2. 1. „Nie kradnij”.
a) nie kopiuj cudzych treści – zwłaszcza całych materiałów; samo
podanie źródła nie uwalnia od odpowiedzialności
b) nie kopiuj materiałów także w celach krytycznych – do krytyki
wystarczy cytat i link do krytykowanego źródła
c) odpowiadasz finansowo – trzykrotność wynagrodzenia
licencyjnego
d) możesz „przedrukować” materiały za zapłatą wynagrodzenia
oraz pod warunkiem, że właściciel praw nie zabronił przedruku; to
dotyczy:
- aktualnych artykułów na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne
- aktualnych fotografii reporterskich
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
3. 2.„Pożyczaj z głową”.
Nie bój się korzystać z tzw. „dozwolonego użytku publicznego”:
a) Sprawozdania i „omówienia” (art. 25 prawa autorskiego)
b) „prawo cytatu”:
Art. 29 ust 1 prawa autorskiego: „Wolno przytaczać w utworach stanowiących
samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w
całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną,
nauczaniem lub prawami gatunku twórczości”.
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
4. Cytat jest dozwolony, jeśli pozwala użytkownikowi
zrozumieć, o czym piszemy.
Zdjęcie jako ilustracja
tekstu o nagrodach
World Press Photo.
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
5. Cytat jest zabroniony jeśli służy jedynie wyręczeniu się cudzym
utworem, aby oszczędzić nam własnej pracy i kosztów.
To samo zdjęcie z Syrii jako ilustracja
aktualnego tekstu reporterskiego/
newsowego.
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
6. Fragment filmu – OK;
TVP zwleka ze zgodą na wykorzystanie fragmentu „Czterdziestolatka” – bierzemy fragment bez
zgody;
Fragment muzyki – OK;
Tworzymy materiał o „Stuleciu pracy twórczej Pink Floyd” i sklejamy w 2 minutach 12 fragmentów z
6 piosenek;
Ograniczenia:
a) Zakaz pasożytowania – systematyczne drenowanie wszystkich materiałów z danego
serwisu;
– jedna embedowana z YT bramka z Ligi Mistrzów- OK; zestaw wszystkich bramek z kolejki
rozgrywek – nie OK;
b) „pożyczane” utwory nie mogą czytelnikowi zastępować lektury utworu pierwotnego – cytat
powinien jedynie zachęcać do zapoznania się z pożyczanym utworem; nie można wyczerpać
wszelkich walorów informacyjnych „pożyczanego” materiału.
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
7. 3. Dbaj o wskazanie autora i źródła zawsze jeśli jest
to możliwe.
Nie wystarczy napisać: „źródło:
twitter.com”.
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
9. a) Wstawiaj deep linki
b) Nie oznaczasz autora i pierwotnego źródła wyłącznie,
gdy nie możesz tego ustalić w prosty sposób
d) Embeduj, nie wycinaj; linkuj, nie kopiuj
e) Korzystaj z materiałów możliwych do „szerowania”, ale
dbaj o wskazanie autora i źródła
f) Szukaj utworów „uwolnionych”:
- licencje Creative Commons (sprawdzaj warunki licencji!!!)
- utwory, wobec których wygasły prawa autorskie (70 lat
od śmierci twórcy)
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
10. 4. Ostrożnie pożądaj cudzego zdjęcia.
Orzecznictwo jest bardzo restrykcyjne i uprzywilejowuje właścicieli praw
do fotografii
Wbrew deprecjacji fotografii biegli często określają stawki w oparciu o
modele finansowe sprzed dekady (np. całkowicie nierealne Tabele
Wynagrodzeń)
Biegli nie dostrzegają, że zwykła fotografia w internecie żyje „sekundę” i
jest warta niewiele
Biegli nie dostrzegają, że „pożyczona” do tekstu newsowego fotografia
artystyczna staje się zwykłą fotografią reporterską/newsową
„Pożyczaj” z zagranicznych serwisów ostrożnie:
- zdjęcie jako ilustracja opisująca trendy w sieci
- z galerii wybierz kilka, a nie wszystkie; raczej screeny niż same
fotografie
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
11. 5. Archiwizuj – aktualizuj – nie usuwaj.
Postuluje się, aby „prawo do bycia zapomnianym” nie
obejmowało wydawców prasy
„Sądy nie służą do poprawiania historii” / wyrok ETPCz –
Smolczewski, Węgrzynowski/
Nie usuwaj ale aktualizuj
Usuwanie materiałów ma sens wówczas, gdy cena
przegranej w oczywistej sprawie jest zbyt wysoka
Uważaj na kryminalistów i stare listy gończe
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
12. 6. Nie kopiuj bezmyślnie „po innych”.
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
13. - omówienie cudzego artykułu nie zwalnia Cię z
odpowiedzialności
- w ryzykownych momentach skorzystaj z depesz PAP
Art. 42 ust 1 prawa prasowego: „Redaktor nie ponosi
odpowiedzialności za treść publikacji nadesłanych przez
Polską Agencję Prasową”
- podejmuj wszelkie próby dotarcia do wiarygodnego
źródła
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
14. 7. Sprawdzaj nawet najmniejsze teksty.
- najczęściej wykładamy się na pisaniu po innych
oraz na „dupkach/bombkach” redakcyjnych
- wygrywamy procesy o teksty sprawdzone przez
prawników bądź pogłębione i udokumentowane
reportersko
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
15. 8. Reklamę natywną i kontekstową stosujesz na
własne ryzyko.
Nie ma legalnej definicji „reklamy natywnej”
„reklama natywna” to nic innego jak kryptoreklama
Kryptoreklama jest zakazana w prawie prasowym i ustawie o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
16. 9. Nie dawaj sobie narzucić logiki monopolistów
oraz nadgorliwych prokuratorów.
testy redakcyjne win z dyskontów – pomimo ustawy o wychowaniu w
trzeźwości;
- opisanie sponsora Realu Madryt Bwin - pomimo ustawy o grach
hazardowych;
- nie bój się pisania o wydarzeniach z wykorzystaniem nazw/logotypów
wielkich koncernów.
Wyczerpanie prawa do znaku towarowego oznacza, że
właściciel znaku nie może zakazać „normalnego”
posługiwania się znakiem towarowym, który został
wprowadzony do obrotu.
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
17. 10. Broń się przed nieuczciwymi sprostowaniami.
- dominacja tzw. teorii subiektywistycznej utrudnia obronę
i wykazanie prawdy;
- sprawdź, czy właściwie określono adresata żądania –
powinien to być redaktor naczelny zarejestrowanego
tytułu prasowego, a nie np. szef serwisu w obrębie portalu;
- sprawdź, czy sprostowanie jest podpisane oraz, czy jest
napisane w pierwszej osobie.
RADCA PRAWNY
TOMASZ EJTMINOWICZ
