Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Culture Eats Strategy For Breakfast (Mecom's Digital First)
1. In februari 2012 kondigde topman Tom Toumazis van Mecom in de Brabanthallen in
Den Bosch een revolutie aan bij de kranten van Wegener en MGL: Digital First. En
passant kondigde hij ook aan dat er honderden banen moesten verdwijnen bij de
kranten. Journalisten van de Limburgse kranten die met ‘Stop de moord op het
Limburgse woord’-T-shirts aanwezig in de hallen werden boos aangekeken. Dit was
immers een feestelijke dag. Er werd dan ook flink geklapt voor de Apple-achtige show
die werd afgestoken (later door een Limburgse journaliste gerecenseerd als ‘a lot of
yaya with bad music’). Tom Toumazis liet later op Twitter weten dat hij echt niet
begreep waarom ‘you people’ (lees: de journalisten in Limburg) niet opgetogen waren
over al het moois dat in het vooruitzicht werd gesteld op die historische dag. Inmiddels
loopt 2013 ten einde. Toumazis is eruit geschopt bij Mecom en dat geldt ook voor
ongeveer alles en iedereen die op managementniveau bij Wegener betrokken was bij
Digital First. Dit is een hoofdstuk in de geschiedenis van de Nederlandse kranten dat een
grondig onderzoek verdient omdat het aantal lijken dat uit kasten zal komen rollen
omvangrijk genoeg zal zijn om op Dia de Los Muertos een massaal Requiem ten gehore
te brengen.
Enfin.
Omdat er rond die tijd op journalistieke fora heel serieus werd ingegaan op Digital First,
stuurde ik onderstaand stuk naar De Nieuwe Reporter. Het was een gekuiste versie van
een toespraak die ik een paar dagen eerder had gehouden op een plenaire
redactievergadering van de Limburgse kranten. Het is deels een apologie en deels een
poging tot analyse van wat Mecom volgens mij, op basis van enkele jaren vertoeven in
het journalistieke management van MGL, behelsde. Omdat die analyse nu nog steeds
actueel is, deel ik ze hier.
‘’Eerst Doomsday afkondigen (‘die veranderingen zijn rampzalig voor het traditionele
verdienmodel’) en dan een ‘zoektocht’ afkondigen die alvast start met het ontslag van
journalisten. Of ze bij Wegener al drie jaar lang 70.000 per dag minder verdienen weet
ik niet. Als dat zo is, lijkt me ‘Digital First’ rijkelijk laat en hebben een paar managers
kennelijk zitten te pitten. Ik werk bij de Limburgse kranten waar afgelopen jaar een
ebitda van boven de 20 procent werd gedraaid en de afgelopen jaren forse
efficiencyslagen zijn gemaakt. Betekent dat dat je niet digitaal hoeft? Nee, natuurlijk
niet. Maar wel op basis van onderzoek, geen sprong in het duister zonder een periode
van trial and error.
Op het gebied van ‘digital’ heeft Mecom een bedroevende staat van dienst in
Nederland. Put your money where your mouth is, zeg ik altijd. Maar dat gebeurt nooit.
Investeren in online, in hardware, in snelle verbindingen en systemen, in backupsystemen, in smartphones, tablets en vooral in de KENNIS die nodig is om
daadwerkelijke stappen te zetten en te experimenteren met hyperlocal, dat is iets dat
nooit of slechts mondjesmaat is gebeurd. Ook het zwabberen is kenmerkend voor
Mecom: local is leading roepen en dan centraliseren.
David Montgomery, die vorige Grote Denker, antwoordde ooit op een vraag van mij
2. waarom hij niet over de brug kwam: the internet is not technologydriven.
Dat klinkt heel interessant, maar het is ook bullshit. Je kunt wel tegen een verslaggever
zeggen dat hij niet zo cynisch moet doen en ‘niet in beperkingen maar in uitdagingen
moet denken’ (de eerstvolgende manager die dat tegen me zegt kan een schop krijgen),
maar als hij het nieuws digitaal moet verspreiden met een Nokia95 die met plakband bij
elkaar wordt gehouden, dan komt er een moment waarop iemand denkt: yeah right.
Waar het altijd op neerkwam en nu weer op neerkomt bij de rendementsdenkers uit
Engeland is dat de kranten een mager gedefinieerde inhaalslag op het web zelf moeten
financieren door mensen te ontslaan en dat is ook direct de verklaring waarom het altijd
mislukt en weer zal mislukken totdat er niets meer over is: culture eats strategy for
breakfast. Die managementwet hebben ze bij Mecom nooit begrepen. Als je de cultuur
op kranten niet verandert van onderop en bovendien een managementstijl hanteert die
een opzichtig gebrek aan kennis van zaken koppelt aan een Befehl ist Befehl-mentaliteit,
dan heb je het recept voor falen op epische schaal.
Het gehamer toen en het gehamer nu op online heeft, dat is inmiddels mijn volle
overtuiging, niets te maken met een visie of een overtuiging Het is een tactiek. Digital
First is anno 2012, zonder verdere uitwerking of zelfs maar het begin van businessplan
of verkennend onderzoek per regio (hoeveel tablets en iPhones zijn er bijvoorbeeld in
Limburg. Wie is bereid te betalen en waarvoor precies?) een holle kreet die vijf jaar
geleden al achterhaald was en nu niet meer inhoud heeft dan een slogan als Passie voor
Nassie, zoals Paul Disco opmerkte. De reden voor die tactiek is heel simpel: nog meer
besparen, nog meer rendement. Internet is goedkoper dan papier. Je bespaart
bovendien druk- en bezorgkosten en je kunt uiteindelijk wat van die vervelende
journalistieke fossielen met hun achterhaald gelul over kwaliteitsjournalistiek vervangen
door bloggers en een paar webwise jongens en meisjes met flipcams die je voor een
fractie van het geld dat een verslaggeverkorps kost content kunt laten verspreiden. En
dat brengt me op mijn laatste en misschien wel meest pijnlijke punt: bij Mecom houden
ze niet van journalistiek. Daarom praten ze er ook nooit over. De betekenis van
regiojournalistiek in Nederland – het WOORD journalistiek- komt in het overduidelijk
voor de aandeelhouders geschreven persbericht van Wegener precies een keer voor in
een nietszeggend postscriptum van Truls Velgaard, de man die zoals bekend geen
Nederlands spreekt of leest.
Mecom vindt journalistiek maar vervelend: al dat gezever over ‘waakhondfunctie’ etc.
Democray has done fine without journalism, zei Montgomery ooit bij ons op de
werkvloer. Zonder met de ogen te knipperen.
Daarom praten ze daar liever over content of informatie in plaats van journalistiek en
over contentmanagers in plaats van ‘journalisten’. Het wordt een interessant jaar voor
de regiojournalistiek in Nederland.