Egokitzapena

1. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 1
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
ekoizten eta kontsumitzen dugu
IZENA:
9

2. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 2
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
PRODUKTU LANDUAK ETA PRODUKTU NATURALAK
Gure bizitzan erabiltzen ditugun produktu guztiak,
naturalak edo landuak dira.
PRODUKTU NATURALAK:
Zuzenean naturatik lortzen dira: egurra, sagarra, ikatza…
 Landare-jatorrizkoak: garia, tomatea, kotoia…
 Animalia- jatorrizkoak: esnea, lumak, eztia…
 Mineral-jatorrizkoak: gatza, burdina, marmola…

3. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 3
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
PRODUKTU LANDUAK:
Produktu naturalak eraldatuz lortzen dira:
ARIKETAK:
Hurrengo taula hau bete elikagai naturalak edo landuak
aipatuz:
NATURALAK LANDUAK
Ad: tomatea Ad: tomate saltsa
Idatzi produktu batzuen izenak:
NATURALAK LANDUAK
ANIMALIA
JATORRIKOAK
LANDARE
JATORRIKOAK
MKINERAL
JATORRIKOAK

4. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 4
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
PRODUKTUAK LORTZEA: garia, tomatea eta esnea
GARIA
 Landare-jatorrikoa da.
 Lehorreko laborea da. Euri-urez
ureztatzen dira.
 Soro handietan landatzen da,
makinekin lan egiteko.
 Siloetan gordetzen da.
TOMATEA
 Landare-jatorriko produktua da.
 Labore ureztatua da. Landareak
artifizialki ureztatzen dira.
 Soroa ez da handia baina
produktu asko lortzen dira.
 Hotz-ganbaretan mantentzen
da.

5. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 5
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
ESNEA
 Animalia jatorriko produktua
da.
 Gaur egun makinak
erabiltzen dira jezteko (esnea
lortzeko).
 Hotz-tangetan gordetzen da.
LEHENGAIAK
Beste produktu batzuk egiteko erabiltzen diren produktu naturalei
LEHENGAIAK deitzen zaie.
Garia da hirina egiteko
lehengaia
Tomatea da tomate-
saltsa egiteko
lehengaia
Esnea da gazta egiteko
lehengaia

6. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 6
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
 Lotu lehengaiak dagokien produktu landuarekin:
 Fruta Diru– zorroa
 Esnea Jogurta
 Zilarra Alkandora
 Haragia Marmelada
 Larrua Eraztuna
 Kotoia Hestebetea
Zer produktu lortzen da? Lotu eta izenak idatzi.

7. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 7
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
PRODUKTUAK ERALDATZEA: espagetiak, tomate-saltsa
eta gazta
Espagetiak, gari-hirina
eraldatuz egiten dira.
Tomate-mamia
eraldatuz lortzen da
tomate-saltsa.
Esnea eraldatuz lortzen
da gazta.
Produktu landuak lehengaiak eraldatuz lortzen dira.
Lehengaiak produktu landuak eraldatzeko bi mota daude:
1. ARTISAU ERAKOA
 Lantegietan egiten da lana.
 Tresna nagusia: artisauaren eskuak.
 Erreminta batzuk erabiltzen dira.
 Banaka-banaka egiten dira eta ez dira denak berdinak
2. INDUSTRIALA
 Fabriketan egiten dira.
 Makinak erabiltzen dira.
 Lan gehiena automazitatua dago.
 Produktuak berdinak dira.

8. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 8
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
BANAKETA, MERKATURATZEA ETA KONTSUMOA
Produktuak lantegi eta fabriketan landu eta gero, saltokietara
(merkatuetara, dendetara) banatu behar dira.
Garraiobideak erabiltzen dira produktuak banatzeko:
 Lurreko garraiobideak (kamioak, trenak, furgonetak). Gehien
erabiltzen den garraioa.
 Airetiko garraioak (abioiak), azkar banatzeko.
 Itsas garraioak (barkuak), urrutira joateko.
Idatzi zer garraio mota den:
Saltoki ezbedinak daude:
 Denda espezializatuak: liburu-dendak, zapata-dendak, moda-
dendak, botikak….
 Azoketako postuak, elikagaiak, loreak… saltzeko. Donostian
ezagunena “ Bretxako” azoka.
 Supermerkatuak, batez ere elikagaiak saltzeko.
Bretxa azoka

9. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 9
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
Produktu bat erosi aurretik, BENETAN BEHAR OTE DUGUN aztertu behar
dugu.
Produktuen informazio nagusia ETIKETAN dago.
PRODUKTUA:
Jatorria: Animalia Landarea
Sorlekua:
Osagaiak:
Zuen familiak kontsumitzen du?

10. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 10
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
PRODUKTUA:
Jatorria: Animalia Landarea
Sorlekua:
Osagaiak:
Zuen familiak kontsumitzen du?
Zer da iraungitze-data?
Zein da produktu hauen iraungitze-data?
---------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------

11. GIZARTE ZIENTZIAK 3. MAILA
LAGUNTZA GELA ALTZA H.I.
www.margarigela.blogspot.com 11
www.laguntza2ziklo.blogspot.com
Ariketak:
Zer garraiobide erabiliko zenuke…
 Euskadin egindako 1.000 auto Amerikako herrialde batera
eramateko? …………………………………………………………………………………..
 Baratzako tomate eta letxuak azokara eramateko? ………………………..
 Ogiak eskolara ekartzeko? ………………………………………………………………
Zure familia non erosten ditu elikagaiak?
Zer auzoko dendetara joaten zara eta zer erosten duzu?
Etxetik produktu batzuen etiketak ekarri eta aztertu. Koadernoan itsatsi.