1. Ποντίκι
Το ποντίκι είναι μια μικρή συσκευή που χρησιμοποιείται για την κατάδειξη και επιλογή
στοιχείων στην οθόνη του υπολογιστή. Αν και τα ποντίκια μπορεί να έχουν διάφορα
σχήματα, το τυπικό ποντίκι έχει κάποια ομοιότητα με το πραγματικό ποντίκι. Είναι μικρό,
μακρόστενο και συνδέεται στη μονάδα συστήματος με ένα μακρύ καλώδιο που μοιάζει με
ουρά. Μερικά σύγχρονα ποντίκια είναι ασύρματα.
Έχει συνήθως δύο κουμπιά: ένα κύριο κουμπί (συνήθως το αριστερό κουμπί) και ένα
δευτερεύον. Όλα σχεδόν τα ποντίκια σήμερα διαθέτουν επίσης έναν τροχό ανάμεσα στα
δύο κουμπιά, ο οποίος δίνει τη δυνατότητα ομαλής κύλισης σε οθόνες πληροφοριών.
Όταν μετακινείτε το ποντίκι με το χέρι, ένας δείκτης στην οθόνη μετακινείται προς την ίδια
κατεύθυνση. Η μορφή του δείκτη μπορεί να αλλάξει, ανάλογα με το σημείο που θα τον
τοποθετήσετε στην οθόνη. Όταν θέλετε να επιλέξετε ένα στοιχείο, τοποθετείστε το δείκτη
του ποντικιού επάνω σε αυτό και κάντε κλικ (πατήστε και αφήστε) το κύριο κουμπί. Αυτός
είναι και ο βασικός τρόπος αλληλεπίδρασης με τον υπολογιστή σας.
Τρόπος λειτουργίας ποντικιού
Ένα ποντίκι αποτελείται από δύο μεταβλητές αντιστάσεις, οι οποίες είναι κάθετα
τοποθετημένες μεταξύ τους, έτσι ώστε να αντιλαμβάνονται μέσω της σφαίρας που
εφάπτονται, τις ποσότητες των κινήσεων σε κάθε έναν από τους δύο άξονες X και Υ. Οι
κινήσεις αυτές μεταδίδονται στη σφαίρα μέσω της κίνησης στο επίπεδο. Αναλυτικά ένα
τυπικό σύστημα ελέγχου ποντικιού προσωπικού υπολογιστή έχει τα ακόλουθα μέρη:
Αισθητήρες (μεταβλητές αντιστάσεις που εφάπτονται στη σφαίρα)
Ελεγκτής ποντικιού
Σύνδεση επικοινωνίας
Interface δεδομένων
Πρόγραμμα οδήγησης συσκευής (Driver)
Λογισμικό (π.χ. λειτουργικό σύστημα)
Οι αισθητήρες είναι πρώτον, αναγνωριστικές συσκευές κίνησης, οι οποίοι αισθάνονται
την κίνηση του ποντικιού και δεύτερον κουμπιά διακοπτών, τα οποία αισθάνονται τις
καταστάσεις των κουμπιών. Ο ελεγκτής του ποντικιού διαβάζει την κατάσταση αυτών των
αισθητήρων και επίσης λαμβάνει υπόψη του την τρέχουσα θέση του ποντικιού. Όταν
αυτή η πληροφορία αλλάζει, ο ελεγκτής του ποντικιού στέλνει ένα πακέτο δεδομένων
στον ελεγκτή interface δεδομένων του υπολογιστή. Το πρόγραμμα οδήγησης συσκευής
ποντικιού μέσα στον υπολογιστή λαμβάνει το πακέτο δεδομένων, αποκωδικοποιεί αυτήν
την πληροφορία και δρα ανάλογα με αυτή. Συνήθως το πρόγραμμα οδήγησης της
συσκευής του ποντικιού έχει την πληροφορία για την τρέχουσα κατάσταση του ποντικιού
(θέση και κατάστασης διακοπτών) και μεταφέρει αυτήν την πληροφορία στην εφαρμογή
που τρέχει ή το λειτουργικό σύστημα όταν αυτά ρωτούν να μάθουν σχετικά με το ποντίκι.
Επίσης, το πρόγραμμα αυτό καλεί τις ρουτίνες μετακίνησης του δείκτη (cursor) όταν η
συσκευή του ποντικιού μετακινείται και στέλνει μηνύματα στο λογισμικό όταν πατιούνται
τα κουμπιά του ποντικιού. Σε ένα συνηθισμένο σύγχρονο οδηγό συσκευής ποντικιού
προσωπικού υπολογιστή η πραγματική κίνηση του κέρσορα δεν είναι γραμμικώς σχετική
με την κίνηση του ποντικιού. Αυτό γίνεται γιατί έχει διαπιστωθεί ότι είναι καλύτερα να
αλλάξουμε την κίνηση του ποντικιού σε διαφορετική κίνηση του κέρσορα παρά να
μετακινούμε τον δείκτη κατά ένα εικονοστοιχείο όταν η συσκευή του ποντικιού κάνει ένα
βήμα.
2. Τύπ ποντικιώ
ποι ών:
Μ
Μηχανικό ποντίκι. Στο κάτω μέρο του στελέχ
π ο ος χους
υ
υπάρχει μια μικρή σφαίρα από εύκα αμπτο υλικό η
ό,
ο
οποία μπορ να κυλάει ελεύθερα. Κ
ρεί Κινώντας τοο
π
ποντίκι πάνω σε μια σχετικά λεία επ
ω πιφάνεια, η
μ
μπίλια μεταφ φέρει την κίν
νηση αυτή σ δύο κάθετ
σε τες
μ
μεταξύ τους πλαστικές ράβδους στο εσωτερικό του
ς ρ ο ό
κ
κυρίου σώματος, οι οπο έχουν
οίες
π
προσαρμοσ σμένους στα άκρα τους δ γρανάζι ή
δύο ια
δ
διάτρητους πλαστικούς δίσκους. Η κίνηση των
π
δ
δίσκων διακ κόπτει μια δέέσμη φωτός από ένα LE
ς ED
προ μια φωτοδ
ος δίοδο. Ένα ολοκληρωμέ κύκλωμα μέσω της συχνότητας των διακοπ
ο ένο α ς πών
αυτώ παράγει ένα ψηφιακ σήμα, που αντιστοιχε στην διανυ
ών κό υ εί υσματική ταχ χύτητα
(κατ
τεύθυνση κα τιμή) του ποντικιού. Το ψηφιακό σήμα μεταφέ
αι π ο σ έρεται στον Η μέσω το
Η/Υ ου
καλωωδίου επικο
οινωνίας. Ο Η/Υ τότε μετ
τακινεί τον κέρσορα στη οθόνη, βα
κ ην ασιζόμενος στην
σ
προοηγούμενη το θέση και στο ψηφιακ σήμα.
ου κό
Οπτικό ποοντίκι. Ένα οπτικό ποντ τίκι
χρησιμοπο μια δίοδο εκπομπής φωτός και
οιεί ο ς
φωτοδίοδο για την ανίχ
ο χνευση της κυκλοφορία σε
ας
σχέση με την υποκείμε επιφάνε αντί να
τ ενη εια,
μετακινούν ορισμένα από τα τμ
νται μήματά της -
όπως και σε ένα μηχαν
σ νικό ποντίκι .
Το ποντίκ laser. Χρη
κι ησιμοποιεί μιια υπέρυθρη η
δίοδο λέιζε αντί για μια LED για ν φωτίζει την
ερ, μ να τ
επιφάνεια κάτω από το αισθητή ρες. Ήδη απ
κ ους πό
το 1998, η Sun Microsystems παρ ρείχε ένα ποντίκι
laser με τους διακομιστές Sun SPA ARCstation και
τους σταθμμούς εργασία Ωστόσο, τα ποντίκια
ας. , α
λέιζερ δεν μπήκαν στο κύριο κορ της αγορ
ον ρμό ράς
μέχρι το 20
004, όταν η Logitech, σε συνεργασία με
ε
την Agilent Technologi
t ies, παρουσ σίασαν το MXX
1000 laser mouse. Αυτ το ποντίκ χρησιμοπο
τό κι οιεί
μια μικρή υπέρυθρη ακ
υ κτίνα λέιζερ και αύξησε
σημαντικά την ανάλυση της εικόνα που
ας
λαμβάνεται από το ποντίκι.
ό
Το π
πλέον συνηθ θισμένο πον
ντίκι που χρη
ησιμοποιείτα σήμερα εί
αι ίναι το οπτο-
-μαγνητικό. Στο
πον
ντίκι αυτό οι αισθητήρες κίνησης δεν είναι τίποτα άλλο από δύο μικροί κ
ν α κύλινδροι οι
3. οπο εφάπτον σε μία σφαίρα που π
οίοι νται σ περιστρέφετ όταν το ποντίκι μετακ
ται π κινείται. Στην
άκρη αυτών των κυλίνδρων υπάρχουν δύο δίσκοι (ένας για τον κάθε ένα) οι οποίοι είν
ν ν ναι
κολλλημένοι με τ κύλινδρο και περιστρ
τον ο ρέφονται μα του. Οι δί
αζί ίσκοι αυτοί έ
έχουν στην άκρη
ά
τους εξοχές, μο
ς οιάζουν δηλα με γρανά
αδή άζια. Η περιστροφή του κάθε δίσκο γίνεται μέσα
υ ου
σε έ κελί ανίχ
ένα χνευσης φωτ που περ
τός ριέχει δύο διόδους εκπομπής και δύ αισθητήρε
ύο ες
φωτ τός. Καθώς ο δίσκος γυρνά, οι αισθθητήρες βλέππουν το φώς να αναβοσ
ς σβήνει αφού
περρνούν μπροσ του οι εξ
στά ξοχές του δίσ
σκου, δείχνο
οντας έτσι ότ υπάρχει μ κίνηση το
τι μία ου
πονντικιού, ενώ η μετατόπισ μεταξύ τω δύο ανιχν
ση ων νευτών δείχν την κατεύ
νει ύθυνση της
κίνη
ησης. Επίσης μέσα στο ποντίκι υπά ρχει ένας διακόπτης για κάθε πλήκτ του
ς π α τρο
πονντικιού και έν μικροελε
νας εγκτής που μ
μεταφράζει τα σήματα των ανιχνευτ
τ τών και των
πλήήκτρων, χρησ σιμοποιώντα το δικό το firmware πρόγραμμα σε πακέτα δεδομένων τα
ας ου α, α ν
οπο στέλνονται στον υπο
οία ολογιστή.
Ιχν
νόσφαιρα
Μία άλλη συσκευή κατά άδειξης είναι η
ιχνόσφαιρα (trackball ). Η ιχνο-σφα
. αίρα
(trackball ) είναι μια πα
αραλλαγή του
ποντικιού. Στη συσκευή αυτή ο
Σ ή
χρήστης πε εριστρέφει τη σφαίρα κα
η αι
μετακινεί το δείκτη στην οθόνη όπω
ο ν ως
ακριβώς κα με το ποντ
αι τίκι.
Χρησιμοποιείται συνήθ θως σε
φορητούς υπολογιστές και αντικαθ
υ ς θιστά
το ποντίκι όταν οι συνθ
ό θήκες δεν
επιτρέπουν τη λειτουργ του. Είνα
ν γία αι
όμως δυνατ να χρησ
τόν σιμοποιηθεί και
κ
σε υπολογισ στές γραφείο ως
ίου
ξεχωριστή μονάδα εισό
μ όδου.
Προσφέρει μεγαλύτερη σταθερότητ
η τα
και λ
λεπτομέρεια στην κίνηση , όπως κ περισσότ
α και τερη ευκαμψ ψία.
Σε σ
σύγκριση με το ποντίκ κι
Το ππαραδοσιακ ποντίκι απ
κό παιτεί από το χρήστη να εκτελεί τρία καθήκοντα παράλληλα : ο
ο α α α α
χρήστης, δηλαδ πρέπει τα
δή, αυτόχρονα ν κρατάει το ποντίκι σκ
να τ κεπάζοντάς το με την
παλλάμη, να το μ
μετακινεί και να κάνει κλ στα κουμ
λικ μπιά του πον ντικιού. Αντιθ
θέτως, το
trackball από σχ
χεδιασμού του επιτρέπε στο χρήστ να εκτελεί καθεμιά απ τις τρεις
τ ει τη πό
αυτέ ενέργειες ξεχωριστά. Το μέγεθος της μπάλας ποικίλλει από πολύ με
ές ς α εγάλο (όσο μία
μπά μπιλιάρδ
άλα δου) έως πο μικρό (όσ ένας βόλ
ολύ σο λος). Όσο μικρότερη είνα η μπάλα,
αι
τόσο μικρότερη είναι και η προσπάθεια που απαιτε
ο π α είται για την μετακίνηση ή την
η
περριστροφή της Τα κουμπιά πάνω σε ένα trackba μπορούν να εκτελούν απλό κλικ, δεξί
ς. all ν ν: ,
κλικ διπλό κλικ ή παρατετα
κ, κ αμένο κλικ (σσύρσιμο).