1. Á¿ä¿¿í ãýäýñíèé öîðãî
ò¿¿íèé àð÷èëãàà
Stoma Rehabilitation
Èëòãýã÷: ÁØÃÌÇ-ûí òàñãèéí ýðõëýã÷ Ý.Áàò-ªëçèé

2. Ñ¿¿ëèéí ¿åä äýëõèéí îëîí îðîíä á¿ä¿¿í ãýäýñíèé ìýñ çàñëûí
ºâ÷í¿¿ä ò¿¿íèé äîòîð á¿ä¿¿í, øóëóóí ãýäýñíèé õîðò õàâäàð èõñýæ
¿¿íòýé õîëáîãäîæìýñ çàñëûí ýì÷èëãýýãýýð çóóðûí áà áàéíãûí
öîðãî ãàðãàõ øààðäëàãà ãàðäàã þì.
Á¿ä¿¿í ãýäñýíä öîðãî ìýñ çàñàë ýðò äýýð ¿åýñ õèéãäýæ
èðñýí ò¿¿õòýé.
Ìݪ 350 æ
èëèéí òýðòýý Praxagoros Von Kos ãýäýñíèé
ãýìòýëòýé ºâ÷òºíä á¿ä¿¿í ãýäñýíä öîðãî ãàðãàæáàéæ
ýý.
Á¿ä¿¿í ãýäñýíä öîðãî ãàðãàõ íü áîäèñûí ñîëèëöîîíä
ººð÷ëºëò ãàðãàõã¿é áàéãààã àøèãëàæãýäýñíèé ºâ÷íèé ìýñ
çàñëûí ¿åä õýðýãëýæèðëýý.
Ãýäñýíä öîðãî STOMA=ANUS ãàðãàõ íü ºâ÷òºíä
òóñòàé õ¿íèé àìüäðàõ ÷àäâàðûã óðòàñãàæáàéíà.

3. Littre ( 1710 îíä ) áèò¿¿ ãýäýñòýé ºâ÷òºíä
ìóõàð ãýäñýíä ( Ceacostoma ) öîðãî ãàðãàñàí.
Dekat ( 1773 îíä ) àíõ á¿ä¿¿í ãýäýñíèé ç¿¿í
õýñýãò ( sigmastoma ) ãàðãàñàí áàéíà.
Á¿ä¿¿í ãýäñýíä öîðãî ãàðãàõ õàãàëãààã:
Lisfrank ( 1825 )
Ammusat ( 1838 )
Quenu, Hartmann ( 1894 ) íàð óëàì
áîëîâñðîíãóé áîëãîæýíý íü óëìààð îð÷èí ¿åèéí
êîëîñòîìèéí àðãàä øèëæ
ñýí.

4. Stoma íü:
1. Ò¿ð çóóðûí - 1-6 ñàðûí äàðàà áèò¿¿ëæî¸äîã.
2. Áàéíãûí - áèò¿¿ëæî¸ëã¿é ¿¿ãýýð ºòãºí áàéíãà ãàäàãøèëæ
áàéäàã.
Ýäãýýð ºâ÷òºíèé ñàíàà ñýòãýëèéã äýìæ êîëîñîìûí
èæ
àð÷èëãààã ñàéæ
ðóóëàõ, àæ òºðºë õèéõ, àìüäðàëûí õýâèéí
èë
áàéäàëä òóñ äýìæ áîëîõûí òóëä îð÷èí ¿åèéí ýì÷ ìýðãýæ
ëýã
èëòí¿¿ä
èõýýõýí àíõààð÷ áàéíà. Èéìä ìàíàé îðíû õóâüä ÷ àíõààðàë òàòñàí
àñóóäëûí íýã áîëæáàéíà.
Çîðèëãî:
Stoma - òàé ºâ÷òºíèé àð÷èëãààã ºíäºð õºãæ
èëòýé îðíóóäûí
ò¿âøèíä õèéæ çîðèóëàëòûí óóòûã õýðýãëýæõýâøèõ
,

5. Çîðèëò:
1. Stoma - òàé ºâ÷òºíèé òîõèîëäîëûã òîãòîîõ
2. Stoma - òàé ºâ÷òºíèé õ¿íäðýëèéã òîãòîîõ
3. Åðäèéí àðãà áà Stoma àð÷èëãàà õèéñýí ºâ÷òºí¿¿äèéã
õàðüöóóëàí ñóäëàæ¿ð ä¿íã òîîöîæàð÷èëãààã ñàéæ
ðóóëàõ
Ñóäàëãààíû àðãà:
Áèä ÓÊÒÝ-èéí Êîëîïðîêòîëîãèéí òàñàãò 1999 - 2003 îíû 4 ñàð
õ¿ðòýë õóãàöààíä êîëîñòîìûí õàãàëãàà 87 õèéãäñýíèéã
ñóäëàâ.Y¿íýýñ 49 íü åðäèéí àðãààð,38 íü
Stoma - àð÷èëãàà õèéãäñýí.

6. Õ¿éñýýð àâ÷ ¿çâýë:
¹
1.
2.
60
50
40
30
20
10
0
Õ¿é ñ
Ýð
Ýì
Òî î
41
46
Õóâü
47.1 %
52.9 %
òî î
õóâü
õóâü
òî î
ýð
ýì

7. Íàñíû áàéäëààð àâ÷ ¿çâýë:
í àñ
21-30
31-40
41-50
51-60
61-70
71-80
81-äýýø
òî î
10
18
19
14
16
8
2
õóâü
11.5
20.7
21.9
16.1
18,4
9.2
2.2
25
20
òî î
Line 2
õóâü
15
10
ý
ø
-ä
ý
0
8
0
1
7
1
6
-8
0
-7
0
-6
5
1
-5
4
1
-4
1
3
1
-3
0
0
0
0
5
2
¹
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

8. Õ¿íäðýëýýð íü àâ÷ ¿çâýë:
¹
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Õ¿í äðýë
Öóñ àëäàõ
È äýýëýõ
È âýðõè é
Òàòàãäàæ àì ñàð óí àõ
Ñàëñò óðâàõ
Õ¿í äðýýã¿é
Òî î
5
26
3
12
2
39
Õóâü
5.7
29.9
3.4
13.8
2.3
44.9
50
40
30
20
òî î
õ¿í äðýýã
¿é
ñàëñò
óðâàõ
àì ñàð
óí àõ
èâýðõèé
èäýýëýõ
õóâü
Öóñ àëäàõ
10
0
òî î

9. Ýíãèéí àðãààð àð÷èëñàí õ¿íäðýë:
¹
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Õ¿í äðýë
Öóñ àëäàõ
È äýýëýõ
È âýðõè é
Òàòàãäàæ àì ñàð óí àõ
Ñàëñò óðâàõ
Õ¿í äðýýã¿é
Òî î
3
16
2
8
2
18
Õóâü
6.1
32.6
4.1
16.3
4.1
36.8
40
30
òî î
Õ¿í äðýýã
¿é
ñàëñò
óðâàõ
0
àì ñàð
óí àõ
õóâü
èâýðõèé
10
èäýýëýõ
òî î
Öóñ àëäàõ
20

10. Stoma àð÷èëãàà õèéñýíèé äàðààõ õ¿íäðýë
¹
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Õ¿í äðýë
Öóñ àëäàõ
È äýýëýõ
È âýðõè é
Òàòàãäàæ àì ñàð óí àõ
Ñàëñò óðâàõ
Õ¿í äðýýã¿é
Òî î
2
10
1
4
=
21
Õóâü
5.2
26.3
2.6
10.5
=
55.4
60
40
òî î
20
Õ¿í äðýýã
¿é
ñàëñò
óðâàõ
àì ñàð óí àõ
èâýðõèé
èäýýëýõ
òî î
Öóñ àëäàõ
0
õóâü

11. Æèøýý:
ª â÷òº í
Í àñ, õ¿é ñ
Î íîø
Õàãàë ãàà
Åðä è é í àðãààð
Ãàí õ¿¿
42/ýð
Ï î ë è ï î ç òî ë ñòî é
êè ø êè
Ðåçåêöè ÿ í è ñõî ä ÿø åé
è ñè ãì î âè ä í î é ÷àñòè
òî ë ñòî é êè ø êè ,
êî í öåâàÿ
ä è ñöåí ä î ñòî ì à
Áî î ëò
º ä º ð á ¿ð
Ýì ÷è ë ãýý
Sol.ampicillini 1ñàÿ∗ 8
öàãààð 5 õî í î ã
Òðè õî ï î ë 1∗ 3-ààð 12
õî í î ã
Ýä ãýðñýí õî í î ã 14 õî í î ã
Õ¿í äðýë
Stoma-û í àì ñàð
è ä ýýë æ î ð÷í è é ýä
¿ðýâññýí
Stoma àð÷è ë ãàà õè é ñýí
Äî ë çî ä á àâóó
39/ýð
Áî ë åçí ü Ãè ðø ï ðóí ãà,
êè ø å÷í àÿ í åï ðî õî ä è ì î ñòü,
êàë î âàÿ êàì åí ü
Ðåçåêöè ÿ í è ñõî ä ÿø åé è
ñè ãì î âè ä í î é ÷àñòè
òî ë ñòî é êè ø êè , êî í öåâàÿ
ä è ñöåí ä î ñòî ì à
º í æº º ä
Sol.ampicillini 1ñàÿ∗ 8
öàãààð 2 õî í î ã
Òðè õî ï î ë 1∗ 3-ààð 5
õî í î ã
7 õî í î ã
Õ¿í äðýýã¿é

12. Ä¿ãíýëò:
Äýýðõè ñóäàëãààíààñ ¿çýõýä Stoma-ûí
àð÷èëãààã çºâ õèéæçîðèóëàëòûí óóòûã ºðãºí
õýðýãëýâýë:
- ªâ÷òºíèé ñýòãýë ñàíààíû çîâèóð øàíàëãààã
õºíãºëíº
- Áîîëò, ýìèéí ýì÷èëãýýíèé çàðäàëûã õýìíýæ
áîëîõ áîëîìæ õàðàãäàæáàéíà.

13. Öààøèä õèéõ àæ
èë:
Òóñ òàñàãò çîðèóëàëòûí óóòíû õ¿ðýëöýý ìóó,
¿íý ºðòºã ºíäºð ãýâ÷ öààøèä ºðãºí õýðýãëýõ àðãà
çàì õàéõ.
Stoma-ûí àð÷èëãààã çîõèõ æ
óðìûí äàãóó çºâ
õèéæ õýâøèõ.

14. Íîì ç¿é:
1. Â.Ä.Ôåäîðîâ, Þ.Â.Äóëüöåâ
Ïðîêòîëîãèÿ ñòð. 345-354
2. Ø.Äðîáèí
Õèðóðãèÿ êèøå÷íèêà ñòð.471-480
3. Î.Á.Ìèëîíîâ, Ê.Ä.Òîñêèí, Â.Â.Æåáðîâñêèé
Ïîñëåïåðàöèîííûå îñëîæ
åíèå è îïàñíîñòè â
àáäîìèíàëüíîé õèðóðãèé
4. Treatment of stoma
Diseasis of the colon & rectum 1996

15. Àíõààðàë òàâüñàíä
áàÿðëàëàà