SlideShare a Scribd company logo
1 of 68
ГьалГьал
Толумлукъ
Толумлукъ
Белгилевюч
Белгилевюч
Иеси ва
хабарлыкъ
Иеси ва
хабарлыкъ
ГьалГьал
ГьалГьал
Берилген жумлада гьалны
табыгъыз.
Ялгъанчыны шагьаты
янында болар. (айт)
ГьалГьал
Русча берилген жумланы
къумукъча гечюрюгюз.
Второстепенный член
предложения, который отвечае
на вопросы где? куда? откуда?
называется обстоятельством.
ГьалГьал
Нечик тюрлюлери
бола гьалланы
маънасына гёре?
ГьалГьал
-Нечик соравлагъа
жавап бере гьал?
ГьалГьал
-Жумлада къайсы уьюр
болуп геле?
БелгилевючБелгилевюч
БелгилевючБелгилевюч
-Нечик экинчи даражалы
уьюрге белгилевюч деп
айтыла?
БелгилевючБелгилевюч
Бюртюклени орнунда
тийишли белгилевючлер
салып, охугъуз.
Ярма ашайгъан гьайванлар
….. семире.
БелгилевючБелгилевюч
Шу берилген
жумлаларда
белгилевючлени
табыгъыз.
Янгыз терекден бав
болмас.
Елли янгур тез токътар.
БелгилевючБелгилевюч
Нени гёрсете берилген
белгилевючлер?
Къызыл
Узун
Тузлу
БелгилевючБелгилевюч
Нечик соравлагъа
жавап бере
белгилевючлер?
ТолумлукъТолумлукъ
ТолумлукъТолумлукъ
-Нечик экинчи даражалы
уьюрге толумлукъ деп айтыла?
ТолумлукъТолумлукъ
Шу берилген жумлада
толумлукъну табыгъыз.
Ананы сюймеген,
мурадына етмеген. (айт)
ТолумлукъТолумлукъ
Толумлукъну
соравларын
айтыгъыз.
ТолумлукъТолумлукъ
ТолумлукъТолумлукъ
Иеси ва хабарлыкъИеси ва хабарлыкъ
Иеси ва хабарлыкъИеси ва хабарлыкъ
-Недир иеси
ва
хабарлыкъ?
Иеси ва хабарлыкъИеси ва хабарлыкъ
Берилген жумлада иесини ва
хабарлыкъны табыгъыз,
токътав белгини англатыгъыз.
Магьачкъала – Дагъыстанны
тах шагьары.
Иеси ва хабарлыкъИеси ва хабарлыкъ
Бюртюклени орнунда маънасына
къыйышагъен иесилер ва
хабарлыкъ салып охугъуз.
Гишиге….. къазсанг,
оьзюнг…… . (айт)
Иеси ва хабарлыкъИеси ва хабарлыкъ
-Нечик соравлагъа
жавап бере баш
даражалы уьюрлер?
Бир мисал гелтиригиз.
(жумла)
Иеси ва хабарлыкъИеси ва хабарлыкъ
ОрунчаОрунча
ИшликИшлик
Сыпатлыкъ
Сыпатлыкъ
АтлыкъАтлыкъ
Санавлукъ
Санавлукъ
АтлыкъАтлыкъ
АтлыкъАтлыкъ
-Недир атлыкъ
дейген?
(мисал гелтиригиз)
АтлыкъАтлыкъ
Шу берилген шиъруда
Атлыкъланы табыгъыз.
Базардан геч гелди бир гюн анасы.
Айланасын алды дёртде баласы,
Дагъы затдан гьайы да ёкъ яшланы:
«Не зат алдынг ашама?» - деп башлады
АтлыкъАтлыкъ
Атлыкъланы соравлагъа
гёре тийишли гелишлеге
салып охугъуз. Къайсы
гелишдир айтыгъыз.
Йыртыкъ (неден?) тон… эр
чыгъар.(айт.)
(Нени?) ат… къамучу
оьлтюрер,(кимни?) эр… намус
оьлтюрер.(айт)
АтлыкъАтлыкъ
Айрылгъан атлыкълар къайсы
санавдадыр.
Бизин юртубуз тав тюпде ерлешген.
Сен шолай агъаларынг булан оьктем
болма герексен.
Атанг булан макътанма, атынг булан
макътан.
АтлыкъАтлыкъ
Схемалагъа гёре
къыйышагъан сёзлер
айтыгъыз.
СыпатлыкъСыпатлыкъ
СыпатлыкъСыпатлыкъ
Берилген жумланы
узатыгъыз.
Предметни белгисин
англатагъан ва нечик? къайсы?
деген соравлагъа жавап
береген тил гесимге …..
Берилген жумлаларда
сыпатлыкъланы табыгъыз.
Арив азар, къылыкъ озар. (айт)
Байгъа инанып, ярлы эки
оьгюзюнден къуру къалгъан. (айт)
СыпатлыкъСыпатлыкъ
Нечик соравлагъа жавап
бере сыпатлыкъ?
СыпатлыкъСыпатлыкъ
Бюртюклени орнунда тийиншли
гьарплар салыгъыз.
Акъш..лт
Тю.. –тюз
Бийикс..в
Хасавюр..лу
Ахшам..ы
СыпатлыкъСыпатлыкъ
Узатыгъыз айтывланы:
•Ишлемеген ….
•Ана айтгъанны этмеген,
мурадына….
•Не чачсанг, шону….
•Гишиге къую къазсанг,
оьзюнг…
СыпатлыкъСыпатлыкъ
ИшликИшлик
Ишлик деген недир?
ИшликИшлик
Берилген шиъруда ишликлени
табыгъыз.
Сиривчю болур Салман,
Тотугъуш болур Шагьбан,
Туварны Токъай багъар,
Тотугъуш отну ягъар,
Шофер болур Манашыр,
Шо иш шогъар ярашыр.
Пайзат да болур доктор,
Шондан онгайлы екъдур,
Минеген терекге бек
Монтер болур Темирбек.
Осав болур одаман,
Оюн болур о заман! (А.Акъаев)
ИшликИшлик
Тийишли токътав
белгилер салыгъыз ва
ишликлени табыгъыз.
Тангала мени тилим ёкъ болса,
мен бугюн оьлмеге гьазирмен
деген Расул Гьамзатов.
ИшликИшлик
ИшликИшлик
Берилген жумлалардагъы
ишликлени табыгъыз ва
къайсы багъышгъа
гирегенни айтыгъыз.
•Сизин булан мен де
гелейимсене.
ИшликИшлик
Бюртюклени орнунда тийишли
къошумчалар къошуп охугъуз
Гел…, биз жыйыл….,
Дагъыстанда болгъан яшлар!
Халкъ учун биз чалыша…,
Ишчилерден тувгъан яшлар!
Инсан герек агъа бол…
сёзюне,
(Т.Бийболатов)
ОрунчаОрунча
Бюртюклени орнунда
тийишли орунчалар
салып охугъуз.
•…. барабыз Сибирь деген зллеге.
•Бугюн … чечеклеге сув тёкдюгюзмю?
• Къайсы школада … охуйсан?
ОрунчаОрунча
ОрунчаОрунча
Кёплюк санавну экинчи
бетдеги орунчасын
айтыгъыз.
ОрунчаОрунча
Мен деген орунчаны
гелишлеге гёре
тюрлендиригиз.
ОрунчаОрунча
Теклик санавну
орунчаларын айтыгъыз.
ОрунчаОрунча
СанавлукъСанавлукъ
Берилген жумлада
санавлукъланы табыгъыз.
Европада лап да узун
оьзен Волганы узунлугъу
уьч минг алты юз сексен
километр бар.
СанавлукъСанавлукъ
СанавлукъСанавлукъ
Берилген санавланы
охугъуз:
12+9=21
4225:5=845
СанавлукъСанавлукъ
Русча берилген сез
тагъымланы
къумукъчагъа гёчюрюгюз.
Трое детей.
Пять учебников.
Сто два килограмма.
СанавлукъСанавлукъ
Мен 8 класда охуйман.
Бизин класда 27 охувчу
бар. Олардан 17 уланлар,
10 къызлар.
СанавлукъСанавлукъ
Берилген жумланы
узатыгъыз.
Предметни санавун,
санавланы атларын,
предметлени санайгъанда
гезигин герсетеген
сёзлеге…… .
ЧечивлерЧечивлер
Фонетика чечивФонетика чечив
Юлдузлар
Синтаксис чечивСинтаксис чечив
Мен бюртюк гьабижайман
язбашда чачылагъан.
Морфология чечивМорфология чечив
халкъымны
знатоки

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

знатоки