1. GALTXAGORRIAK
Galtxagorriak jeinu txiki batzuk dira, orratzontzietan launaka bizi direnak. Aparteko indar eta
ahalmenak izaten dituzte, beti beren jabearen zerbitzurako. Euskal Herriko beste zenbait lekutan
familiarrak edota mamarroak esaten diete.
Garai batean, oso gizon behartsua bizi zen Zarautzen. Erabat zorigaiztokoa zen; ekiten zionari
ekiten ziola, dena gaizki ateratzen zitzaion. Tomateak landatzen bazituen, euria egin eta usteldu
egiten ziren; behi eder bat erosten bazuen, gaixotu eta hil egiten zitzaion; ezkontzeko zorian
zegoenean, andregaiak, ez bat eta ez bi, utzi egiten zuen beste mutil batekin ezkontzeko… eta horrela
beti.
Etsita, bere zortea hobetzeko zer egiten ez zekiela, herriz kanpoko txabola batean bizi zen atso
batengana joan zen. Jendeak zioenez, sorgina edo antzeko zerbait omen zen eta ahalmen ezkutuak
omen zituen. Pellok, gure gizonak, bere ezbehar guztiak kontatu zizkion bada, eta atso zaharrak
Baionara joateko aholkatu zion, hango denda berezi batean orratzontzi bat lau galtxagorrirekin
erosteko eta bizia erabat aldatuko zitzaiola esan zion.
Pellok bideari ekin zion eta, Baionara iritsitakoan, dendaren bila hasi zen. Aurkitu zuenean,
orratzontzi miragarri haietako bat erosi zuen. Saltzaileak honako aholku hau eman zion: jeinuak beti
lanean eduki behar zituen, bestela galtxagorriak jasanezinak bihurtuko ziren eta.
Gure gizona Zarautzera itzuli eta bere jeinuen ahalmenak frogatzen hasi zen. Lehenik, soroa
ereiteko agindu zien eta hala egin zuten. Pello konturatu baino lehen lana bukatu eta beste zereginen
bat eskatzen hasi zitzaizkion galtxagorriak.
- Zer egitea nahi duzu?
Eta zuhaitzak inausteko agindu zien. Berehala itzuli ziren jeinuak lana bukatuta.
- Zer egitea nahi duzu?
Pellok beste lan asko agindu zizkien: teilatua konpondu, putzu bat ireki, egurra txikitu, aziendak
bildu, garia eho, behiak jetxi, gaztak egin…
Eguna bukatu baino lehen, jeinuek baserriko lan guztiak eginak zeuzkaten.
- Zer egitea nahi duzu?
2. Baina Pellok ez zekien zer agindu. Mila gauza pentsatu baina ez zitzaion ezer bururatzen. Orduan,
lau galtxagorriak atzekoz aurrera hasi ziren lanean; ereindako hazi guztiak atera zituzten, adarrak
berriro zuhaitzetan jarri zituzten, teilatuko teilak kendu, putzua itxi, egurra enborretan bildu,
aziendak sakabanatu…
Gizonak, etsita, ez zekien nola geldiarazi eta deitu egin zien:
- E! Orain ekar ezazue ura ontzi honetan!
Eta bahe bat eman zien. Galtxagorriak saiatu ziren agindutakoa betetzen baina ura zuloetatik
joaten zitzaien eta ahalegin ugari egin ondoren, honela esan zioten Pellori:
- Guk bete ezin dugun zerbait agindu diguzu eta horregatik alde egingo dugu eta ez gaituzu
gehiago ikusiko.
Eta hori esanez, desagertu egin ziren.
Gizonak bere zorte txarrarekin jarraitzea hobe zela pentsatu zuen, bizi osoan aginduak ematen
aritzea baino.
Erantzun:
1 Nola zuen izena legendaren protagonistak? Non bizi zen?
2 Zergatik zen zorigaiztokoa?
3 Zer egin zuen bere zortea hobetzeko?
4 Zer esan zion sorginak gizonari?
5 Zer esan zion gizonari orratzontziaren saltzaileak?
6 Aipatu galtxagorriek gizonarentzat egin zituzten lanak.
7 Zer egin zuten galtxagorriek lanik izan ez zutenean?
8 Nola konpondu zuen gizonak galtxagorriekin izan zuen arazoa?
9 Zer egin zuten galtxagorriek?
10 Zer pentsatu zuen gizonak hau guztia gertatu ondoren?
←