โครงการหมาน้อยร้อยฝัน

1. บทที่1
โครงการหมาน้อยร้อยฝัน
1.หลักการและเหตุผล
เนื่องด้วยปัจจุบันโลกมีการจัดตั้งสถานสงเคราะห์สัตว์ขึ้นมากเกิดจากการที่ได้พบเห็นสุนัขเร่รอนทุ
พ พ ล ภ า พ ห รื อ ที่ ช า ว บ้ า น เ รี ย ก กั น ว่ า พิ ก ล พิ ก า ร
ตามที่สาธารณะต่างๆบางตัวเคยเป็นที่รักของครอบครัวมาก่อนแต่กลับถูกทอดทิ้งให้มีชีวิตอยู่อย่างยากลาบา
ก จึ ง ท า ใ ห้ มี ส ถ า น ส ง เ ค ร า ะ ห์ สั ต ว์ เ กิ ด ขึ้ น
แต่ด้วยจานวนสุนัขที่เยอะขึ้นทาสถานสงเคราะห์สัตว์ขาดแคลนทุนทรัพย์ในการดูแลสุนัขต่อไป
น อ ก จ า ก นี้ ยัง ส่ง ผ ล ทั้ ง ด้า น ส า ธ า ร ณ สุ ข แ ล ะ ค ว า มป ล อ ด ภัย ท า ง สั ง ค มอี ก ด้ว ย
จากเหตุนี้คณะผู้จัดทาจึงแลเห็นถึงความสาคัญของการช่วยเหลือสนับสนุนสถานสงเคราะห์สัตว์
แ ล ะ ก า ร ป ลู ก ฝั ง ใ ห้ เ จ้ า ข อ ง มี ค ว า ม รั บ ผิ ด ช อ บ ต่อ สั ต ว์ เ ลี้ ย ง ข อ ง ต น เ อ ง
โดยทาเว็บไซด์โครงการนี้ เผยแพร่ทางอินเตอร์เน็ต และหาเงินมาบริจาค บริจาคอ าหาร
เพื่อช่วยเหลือทางสถานสงเคราะห์สัตว์
2.การบูรณาการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
1.ความพอประมาณ ไม่เสียค่าใช้จ่ายเยอะเนื่องจากการใช้แรงในการหาเงินบริจาค
2.ความมีเหตุผล เราเลือกสถานสงเคราะห์สัตว์ที่ขาดทุนทรัพย์
3.การมีภูมิคุ้มกันที่ดี เราให้อาหารสุนัขเพื่อสุนัขจะได้มีอาหารกินยามขาดแคลน
เงื่อนไข
1.เงื่อนไขความรู้ ใช้ความสามารถในการหาเงินบริจาค
2.เงื่อนไขคุณธรรม สร้างเว็บไซต์โครงการหมาน้อยร้อยฝันเผยแพร่สู่สังคม
3.วัตถุประสงค์ของโครงการ
1.เพื่อเผยแพร่เว็บไซต์โครงการให้สังคมตระหนักถึงสุนัขที่ถูกทอดทิ้ง

2. 2.เพื่อนาอาหารเม็ดจานวน 3ถุง ถุงละ 20กิโลกรัม ไปบริจาคให้สุนัขที่สถานสงเคราะห์
สถานที่ดาเนินการ
- มูลนิธิสงเคราะห์สัตว์บ้านพุประดู่ ต.หนองบัว อ.เมือง จังหวัดกาญจนบุรี
5.วิธีการดาเนินงาน
1.ขั้นเตรียมงาน
- ปรึกษาสมาชิกในกลุ่มเกี่ยวกับโครงการ
- แบ่งกันหาข้อมูล
2. ขั้นดาเนินงาน
- ติดต่อสถานสงเคราะห์สัตว์ที่จะไปช่วยบริจาค
- หาเงินบริจาคโดยการแสดงความสามารถ
- เดินทางไปยังสถานที่
- เขียนโครงการ
- สรุปโครงการ
- จัดทาเว็บไซต์เผยแพร่ข้อมูล
6. ระยะเวลาดาเนินงาน
- ตั้งแต่เดือน มิถุนายน 2558 – เดือน กันยายน 2558
7. รายละเอียดงบประมาณของโครงการ
- ค่าเดินทาง 500บาท
- เงินค่าอาหารสุนัข 1500 บาท
8. ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
1.ทุกคนได้รับรู้เว็บไซต์โครงการหมาน้อยร้อยฝัน

3. 2.สุนัขที่สถานสงเคราะห์ได้รับอาหารเม็ดจานวน 3 ถุง ถุงละ 20 กิโลกรัม
บทที่ 2
เอกสารที่เกี่ยวข้อง
สวนสัตว์เลี้ยงกาญจนบุรี
เป็ นสถานที่ให้การคุ้มครอง ดูแลสัตว์ที่ตกอยู่ในอัน ตราย ถูกทอดทิ้ง ทุพพลภาพ
อยู่ในการดาเนินงานของมูลนิธิสงเคราะห์สัตว์ซึ่งดาเนินงานเพื่อสาธารณ ประโยชน์อันเป็นกุศล
โ ด ย ช่ ว ย ล ด ปั ญ ห า สุ นั ข จ ร จั ด ป้ อ ง กั น ภั ย โ ร ค พิ ษ สุ นั ข บ้ า
และเสริมสร้างความมีเมตตาธรรมของมนุษย์ต่อสัตว์เป็นองค์กรที่ดารงอยู่ได้ ด้วยเงินบริจาคจากผู้มีจิตเมตตา
ดาเนินงานมาเป็นเวลา 19ปี
ใ น ปี 2530 พ ลตรี จาลอง ศรี เ มือง เ ป็ น ผู้ว่าราช การ กรุ ง เ ทพ มห าน คร เ ห็ น
ว่ า ก า ร ค ว บ คุ ม โ ร ค พิ ษ สุ นั ข บ้ า โ ด ย ก า ร แ ก้ ปั ญ ห า สุ นั ข จ ร จั ด
ด้วยวิธีการฆ่าไม่เหมาะกับประเทศไทยที่เป็นแห่งพุทธศาสนา การทาหมันสุนัขและแมวไม่ให้ขยายพันธุ์
ฉีดวัคซีนป้ องกันโรคพิษสุนัขบ้า แล้วจัดหาสถานที่เลี้ยงดูควรเป็นวิธีที่ดีกว่า สักวันการฆ่าจะลดลง
และเลิกฆ่าในที่สุด ได้มีการสัมมนาที่คณะสัตวแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เสียงส่วนใหญ่เห็นด้วย
รุปที่ 2 . 1สวนสัตว์เลี้ยงกาญจนบุรี

4. จึงมีการจัดหาสถานที่ เงินทุน วัสดุก่อสร้าง จนสามารถก่อตั้งสถานสงเคราะห์สัตว์ทุ่งสีกันได้สาเร็จ
โดยมิได้ใช้งบประมาณของทางราชการแต่อย่างใด รับภาระดูแลสุนัข แมว วัว ควาย แพะ แกะ เป็ด ไก่ห่าน
และหมู อยู่ที่ทุ่งสีกันดอนเมืองเป็นเวลา 10ปี
ใ น ปี 2540 เ จ้าของ ที่ดิน ที่ตั้ง สถาน สง เ คราะ ห์ สัตว์ทุ่ง สี กัน ต้อง การที่ดิน คื น
จึงได้ขนย้ายสัตว์ทั้งหมดไปอยู่ที่ สวนสัตว์เลี้ยงกาญจนบุรี ซึ่งตั้งอยู่ที่บ้านพุประดู่ อ.เมือง จ.กาญจนุบรี
ห่างจากตัวเมือง 27 กิโลเมตร ปัจจุบันรับภาระดูแลสุนัข 2,500 ตัว (พิการ 100 ตัว) แมว 200ตัว วัว ควาย
และแพะ ขณะนี้ประสบปัญหารายรับไม่เพียงพอกับค่าใช้จ่ายต่างๆ เช่น ค่าอาหาร ค่ายา ค่าพี่เลี้ยง ฯลฯ
ทาให้เกิดอุปสรรคในการให้ความช่วยเหลือสัตว์ผู้ยากไร้
ตามปกติผู้เลี้ยงสัตว์จะมอบความรักให้กับ สัตว์เลี้ยง โดยเฉพาะสุนัข ซึ่งเป็นสัตว์เลี้ยงยอดนิยม
ธรรมช าติของ สุ นั ขน อ ก จา ก จะ มีคว า มน่า รั กแ ล้ว ยัง มีความซื่ อสั ต ย์ จง รัก ภัก ดี
สามารถน้อมใจคนให้เกิดความเมตตา มีจิตใจอ่อนโยน เกิดความสุขจนสามารถรักษาโรคภัยต่างๆ ได้ เช่น
โรคความดันโลหิตสูง โรคเครียด และยังเป็นเพื่อนแก้เหงาเฝ้าบ้านได้
สวนสัตว์เลี้ยงกาญจนบุรี จึง เป็ นเสมือนที่พึ่งสุดท้ายสาหรับสัตว์พิการ สัตว์เร่ร่อน
สั ต ว์ ที่ ต ก อ ยู่ ใ น อั น ต ร า ย ถึ ง ชี วิ ต
และ ยัง เ ป็ น ตัวอย่าง ของ ค วา มกรุ ณา ปรานี ที่ มนุ ษย์พึง มีต่ อเ พื่อน ร่ว มโล ก อี ก ด้ ว ย
ในฐานะที่เป็ นมนุษย์ผู้มีจิตใจเมตตากรุณา เน้นการสนับสนุนกิจกรรมของสวนสัตว์เลี้ ยง
นอกจากจะเป็ นการสร้าง กุศลแล้ว ยังถือว่าเป็ นการแสดงออกในเรื่ องของ ความมีน้ าใ จ
เ พื่ อ ใ ห้ ก า ร ส ง เ ค ร า ะ ห์ สั ต ว์ ส า ม า ร ถ ด า เ นิ น ง า น แ ล ะ ด า ร ง อ ยู่ไ ด้ ต่ อ ไ ป
อีกทั้งก่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคมมนุษย์
สุนัขเร่ร่อน

5. เคราะห์กรรมของสัตว์เร่ร่อนเป็นหนึ่งในประเด็นสวัสดิภาพสัตว์ที่เห็นได้ชัดที่สุดในโลกวันนี้
สุนัขเป็นหนึ่งในสัตว์ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด จากจานวนสุนัขโลกจานวน 500 ล้านตัว ประมาณ 75
เปอร์เซนต์เป็นสุนัขเร่ร่อน
ชี วิ ต บ น ท้ อ ง ถ น น เ ป็ น เ รื่ อ ง ย า ก ล า บ า ก
สุนัขเร่ร่อนจะต่อสู้กันเพื่อแย่งชิงอาหารอันน้อยนิดซึ่งอาจเป็นเศษซากเนื้อเน่า เมื่อบาดเจ็บก็ยากที่จะหายได้
เนื้องอก ขี้เรื้อน และบาดแผลเปิ ดพบเห็นได้ทั่วไปในสุนัขเร่ร่อน มากกว่า 3 ใน 4
ข อ ง ลู ก สุ นั ข ใ น ป ร ะ เ ท ศ ก า ลัง พัฒ น า ต้ อ ง ต า ย อ ย่า ง เ จ็ บ ป ว ด ด้ ว ย โ ร ค ร้ า ย
ทั้งโรคพิษสุนัขบ้าและโรคไอจนร่างกายอ่อนแอ
ความขัดแย้งกับชุมชนมนุษย์
สุนัขเร่ร่อนมักทุกข์ทรมานจากความหิวและความเจ็บป่วย ด้วยต้องค้นหาอาหารและที่พักพิงในเขต
ชุมชน คนมักมองว่ามันเป็นตัวราคาญและเป็นอันตรายต่อสุขภาพ
ด้ ว ย ข า ด ค ว า ม รู้ แ ล ะ ท รั พ ย า ก ร
ชุมชนในประเทศกาลังพัฒนามักเลือกกาจัดสุนัขเร่ร่อนด้วยการเบื่อยา การช็อตด้วยไฟฟ้า และยิงทิ้ง
วิธีการที่ไร้ความเ มตตานี้ ทาใ ห้สัตว์เ จ็บปวดและ ทุกข์ทรมาน อย่าง แสน สา หัส
และไร้ประสิทธิภาพในระยะยาว เพราะแก้ปัญหาไม่ตรงจุด
ความรับผิดชอบต่อสัตว์เลี้ยงของผู้เป็นเจ้าของ
ใ น ห ลายประ เ ทศ สุ นัขเ ร่ร่อน ส่วน ใ ห ญ่ถูกทอ ดทิ้ง โ ดยเ จ้าข อง ของ มัน เ อ ง
หรือมีเจ้าของแต่ถูกปล่อยอย่างอิสระ เมื่อสุนัขที่ไร้การควบคุมมีลูก ก็กลายเป็นลูกสุนัขที่ไม่มีใครต้องการ
WSPA ทางานเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับความรับผิดชอบของเจ้าของสัตว์เลี้ยง เช่น การทาบัตรสุนัข
ก า ร ใ ห้ วั ค ซี น แ ล ะ ก า ร ท า ห มั น ซึ่ ง จ ะ ท า ใ ห้ สั ต ว์ ข้ า ง ถ น น ล ด
น้อยลง
รุปที่ 2 . 2สุนัขเร่ร่อน

6. วิ สั ย ทั ศ น์ ข อ ง เ ร า คื อ
ทุกประเทศจะใช้วิธีการจัดการประชากรสัตว์เร่ร่อนที่มีประสิทธิภาพและปราศจากความโหดร้าย
ซึ่งตรงกับรากเหง้าของปัญหา
โรคที่เกิดขึ้นกับสุนัขเร่ร่อน
ธรรมชาติของหมาจรจัดนั้นมักอยู่ร่วมกันหลาย ๆ ตัว ใช้ชีวิตคลุกคลี กิน อยู่หลับ นอน ใกล้ ๆ กัน
แน่น อน ว่า ห ากมีสุ นัข ตัวใ ด ป่ ว ย สุ นัขตัวอื่น ๆ ที่เ ห ลือก็ย่อ มป่ ว ย ต า มไ ป ด้ ว ย
ใครแข็งแรงหน่อยก็อาจเอาชีวิตรอดมาได้ ตัวไหนอ่อนแอก็คงต้องพ่ายแพ้ให้กับโรคร้ายตายไป เพื่อน ๆ
รู้ไหมว่า สุนัขจรจัดต้องเผชิญกับโรคร้ายอะไรบ้าง
1.โรคพยาธิในเม็ดเลือด
โรคพยาธิในเม็ดเลือด
เกิดจากการติดเชื้อสิงมีชีวิตเซลล์เดียวที่เข้าไปแฝงอยู่ในเม็ดเลือดขาวหรือเม็ดเลือดแดง และตามอวัยวะต่าง ๆ
เช่น ต่อมน้าเหลือง ตับ ม้าม และไขกระดูก พยาธิในเม็ดเลือดมีหลายชนิดไม่ว่าจะเป็น เออร์ลิเชีย บาบีเซีย
เฮปปาโตซูน อะนาพลาสมา และบาโทเนลลา โดยเห็บจะนาเชื้อพวกนี้มาติดสุนัข
สุนัขที่ป่วยไม่สามารถนาโรคไปติดสุนัขตัวอื่นโดยตรงได้ ต้องใช้เห็บเป็นพาหะเพื่อส่งต่อ
ยกเว้นจะติดต่อผ่านทางการถ่ายเลือดให้กัน
ความชุกของโรคนี้เรียกได้ว่า พบสุนัขป่วยได้ตลอดทั้งปี เกิดได้กับสุนัขทุกตัว
รุปที่ 2 . 3สุนัขเร่ร่อน

7. โดยเฉพาะสุนัขที่ขาดการป้องกับเห็บให้อย่างต่อเนื่องสม่าเสมอ อาการที่พบก็คือ สุนัขที่ป่วยจะซึม
เบื่ออาหาร เยื่อเมือกซีด มีไข้สูง น้าหนักลด เลือดกาเดาไหล เป็นอัมพาตขาหลัง
พบจุดเลือดออกตามผิวหนังหรือเยื่อบุต่าง ๆ สามารถทราบได้จากการตรวจเลือด
ใ น ส่ ว น ข อ ง ก า ร รั ก ษ า ก็ มี ทั้ ง ย า ฉี ด แ ล ะ ย า กิ น
การรักษาอาจแตกต่างกันไปตามแต่ละชนิดของเชื้อพยาธิในเม็ดเลือด และอาการป่วยของสุนัขแต่ละตัว
สุนัขบางตัวเ กล็ดเ ลือดต่ามาก เม็ดเลือดแดง ต่ามาก อาจต้องพิจารณาถ่ายเ ลือดใ ห้ ก็มี
การกินยาอาจต้องใช้เวลานับเดือน สุนัขจรจัดไร้บ้านจึงนับว่าเสี่ยงที่จะเป็นโรคนี้มากครับ เพื่อน ๆ
สามารถอ่านบทความเพิ่มเติมได้ใน “โรคพยาธิในเม็ดเลือด ภัยเงียบที่มากับเห็บ”
2. โรคพยาธิหนอนหัวใจ
โรคพยาธิหนอนหัวใจเป็นอีกหนึ่งโรคที่สุนัขจรจัดไร้บ้านต้องเผชิญอย่างหลีกเลี่ยงไม่ไ ด้
หลายคนคงจะทราบกันดีว่าโรคนี้ติดต่อจากยุง ชีวิตของสุนัขจรจัดที่มีฟ้ าเป็นมุ้งและมียุงเป็นเพื่อนนั้น
ก็คงจะหนีพ้นโรคนี้ไปได้ยาก มีรายงานการสารวจความชุกของโรคพยาธิหนอนหัวใจในสุนัขจรจัดในเขตก
รุงเทพมหานครของ Nithiuthai S.ตีพิมพ์เมื่อปี ค.ศ. 2003 พบความชุกอยู่สูงถึง 46.7% เลยทีเดียว
รุปที่ 2 . 4 โรคพยาธิหนอนหัวใจ

8. โรคพยาธิหนอนหัวใจในสุนัขเกิดจากการหนอนพยาธิ ไดโรฟิลาเรียอิมมิติส โดยยุงจะนาตัวอ่อนของพยาธิช
นิดนี้ มาติดสุนัข ก่อนที่ตัวอ่อนของพ ยาธิ จะพัฒนาเป็ น ตัวเต็มวัยในหัวใจของ สุนัข อีก ที
ซึ่งตัวเต็มวัยสามารถอาศัยอยู่ในหัวใจสุนัขได้นานถึง 5-7ปีเลยทีเดียว และตัวเต็มวัยก็ไม่ได้อาศัยอยู่เฉย ๆ
นะครับ ยังสามารถปล่อยตัวอ่อนออกสู่กระแสเลือดได้นานเป็นเวลา 3-6 ปี ถ้ามียุงมากัดสุนัขที่ป่ วย
ก็จะรับเชื่อจากกระแสเลือดไปแจกจ่ายน้องหมาตัวอื่น ๆ ได้อีกนับไม่ถ้วนเลย สุนัขที่ป่วยมาก ๆ
ก็จะ มีอากา รห อ บ เ ห นื่ อยง่าย ห ายใ จลาบาก ไอเ รื้ อง รัง ท้อง มาน เ บื่ออา ห า ร
ถ้าเป็นรุนแรงอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ การรักษาก็ขึ้นกับระยะการติดเชื้อ และสภาพของสุนัข เช่น
ใ ห้ ย า ฆ่ า พ ย า ธิ ตั ว เ ต็ ม วั ย รู ป แ บ บ ฉี ด
หรือให้ยากาจัดพยาธิตัวอ่อนเพื่อลดจานวนไมโครฟิลาเรียในกระแสเลือด
3. โรคมดลูกอักเสบเป็นหนอง
สุนัขจรจัดกับโรคมดลูกอักเสบเป็นหนอง กลายเป็นของคู่กับได้อย่างไม่น่าเชื่อเลยนะครับ
ด้วยความหวังดี (จริงหรือ ?) อยากคุมกาเนิดให้สุนัขเหล่านี้ บางคนกลับเลือกวิธีง่าย ๆ
โ ด ย ใ ช้ย า คุมก า เ นิ ด แ ท น ที่ จ ะ ผ่า ตัด ท า ห มัน ไ ป เ ล ย จ ะ ด้ว ย เ ห ตุ ผ ล อ ะ ไ ร ก็ต า ม
แต่นั้นกลับทาให้สุนัขเหล่านี้เสี่ยงเกิดโรคมดลูกอักเสบเป็นหนองตามมาได้ในที่สุด
การให้ยาคุมกาเนิดที่ถูกต้องนั้น จะต้องทราบช่วงระยะการเป็นสัดของสุนัขเป็นอย่าง ดี
ห า ก ใ ห้ ผิ ด ช่ ว ง เ ว ล า ห รื อ ใ ห้ เ ป็ น เ ว ล า น า น ต่ อ เ นื่ อ ง กั น
รุปที่ 2 . 5โรคมดลูกอักเสบเป็นหนอง

9. ก็ อ า จ น า ม า ซึ่ ง โ ร ค ม ด ลู ก อั ก เ ส บ เ ป็ น ห น อ ง ไ ด้ ส า เ ห ตุ ก็ เ พ ร า ะ ว่ า
ยาคุมกาเนิดที่ใช้กันนั้นส่วนใหญ่จะเป็นฮอร์โมนโปรเจสเตอร์โรน ให้เพื่อต้องการที่จะยืดระยะ Luteal phase
ของออกไป สุนัขจะได้ไม่กลับมาเป็ นสัด แต่ฮอร์โมนนี้ มีส่วนเหนี่ยวนาให้ Endometrial gland
ของมดลูกเกิดการขยายใหญ่มีลักษณะเป็ นถุงน้า เรียกว่า Cystic Endometrial Hyperplasia (CEH)
และ ยัง เ ห นี่ ยวน าใ ห้มด ลูก สร้ าง ส าร คัดห ลั่ง เ พิ่ ม มา กขึ้ น มดลูกจะ บี บ ตัวน้ อ ย ล ง
หากมีการติดเชื้อแบคทีเรียเข้าไปจะเจริญเติบโตได้ง่ายขึ้น เป็นผลให้เกิดโรคมดลูกอักเสบเป็นหนองตามมา
ซึ่งอาการของน้องหมาที่ป่วยมักจะซึม มีไข้ อ่อนแรง ท้องกาง อาเจียน กินน้ามาก ปัสสาวะมาก
มีของเหลวไหลจากอวัยวะเพศ โรคมดลูกอักเสบเป็นหนองมี 2ประเภท คือ แบบปิดและแบบเปิ ด
(ปากมดลูกเปิด) ซึ่งแบบเปิด (Open pyometra) นั้น เราจะเห็นหนองไหลออกมาจากอวัยวะเพศ แต่แบบปิด
( Close pyometra) เ ร า อ า จ จ ะ ไ ม่เ ห็ น แ ต่แ บ บ ปิ ด มัก จ ะ มี อ า ก า ร รุ น แ ร ง ก ว่า
เ นื่ อ ง จ า ก มี ก า ร คั่ ง ข อ ง ห น อ ง ใ น ม ด ลู ก
มีโอกาสที่มดลูกจะแตกและเกิดการติดเชื้อเข้าสู่กระแสเลือดตามมาได้ง่าย
การรักษาที่ดีที่สุด คือ การผ่าตัดเอามดลูกและรังไข่ออกไปเลย คล้ายกับการทาหมัน
แต่มีความเสี่ยงมากกว่า เพราะผ่าตัดในขณะที่สุนัขกาลังป่ วย ที่สาคัญค่าใช้จ่ายสูงกว่ามาก
ดั ง นั้ น จึ ง แ น ะ น า ใ ห้ คุ ม ก า เ นิ ด โ ด ย วิ ธี ก า ร ผ่า ตั ด ท า ห มัน ไ ป เ ล ย จ ะ ดี ก ว่า
โดยเฉพาะสุนัขจรจัดที่เราไม่ได้ตามเฝ้ าสังเกตอาการทุกวัน การฉีดยาคุมกาเนิดให้ไปนั้น
สุนัขจะป่วยเป็นโรคนี้เมื่อไหร่เราไม่รู้ อย่าทาบาปทางอ้อม
4. โรคไข้หัดสุนัข
โรคไข้หัดสุนัขเป็นโรคติดต่อที่น่ากลัวมาก สุนัขที่ป่วยแล้วอาจมีโอกาสถึงตายได้เลยทีเดียว
โ ด ย เ ฉ พ า ะ ลู ก สุ นั ข ห รื อ สุ นั ข ที่ มี ภู มิ คุ้ ม กั น ต่ อ โ ร ค ต่ า
ความจริงแล้วโรคนี้เราสามารถป้ องกันได้ด้วยการพาสุนัขไปรับการฉีดวัคซีนป้ องกัน แต่สุนัขจรจัดนั้น
การได้รับวัคซีนรวมป้ องกันโรคไข้หัดคงเป็นไปได้ยาก ยิ่งหากอาศัยอยู่ในที่ที่มีสุนัขแออัดจานวนมาก
เกิดมีสุนัขตัวใดตัวหนึ่งป่ วยเป็นโรคนี้ ขึ้นมา หรือมีคนเอาสุนัขป่ วยโรคนี้ มาปล่อยเข้าไปในฝูง
ก็อาจทาให้สุนัขตัวอื่น ๆ ติดโรคและป่วยตามมาได้ง่าย

10. โรคไข้หัดสุ นัขเ กิดจากเ ชื้อไวรัส Canine Distemper virus ถึง จะ ขึ้ น ชื่อว่า ไข้หัด
แต่ไม่ติดคนหรอกนะครับ ในสุนัขจะติดต่อกันผ่านทางการหายใจหรือสัมผัสกับสารคัดหลั่งที่มีเชื้ออยู่ (เช่น
น้ามูก ขี้ตา ฯลฯ) เข้าไป ซึ่งติดต่อกันง่ายมาก และป่วยกันง่ายมากด้วย เรื่องอาการป่วยก็แสดงได้หลากหลาย
เช่น มีไข้ ซึม ไม่ร่าเริง ไอ จาม มีน้ามูก มีขี้ตา เยื่อบุตาอักเสบ ท้องเสีย มีอาการทางประสาท ชัก
หรือมีผิวหนังที่ฝ่าเท้าและปลายจมูกหนาตัวขึ้น สุนัขบางตัวแม้มีอาการดีขึ้นแล้ว แต่ก็อาจมีอาการทางระบบ
ป ร ะ ส า ท ต า ม ม า ไ ด้ ก า ร รั ก ษ า ปั จ จุ บั น ยั ง ไ ม่ มี ย า โ ด ย เ ฉ พ า ะ
จาเ ป็ น ต้อง รักษาแบบประ คับป ระ คอง อา การ ไป จน ก ว่าน้อง ห มาจะ มีอา กา ร ดี ขึ้ น
สุนัขที่ป่วยจึงต้องแยกเลี้ยงกับสุนัขตัวอื่น ๆ เพื่อไม่ให้นาโรคไปแพร่ระบาดอีกต่อไป
รุปที่ 2 . 6 โรคไข้หัดสุนัข

11. 5. โรคไวรัสลาไส้อักเสบติดต่อ
โรคไวรัสลาไส้อักเสบติดต่อ เป็ นโรคที่คร่าชีวิตสุ นัขมานักต่อนักแล้วน ะ ครั บ
อย่าว่าแต่สุนัขจรจัดเลย สุนัขบ้านที่มีคนเลี้ยงดูแลอย่างดี ก็มีหลายตัวต้องมาจบชีวิตเพราะโรคนี้เช่นกัน
โรคนี้ เกิดจากการติดเชื้อไวรัส โดยเฉพาะ Canine Parvovirus type 2 (CPV-2) และ Coronavirus
(CV) โ ด ย รั บ เ ชื้ อ ไ ว รั ส ผ่ า น ท า ง อุ จ จ า ร ะ แ ล ะ อ า เ จี ย น ข อ ง สุ นั ข ที่ ป่ ว ย
เข้าปากสุนัขอีกตัวที่ไปเลียตามพื้นหรืออยู่อาศัยในบริเวณที่มีเชื้อปนเปื้ อน แถมเจ้าตัวเชื้อ CPV
นี้ ก็ดัน มีค ว า ม ท น ท า น ม า ก ส า ม า ร ถ อ ยู่ใ น สิ่ ง แ ว ด ล้ อ ม ไ ด้น า น ม า ก ก ว่า 5
เดือนเลยทีเดียว สุนัขจรจัดข้างถนนที่อยู่รวมกันจานวนมาก มีพยาธิในลาไส้ มีความเครียด ภูมิคุ้มกันต่า
ขาดวัคซีนป้ องกันโรคนี้ ไม่เคยได้รับการฉีดป้ องกัน โดยเฉพาะในลูกสุนัข แล้วอย่างนี้จะเหลือหรือครับ
รุปที่ 2 . 7โรคไวรัสลาไส้อักเสบติดต่อ

12. ซึ่งน้องหมาป่วยจะแสดงอาการป่วยภายใน 3-10วันหลังจากได้รับเชื้อ
ส่วนใหญ่อาการจะเริ่มจากซึม เบื่ออาหาร อาจมีไข้ ตามมาด้วยอาเจียน ท้องเสีย ถ่ายเป็นน้าสีดา (melena)
ไปจนถ่ายเป็นเลือด มีกลิ่นคาว (กลิ่นของเลือดที่หมักหมมในอุจาระ) ร่างกายจะสูญเสียน้า อิเล็กโทรไลด์
และพลาสม่าโปรตีนไปมาก อาจทาให้ช็อก และเสียชีวิตได้หากไม่ได้รับการรักษา
นอกจากนี้ผนังลาไส้ที่ถูกทาลาย จะทาให้น้องหมาเจ็บปวดท้อง ร้องคราง จนตัวสั่นงอ
เจ็บปวดเมื่อเราแตะและสัมผัสบริเวณท้อง หากเป็นลูกหมาที่มีอายุน้อยกว่า 3 เดือน
เชื้ออาจเข้าไปทาให้เกิดการอักเสบของกล้ามเนื้อหัวใจได้ด้วย
พูดถึงวิธีการรักษา ปัจจุบันยังไม่มียาที่ใช้ฆ่าเชื้อโดยตรงนะครับ มีการทดลองนายา Oseltamivir
(Tamiflu™) ซึ่งเป็นยาต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ 2009 มาใช้โดยใช้ป้อนวันละ 2ครั้ง เป็นเวลา 5วันติดต่อกัน
เ พื่ อ ล ด ค ว า มส า มา ร ถ ใ น ก า ร ผ่า น ข อ ง เ ชื้อ ไ ว รั ส เ ข้าสู่ crypt cells ข อ ง ล า ไ ส้ เ ล็ ก
และลดการเพิ่ม จาน วน ของ แบคทีเ รี ยใน ทางเ ดินอาห าร ไม่ให้สร้าง endotoxin มากขึ้ น
แ ต่ ย า นี้ ก็ ไ ม่ ไ ด้ ฆ่ า เ ชื้ อ ไ ว รั ส โ ด ย ต ร ง แ ล ะ มี ผ ล ข้ า ง เ คี ย ง คื อ
ค ลื่ น ไ ส้ แ ล ะ อ า เ จี ย น ส่ว น ใ ห ญ่จึ ง เ ป็ น ก า ร รั ก ษ า ต า ม อ า ก า ร ห ลั ก ก า ร คื อ
ต้องได้รับสารน้ าเพื่อชดเชยน้ าและอิเล็กโทรไลด์ที่เ สียไปจากกา รอาเ จียนและท้อง เ สี ย
น้าตาลเด็กโตรสเพื่อป้ องกันภาวะขาดน้าตาล (Hypoglycemia) ซึ่งพบได้ง่ายในลูกสุนัข ยาฆ่าเชื้อแทรกซ้อน
(เชื้อแบคทีเรีย) ยาระงับอาเจียน และยาลดกรด-เคลือบกระเพาะ ฯลฯ ตามแต่อาการของสุนัขตัวนั้น ๆ
ส่วนเรื่องความเชื่อที่มีการแนะนาต่อ ๆ กันมา เช่น การป้ อนโยเกิร์ต น้ ามันมะพร้าว
ห รื อ ฟ้ า ท ะ ล า ย โ จ ร ฯ ล ฯ ข อ เ น้ น ย้ า อี ก ค รั้ ง ว่ า
ยังไม่มีการศึกษาในสุนัขที่ยอมรับในทางวิชาการนะครับเป็นเรื่องเข้าใจผิดที่บังเอิญป้อนแล้วสุนัขดีขึ้นมาพอ
ดี ซึ่ ง วิ ธี นี้ อ า จ ไ ม่ ไ ด้ ผ ล กั บ สุ นั ข ทุ ก ตั ว
หากเราเลือกใช้วิธีนี้ก็อาจเป็นการตัดโอกาสที่สุนัขจะได้รับการรักษาที่ถูกต้องตามหลักวิชาการได้
ความจริงแล้วการที่สุนัขจะหายจากโรคได้นั้น ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของสุนัข ความรุนแรงของเชื้อโรค

13. และระดับภูมิต้านทานของตัวเองด้วย หากสุนัขได้รับการชดเชย รักษาแบบประคองอาการเป็นอย่างดี
ก็มีโอกาสรอดได้ครับ โดยที่ร่าง กายจะ ค่อย ๆ ฟื้ น ตัวตามลาดับ ไม่มียาวิเ ศษใ ด ๆ
จะทาให้หายจากโรคทันทีแน่นอน
6.โรคเรบีส์ (พิษสุนัขบ้า)
พูดถึงโรคนี้คงไม่มีใครไม่รู้จัก แต่หลายคนก็ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับโรคนี้อยู่หลาย ๆเรื่อง เช่น
เข้าใจผิดว่า พบเฉพาะฤดูร้อน ความจริงสามารถพบได้ตลอดทั้งปีนะครับ โดยติดจากเชื้อไวรัสที่ชื่อ เรบีส์
(Rabies virus) ไม่ใช่เกิดจากอุณหภูมิที่ร้อนจนสุนัขบ้าคลั่ง หรือเข้าใจผิดว่า สุนัขที่ป่วยจะบ้า วิ่งไล่กัดคน
ความจริงแล้วสุนัขอาจแสดงอาการแบบเซื่องซึมได้ ลิ้นมีสีแดงคล้า อ้าปากน้าลายไหล มีพฤติกรรมเปลี่ยนไป
จนบางทีเราก็มองข้ามโรคนี้ไปเลย เพราะไม่ได้แสดงอาการอย่างที่เราเข้าใจ หรือหลายคนยังเข้าใจผิดว่า
โ ร ค นี้ ติ ด กั น เ ฉ พ า ะ แ ต่ ใ น สุ นั ข เ พ ร า ะ ชื่ อ โ ร ค คื อ พิ ษ สุ นั ข บ้ า
ความจริงแล้วโรคนี้ ติดได้ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ านมทุกชนิด ในต่างประเทศมีรายงานว่า
มีการติดโรคนี้ มาจากค้างคาวปัจจุบันนี้จึงมีการรณรงค์ให้เปลี่ยนชื่อเรียกโรคนี้ ว่า โรคเรบีส์
ตามชื่อสากลไปเลย คนจะได้ไม่เข้าใจผิด
รุปที่ 2 . 8โรคเรบีส์ (พิษสุนัขบ้า)

14. ซึ่ ง บีส์ ถือเ ป็ น ปั ญห าสากลของคนทั้ง โลกเ ลยน ะครับ เ พ ราะมัน ติดต่อสู่คนได้
และปัจจุบันก็ยังไม่มีวิธีรักษา ติดแล้วคือตายกับตายไม่ว่าจะคนหรือสัตว์ แม้จะมีผู้คิดค้นการรักษาด้วยวิธี
Coma induction เพื่อให้สมองอยู่ในภาวะ suppression ชะลอการถูกทาลาย แต่ก็ยังไม่ได้ผลในทุกราย
จึ ง ไ ม่ แ น ะ น า ใ ห้ ใ ช้ อี ก ทั้ ง ยั ง มี ค่ า ใ ช้ จ่ า ย สู ง ม า ก
อาจไม่คุ้มเมื่อเทียบกับการป้ องกัน สุนัขจรจัดที่อยู่กันอย่างอิสระ มีการต่อสู้ไล่กัดกันตามภาษา
เ ชื้อเ รบีส์ ที่อยู่ใ น น้ าลายสุ นัขที่ป่ วย ก็สามารถส่ง ต่อติดกัน ได้ อีกทั้ง สุ นัขจรจัดเ อง
ก็คงไม่ได้รับวัคซีนป้ องกันทุกตัวหรือไม่ได้รับวัคซีนป้องกันต่อเนื่องทุกปี อาจมีบางรายที่หลุดลอดไปบ้าง
หากติดเชื้อก็มีโอกาสแพร่เชื้อต่อได้ นี่ยังไม่นับการแพร่เชื้อระหว่างสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดอื่น ๆ
มายังสุนัขจรจัดอีกนะครับ สุนัขจดจัดจึงถือว่าเป็นสัตว์ที่มีความเสี่ยงต้องเผชิญโรคนี้ เป็นอย่างมาก
ก็ยังไม่รู้ว่าในปี ค.ศ. 2020ที่จะประกาศเป็นปีปลอดเชื้อเรบีส์นั้น จะทาได้สาเร็จหรือเปล่า
7.โรคมะเร็งติดต่อทางระบบสืบพันธุ์
ในช่วงที่สุนัขติดสัด สุนัขที่เลี้ยงในบ้านเรายังพอจัดการไม่ให้แอบหนีออกไปมีอะไรกันได้
แต่กับสุนัขจรจัดที่อยู่กันอย่างอิสระ เมื่อถึงเวลาดังกล่าว เราจะห้ามไม่ให้ไปมีอะไรนั้นเห็นทีคงยาก
จึ ง เ ป็ น ที่ ม า ข อ ง โ ร ค ติ ด ต่ อ ท า ง เ พ ศ ใ น สุ นั ข
หนึ่งในโรคเหล่านี้ที่พบได้บ่อยในสุนัขจรจัดก็คือ โรคมะเร็งติดต่อทางระบบสืบพันธุ์ หรือ Transmissible
Venereal Tumor นั่นเอง
รุปที่ 2 . 9โรคมะเร็งติดต่อทางระบบสืบพันธุ์

15. โรคนี้จะติดต่อผ่านการผสมพันธุ์ การเลีย การดม หรือแม้แต่การกัดกันบริเวณที่มีเนื้องอกอยู่
ตามธรรมชาติสุนัขจะมีการเกี้ยวพาราสีกันก่อน ก็จะมีการดมกัน ก็จะได้รับเอาเซลล์เนื้อองอกนี้ไปด้วย
บางตัวอาจพบเนื้องอกที่ปาก จมูกหรือลูกตาได้ แต่ส่วนมากมักจะเป็ น กัน ที่อวัยว ะ เ พ ศ
เป็นได้ทั้งสุนัขตัวผู้และตัวเมีย การวินิจฉัยจาเป็นต้องเก็บเซลล์จากก้อนเนื้องอกไปย้อมสีและส่องตรวจดู
ห ากสุ นัขเ ป็ น มะ เ ร็ ง ช นิ ดนี้ จะ ต้อง รักษาด้วยเ คมีบาบัด ซึ่ ง ต้อง ใ ช้ระ ยะ เ วลา 4-6
สัปดาห์จนกว่าก้อนมะเร็งนั้นจะยุบหายไปครับ
8.โรคไรขี้เรื้อนแห้ง
ล อ ง ห ลั บ ต า จิ ต น า ก า ร ภ า พ ถึ ง ห ม า จ ร จั ด เ ชื่ อ ว่ า เ พื่ อ น ๆ
หลายคนคงมีภาพสุนัขหนังกลับอยู่ในใจเป็นแน่นั่นแหระครับ สุนัขที่กาลังป่วยเป็นโรคไรขี้เรื้อนแห้ง
สุ นัขที่ป่ ว ยเ ป็ น โ ร คนี้ จะ มีอ า กา ร คัน ต า มบ ริ เ ว ณ ข อ บใ บหู ข้อศอก ข้อเ ท้า ห ลัง
ห รื อห น้าท้อง เ กิดจากการติดตัวไรขี้ เ รื้ อน Scabies mites ที่มักอาศัยใ น ชั้น ห นังกาพร้า
โดยรอยโรคที่พบก็เป็นสะเก็ดแห้ง ๆ มีตุ่มแดง ขนร่วง หากเป็นนาน ๆ ก็จะพบผิวหนังแห้งหนา ที่เราเรียกว่า
สุนัขหนังกลับขนเกรียน สุนัขที่ป่วยสามารถนาโรคไปติดยังสุนัขตัวอื่น ๆได้ จากการเล่นสัมผัสคลุกคลี
บางที่สะเก็ดร่วงปลิวจากตัวสุนัขลงพื้น แล้วบังเอิญมีสุนัขอีกตัวมานอนเกลือกกลิ้งตรงพื้นนั้นพอดี
ก็มีโอกาสติดต่อสู่กันได้

16. การตรวจวินิจฉัยง่าย ๆ ในเบื้องต้นเราสามารถทาการทดสอบปฏิกิริยาที่เรียกว่า Pinna-pedal reflex
test โ ด ย ใ ช้ มื อ บี บ น ว ด ที่ ใ บ หู เ บ า ๆ
สุนัขที่ป่วยจะยกขาหลังข้างเดียวกับที่กาลังถูกบีบนวดขึ้นมาเกาหูอย่างทันที วิธีนี้เชื่อถือได้ 70%
โดยทาการตรวจร่วมกับวิธีการขูดตรวจผิวหนังเพื่อหาตัวไรขี้เรื้อนแห้ง สุนัขที่ป่วยสามารถรักษาได้หลายวิธี
มีทั้งยาฉีด ยาหยอดหลังหรือยากินตามแต่คุณหมอจะพิจารณา
รุปที่ 2 . 10โรคไรขี้เรื้อนแห้ง

17. บทที่3
วิธีการดาเนินงาน
ในการจัดทาโครงการหมาน้อยร้อยฝัน ผู้จัดทาโครงการมีวิธีดาเนินงานโครงการ ตามขั้นตอนต่อไปนี้
วัสดุ– อุปกรณ์
1. กล่องลัง หรือกระดาษลัง
2. กระดาษสี
3. กาว
4. ป้ายติดรับบริจาค
5. อาหารสุนัข
ขั้นตอนการดาเนินงาน
1. คิดหัวข้อโครงการเพื่อนาเสนอครูที่ปรึกษาโครงการ
2. ศึกษาและค้นคว้าข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับเรื่องที่สนใจ
3.เขียนบทที่1 ชื่อโครงการ หลักการและเหตุผล เพื่อที่จะนาเสนอคุณครู
4.วางแผนแบ่งภาระงานกับสมาชิกในกลุ่ม
5.ทากล่องรับบริจาค
6.ซื้ออาหารสุนัข
7.เดินไปยังสถานที่ที่จะทากิจกรรม
8.ดาเนินงานตามที่วางแผนไว้
9.จัดทารูปเล่ม และทาเว็บไซด์เผยแพร่
10.นาเสนอโครงการ และประเมินผลงาน

18. ตารางกิจกรรมดาเนินงาน
ตารางกิจกรรม ระยะเวลาดาเนินการ
การดาเนินงาน มิ.ย ก.ค ส.ค ก.ย
1.จับกลุ่มหาสมาชิก
2.ปรึกษาเรื่องที่จะทา
3.เขียนโครงการและนาเสนอหลักกการและเหตุผล
4.ดาเนินกิจกรรมโครงการที่วางแผนไว้
5.สรุปผลการดาเนินงาน
6.จัดทารูปเล่มรายงานและเว็บไซต์นาเสนอโครงกา
ร
8.ประเมินผลและรายงานโครงงาน
ตารางที่ 3.1 ตารางกิจกรรมการดาเนินงาน