3. DE TRIOMF VAN DE STAD
• Edward Glaeser
“the city is humanity’s greatest
invention and our best hope for
the future “
• Metropolitane gebieden
NO Amerika: 55 miljoen
• Randstad: 7 miljoen
• 2030: 60% wereldbevolking
(> 8,3 miljard) in steden
3
4. DE TRAGEDIE VAN DE STAD
• Klimaatverandering Slums in Dhaka
• 5 miljard mensen in steden te
voeden
• Omgaan met nieuwe
bedreigingen
4
5. NIEUWE TERMEN IN HET STEDELIJK
JARGON
• Arrival city
• Smart city
• Edge city
• Sustainable city
• City farming
• Shared Space
5
6. ARRIVAL CITY
• Istanbul: van 1 naar 14 miljoen in
40 jaar
• Jaren ’70: veel Bangladeshi naar
London: Self build neighbourhoods
• ‘De stad is hip, trek naar de stad
gaat historisch hoge vormen
aannemen.’
Doug Saunders – Arrival city
• Beleid richten op de komst van
migranten!
6
7. BINNENSTEDELIJKE VERDICHTING
• VINEX is UIT!
• 40% bouwaanvraag
binnenstedelijk
• Herontwikkeling bestaand
vastgoed
• Leegstand; tijdelijke
bestemmingen
• Brownfields; vervuilde gebieden
in stedelijk gebied
7
8. DUURZAME STAD
• Gemeenten: cradle 2 cradle
beleid
• Stad is een levend systeem
• ‘Hannover principals’
• Urgenda
• Nationaal Pakket Duurzame
Stedebouw
8
9. URBAN FARMING
• 30.000 km reist een gemiddeld bord eten.
• Gigantische mobiliteits- en infrastructuur-
claim!
• Hedendaags telen zonder natuurlijk licht
mogelijk
• Oplossing voor leegstand? Grown Down
Town!
• www.degroentenuitamsterdam.nl
9
10. SHARED SPACE
• Openbare ruimte kern samenleving
• gebruikers gelijkwaardig
• Natuurlijke terugkoppeling tussen
gebruikers: Respect ipv Regels
• Shared Space = gezag
eindgebruikers
• Overheid is ‘facilitator’ en ‘in staat
steller’: geen probleemoplosser
• Uitdaging is dit integraal en
multifunctioneel te arrangeren
10
21. DE STAD IN CRISIS
• Leegstand
• Afboeken ( Apeldoorn )
• Verdichting wil maar moeilijk
lukken
• Bouwproduktie tot stand
• Megaprojecten als N/Z lijn
Verzakking Vijzelgracht
21
22. BUSINESS MODEL STEDELIJKE INRICHTING
• Eindeloze groei
• Bedrijven terreinen
• Grond
• Stakeholders:
grondeigenaren,
ontwikkelaars, beleggers,
vastgoedfondsen,
gemeenten, huiseigenaren.
• Allen profiteerden
• VVT
22
24. STEDELIJKE GELD IS OP
• Leegstand 15 mio m2 kantoorruimte
• Afboeken. Probleem : Herfinanciering value/loan
• Verdichtingsproces steden niet op gang
• Grote tekorten grondbedrijven
• In de kramp van krimp
• Subsidies opgedroogd
• Oude geld is dus op
24
26. WAT IS DE BOUW VOOR EEN SECTOR?
• 25% wegtransport
• 35% nationale afvalberg
• 40% energieconsumptie / CO2 emissies
• Faalkosten 15% - of meer?
Elders < 1%
• Rendementen 1 – 3%
Elders > 10%
• Wordt het niet tijd voor
een fundamentele herijking??
26
31. CREATING TOMORROW
• Anders leren kijken
• Nieuwe zoekrichtingen
• Nieuwe oplossingsrichtingen
• Nieuwe business modellen
• Het nieuwe geld zit bij…
• PPS
• Waardenstromen
• Gebiedsaandelen
• Ketensamenwerking
31
32. NIEUWE ZOEKRICHTINGEN
• Gebied in plaats van object
• Nieuwe ordening / nieuwe
modellering
• Nieuwe partnering / co-creatie
• Gebiedsexploitatie ivp
grondexploitatie
• Duurzaamheid
32
48. PPS-STRUCTUUR
SoN
S.P.V. of
S.P.C.
E.P.C. Assetmanagement/
maintenance
Levering 48
49. PPS SCHOLENBOUW
• Veel voorbeelden Angelsaksische wereld
• Lessons learned : Kritische massa
• In Nederland 1 Montaigne School
• In Duitsland honderden scholen
• In Belgie NV Schoolinvest voor DBFMO
• Kritische massa 211 scholen
• Fortis 75 %
49
54. SYSTEEMVERANDERINGEN
• Van statisch naar dynamisch
• Van gefragmenteerd naar integraal
• Van accent op laagste prijs naar waarde gedurende de levensduur
• Van bouwen naar beheren
shift happens A. Bakas
54
61. Waardestromen
WAARDESTROMEN
Informatie / telco
gebied
Euro’s KPN
Energie
Value capturing
va
Euro’s NUON
Afval
Kringlopen sluiten
vkringa
Euro’s etc.
Water
Herordening
va
bestaande stromen
l.b.s.
61
mobiliteit
61
63. ONDERZOEKSPROGRAMMA ‘DE STAD’
• Drie lectoren
• Programmamanager
• Onderzoekers
• Kenniskring
• Programma
• Drie RAAK programma’s
• Spatial Decision Room
• BIMlab
63
64. NIEUWE ORDENING IN HET
ONDERWIJS?
WO HBO
Inventie? Innovatie!
Kennisontwikkeling Kennistoepassing
‘Universities of
Applied Sciences’
Voorwaarde/succesfactor HBO:
verbinding met de toepassing = bedrijfspraktijk
64
65. ARRANGEMENT ‘URBAN MANAGEMENT’
• De kunst van het verbinden
• Samenwerking drie domeinen HvA
• Integrale benadering
• Focus op groot-stedelijke vraagstukken
• Langdurige verbintenissen
• Onderzoek in diverse stadsdelen
• ‘Urban lab’
• BOOT
• Professional master: de urban manager
65
66. PROJECTEN OM VAN TE LEREN
Den Haag Transvaal Vogelwijk Hellevoetsluis
66
69. SPAREN VOOR JE EIGEN OMGEVING
• Relatie tussen inkomen, bestedingen, besparingen en beleggingen
• Oude koppelingen van vroeger werken niet meer
• Denk aan: macro-geldstromen
69
73. MAATSCHAPPELIJK VASTGOED
• Veranderende verhouding tad!
tale s
j k voor vi
overheid, maatschappelijke Belangri
instellingen en burger
• Rol van corporaties veranderd
• Gebiedsaandelen;
Development Trusts
Meer veran
twoordelijk
Grotere rol heid
Meer zegg
enschap
73
75. NIEUW BUSINESS MODEL:
KETENSAMENWERKING
• Ketensamenwerking over gehele
life-cycle
• BIG BIM, little bim
• BIG BIM is ketensamenwerking,
little BIM is samenwerking intern
• BIM is dus veel meer dan alleen
3D software
• Aanzienlijke besparing in kosten
en
• Complexiteit bouwwerken niet
meer klassiek te managen
• International BIM: USA,
Scandinavië, Azië
75
77. STAND VAN ZAKEN IN NEDERLAND
• Middenmoot
• Eerste volledige BIM projecten
(Meander ziekenhuis,
Amersfoort) (N61)
• Sommige bouwbedrijven
komen dankzij BIM goed de
crisis door
• En toen werd het 29 juni
2011…
• November 2011: RGD BIM-
norm
77
78. RAAK PROGRAMMA EN ‘BIM LAB’
• Onderzoeksprogramma de Stad draait in het Raak programma
• Hogeschool van Amsterdam beschikt hierbij over het eerste BIMlab
van Nederland
78
79. NIEUW KRACHTENVELD
NIEUWE PARADIGMA’S
Nieu w
In d e b o u w s e cto r v o ltre k t z i ch e e n fu n d am e n te e l v e ran d e ri n gs -
p ro ce s . To t v o o r k o rt w e rd e n i n z o m i n m o ge li jk ti jd z o v e e l
m o ge li jk ge b o u w e n u i t d e gro n d ge s tam p t. Ie d e re e n p ro fi te e rd e :
Kr a c h t eNv el d
Willem V
b o u w b e d ri jv e n , ge m e e n te n , h u u rd e rs v an co m m e rci e e l v as tgo e d
e n d e h u i z e n k o p e r d i e e ro p k o n re k e n e n d at z i jn b e z i t alti jd
m aar m e e r w aard z o u w o rd e n . D i e ti jd i s v o o rb i j.
erbaan
Nieu w e
D e e co n o m i s ch e cri s i s , d e k ri m p v an d e b e v o lk i n g, d e ro e p o m
d u u rz aam h e i d e n v e rre gaan d e i n te rn ati o n ali s e ri n g d w i n ge n
d e b o u w s e cto r to t n i e u w e p e rs p e cti e v e n e n v e rh o u d i n g e n . D e
pa r a d ig ma ’s
s e cto r s taat o p d e d re m p e l v an gro te p arad i gm av e rs ch u i v i n ge n .
Nieu w Kr a c h t eNv el d Nieu w e pa r a d ig ma ’s
D e b o u w w e re ld v an d e to e k o m s t i s d u u rz aam , i n te graal,
tran s p aran t e n fl e x i b e l. Te ch n i e k e n p ri js z i jn e r o n d e rge s ch i k t
aan b e h e e r, ge b ru i k e n tran s fo rm ati e . ICT z al e e n d o o rs lag-
ge v e n d e i n v lo e d h e b b e n o p e e n s e cto r d i e i n d e n ab i je to e k o m s t
i n d e z e v o rm n i e t m e e r z al b e s taan . Willem Verbaan
In e e n aan s te k e li jk b e to o g, m e t s p re k e n d e p rak ti jk v o o rb e e ld e n ,
laat W i lle m Ve rb aan z i e n w e lk e i n s tru m e n te n h i e r n u al v o o r
z i jn o n tw i k k e ld e n w at n o d i g i s o m d e z e d u u rz am e aan p ak te
Trendverkenning
v e ran k e re n i n w at w e n u n o g d e b o u w s e cto r n o e m e n . van de Nederlandse
Van m acro -e co n o o m W i lle m Ve rb aan , le cto r aan d e H o ge s ch o o l
bouwsector
v an Am s te rd am , v e rs ch e e n e e rd e r b i j B lau w d ru k ‘W o lk 7 7 7 , o v e r
cri s i s , k ri m p e n d u u rz aam h e i d ’, d at h i j s ch re e f s am e n m e t
Ge rtru d B lau w h o f.
Paperback
24x17 cm, 160 pagina’s, full colour
ISBN 978-90-75271-56-0
NUR 648
Prijs € 17,90
(Te koop bij meerdere online boekwinkels)