Op 6 november 2010 werd de landelijke dag van het Burkina Faso Platform gehouden. Sander de Haas van Samsamwater presenteerde de workshop Water.

1. Landelijke dag Burkina Faso Platform 2010
http://burkinafasoplatform.nl
Workshop Water
SanderdeHaas
PietKeijzer

2. Introductie
SanderdeHaas,(geo)hydroloogwerkzaambijPWNWaterleidingbedrijfNoord-Holland.
Mede-oprichtervandeSamSamWaterFoundation.
http://www.samsamwater.com
DoelvandeSamSamWaterFoundation:
-Samenmetlokalepartnersenanderestichtingen/NGO’sondersteunenvanwaterprojecten
-Delenvankenniseninformatie
Alsvrijwilligerbetrokkenbijdiversewaterprojecteninontwikkelingslanden(BurkinaFaso,Kenia,Tanzania,Oeganda,Somalië).
introductie |regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

3. Introductie
Begin2010onderzoekgedaaninBurkinaFasonaardeinvloedvanmicro-dammenopdedrinkwatervoorziening
http://www.samsamwater.com/projectdata.php?projectid=58
Dezepresentatieeneenoverzichtvanallelinks( )zijnterugtevindenop
http://www.samsamwater.com/burkinafasodag
introductie |regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

4. Doel van deze workshop
Geeftgeenoverzichtvanallemogelijkmethoden
Biedteenbredereblikvooroplossingenwatervoorziening
Onderscheidtussenverschillendewaterbehoeftes:
•Huishoudelijkgebruik
• Drinkwater
• Koken
• Wassen
• Etc.
•Drinkwatervoorvee
•Irrigatie
•Stenenmaken
•Etc.
Nietallemethodeszijngeschiktvoordrinkwater.Maardatisooknieterg.
introductie |regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

5. Regenwater
introductie|regenwater |oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

6. Regenwater
InBurkinaFasovaltgemiddeldnetzoveelregenalsinNederland.
Maarongelijkverdeeldoverhetjaar.
introductie|regenwater |oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

8. Maar hoeveel is dat nu?
RekenvoorbeeldvoorOuagadougou:
•Neerslagcirca850mmperjaar=0,85mperjaar
•Huismeteendakvan6x5m=30m2
•Totaleneerslagophetdak
0,85x30=25,5m3
=25.500liter
•Voor5bewonersgeeftdit
25.500/365/5=14 liter per persoon per dag
introductie|regenwater |oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

9. Regenwater
Potentieelduseengrotebronvanwater,maarnoodzaaktothetopslaanvanwaterindenattetijdvoorgebruikindedrogetijd.
Veel(envaakgoedkope)methodenvanopslagbeschikbaar.Voorbeelden:
http://www.agromisa.org/displayblob.php?ForeignKey=331&Id=134
http://www.worldagroforestrycentre.org/water/downloads/Watershed%20Publications/2002%20nega%20and%20kimeu.pdf
introductie|regenwater |oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

10. Regenwater
Belangrijk:
Zorgervoordateerste(vuile)water(“first flush”)nietindeopslagtankterechtkomt.
Alshetwateropdejuistemanierwordtopgeslageniszuiveringvaaknieteensnodig.
introductie|regenwater |oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

11. Regenwater
Maarnietalleenregenwateropvangvanafdaken.
Allerleioppervlakteszijngeschikt.
Bijvoorbeeld:
Rotsen
http://www.samsamwater.com/library/Book1%20Water%20from%20Rock%20Outcrops.pdf
Wegen
http://www.samsamwater.com/library/Book6%20Water%20from%20roads.pdf
introductie|regenwater |oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

12. Conclusie regenwater
Regenwateropvangvandakenkanvoorzienineenaanzienlijkdeelvanhetbenodigdewatervoorhuishoudelijkgebruik.
Anderebronnenvanregenwateropvang(rotsen,wegen,etc.)kunneneengoedeaanvullingzijnvooranderewaterbehoeftes(vee,irrigatie,etc.)
introductie|regenwater |oppervlaktewater|grondwater|kunstmatigeinfiltratie

13. http://www.samsamwater.com/climate

14. http://www.samsamwater.com/climate

15. Oppervlaktewater
introductie|regenwater|oppervlaktewater |grondwater|kunstmatigeinfiltratie

16. Oppervlaktewater
•Slechtsenkelepermanenterivierenenstuwmeren
•Veelseizoenalerivieren/riviertjes
•Heelveelkleinerestuwmeertjesdievaak(bijna)droogvallenaaneinddrogeseizoen
introductie|regenwater|oppervlaktewater |grondwater|kunstmatigeinfiltratie

17. Oppervlaktewater
Nadelenenrisico’soppervlaktewater:
•Vervuilingvanbovenstrooms(steden,industrie,fecaliën)
•Besmettingdoormensen&dieren
•Veelverliesenslechterewaterkwaliteitdoorverdamping
•Ziektes(muskieten)
introductie|regenwater|oppervlaktewater |grondwater|kunstmatigeinfiltratie

18. Oppervlaktewater
Bijvoorkeurgeenrechtstreekseinnamerivierwater,maargebruikmakenvanoeverfiltratie(zuiveringdoordebodem,schonerwaterdoor
filteringenafbraakbacteriënenvirussen)
10mafstandzorgtalvooreenaanzienlijkeafnamevanhetrisicoopziekmakers.
introductie|regenwater|oppervlaktewater |grondwater|kunstmatigeinfiltratie

19. Oppervlaktewater
Ondanksnadelenisoppervlaktewatervaaktocheenbelangrijkebronvoorwater.
Zekerincombinatiemetanderemethoden.
Maarvaak niet geschikt als drinkwater.
Geziendekleineschaalvaakbijnageeninvloedopbenedenstroomsegebruikers.
introductie|regenwater|oppervlaktewater |grondwater|kunstmatigeinfiltratie

20. Grondwater
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater |kunstmatigeinfiltratie

21. Grondwater
Overalaanwezig!
Verschillendedieptes:
•vanheelondiep(bijv.inrivierbedding)
•totheeldiep(boreholesvanmeerdan100m)
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater |kunstmatigeinfiltratie

22. Grondwater
Voordelengrondwater:
•Vaaknietverontreinigd
•Goedbeschermdindebodem
Nadelengrondwater:
•Nietoveralbereikbaarofgenoegwater
•Somsisdekwaliteitnietgoed(brak/fluoride/arseen)
Pietgaathiernadieperinopenkeletechnischeaspecten:
•Putten
•Boringen
•Pompen
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater |kunstmatigeinfiltratie

23. Kunstmatige infiltratie
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatige infiltratie

24. Kunstmatige infiltratie
Zorgendat(tijdensennaderegentijd)extrawaterdebodeminzakt,zodatdittijdensdedrogetijdgebruiktkanworden.
Voordelen:
•Beschermdtegenverdamping
•Opslagindebodemheeftvaakeenzuiverendewerking
•Geenmuskieten
Nadelen:
•Hoeveelkunjeterugwinnen?
•Soms(afhankelijkvangeologie)verontreinigingdoorfluor,arseen
•Minderoppervlaktewaterbeschikbaar
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatige infiltratie

25. Kunstmatige infiltratie
Voorbeeld1:SandStorageDams
Wateropslaginzandvanrivierbeddingen
http://www.sanddam.org
riverbank
old riverbed
accumulated
sand
groundwater
dam
hardrock
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatige infiltratie

26. Kunstmatige infiltratie
Voorbeeld2:Micro-dammen
Kleinedammeninseizoenalerivieren
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatige infiltratie

27. Kunstmatige infiltratie
Micro-dammenzorgenvoor:
•Oppervlaktewaterreservoir
•Bevordereninfiltratievanwaterindebodem
http://www.samsamwater.com/projectdata.php?projectid=58
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatige infiltratie

28. Kunstmatige infiltratie
Hetgeïnfiltreerdewaterkanindedrogetijdgebruiktworden.
Waterkanonttrokkenwordenmet(handgegraven)ondiepeputten.
Vaakzijneralondiepeputtenaanwezig(metnamebijseizoenalerivieren)Letop:Vaakopenputtenmetgrootrisicoopbesmetting.
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatige infiltratie

31. Conclusie kunstmatige infiltratie
Meteenvoudigemiddelenenvoorweiniggeldzijnopenputtentoteenveiligebronvandrinkwatertemaken
http://www.akvo.org/wiki/index.php/Portal:Water
Waterdatdegrondinzakthoeftgeenverliestezijn!Hetkaneenbronvandrinkwatervormenmeteengoedekwaliteit!
Ondiepgrondwaterkaneenheleveiligebronzijnvoordrinkwater!(Ruim1miljoenmenseninNoordHollanddrinkenhet!)
introductie|regenwater|oppervlaktewater|grondwater|kunstmatige infiltratie

32. Conclusie
Bekijkalleoptiesvoorde(drink)watervoorziening.
Kiesafhankelijkvandelokaleomstandighedendemeestgeschiktemethode,ofcombinatievanmethoden.
Houdaarbijrekeningmetdekwaliteitvanhetwater:
•Gebruikdebestebronalsdrinkwater.
•Gebruikeventueelanderebronnenvoorvee,irrigatie,etc.
Eencombinatievanmethodenkanvoldoendewaterleverenvoorallebehoeftes.Bijvoorbeeld:
•Oppervlaktewaterachtereendamvoorirrigatieenvee.
•Ondiepgeïnfiltreerdwaterinderivierbeddingmeteenondiepeputvoordrinkwater.
•Rooftopwaterharvestingbijeenhuisverdervanderivier.

33. Vragen en meer informatie
Dezepresentatieeneenoverzichtvanallelinks:
http://www.samsamwater.com/burkinafasodag
Meerinformatieofvragen:
sanderdehaas@samsamwater.comof06 44988559–
http://burkinafasoplatform.nl