Materiale ale seminarului de instruire din cadrul proiectul „Satul moldovenesc – modul de organizare a activităţilor agroturistice” este realizat în Republica Moldova, Polonia, VIII-IX.2009
2. Produkty tradycyjne i regionalne System ochrony i promocji wyrobów regionalnych i tradycyjnych jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich . Przyczynia się on do zróżnicowania zatrudnienia na obszarach wiejskich tworząc na wsi pozarolnicze źródła utrzymania oraz zwiększa dochody producentów rolnych. Ma to ogromne znaczenie, w szczególności dla obszarów odległych lub obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, gdyż zapobiega wyludnianiu się tych terenów. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
3. Za sprawą systemu ochrony i promocji produktów regionalnych i tradycyjnych chroni się także dziedzictwo kulturowe wsi, co w dużym stopniu przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności terenów wiejskich i rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
4. Agroturystyka jest rodzajem turystyki wiejskiej i charakteryzuje się powiązaniem usług turystycznych z gospodarstwem rolnym. Rytm życia gospodarstwa, wyznaczany terminami prac polowych i porami obrządku przy zwierzętach gospodarskich, przejawiający się charakterystycznymi zapachami, dźwiękami, barwami np. dźwiękiem baniek przy udoju, odgłosami bydła wypędzanego na pastwiska, pianiem kogutów, zapachem świeżego mleka itp. stanowi o niepowtarzalności i unikalności agroturystyki. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
5. W naszym rozumieniu agroturystyka to małe, rodzinne przedsiębiorstwo świadczące usługi turystyczne dla niewielkiej liczby turystów, pozwalające w pełni wykorzystać posiadane zasoby i wytworzoną produkcję rolniczą i dzięki niemu uzyskujące dodatkowe dochody. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
15. W dzisiejszych czasach konkurencja na rynku jest tak duża, że o zakupie produktu decyduje wiele czynników. Klienci poszukują różnych produktów: ekologicznych, ciekawych, markowych, nieanonimowych . W przypadku produktu lokalnego czy regionalnego klient otrzymuje prócz oferty cenowej informacje o pochodzeniu, historii produktu, jego powiązań z regionem, innymi produktami PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
16. Małopolska może być marką kojarzoną z górzystym południem Polski, różnorodnym krajobrazem, przedsiębiorczością, aktywnym wypoczynkiem czy regionem którego duża część regionu objęta jest ochroną. Turystów przyciągają na wieś: specjalne sklepy i karczmy urządzone w wiejskim stylu, sprzedające tradycyjne, lokalne produkty i potrawy; PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
17.
18.
19. Lista Produktów Tradycyjnych . Na Listę wpisywane są produkty których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji. Za tradycyjne uważa się metody wykorzystywane od co najmniej 25 lat. Wniosek o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych składany jest do Marszałka Województwa Małopolskiego PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
20. Prawo do wpisu na Listę Produktów Tradycyjnych, mają produkty, które charakteryzują się tradycyjną, ugruntowaną w czasie metodą wytwarzania , których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji. Podstawą rejestracji jest tradycja wytwarzania oraz szczególna i niepowtarzalna jakość związana z historycznie ugruntowanymi przepisami, metodami produkcji i sposobami przetwarzania, które gwarantują wysoką jakość otrzymanego produktu. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
21. Województwo Małopolskie jako pierwsze w Polsce przyjęło znak graficzny przyznawany małopolskim produktom tradycyjnym. Możliwość korzystania ze znaku "Produkt Tradycyjny z Małopolski" mają wyroby wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych (32produkty) prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi przy udziale marszałków województw. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
29. Bundz/ bunc Ser z owczego mleka. Produkowany w góralskich bacówkach w procesie naturalnej fermentacji, musi leżakować nawet do 2 tygodni, zanim nabierze charakterystycznego, lekko kwaskowego smaku. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY Sery i inne produkty mleczne _
31. Redykołka To nic innego, jak oscypek w wersji mini. Równie smaczna, jak jej większy kuzyn, redykołka produkowana jest w wielu fantazyjnych kształtach przypominających górskie zwierzęta, ozdoby, albo serca DZIEDZICTWO KULTUROWE PZDR NAWOJOWA
34. Bryndza podhalańska Miękki, podpuszczkowy ser owczy, o pikantnym i słonym smaku. Aby uzyskać bryndzę, kruszy się bundz i pozostawia w cieple przez około 2 tygodnie, aby dojrzał pod wpływem enzymów wydzielanych przez pleśń Oidium lactis. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
36. Żętyca Serwatka z mleka owczego otrzymywana przy wyrabianiu oscypków i bundzu. Pierwsze wzmianki o produkcji żętycy (podobnie, jak i serów) na Podhalu pochodzą z XV wieku i znajdują się w dokumentach lokacyjnych wsi Ochotnicy w Gorcach . W XIX wieku żentyca stosowana była jako środek leczący drogi oddechowe (pijał ją chory na płuca Fryderyk Chopin). Żentyca pozostaje trochę w cieniu rozreklamowanego oscypka, ale - jak twierdzą bacowie - jest dobra na choroby żołądka, jelit, a nawet na odchudzanie, kaca i męskość. Jednak miastowym ceprom, nie wolno jej pić z dala od toalety, czy choćby krzaczków... PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
37. OSCYPEK Król polskich serów, legendarny wędzony ser owczy wyrabiany jest według niezmienionej od kilkuset lat receptury przez górali spod szczytów Tatr, Pienin i Beskidów. W większości składa się z mleka owiec wypasanych na górskich halach. Nie można go pomylić z żadnym innym serem – ma kształt wrzeciona albo... piłki do rugby. Również smaku nie da się zapomnieć – oscypek jest pikantny, lekko słonawy, przesiąknięty aromatem dymu ogniska. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
43. Mięso świeże oraz produkty mięsne _ TUSZKA GĘSI ZATORSKIEJ Gęś zatorska to rasa objęta światowym programem ochrony zwierząt gospodarskich zagrożonych wyginięciem. Zwierzęta hodowane są tradycyjnymi metodami, z wykorzystaniem ekologicznej karmy opartej o owies, trawę i ziemniaki. Dlatego mięso gęsi zatorskiej to dziś prawdziwy rarytas. Wyróżnia się znakomitymi walorami smakowymi oraz niską zawartością cholesterolu PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
44. Kiełbasa lisiecka Ulubiona wędlina Jana Pawła II produkowana jest w dwóch wsiach niedaleko Krakowa: w Liszkach i Czernichowie. Swój delikatny smak zawdzięcza najlepszemu mięsu wieprzowemu z lokalnych hodowli. Trzeba jej spróbować, kiedy jest świeża i pachnąca dymem z wędzarni opalanej najlepszymi gatunkami drewna owocowego . PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
45. Gotowe dania i potrawy ŻUREK PO KRAKOWSKU Tradycja kiszenia żuru sięga w Małopolsce XIII wieku. W Archiwum Miasta Krakowa znaleźć można przepis na krakowski żurek PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
46. Barszcz czerwony krakowski Barszcz czerwony to sztandarowe danie kuchni polskiej, znakomitą opinią cieszy się także wśród obcokrajowców. O wartości barszczu czerwonego niech świadczy fakt, że nikt nie wyobraża sobie bez niego stołu wigilijnego. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
47. Karp zatorski Ponad 1100 hektarów stawów i początki sięgające XII wieku i panowania księcia Bolesława Krzywoustego - to imponujące tradycje hodowli ryb w okolicach Zatora. Przez wiele lat karpie z Zatora na swoje stoły sprowadzali polscy królowie - stąd zachowana współcześnie nazwa gatunku ryby: karp królewski. PZDR NAWOJOWA Produkty rybołówstwa PRODUKT TRADYCYJNY
48. Wyroby piekarnicze i cukiernicze OBWARZANEK KRAKOWSKI Jeden z symboli Krakowa, turystom kojarzy się ze stolicą Małopolski. Już w roku 1496 król Jan Olbracht zarządził to, co zapewne niedługo „potwierdzi” Unia Europejska: prawdziwe obwarzanki można wypiekać tylko w Krakowie!. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
49. Jodłownicki kołacz z serem W Małopolsce kołacz był znany od wieków – początkowo jako produkt wypiekany na uroczystości weselne i odpustowe. Tak też było w gminie Jodłownik w Beskidzie Wyspowym , gdzie tradycyjny kołacz z serem stał się przedmiotem swoistych zawodów: gospodynie od zawsze rywalizowały tu, która upiecze najlepszy placek. Dzisiejszy kołacz, podobnie jak te sprzed stuleci jest słodki, ze złocistą skórką i grubą warstwą serowego nadzienia. PRODUKT TRADYCYJNY PZDR NAWOJOWA
51. Chleb prądnicki Tradycja wypieku chleba prądnickiego sięga czasów Władysława Jagiełły. W 1421 r. biskup krakowski Wojciech Jastrzębiec nadał część gruntów w Prądniku Białym (dziś dzielnicy Krakowa) swemu kucharzowi, zobowiązując go jednocześnie do dostarczania chleba na stół biskupi. A był to – i wciąż jest! – chleb nie byle jaki: 14 kilogramów, metr długości i ok. pół metra szerokości! PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
52. Precelek krakowski Precelek, to nie to samo, co obwarzanek! To niewielki (o średnicy kilku centymetrów) owal z wewnętrznym splotem, twardy, gładki, kruchy, lekki, który bardzo długo zachowuje świeżość. Podobno król Jagiełło przed wyprawą pod Grunwald zamówił u krakowskich piekarzy kilkanaście wozów tego przysmaku! Dobrze, że przepis na precelki nie wpadł w ręce Krzyżaków... PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
53. Orzechy,nasiona, zboża, warzywa i owoce Charsznicka kapusta kwaszona W gminie Charsznica na północy Małopolski kapustę uprawia się na polach o łącznej powierzchni aż 2 500 hektarów. Zbierana kapusta jest następnie kwaszona naturalnymi metodami, bez użycia konserwantów i polepszaczy, a jedynie z niewielkim dodatkiem soli. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY
54. Fasola „Piękny Jaś” z Doliny Dunajca Małopolskim królestwem fasoli jest dolina Dunajca . Wzdłuż tej rzeki, na odcinku od jezior zaporowych: Rożnowskiego i Czchowskiego , aż po Powiśle Dąbrowskie rozciągają się pola, na których rośnie „Piękny Jaś”. Ziarna tej odmiany fasoli są stosunkowo duże, mają charakterystyczny nerkowaty kształt, a smak... Ocenicie go sami, kiedy spróbujecie małopolskiej zupy fasolowej. PZDR NAWOJOWA PRODUKT TRADYCYJNY