1. 16
สมาชิกผูกอตั้งอาเซียน
จํานวน 5 ประเทศ ประกอบดวย
17
จํานวน 10 ประเทศ ประกอบดวย

2. 18
หนวยงานที่ทําหนาที่ประสานงานและ
ติดตามผลการดําเนินในกรอบอาเซียน
1. สํานักงานเลขาธิการอาเซียน (ASEAN
Secretariat) เปนศูนยกลางในการติดตอ
ระหวางประเทศสมาชิก โดยมีเลขาธิการ
อาเซียนเปนหัวหนาสํานักงาน ตั้งอยูที่กรุง
จาการ
จาการตา ประเทศอินโดนีเซีย
19
2 . สํ า นั ก งานเลขาธิ ก ารอาเซี ย น
แห ง ชาติ ( ASEAN
National
Secretariat) เปน หนวยงานระดั บ
กรม ในกระทรวงการตางประเทศของ
ประเทศสมาชิกอาเซีย นและติดตาม
ผลการดําเนินงานในประเทศนั้น แต
ละประเทศจะเรียกชื่อองคกรแตกตาง
กั น ออกไป สํ า หรั บ ประเทศไทยมี
หนวยงานรับผิดชอบในกระทรวงการ
ตางประเทศ เรียกวา กรมอาเซียน

3. 20
2. การกอตั้งอาเซียน
2.1 วัตถุประสงค
ปฏิญญากรุ งเทพฯ ได้ ระบุวัตถุประสงค์
สําคัญ 7 ประการของการจัดตังอาเซียน
ได้ แก่
1. สงเสริมความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
ความกาวหนาทางสังคมและวัฒนธรรม
2. สงเสริมการมีเสถียรภาพ สันติภาพและ
ความมั่นคงของภูมิภาค
3. สงเสริมความรวมมือทางเศรษฐกิจ สังคม
วัฒนธรรม วิชาการ วิทยาศาสตร และดานการ
บริหาร
21
4. สงเสริมความรวมมือซึ่งกันและกันในการ
ฝกอบรมและการวิจัย
5. สงเสริมความรวมมือในดานเกษตรกรรม
และอุตสาหกรรม การคา การคมนาคม การ
สื่อสาร และปรับปรุงมาตรฐานการดํารงชีวิต
6. สงเสริมการมีหลักสูตรการศึกษาเอเชีย
ตะวันออกเฉียงใต
7. สงเสริมความรวมมือกับองคกรระดับ
ภูมิภาคและองคกรระหวางประเทศ

4. 22
2.2 หลักการ
ประเทศสมาชิ ก อาเซี ย นทั้ ง 10
ประเทศ ได ย อมรั บ ในการปฏิ บั ติ ต าม
หลั ก การพื้ น ฐาน ในการดํา เนิ นงานใน
เรื่ อ งความสั ม พั น ธ ร ะหว า งกั น อั น
ปรากฏอยู ใ นกฎบั ต รอาเซี ย นซึ่ ง เป น
กฎหมายสูงสุดของอาเซียน ที่เพิ่งมีผล
บังคับใชเมื่อกลางเดือนธันวาคม 2551
และสนธิสัญญาไมตรีและความรวมมือ
ในภู มิ ภ าคเอเชี ย ตะวั น ออกเฉี ย งใต
(Treaty of Amity and Cooperation
in Southeast Asia หรือ TAC) ซึ่ง
ประกอบดวย
23
- การเคารพซึ่ ง กั น และกั น ในเอกราช
อธิปไตย ความเทาเทียม บูรณาการแหง
ณาการแห
ดินแดนและเอกลักษณประจําชาติของ
ทุกชาติ
-สิ ท ธิ ข องทุ ก รั ฐ ในการดํ า รงอยู โ ดย
ปราศจากจากการแทรกแซง การโคนลม
อธิปไตยหรือการบีบบังคับจากภายนอก
- หลักการไมแทรกแซงกิจการภายในซึ่ง
กันและกัน
-ระงับความแตกตางหรือขอพิพาทโดย
สันติวิธี
- การไมใชการขูบังคับ หรือการใชกําลัง
- ความร ว มมื อ อย า งมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ
ระหวางประเทศสมาชิก

5. 24
2.3 กลไกการบริหารงานของอาเซียน
1. ที่ ป ระชุ มสุ ด ยอดอาเซี ย น ( AAEAN
Summit) เป น องค ก รสู ง สุ ด ในการ
กําหนดนโยบาย และมีการประชุมปละ
2 ครั้ง โดยทําหนาที่ ดังนี้
1. 1 ให แนวนโยบายและตั ดสิ น ใจ
เรื่องสําคัญ ๆ
1 . 2 สั่ ง การให มี ก ารประชุ ม ระดั บ
รัฐมนตรีเปนการเฉพาะกิจเพื่อพิจารณา
เรื่ อ งที่ เ กี่ ย วข อ งกั บ เสาหลั ก ต า ง ๆ
มากกวา 1 เสาหลัก
1. 3 ดํ า เนิน การแก ไ ขสถานการณ
ฉุกเฉินที่มีผลกระทบตออาเซียน
25
1 . 4 ตั ด สิ น ข อ พิ พ าทระหว า งประเทศ
สมาชิก กรณีที่ไมอาจหาขอยุติในขอขัดแยงได
หรื อ มี ก ารไม ป ฏิ บั ติ ต ามคํ า ตั ด สิ น ของกลไก
ระงับขอพิพาท
1.5 ตั้งหรือยุบองคกรอาเซียน
1.6 แตงตั้งเลขาธิการอาเซียน
2. คณะมนตรีป ระสานงานอาเซีย น ( ASEAN
Coordinating Councils) ประกอบด ว ย
รั ฐ มนตรี ว า การกระทรวงต า งประเทศของ
ประเทศสมาชิกอาเซียน ทําหนาที่เตรียมการ
ประชุมสุดยอดอาเซียน ประสานงานระหวาง
3 เสาหลัก เพื่อ ความเป น บู รณา การในการ
ณาการในการ
ดํ า เนิ น งานของอาเซี ย นและแต ง ตั้ ง รอง
เลขาธิการอาเซียน

6. 26
2.3 กลไกการบริหารงานของอาเซียน(ตอ)
น(
3 . คณะรั ฐ มนตรี ป ระชาคมอาเซี ย น
(ASEAN Community Councils)
สํ า หรั บ 3 เสาหลั ก ของประชาคม
อาเซี ย น ประกอบด ว ยผู แ ทนที่ แ ต ล ะ
ประเทศสมาชิ ก แต ง ตั้ ง เพื่ อ ทํ า หน า ที่
ประสานงานและติดตามการดําเนินงาน
ตามแนวนโยบายของผูนําทั้งในเรื่องที่
อยู ภายใตเ สาหลั กของตน เรื่อ งที่ เป น
ประเด็ น เกี่ ย วข อ งกั บ หลายเสาหลั ก
เสนอรายงานและขอเสนอแนะในเรื่องที่
อยูภายใตการดูแลของตนตอผูนํา
27
4. องคกรระดับรัฐมนตรีอาเซียนเฉพาะ
สาขา (ASEAN Sectoral Ministerial
Bodies) จั ด ตั้ ง โดยที่ ป ระชุ ม สุ ด ยอด
อาเซียน มีหนาที่หลักดังนี้
4.1 ดําเนินการตามอาณัติที่มีอยูแล
4 . 2 นํ า ความตกลงและมติ ข องผู
นําไปปฏิบัติ
4 . 3 เสริ ม สร า งความร ว มมื อ เพื่ อ
สนับสนุนการสรางประชาคมอาเซียน
4.4 เสนอรายงานและขอเสนอแนะ
ตอ คณะรั ฐมนตรีป ระชาคมอาเซี ย นที่
เหมาะสม

7. 28
29
2.3 กลไกการบริหารงานของอาเซียน(ตอ)
น(
5 . สํ า นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร อ า เ ซี ย น ( ASEAN
Secretariat) อยู ภ ายใต บั ง คั บ บั ญ ชาของ
เลขาธิการอาเซียน (Secretary-General of
SecretaryASEAN) ซึ่งมีบทบาทมากขึ้น โดยนอกจากจะ
เปนหัวหนาเจาหนาที่ฝายบริหารของอาเซียน
แลว เลขาธิการยังมีบทบาทในการติดตามการ
ปฏิบัติตามคําตัดสินของกลไกระงับขอพิพาท
และรายงานตรงตอผูนํา และสนับสนุนการมี
ปฏิสัมพันธระหวางองคกรของอาเซียนกับภาค
ประชาสังคม ทงนี้ใหมีรองเลขาธิการอาเซียน
4 คน โดย 2 คนจะมาจากการหมุ น เวี ย น
ตามลําดับตัวอักษรประเทศ และอีก 2 คนมา
จากการคัดเลือกตามความสามารถ มีวาระการ
ดํารงตําแหนง 3 ป อาจไดรับการตออายุได
อีก 1 วาระ
6. คณะกรรมการผูแ ทนถาวร (Committee
of Permanent Representatives) ที่กรุง
จาการตา โดยประเทศสมาชิกจะแตงตั้งผูแทน
ระดั บ เอกอั ค รราชทู ต เพื่ อ ทํ า หน า ที่ เ ป น
ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ซึ่ ง เ ป น ค น ล ะ ค น กั บ
เอกอั ค รราชทู ต มี บ ทบาทสํ า คั ญ 2 ด า น
ไดแก การเปนผูแทนของประเทศสมาชิก และ
การเป น ผู แ ทนอาเซี ย น เป น เรื่ อ งการ
สนับสนุนคณะรัฐมนตรีประชาคมอาเซียนและ
องคก รความร ว มมื อ เฉพาะดา นต า ง ๆ การ
ประสานงานกับสํานักเลขาธิการอาเซียน และ
สํา นัก งานเลขาธิก ารอาเซีย นแหงชาติแ ตละ
ประเทศและสงเสริมความรวมมือกับประเทศคู
เจรจา

8. 30
2.3 กลไกการบริหารงานของอาเซียน(ตอ)
น(
7. สํา นักเลขาธิก ารอาเซีย นแหงชาติ ( AEAN
National Secretariat) จัดตั้งโดยประเทศ
สมาชิกแตละประเทศ เพื่อเปนจุดประสานงาน
และสนับ สนุ นภารกิจ ตา ง ๆ ที่เ กี่ย วข อ งกั บ
อ า เซี ย นภ า ย ในป ร ะ เทศ รว มทั้ ง ก า ร
เตรี ย มการประชุ ม ต า ง ๆ ของอาเซี ย น
ตลอดจนเปนศูนยก ลางการเก็บ รัก ษาขอ มูล
เกี่ยวกับอาเซียนดวย
8. องคกรสิทธิมนุษยชนของอาเซียน (ASEAN
Human Rights Body-AHRB) มีหนา ที่
Bodyสงเสริมและคุมครองสิทธิมนุษยชนในภูมิภาค
โดยจะมีการตั้งคณะผูเชี่ยวชาญขึ้นมายกรา ง
เอกสาร กํ า หนดขอบเขตอํ า นาจหน า ที่ข อง
องคกร
31
9 มูลนิธิอาเซียน (ASEAN Foundation) มี
หน า ที่ ส นั บ สนุ น เลข าธิ ก า รอา เซี ย นและ
ประสานงานกับองคกรอื่น ๆ ของอาเซียนในการ
เผยแพรความรูเกี่ยวกับอาเซียน สงเสริมการมี
ปฏิสัมพันธระหวางประชาชนและความรวมมือ
กับผูมีสวนไดเสียตาง ๆ ของอาเซียน