirsóknarvert).
tal, Leading People, Nicholas - http://www.berkshirehat- of Behavioral and Applied
sigla á móti almenningsálitinu. Með því að skapa þetta traust
Brealey Publishing, 2004, bls. 1 haway.com/2003ar/2003ar.pdf Management, 2006
Á slíkum tímabilum fjölga og veita stjórnendum og þeirra
Warren Buffett
tryggingarfélög í eigu Berks- starfsmönnum tækifæri til að
hire veittum tryggingum. Ið- nálgast topp Maslow píramíd-
gjöldin verða há því fá fyrirtæki ans fær stjórnandinn (ekki leið-
eru viljug til að veita verðsam- toginn) Warren Buffett fylgj-
keppni í kjölfar hárra bótakrafa, endur sem taka einnig af skarið.
jafnvel þó að slíkar sveiflur séu Uppfyllir hann þrjá helstu þætti
óhjákvæmilegar í rekstrinum. nauðsynlega í fylgjandakenn-
Þegar fleiri fyrirtæki fara aftur ingu Green við að fylla fylgjend-
- stjórnandinn og leiðtoginn
að veita tryggingar draga trygg- ur örvun í starfi sínu og í það
ingarfyrirtæki Buffett sam- minnsta óbeint stóran hluta af
an seglin. Til þess þarf áræðni þeim fjórum þáttum sem Kel-
stjórnendateymis félaga hjá ley heldur fram að séu nauðsyn-
Berkshire. legir fyrir skilvirka fylgjendur.
Að mati Bjugstad og Spotlight í
Skilgreiningar við hlutverk því sambandi er hreinskilni af
Buffett sem stjórnanda hálfu starfsmanna eitt af mik-
Fjárfestirinn Warren Undanfarin ár hefur stjórn- eigna hans liggi í hlutabréfum þeir fái vinnufrið svo lengi sem sé dreift. Allt það fjármagn frá Fyrsta skilgreinda hlutverk ilvægustu atriðum í fari slíkra
Buffett er meðal rík- andinn Warren Buffett verið fyrirtækisins. Hann hlúir einn- þeir skapa fjármagn frá rekstri. rekstri sem fæst frá fyrirtækjum Buffett, að halda í góðu starfs- manna. Því skiptir það meira
ustu manna heims en meira í sviðsljósinu en fjárfest- ig að framkvæmdastjórum fyr- Rétt eins og Jack Welch, leggur í hans eigu fer til Buffett, sem fólki, virðist við fyrstu sýn máli en virðist vera á yfi rborð-
irinn. Ástæða þess er hversu irtækja í eigu Berkshire með þeim Buffett fyrst og fremst áherslu á ákveður hvernig því skal vera vera ómerkileg og ætti að segja inu að haft sé samband við Buf-
hefur undanfarin ár verið
miklu betri ávöxtun fyrirtæki hætti að þeir hugsi um fyrirtæk- að framkvæmdastjórar séu dug- endurfjármagnað. Mintzberg sér sjálf. Þó ekki sé hægt að fett að fyrra bragði varðandi
meira í sviðsljósinu sem í eigu fjárfestingarsafns hans in sem sín eigin og hafi þannig legir, traustir og sýni heilindi. bendir á að slíkar ákvarðanir staðfesta það, er almennt tal- slæm tíðindi.
stjórnandi en fjárfestir. virðast veita ár eftir ár sam- langtímamarkmið að leiðarljósi Hann telur skipta meira máli eru oft tengdar þeim persónum ið að starfsmannavelta í stjórn- Þessi nálgun á stjórnun, sem
anborið við önnur sambærileg og láti ekki skammtímahugsun að hafa liðsheild skipaðri fólki í sem framkvæmdastjórinn ber endateymi Buffett sé sáralít- byggir að stærstum hluta til á
MÁR WOLFGANG MIXA fyrirtæki. Þó eru fyrirtækin í fara með sig út af sporinu. fyrsta klassa en vel skilgreinda traust til. Í tilfelli Buffett er það il. Þessi skilgreining gæti verið trausti, er ekki einskorðuð við
afar mismunandi geirum, sam- Framkvæmdastjórar hjá Berks- ferla innan veggja fyrirtækis aftur á móti alls ekki nóg, koma framsæknari en við fyrstu sýn árangur Buffett. Niðurstaða
Þ
ekktasti fjárfestir samtím- starf þeirra á milli er vart fyrir hire fá einföld fyrirmæli sem eru sem fylgt er eftir af meðalljón- þarf með raunhæfa áætlun um því Drucker bendir á að fram- könnunar gerð af Froggatt árið
ans, og jafnvel sögunnar, hendi og ekki eru staðlar fyr- að stýra fyrirtækin eins og: um. að ávöxtun þess fjármagns sem tíðarstjórnun fyrirtækja með 2001 sýnir að fyrirtæki með hátt
er Warren Buffett. Snilld ir hendi um skilvirkni í anda Framkvæmdastjórar Berkshire lagt er til skili til lengri tíma „þekkingarvinnukrafta“ inn- hlutfall trausts undirmanna
hans varðandi fjárfesting- Jack Welch hjá General Electric, >> Þeir væru einu eigendur fyrirtækja og aðrir starfsmenn fá yfi rburða ávöxtun. Með þessu anborðs ætti miðast út frá þeirri á yfi rstjórn veittu hluthöfum
ar hefur gert hann að milljarða- sem meðal annars heldur starfs- þeirra almennt ekki valrétti, enda er tryggir Buffett að framkvæmda- forsendu að fyrirtækið þarfnist miklu hærri ávöxtun en sam-
mæringi og undanfarinn áratug mönnum á tánum með því að >> Fyrirtækin væru eina eign Buffett afar gagnrýninn á val- stjórar á hans vegum eru stöðugt þeirra meira en þeir fyrirtækið, bærileg fyrirtæki með lágu hlut-
á meðal þriggja ríkustu manna láta reka 1 af hverjum 10 starfs- þeirra rétti og hefur líklegast eitthvað meðvitaðir um hvað skipti máli þeir geti farið hvenær sem þeim falli.
í heimi. Dollar sem hefði verið mönnum árlega og láta þá menn >> Að þeir gætu aldrei selt eða til síns máls því Drucker telur að fjárhagslega, það er ekki vöxtur í hentar eitthvert annað. Auk
lagður í fjárfestingarfélag hans, fjúka sem ekki ná nauðsynlegri sameinað þeim öðrum fyr- þeir skili engu varðandi starfs- sjálfu sér heldur hámörkun arð- þess eru kröfur Buffett miklar Niðurstaða
Berkshire Hathaway, fyrir rúmum arðsemikröfu innan ákveðins irtækjum (einbeitting að ánægju. Starfsmenn fá aftur á semi. en ekki ofurmannlegar. Drucker Þessi einfaldi stjórnunarstíll
40 árum síðan væri í dag metinn tíma. rekstri) móti í mörgum tilvikum stóran, Þessi stefna fellur jafnvel enn bendir á að há velta í forstjóra- Buffett veitir langtíma árang-
á rúma 3 þúsund dali. Til sam- og jafnvel mestan, hluta launa betur að kjarna stjórnunar sam- stólum gefi til kynna kerfisbund- ur. Buffett kemur helstu kröfum
anburðar væri sami dollar sem Helstu hlutverk Skammtímasjónarmið skipta sinna í formi bónusgreiðslna kvæmt Kotter og útkomunni sem in mistök innan fyrirtækja og að sínum fram og veitir sínu starfs-
lagður hefði verið í hinu þekktu stjórnandans, Buffett vissulega máli en Berkshire er tengjast rekstrarafkomu fyr- miðar að því að skapa ákveðna ný nálgun sé nauðsynleg. Hugs- fólki tækifæri á að vera fram-
Dow Jones hlutabréfavísitölu met- Buffett hefur sagt að helstu hlut- stefnan dregur úr þrýstingi á að irtækjanna. vissu og stefnu með því að setja anlega er nálgun Buffett í rétta úrskarandi í starfi. Stjórnunin
in á um það bil 20 dali. verk hans sem stjórnanda sé að ná þeim á kostnað langtímasjón- raunhæf rekstrarmarkmið og átt. er samkvæmt Mintzberg bæði
Vegna þess hversu sjóður viðhalda áhuga ríks fólks á vinnu armiða. Er þetta einhver stjórnun? nauðsynlegum kostnaði til að ná Segja má að Kotter hitti nagl- árangursrík þar sem að settum
hans er orðinn stór hefur hann sinni (þetta á aðallega við fram- Á ofangreindum nótum fylgir Buffett stjórnunarstíllinn fellur þeim og fylgjast með útkomunni ann á höfuðið varðandi Buf- og einföldum markmiðum er al-
í gegnum tíðina fjárfest mikið í kvæmdastjóra helstu óskráðra Buffett þeirri stefnu, sem sjálf- illa að líkani Hollander og hjá reglulega. Þetta gerir Buffett bet- fett með því að halda því fram mennt náð og skilvirk því fjár-
óskráðum félögum, enda í ljósi fyrirtækja hans) og að útdeila sagt hefur stundum skaðað flestum öðrum skilgreiningum ur en flestir aðrir með sínum að stjórnun og forysta feli í sér magn og auðlindir eru vel nýtt
skilvirkni markaða talið nær fjármagni til fjárfestinga (hvort skammtímaávinninga, að selja varðandi stjórnun og forystu. Þó mönnum en lætur það eftir þeim ákvarðanir um hvað gera þurfi, hjá Buffett.
ómögulegt að veita stöðugt betri sem er endurfjárfestinga eða aldrei góð fyrirtæki sem skapa er stíllinn nákvæmlega í takti við að fylgja eftir hinum atriðunum uppbyggingu sambanda til að ná Í samantekt bókarinnar The
ávöxtun en fæst á verðbréfa- nýrra). Buffett leggur áherslu á fjármagn frá rekstri sínum. Slíkt 9. lið (af 10) skilgreininga Mintz- sem Kotter telur að skipti máli þeim markmiðum og eftirfylgni Leadership Pill koma fram fjór-
mörkuðum. Fjárfestingar hans að hann skiptir sér ekki ef dag- á einnig við um þau fyrirtæki berg varðandi stjórnun, það er að við stjórnun, það er skipulagn- að þau náist. Buffett siglir þó á ir þættir í skilvirkri forystu.
í félögum hefur að jafnaði verið legum rekstrarháttum fram- sem eru aðeins miðlungs góð, útdeila auðlindum (resource al- ing, ráðning starfsmanna og að móti straumi almennrar hugs- Án þess að vera í forystuhlut-
að kaupa afar stóran hlut í þeim kvæmdastjóra sinna og hverjir svo lengi sem þau eru ekki farin location), svo sem fjármagni, til leysa vandamál (flokkast meira unar þar með því að vera fyrst verki uppfyllir Buffett öll þau
eða einfaldlega kaupa þau í heilu þeir ráða til sín. Þeir þurfa hins að draga meira fjármagn til sín hvers og eins innan samstæðu. undir daglegan rekstur). Varð- og fremst í hlutverki stjórnand- skilyrði, það er heilindi, sam-
lagi, sérstaklega óskráðu félögin. vegar að hringja í Buffett strax en það sem þau veita. Dragi þau Mintzberg telur þetta vera afar andi forystu Buffett í anda kjarna ans en láta undirmenn sína vera starf, viðurkenning og að sam-
Það eru óskráðu félögin sem hafa með slæmar óvæntar fréttir. meira fjármagn til sín en þau þýðingarmikinn þátt í stjórnun Kotter þá má segja að hann geri leiðtoga. eina þessa krafta sem leiðir til
verið drifkrafturinn í þeirri góðu Buffett lítur á sig sem fram- veita þá, og aðeins þá, eru líkur á þar sem hann hefur áhrif ekki nánast ekkert en láti stjórnend- Með því að vera tregur til sölu jákvæðs starfsanda þar sem fólk
ávöxtun sem hann hefur not- kvæmdastjóra og meðeigenda því að dragi til tíðinda varðandi einungis á fjárfestingar heldur um sínum um slíkt. Það er þó ef fyrirtækja á hans vegum mynd- öðlast tækifæri til að ná sett-
ið í gegnum tíðina, enda stærsti Berkshire og leggur mikla eigendur. Því geta framkvæmda- að sátt haldist innan samstæð- til vill aðeins hálf sagan eins og ast traust á milli hans á stjórn- um markmiðum eftir sínu eigin
hluti safnsins. áherslu á að langstærsti hlutur stjórar verið nokkuð vissir um að unnar um hvernig fjármagni fram kemur nú. enda í teymi hans. Þetta minnk- höfði.