2. 3458 SAYILI MÜHENDİSLİK, MİMARLIK
HAKKINDA KANUN
• KANUNUN RESMİ GAZETEDE YAYIN TARİHİ 28.06.1938
• MADDE 1
Türkiye’de mühendis olarak görev alabilmek için bir Türk
Yüksek okulundan ya da denkliği kabul edilmiş yabancı
yüksek okuldan mühendislik diploması alınması zorunludur.
• MADDE 7
1. Maddede belirtilen belgeye sahip olmayanların Mühendis
UNVAN VE YETKİSİ ile çalışmaları ve çalıştırılmaları yasaktır.
• MADDE 8
7. Maddeye aykırı davrananlar 6 aydan iki yıla kadar hapıi
cezası ile cezalandırılırlar. (Değişik 08.02.2008 tarih 5728/94)
3. 6102 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNU
• YÜRÜRLÜK TARİHİ : 01.07.2012
• HAKSIZ REKABET (Dördüncü Kısım)
• MADDE 54
Kısaca rakipler arasındaki dürüstlük kuralına aykırı
davranışlardır.
• MADDE 55
Başlıca halleri örnekleme olarak sayılmıştır. 1/a/3. alt
bendinde;
Paye, diploma,ödül almadığı halde bunlara sahipmişcesine
hareket etmek
4. HAKSIZ REKABETİN SONUÇLARI
• MADDE 56
Maddede Haksız rekabete uğrayan kişilerin açabileceği
davalar belirtilmektedir. Genel olarak kişi; haksız rekabet
edenin haksız rekabetinin önlenmesini, maddi ve manevi
zararlarının tazminini isteyebilir.
Bu durumda odalar da dava açma hakkına sahiptir.
Ancak tazminat davalarını açamazlar.
• MADDE 62
Haksız rekabet suçunu işleyenler hakkında başkaca bir
suç oluşturmuyorsa 2 yıla kadar hapis veya ağır para
cezasına mahkum edilirler.
5. İŞLETME SORUMLUSU OLARAK
ÇALIŞMAK
• Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği
Serbest Müşavir Mühendis Hizmetleri
Yönetmeliği
• 18.03.2004 tarih ve 25406 Sayılı Resmi Gazete
de yayınlanmıştır.
• Verildiği yıl için geçerlidir.
• Kendi adına hizmet üreten EMO üyelerine
verilir.
6. SERBEST MÜŞAVİR MÜHENDİS
• YÖNETMELİK MADDE 8
• Kendi adına hizmet üreten Üyelere verilir
• Faaliyet konusu Mühendislik olan bir büroda ortak
olan mühendislere verilir
• Faaliyet Konusu Mühendislik olan bir şirkette İş
Kanununa tabi olarak çalışan Mühendislere verilir
(ortaklık hisseleri Yönetmelik maddesinde
belirtilmiştir.)
• Faaliyet konusu Mühendislik olmamakla birlikte
faaliyeti gereği bir Mühendis istihdam etmek zorunda
olan şirketlere sadece kendi işleri ile sınırlı olmak üzere
verilir (SMM HB)
7. ELEKTRİK KUVVETLİ AKIM TESİSLERİ
YÖNETMELİĞİ
• Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı tarafından
3154 Sayılı Kanun’un 2 ve 28. maddeleri
gereğince hazırlanarak 30.11.2000 tarih ve 24256
sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe
girmiştir.
• Yedinci bölümünde yer alan 60. maddesi hükmü
gereğince tüm işletmeler “can ve mal güvenliğinin
sağlanması” açısından “teknik konulardan”
sorumlu EM bulundurmak zorunludur
8. İşletme Sorumlusunun yükümlülükleri
• İşletme Yüksek Gerilim Tesisinin gerek teknik olarak gerekse
can ve mal güvenliğine zarar vermeyecek şekilde Mühendislik
bilimi esaslarına göre işletilmesini sağlamak la sorumludur
• İşletme sorumlusu Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri
Yönetmeliğinin yedinci ( 7.) kısmında ( madde 59- 68 )
belirtilen görevleri yerine getirmekle sorumludur.
• Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Elektrik Mühendisleri
Odası Yüksek Gerilim Tesisleri İşletme Sorumluluğu
Yönetmeliği ( 18 Mart 2004 tarih ve 25406 Sayılı Resmi Gazete
de yayınlanmış tır) 7. maddesinde belirtilen yükümlülükler
yerine getirilmesinden sorumludur.
• İşletmeye ilişkin sözleşme ve işveren talimatlarını yerine
getirmekle yükümlüdür.
9. İşletme Sorumlusunun işletmedeki
sorumlulukları
• Kamu makamlarına karşı sorumludur. (Kamuya
karşı Sorumluluk) İşveren vekilliği ,işverene
bildirim yükümlülüğü
• Tedarikçiye karşı sorumludur.
• İşverene karşı sorumludur.
12. ZARAR KAVRAMI
• Bir kişinin vücut bütünlüğü ya da malvarlığının
eksilmesi ya da yok olmasıdır.
• Sorumluluğun doğabilmesi için
• Bir zarar var olmalıdır.
• Hukuka aykırı bir fiil olmalıdır.
• Fiil ya da fiiller ile zarar arasında illiyet bağı
olmalıdır.
• Fail ya da failler var olmalıdır.
13. CEZA SORUMLULUĞU
• Ceza sorumluluğunun doğabilmesi için Türk
Ceza Kanunu’nda suç olarak tanımlanması
gereklidir.
• Suçlar şahsidir. Bir tüzel kişiliğin suç işlemesi
halinde eylemi yapmaya yetkili olan kişi suçlu
sayılır.
• Suçlar ikiye ayrılır
A- KASDİ SUÇLAR
B- TAKSİRLİ SUÇLAR
14. SAİK NEDEN AYRIMI
• SAİK: Bir eylemin alt nedenidir. Genel olarak
hukukta karşılığı yoktur.
• Sebep,neden: Bir eylemin yapılış nedenidir.
Ceza Hukukunda suçların hangi saik altında
işlendiği önemli değildir. Suç ya kasten işlenir
ya da taksirle işlenir.
15. TAKSİRLİ SUÇLAR
• Bir kişinin eyleminin sonucunda gerçekleşen ve suç sayılan sonucun
doğmasını istememesine karşın ihmali davranışı ile sonucun
gerçekleşmesine sağlaması ya da katkıda bulunmasıdır. Kişiler kusurları
oranında cezalandırılırlar
• Kusur nevileri (asli fail, fer’i /tali fail)
• Üçe ayrılır
A- Basit Taksir
B- Bilinçli Taksir –Suç sayılan sonucun doğabileceğini bilmek –Ceza 1/3 -1/2
oranında arttırılır) (TCK 22/3)
C- Olası kast – Suç sayılan sonucun doğacağını bilmek 1/3 -1/2 oranında
indirilir – ağırlaştırılmış müebbet hapis müebbet hapse, müebbet hapis 25
yıla indirilir. Ceza kasten adam Öldürme suçu üzerinden hükmolunur. (TCK
21/2
16. Cezayı arttıran veya azaltan haller
• TCK Madde 24
• (1) Kanunun hükmünü yerine getiren kimseye ceza
verilmez.
• (2) Yetkili bir merciden verilip, yerine getirilmesi görev
gereği zorunlu olan bir emri uygulayan sorumlu olmaz.
• (3) Konusu suç teşkil eden emir hiçbir surette yerine
getirilemez. Aksi takdirde yerine getiren ile emri veren
sorumlu olur.
• (4) Emrin, hukuka uygunluğunun denetlenmesinin
Kanun tarafından engellendiği hallerde, yerine
getirilmesinden emri veren sorumlu olur.
17. Türk Ceza Kanunu’nda bazı suçlar
• 1- Taksirle adam öldürme (TCK – 85/1) (2-6 yıl
hapis)
• Mağdur birden fazla ise (TCK-86/2)(2-15 yıl)
• Bilinçli Taksir halinde 1/3-1/2 oranında arttırılır
• Olası Kast halinde TCK 81/1- maddesi
gereğince müebbet hapis ile cezalandırılır 21/2
maddesi gereğince 25 yıla indirilir)
18. Taksirle yaralama
• 3 ay- 1 yıl hapis TCK 89/1
• Ağır hal ceza ½ misli arttırılır (89/2)
• Ağır hal Ceza 1 misli arttırılır (89/3)
19. Yangın suçları
• Mala zarar verme suçu –TCK151- 4ay-3 yıl
hapis ağır halidir. TCK 152/1-a,b,c – 1-4 yıl
hapis
20. Zararın Giderilmesine ilişkin Özel
Hukuk Sorumluluğu
• Talep edebilenler-zarara uğrayan kişi ya da
bakmakla yükümlü olduğu kişiler
• Sorumluluk Şekilleri;
a)Kusursuz sorumluluk (İşverenin sorumluluğu,
bina sahibinin sorumluluğu,tüzel kişinin
sorumluluğu vs)
b) Kusur sorumluluğu – zarara sebebiyet
veren/ya da verenler
c) Sigorta şirketinin Sorumluluğu
21. Sorumluluk nevi ve Rücu hakkı
A- Müteselsil Sorumluluk (TBK-61)
Tüm sorumlular zarara görene karşı Müteselsilen
,Tüm borçluların borcun tamamından sorumludur.
B- Müşterek Sorumluluk (TBK-62)
Kusursuz Sorumlunun Rücu hakkında Müştereken
Borçlular kusurları oranında sorumludur.
RÜCU HAKKI
Kusursuz sorumluların ödemiş oldukları tazminatı
kusurlu sorumlulardan tazmin etmesidir. (TBK
62/2)
22. Haksız Fiil Sorumluluğu
• Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar
veren bu zararı gidermekle yükümlüdür. (TBK/49)
• Kanunun verdiği bir yetkiye dayanan ve bu yetki
sınırları içerisinde kalan bir davranış zarara
sebebiyet verse bile hukuka aykırı sayılmaz. (TBK-
63)
• Zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya
zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş
ise hakim tazminatı indirebilir ya da kaldırabilir.
(TBK/52-1)
23. Tazminat çeşitleri
1- Manevi Tazminat- Kişinin uğradığı zarar nedeni ile oluşan üzüntüsünün bir nebze olsun giderilmesi için
ödenen tazminat miktarıdır.
• Zarara uğrayanın zenginleşmesine sebebiyet veremez,
• Zarar verenin ödeme gücüne göre hakim tarafından takdir edilir.
2- Müspet Tazminat: Zararın ortadan kaldırılması yapılması gereken harcamalar toplamıdır.
3-Menfi tazminat: Zarar nedeni ile kişinin yoksun kaldığı gelirlerin tamamıdır. Bu meblağdan zarar
nedeni ile elde edilen kazançlar düşülür.
• ZAMANAŞIMI
Eğer zarara sebebiyet veren eylem suç teşkil ediyorsa, suç zamanaşımına bağlıdır
Suç teşkil etmiyorsa olayın oluş tarihinden itibaren iki yıl her halükarda 10 yıldır.
Rücu tazminatı
Ödeme tarihinden itibaren 2 yıl her halukarda 10 yıldır.
• FAİZ
Olayın olduğu tarihten itibaren yasal faizdir.
• Kısmi ödemeler öncelikle masraflara, kalırsa faize,en son olarak da anaparaya mahsup edilir.
25. TMMOB Disiplin Yönetmeliği
• Yazılı Uyarı Cezaları
• Madde 7- Yazılı uyarı cezası; ilgili meslek mensubunun mesleğini uygularken meslekdaşları, üçüncü kişiler, Türk
Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve Oda birimleriyle daha düzenli ve uyumlu bir tutum içinde olması gerektiğinin
yazı ile bildirilmesidir.
• Ceza aşağıdaki durumlarda verilir:
• a) Bu Bölümün diğer maddelerinde belirtilen disiplin suçları kapsamına girmeyen ve meslek ile ilgili kanun, tüzük
ve yönetmeliklerin verdiği görevleri yerine getirmemek,
• b) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ya da Oda birimlerinin, organlarının çalışmalarını aksatıcı tutum ve
davranışlarda bulunmak,
• c) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ya da Oda organlarına seçilmiş üyelerin kanun ya da yönetmeliklerin
kendilerine yüklediği görevleri yapmamak,
• d) Onur Kuruluna sevkedilen bir üyeye ilişkin karar kesinleşmeden bu üyenin haklarını sınırlayıcı davranışlarda
bulunmak. Madde 7- (Değişik - R.G.: 9.12.2004 - 25665 / m.4) Yazılı uyarı cezası ilgili meslek mensubunun
meslekdaşları, üçüncü kişiler, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve Oda birimleriyle daha düzenli ve uyumlu
bir tutum içinde olması ve daha dikkatli davranması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
• Ceza aşağıdaki durumlarda verilir:
• a) Bu Bölümün diğer maddelerinde belirtilen disiplin suçları kapsamına girmeyen ve meslek ile ilgili kanun, tüzük
ve yönetmeliklerin verdiği görevleri yerine getirmemek,
• b) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ya da Oda birimlerinin, organlarının çalışmalarını aksatıcı tutum ve
davranışlarda bulunmak,
• c) Onur Kuruluna sevkedilen bir üyeye ilişkin karar kesinleşmeden bu üyenin haklarını sınırlayıcı davranışlarda
bulunmak.
26. Para Cezaları
• Madde 8- Para cezalarında uygulanacak cezanın tutarı olayın doğurduğu sonuçlara göre belirlenir.
• Para cezası aşağıdaki durumlarda verilir:
• a) Meslek mensupları arasında haksız rekabete neden olacak davranışlarda bulunmak,
• b) Büro tescili ve tescil yenilemesi gerektiren durumlarda, tescilsiz mesleki etkinliklerde bulunmak,
serbest mühendislik ve mimarlık ile ilgili yönetmelik ve talimatlara uymamak,
• c) Mesleki denetim uygulamasına aykırı davranmak,
• d) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ya da Odalarca belirlenmiş asgari ücretin altında ücret
almak,
• e) Uzmanı olmadığı konularda etkinlik yaparak ya da meslek uygulaması sırasında haksız kazanç
sağlayarak üçüncü şahısları zarara uğratmak,
• f) Mühendislik mimarlık disiplinini ilgilendiren projelerde, bir mühendis ya da mimar tarafından ya
da sorumluluğunda yapılması gereken, ancak yetkisiz kişilerce yapılan projelere imza atmak ya da
attırmak, imzacılık yapmak,
g) Onur Kuruluna sevkedilen bir üye ile ilgili karar kesinleşmeden bu üyenin haklarını sınırlayarak
ilgili üyenin ekonomik zararına neden olmak ya da mesleki itibarını zedelemek,
• h) Daha önce yazılı uyarı cezası aldığı halde uyarı gerektiren suçu yinelemek.
27. Meslek Uygulamasının Yasaklanması
Cezası
• Madde 9- Meslek uygulamasının yasaklanması cezası ilgilinin geçici bir süre için mühendislik ya da
mimarlıkla ilgili bir işte çalışma yapmasının yasaklanması ve üyelik haklarının bu süre içinde
kullandırılmamasıdır. Yasaklama süresi 15 (onbeş) günden az 6 (altı) aydan çok olamaz. Sürenin
verilmesinde asgari süre gözönünde bulundurulur, ancak aynı olaydaki birden fazla etkenin bulunması
durumunda ceza ağırlaştırılır. Aynı suçun tekrarı durumunda ceza bu kez iki katı olarak uygulanır.
• meslek uygulamasından yasaklama cezaları aşağıdaki durumlarda verilir:
• a) Para cezasıyla cezalandırılmış bir suçu bilinçli olarak yinelemek,
• b) Kişisel ya da bir grup adına çıkar sağlamak için mesleğini bilime ve meslek tekniğine aykırı biçimde
uygulayarak kamuya, halka, üçüncü şahıslara zarar vermek, b) (Değişik - R.G.: 9.12.2004 - 25665 / m.5)
Kişisel ya da bir grup adına çıkar sağlamak için mesleğini ve görevini TMMOB Kanunu ve Yönetmeliklerine,
bilime ve meslek tekniğine aykırı biçimde uygulayarak kamuya, halka, üçüncü şahıslara zarar vermek. b)
(Değişik - R.G.: 28.6.2010 - 27625 / m.1) Mesleğini ve görevini kişisel ya da bir grup adına çıkar sağlamak
için TMMOB mevzuatına, bilime ve meslek tekniğine aykırı biçimde uygulamak ya da mesleğini ve görevini
TMMOB mevzuatına, bilime ve meslek tekniğine aykırı biçimde uygulayarak kamuya, halka, üçüncü
şahıslara zarar vermek.
• c) Temelsiz suçlamalarla mesleği, meslek mensuplarını ya da Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği,
Odalar ya da bunların alt birimlerini kamuoyunda küçük düşürmek ya da etkinliklerini engellemek.
• ç) (Ek - R.G.: 28.6.2010 - 27625 / m.1) Mühendislik mimarlık disiplinini ilgilendiren projelerde, bir
mühendis ya da mimar tarafından ya da sorumluluğunda yapılması gereken, ancak yetkisiz kişilerce yapılan
projelere imza atmak ya da attırmak, imzacılık yapmak.ç) (Değişik - R.G.: 10.11.2016 - 29884 / m.1)
Mühendislik mimarlık ve şehir planlama disiplinini ilgilendiren plan, proje veya hizmetlerde, bir mühendis
mimar ya da şehir plancısı tarafından ya da sorumluluğunda yapılması gereken, ancak yetkisiz kişilerce
üretilen plan, proje ve hizmetlerden birine imza atmak ya da attırmak, imzacılık yapmak.
28. Odadan İhraç Cezası
• Madde 10- Odadan ihraç cezası genel
hükümlere göre medeni haklarını kaybetmiş
olan, daha önce meslek uygulamasının
yasaklaması cezasıyla cezalandırılmış olan ve
aynı nitelikte suçu bilinçli olarak yineleyen,
meslek topluluğuna zarar vermeyi sürdürerek
meslek topluluğuna kazanılamayacağına
kanaat getirilen üyeye verilir
