2. Beden Sağlığı Yönünden
Temizlik hastalıklardan korunmanın ilk koşuludur. Bu sebeple temiz
tutulan bir çocuk kolay kolay hasta olmaz. Banyo bir egzersizdir.
Temiz tutulan çocuğun derisi de temizdir.
Deri solunumu kolay olur, ter ve yağ bezleri vücuttaki zararlı
maddeleri dışarı atarlar. Böylece beden sağlığı da korunmuş olur.
Ruh Sağlığı Yönünden
Temiz çocuğu herkes sever. Temiz vücut ruhsal yönden de arı
durumdadır. ”Temizlik
ruhun aynasıdır “sözü de bunu anlatmaktadır.
Temiz tutulan bir çocuk, aynı zamanda iyi bir alışkanlık alıyor
demektir. Çocuğun aldığı bu alışkanlık, hayatının sonuna kadar
devam eder ve onun beden ve ruhsal yönden de sağlıklı olmasını
sağlar.
3. Bebeğimizin cildini tanıyalım
Özellikle yenidoğan ve bebeklik dönemlerinde bebeklerin
temizliği ve hijyenine aşırı önem verilir. Bebeklerin artık
emeklemesi ile birlikte çevredeki toz, kır, çamur ve
oyuncakları ile kirli oyunlara kalkışması ve doğa ile
bütünleşmesi her ne kadar sağlık açısından anne babayı
rahatsız etse de uzman dermatologların tavsiyeleri ile
baş edilebilir durumlar haline geliyor. Peki, neler yapmak
lazım?
• Günün ilk saatlerinde gece terlemesi sırasında oluşmuş
teri bebeğinizin yüzünden ve ellerinden uzaklaştırmak ve
ince karakterli bir nemlendirici sürmek yeterli olacaktır.
• Bebeğinizi gece yatırmadan önceki saatlerde ise gün
boyunca yüzünde, ellerinde ve cildinde oluşan kirin gece
boyunca hassas cildini tahriş etmemesi için iyice ciltten
uzaklaştırılması ve temizlenmesi gerekir
4. • Özellikle tuvalet sonrası ve yemekten önceki dönemde
ellerini yıkaması için tabii ki, en büyük örnek siz olacaksınız. Bu
konuda iyi bir örnek olduğunuz takdirde, gün boyunca ciltte
biriken kirlerin yemekle birlikte çocuğunuzun vücuduna
girmesini engellemiş olursunuz.
• Vücut temizliği için çok fazlaya kaçmadan haftada 2 kez
banyo yeterli olacaktır. Kullanılan temizlik maddesi baz
düzeyinde olmalı yoksa cildin koruma mantosu hasar görülebilir.
Özellikle banyodan sonra cildin kurumaması için nemlendirici
kullanmayı ihmal etmeyin.
• Bebeğin vücudunu temizlediğiniz sünger, çok kısa sürede nem
ve mikrop üretebileceğinden dikkatli kullanmakta yarar vardır.
Kullanmadan önce iyice yıkamalı ve ya yıkanan lifleri iyice
kurutmalısınız. Aslında en iyi temizlik lifinin elleriniz olduğunu
unutmayın.
5.
6. Bebeğin İlk Yıkanması :
Bebek temizliği yaparken ilk yıkanmasına başlamadan önce bebekler için
gerekli temizlik ürünleri önceden hazırlanmalıdır. Bu malzemeler iki elbezi
veya yumuşak sünger, silme bezleri, baş havlusu, yumuşak saç fırçası, kremli
bebek sabunu, bebek şampuanı, bebek kremi, pamuk, tırnak makası vs. Oda
sıcaklığı 20 derece, banyo suyunun sıcaklığı ise 36-37 derece olmalıdır.
Tüm bebekler sudan korkmaktadır. Yavaş yavaş bebekler suya dost olmaya
alıştırılmalıdır. İlk önce bebeğin vücudu sonra başı yıkanmalıdır. Bebekle
konuşulmalı, onların iyi bir dinleyici olmasına dikkat edilmeli, banyonun ve
temizliğin faydaları anlatılmalı, önce bebeğin ayakları suya sokulmalıdır.
Bebek yıkamasına başlarken, tutulmasına dikkat edilmeli, gerekirse tecrübeli
birinden yardım alınmalı, kulaklarına su kaçmamasına özen gösterilmelidir.
Bebek tutulurken daima, ellerin soğuk olmamasına dikkat edilmeli, eller
gliserin veya benzeri bir el kremi ile yumuşak tutulmalı ve sık sık sabunla
yıkanılmalıdır.
7. Bebeğin temizliği için uzunca bir zaman ayrılmalıdır. Vücudun kan akımı için bebeğin,
kundak bezleri çıktıktan sonra debeleneceği, bacaklarını serbest sallayacağı
düşünülmelidir. Bebeğin bütün çıplak kalış süresi 5 dakikayı geçmemelidir. Aksi takdirde
bebek üşütülebilinir. Yıkama suyunu anne, dirsekleri ile kontrol ederek ayarlamalıdır.
Bebeğin ilk yıkanmasına önce baştan başlanmalı ve aşağı doğru inilmelidir. Temiz bir
elbezi, sabunla köpürtülerek önce baş iyice silinmelidir. Sonra kulak arkaları ve boyun
kenarları iyice silinmeli ve bu bez atılmalıdır. Büyük bir pamuk üzerine bolca badem
yağı, özel bebek yağı veya zeytinyağı dökülerek vücudun kıvrımlı köşeleri (koltuk altı,
bacak araları vs.) ve
birikmiş pudra ve kir tabakaları iyice silinip temizlenmelidir. Köpürtülen ikinci temiz
elbezi
ile vücut, kollar ve bacakları silinmeli, göbeği ıslatmamaya dikkat edilmelidir.
Bebekler için banyo gerçek bir eğlence olmalıdır. Suyun içindeki kireç bebeğin teninin
kurumasına yol açabilir. Bu nedenle banyoda kullanılan ürünlerin son derece yumuşak
olması gerekmektedir.
Bebekler için şampuan seçiminde göz yakmayan, çok yumuşak, fazla akıcı olmayan ve
bebekler için özel üretilmiş ürünler tercih edilmelidir. Bebek temiz bir havlu ile
kurulanmalı ve bebek kremi ile ovulmalıdır.
Bebeğin başı, haftada birkaç kez sabunlu temiz bir bezle silinmelidir. Baş derisi üzerinde
çok defa konak denilen kabuklanmalar oluşacaktır. Bunlar saçlı derinin yağ tabakasından
kaynaklanmaktadır. Konaklar, bir pamuğun üzerine sürülen bol bebe yağı ile
ovuşturularak silinmeli ve saçlar, yumuşak bebek saç fırçası ile fırçalanmalıdır. Birkaç
gün sonra konakların kendiliğinden geçtiği görülecektir.
8. Bebekler doğduktan sonra ilk 6 ay boyunca her gün ya da gün aşırı yıkamak,
onların ciltleri ve rahatlamaları için iyi gelecektir. 6 aydan sonra ise, evdekilerin
yıkanma düzenlerine bağlı olarak, yani evdekiler 2 günde bir yıkanıyorsa bebek de
iki günde bir yıkanır. Bebekleri yıkama sıklığı her gün de olabilir, gün aşırı da
olabilir. Ancak yeni doğan bebekleri her gün yıkamanın avantajları vardır. Bebek
beslenmeden önce ya da beslendikten 1 saat sonra yıkanıp masajı yapılırsa ve
daha sonra uykuya yatırılırsa, belli bir rutin oluşur. Bu rutin, bebekler için belli bir
yaşa kadar daha rahat uykuya dalmayı ve kendini güvende ve huzur içinde
hissetmeyi beraberinde getirir. Yanı sıra bebeğin cildine de çok iyi gelecektir. Bu
nedenlerle bebeği her gün ya da gün aşırı yıkamak, oldukça yararlı bir
uygulamadır.
Küvetin sadece 5-8cmini dolduracak kadar suya ihtiyacınız
olacaktır.
9. Temiz bir bebek küveti ,ağ veya file
İnce havlular veya sünger tarzda banyo minderi
Yumuşak bir bez veya yıkama süngeri
Bebek şampuanı ve bebek sabunu
Yumuşak bebek havlusu
Temiz bez ve giysiler
Suyu dökmek için bir kap
Yumuşak bir lif
10. Bebekleri mutlaka karnı açken ya da beslenmeden 1,5
saat önce yıkamanızı tavsiye ederiz.
Tok karnına yıkamadan kaçınınız, çünkü mideye baskı
olabilir.Bebek banyosu
Ilık suda yıkamanızı öneririz. Suyun sıcaklığını
dirseğiniz ile kontrol etmeniz önemlidir.
Suyun derinliği kısmında 10 cm geçmemenizi öneririz.
Bebeği yıkarken cildini ve gözünü yakmayan
şampuanlar kullanmanızı tavsiye ederiz.
Küvetin içine mutlaka bir havlu vb. yumuşak şeyler
koyarak bebeğin zeminle temasını engellemenizi
tavsiye ederiz.
11. Bebeğinizi yıkama işlemi yaparken ilk
vücudundan başlayın. En son başını
yıkayabilirsiniz. Sebebi ise bebeklerin en çok ısıyı
kafalarından kaybetmesidir.
Bebeğin ön kısmını yıkarken, baş, omuz ve sırtını
elinizle desteklerseniz daha iyi olur. Poposunu
küvete oturtabilirsiniz
Başını yıkarken yüz üstü olmasına dikkat ediniz.
Kulaklarına su kaçmamasına özen göstermeliyiz.
İmkanınız varsa bebeği yıkarken bir kişi size
yardım etse daha iyi olur.Bebek banyosu
12. Bebeğiniz yıkadıktan hemen sonra bir havluya
sarmanız önemlidir. Yanınızda 2 havlu bulundurunuz.
İlk havlu ile bebeğinizin suyunu alıp kurulayınız. İkinci
havlu ile de bebeğinizi giydirene kadar sarınız. Bunun
nedeni bebeğinizin ısı kaybetmesini önlemektir.
Bebekler vücut ısıları düştüklerinde enerji harcayarak
geri yerine getirmeye çalışırlar. Bu da bebeklerde kilo
kaybına neden olur.
Giydirmeden önce bebeğinize bebek yağı ile bakım
yapmanız hem onun gelişimi hem de aranızdaki bağ
açısından önemlidir.
En son işlem olarak bebeğinizi giydirip bezini
bağlayabilirsiniz. Bebeğinizi fazla bekletip çok
üşütmeden giydiriniz.
13. Şampuanlarda bazen ucuz ve zararlı sentetik boya
maddeleri, koruyucular ve koku veren maddeler
kullanılabiliyor. Eğer bunları yıkamayla tam olarak
ciltten uzaklaştıramazsanız, bebeğin cildi tahriş
olabiliyor.
Organic Babies & Children’ın Genel Müdürü Cüneyt
Akpınar, çocuğunuzun şampuanının birçok araştırmada
zararlı olarak nitelenen paraben, lanolin, sodyum lauryl
sulphate, propylene glycol, sentetik boya,
petrokimyasallar, etil alkol, PABA, üre, PEG, DEA, TEA,
tahriş edici maddeler, aşırı köpüren ajanlar içermemesi
gerektiğinin altını çiziyor. Güvenli bebek sampuanının
göz yakmayan özelliginin yanısıra, 26 alerjen parfüm,
paraben ve alkol de içermemesi gerektigini anne ve
babalara duyuruyor.
14. Dikkatini dağıtın
Bebeğiniz banyoda olmaktan pek mutlu değilse dikkatini dağıtma yoluna gidebilirsiniz. Bebeğinizi
yıkarken onunla konuşun ya da ona şarkı söyleyin. Elini tutmayı ya da bir oyuncakla oynamasını da
deneyebilirsiniz.
Elinizin altında bir havlu olsun
Bebeğiniz sudan bunaldığında alnını ve yüzünü bir havluyla kurulayarak en azından biraz
rahatlamasına yardımcı olabilirsiniz. Kuruluk hissi onu da rahatlatacaktır.
Daha az şampuan kullanın
İhtiyacınız olduğunu düşündüğünüzden daha az şampuan kullanın. Bebeklerin çok fazla şampuana
ihtiyacı yoktur. Daha az şampuan daha az durulanma demektir ve bebeğiniz böylece kendini daha
rahat hissedecektir. Eğer bebeğinizin saçı azsa püskürtmeli bir şampuanı tercih edebilirsiniz.
Doğru mimikleri kullanın
Bebekler her şeyi gözlemlerler ve taklit ederler. Örneğin boynunu yıkayacaksınız ve başını bir türlü
arkaya atmıyorsa önce siz başınızı arkaya atarak sizi taklit etmesini sağlayabilirsiniz. Ya da tavana
bakması için ilgisini çekecek bir şeyler yapabilirsiniz.
15.
16. Günlük temizlik, banyo hariç günde 1-2 defa
yapılır. Yüz, mermer şahiden yapılmış bir bezle
silinir. Bunun için bez yumuşak bir sabunla
sabunlanır.
Bebeğin gözleri çapaklandığında steril bir gazlı
bezi, kaynatılıp ısıtılmış su ile ıslatarak içten
dışa doğru bastırmadan silinmelidir. Her
defasında başka bir gazlı bez kullanılmalı ve
silerken geriye dönülmemelidir.
17.
18. Eller ;
Bebeklerin ellerini temizlemek için temizleme sütleri veya
bebek sabunları kullanabilrsiniz. günde en az 3-4 kez olmak
üzere yumuşak ve ıslak bir süngerle temizliyebilirsiniz ve
kurulayabilirsiniz.
Tırnaklar ;
Yeni doğan bebeklerde ve ilk haftalarda bebeklerin
tırnaklarına çok dikkat etmek gerekir çünkü keskin tırnaklar
hem sizin hemde bebeğin yüzünün çizilmesine ve bebeğin
kendine zarar vermesine neden olurlar. Bunu önlemek için
hem bebeğin ellerine eldiven takmanız hemde tırnakları
kesmeniz gerekir. Ufak bebek çıt çıt makasları ile veya
kenerları sivri olmayan tırnak makasları ile bu işlemi
yapmanız uygundur. Eğer bebeğiniz çok huzursuz oluyorsa
tırnaklarını uykusunda kesebilirsiniz.
19. Düzenli temizlik bebeğin dişlerinin sürmesinden önce başlar. Dişetleri ve
yeni sürmeye başlamış dişler üzerinde oluşan bakteri birikintileri mutlaka
temizlenmelidir. Çünkü bu bakteriler gıda artıkları ile etkileşip asit
salgılar ve dişlerin çürümesine neden olurlar. Bunun için anne, temiz bir
gazlı bezi işaret parmağına dolayarak diş ve dişeti üzerindeki plağı
temizleyebilir. Ancak bu tabakayı kaldıracak kadar basınç uygulamaya
dikkat edilmelidir. Bu temizlik kahvaltıdan ve akşam yemeğinden sonra
olmak üzere günde en az iki kez yapılmalıdır. Bu sayede bebeğin ilk
dişleri temiz bir ortamda sürmüş olur. İlk keser dişin sürmesi
tamamlandıktan hemen sonra bebeğin bir fırçası olmalı ve dişler
fırçalanmaya başlanmalı. Bu ilk dönemlerde fırça macunsuz olarak
kullanılmalıdır. Çocuk tükürmeyi öğrendikten sonra çocuklar için olan diş
macunları kullanılabilir. Çocuk diş macunlarının fluorür oranı, çocukların
yutabilecekleri göz önüne alınarak daha düşük tutulmuştur. Bu nedenle
çocuklar için üretilen diş macunları kullanılması gerekir.
Gazlı bezle ya da fırça ile temizleme sırasında dişetinde kanama olduğu
görülürse temizleme işlemine ara verilmemelidir. Çünkü bu, genellikle
fazla bastırıldığı için değil, o dokunun önceden irrite olduğu için ya da
birkaç gün temizlik yapılamadıysa dişetlerinin kızarması ve şişmesi
nedeniyle olur. Temizleme işlemine devam edilmelidir, durum birkaç gün
içinde düzelecektir.
20. Saçlar ;
Saçlar yağlanma oldukça ve banyo sırasında
yıkanmalı ve saç yıkama işleminde göz
yakmayan ve bebeğin cilt yapısı için özel
üretilmiş olan bebek şampuanları
kullanılmalıdır.
21.
22. Düzenli temizlik bebeğin dişlerinin sürmesinden önce başlar. Dişetleri ve
yeni sürmeye başlamış dişler üzerinde oluşan bakteri birikintileri mutlaka
temizlenmelidir. Çünkü bu bakteriler gıda artıkları ile etkileşip asit salgılar
ve dişlerin çürümesine neden olurlar. Bunun için anne, temiz bir gazlı bezi
işaret parmağına dolayarak diş ve dişeti üzerindeki plağı temizleyebilir.
Ancak bu tabakayı kaldıracak kadar basınç uygulamaya dikkat edilmelidir. Bu
temizlik kahvaltıdan ve akşam yemeğinden sonra olmak üzere günde en az
iki kez yapılmalıdır. Bu sayede bebeğin ilk dişleri temiz bir ortamda sürmüş
olur. İlk keser dişin sürmesi tamamlandıktan hemen sonra bebeğin bir fırçası
olmalı ve dişler fırçalanmaya başlanmalı. Bu ilk dönemlerde fırça macunsuz
olarak kullanılmalıdır. Çocuk tükürmeyi öğrendikten sonra çocuklar için olan
diş macunları kullanılabilir. Çocuk diş macunlarının fluorür oranı, çocukların
yutabilecekleri göz önüne alınarak daha düşük tutulmuştur. Bu nedenle
çocuklar için üretilen diş macunları kullanılması gerekir.
Gazlı bezle ya da fırça ile temizleme sırasında dişetinde kanama olduğu
görülürse temizleme işlemine ara verilmemelidir. Çünkü bu, genellikle fazla
bastırıldığı için değil, o dokunun önceden irrite olduğu için ya da birkaç gün
temizlik yapılamadıysa dişetlerinin kızarması ve şişmesi nedeniyle olur.
Temizleme işlemine devam edilmelidir, durum birkaç gün içinde
düzelecektir.
