Vibrations of mind

1. Counselling Referencer –
Section 06 –
Spandane & Kavadase –
Marathi
Author
Sudhir Vaidya

2. - ०६ - ( ) –
, . ?
Vibrations . .
घ .
.
. , .
. घ ? घ .
- .
.
. १०-१५ .
१००० . .
. .
. .
, .
.
? .
,
, . ?
? घ ? : -
?
. .
.
. .
. -
. .
१५-०५-२०२२

3. 1
४६४) – १८
. ? ?
ए . . !!!! .
- .
---------------------------------------------
-
,
/ , , .
. . ,
. !!!!!
--------------------------------------------------------------
- :
( )
?
' ' .
, .
.
?
-------------------------------
. -
. - .
.
. . . - , , , - - -
- , , : ,
, ( ) ………… . .

4. 2
/ , .
.
.
, .
' ' .
-----------------------------------------------------------------
- -
, .
, .
.
--------------------------------------------------------------
- - अ
. .
.
.
. .
, .
, , , ,
, .
.
---------------------------------------------

5. 3
. , - , - , - - ,
, - - , . - ,
. .
--------------------------------------------------------------------
, : , , , , , ,
, :
.
----------------------------------------------------------------------
, .
? ,
.
ए ए ?
-----------------------------------------------------------
: .
-------------------------------------------------------------------------
. . ,
( ) .
.
----------------------------------------------------------------
:
. .
- - - - .
.
. .
-------------------------------------------------------------

6. 4
:
Happy Mother's day Happy Father's day ,
- . .
---------------------------------------------------------
:
.
------------------------------------------------------------------
ए ,
, . .
-----------------------------------------------------
अ
. .
, . .
.
-----------------------------------------------
……
ए .
.
. .
----------------------------------------------------------------------
Reaction and Response
. , : , ,
. - .
response . . react .
Reaction , .
-------------------------------------------------------------------------------------

7. 5
,
. !!!!
------------------------------------------------------------------
१४-०६-२०१६

8. 1
४९९) स्पंदने आणि कवडसे -१९
फ
े सबुक वर येऊन बरीच वर्षे झाली. ककती वर्षे राहिली मािीत नािी. ?
पुनर्विकास
सध्या सगळीकडे पुनर्विकासाचे वारे जोरात वाित आिेत. पुनर्विकास िा जुन्या इमारतीचा क
े ला जातो. कािी वेळा
गरज नसताना सुद्धा, िव्यासापोटी िा ननर्िय घेतला जाण्याची शक्यता असते. असो.
माझ्या मते मार्साचा पुनर्विकास करण्याची सोय असती तर ककती बरे झाले असते? जुने र्वचार - कालबाह्य
चालीरीती - व्रत वैकल्य -अंधश्रद्धा - जाती पाती वगैरे अनेक अननष्ट गोष्टींपासून मानव जातीची सुटका झाली
असती आणर् आपल्या सवािना एका ननमिळ समाजात रािण्याची संधी ममळाली असती. असो.
परंतु वैयक्क्तक पातळीवर मात्र प्रत्येक जर् अश्या ननमिळ समाजासाठी प्रयत्न नक्की करू शकतो.
ममत्रांनो , बघा र्वचार करून.
------------------------------------------
जगातील सवि सुनांसाठी मोलाचा सल्ला
सासऱ्याला Happy Father's day च्या शुभेच्छा द्या, म्िर्जे तुमच्या नात्याला वेगळे - चांगले वळर् लागू शक
े ल.
बघा प्रयत्न करून.
---------------------------------------------
सुखी मािूस
ज्या मार्साकडे सवि सुखसोई - गोष्टी आिेत, त्याला समाज सुखी आणर् श्रीमंत मानतो, पर् खरेतर ज्याला सुखी
िोण्यासाठी कोर्त्यािी गोष्टीची गरज पडत नािी तो खरा सुखी आणर् श्रीमंत, असे मला वाटते.
--------------------------------------------
समस्या
आयुष्यात प्रत्येकाला समस्या असतात. कािी समस्या सांगता येतात तर कािी सांगता येत नािीत.
--------------------------------------------
नकारात्मक र्वचार
नकारात्मक र्वचार िे कािी अपवाद वगळता नकारात्मक नसून, ठरवलेली गोष्ट कशी योग्य रीतीने (सकारात्मक)
साध्य िोईल याची पूवितयारी असते. आयुष्याचा प्रवास िा नकारात्मक (वजा चचन्ि ) ते सकारात्मक (अचधक चचन्ि )
िा जास्त सिजपर्े िोतो.
जेव्िा फक्त सकारात्मक दृष्टीकोन ठेवला जातो तेव्िा वाटेतील खाच - खळगे नजरेतून सुटण्याची शक्यता असते.
वजा चचन्िाचे (-) अचधक चचन्ि (+) करर्े खूप सोपे असते. पर् + चचन्िातून - चचन्िा पयंतचा प्रवास िा वेदनामय
असतो. बघा र्वचार करून.
----------------------------------------

9. 2
ररमोट क
ं ट्रोल
आपल्या आयुष्याचा ररमोट क
ं ट्रोल स्वत:च्या िातात असेल तर मनाप्रमार्े आयुष्य जगता येते.
-----------------------------------------
जगातील सवि सुनांसाठी मोलाचा सल्ला
सासूला Happy Mother's day च्या शुभेच्छा द्या, म्िर्जे तुमच्या नात्याला वेगळे - चांगले वळर् लागू शक
े ल.
बघा प्रयत्न करून.
----------------------------------------------
वेळेचे व्यवस्थापन:
वेळेचे व्यवस्थापन करायचे असेल तर वेळ पाळा आणर् वेळेचे मित्व ओळखा.
वेळ ममळाल्यास माझा लेख वाचा. मलंक:
http://www.spandane.com/…/Spandane-Ar…/53-TimeManagement.pdf
------------------------------------------------
ननवृत्ती
ननवृत्ती ह्या शब्दाचा नेिमीच संक
ु चचत अथि लावला जातो. ननवृत्तीचा अथि नोकरी - व्यवसायातून ननवृत्ती असाच बरेच
वेळा घेतला जातो. आपर् रोजच - प्रत्येक क्षर्ी ननवृत्ती घेतिी असतो आणर् परत तीच गोष्ट करतिी असतो. बघा
र्वचार करून. असो
ननवृत्तीहि अनेक प्रकारची असते. उ. िा. नोकरी - व्यवसायातून, जबाबदारीतून, मोिापासून, राग -लोभ - मत्सर -
स्पधाि-तुलना अश्या अनेक र्वकारांपासून, अनतररक्त सुखापासून, दु:खापासून, सून आल्यानंतर सासू घरकामातून
ननवृत्ती घेण्याचा प्रयत्न करते, जगातून (मरर् ) वगैरे …………असो. थोडे मुद्दे तुमच्यासाठी सोडतो.
सेवा ननवृत्ती
ननवृत्ती हि ननवृत्ती असते व्यवसायातून / नोकरीतून, सेवेसाठी.
आयुष्यभर जे समाजाने हदले ते भरभरून परत देण्यासाठी.
ननवृत्ती
आज मी उभा आिे ननवृत्तीच्या उंबरठ्यावर.
काय कमावलं, काय गमावलं चा हिशेब मांडत कॉम्पुटर वर.
वेळ ममळाल्यास ' माझी ननवृत्ती ' िा लेख माझ्या ब्लॉग वर वाचा.
------------------------------------------
जात - पात:
दोन अनोळखी मार्से भेटली कक प्रथम त्या व्यक्तीच्या हदसण्यानुसार (रुपानुसार) प्राथममक मत का तयार करतात
व त्याची जात काय आिे िे जार्ून घेण्यात का इंटरेस्ट दाखवतात ?
' जात नािी ती जात ' अशी जातीची सोपी व्याख्या करता येईल.

10. 3
मार्साने दुसऱ्या मार्साशी, मार्सासारखे वागर्े म्िर्जेच आपली मार्ूस जात. आर्खी कोर्ती जात असेल तर
मला तरी माहित नािी . ममत्रानो तुम्िाला काय वाटते ?
---------------------------------------------------
All are equal. Why somebody should be more than equal?
-------------------------------------------------
नाही म्हिण्याची कला:
प्रत्येक / बिुसंख्य अनावश्यक गोष्टींना - नात्यांना िो म्िर्ून ममळर्ाऱ्या सुखापेक्षा, कािी अनावश्यक गोष्टींना
वेळ - काळाचा र्वचार करून ' नाकारून / नािी म्िर्ून ' ममळर्ारे सुख खूप जास्त असते. मार्ूस म्िर्ून प्रगती
क
े ल्याची ती एक खुर्गाठ असते. तुमचे पायिी जममनीवर राितात व मार्ूस म्िर्ून तुमची प्रगती िोते.
कदाचचत आचथिक समीकरर्ात हि प्रगती दाखर्वता येर्ार नािी. बघा र्वचार करून.
-----------------------------------------------
नात्याचे ओझे
ज्या क्षर्ी कोर्त्यािी नात्याचे ओझे वाटू लागते , त्या क्षर्ी ते अदृश्य ओझे उतरवण्यातच आपले भले असते.
बघा र्वचार करून !!!!
----------------------------------------
बदल
बदल िा आयुष्याचा अर्वभाज्य भाग आिे. बदल िोत असतो. त्याला स्वीकारायचे असते. बदल स्वीकारला नािी तर
कालांतराने तो बदल पररक्स्थतीमुळे तुमच्यावर लादला जातो व त्याला स्वीकारण्यामशवाय तुमच्या कडे पयािय
नसतो.
------------------------------------------------------------
कॊर्त्यािी गोष्टीचा पूर्िपर्े शेवट िोत नािी. नवीन गोष्टीची सुरवात - पाळेमुळे त्या शेवटात दडलेली असतात.
-------------------------------------------------------
खास ददवस
प्रत्येकाच्या आयुष्यात कमीत कमी ३ हदवस खास असतात. कोर्ाच्यातरी चुकीने एक हदवस त्याच्या आयुष्यात
येतो. मग तो स्वतः:एक चूक करतो, तो दुसरा हदवस आणर् नतसरा हदवस तर प्रत्येकाच्या आयुष्यात देवच ठरवत
असतो,
----------------------------------------------------------
शिक्षि
जेव्िा पाल्याची बुद्चधमत्ता व इतर गुर् - अवगुर् - कमजोरी र्वचारात न घेता त्याला एखादा मशक्षर्क्रम देण्यात
येतो, तेव्िा कालांतराने जर त्याला परीक्षेत अपयश आले तर तो धक्का पालकांना स्वीकारता येत नािी. दुसऱ्या
अभ्यासक्रमाला घालर्े म्िर्जे स्वतः:ची चूक कबूल करण्यासारखे असते. िीच ती वेळ असते स्वतः:ला आणर्
पाल्याच्या career ला सावरण्याची.
-------------------------------------------------------

11. 4
मािसाचे वागिे
मार्ूस मनासारखे वागायचे र्वसरत चालला आिे. प्रत्येक वेळी समोरचा काय म्िर्ेल? िा र्वचार डोक्यात घेउन
मार्ूस बरेच वेळा वागत असतो. दुसऱ्याच्या मनाचा र्वचार करताना आपल्या मनाचे दु:ख मात्र दाबून टाकत
असतो.
------------------------------------------------------
संवाद आणि नातेसंबंध
संवाद आणर् नातेसंबंध ह्याचा खूप जवळचा संबंध आिे. जेव्िा संवाद संपतो तेव्िाच नातेसंबंध संपतात. ह्याला
रक्ताचे नातेसंबंध सुद्धा अपवाद नािीत. संवाद संपतो ह्याचा अथि रोज संवाद झाला पाहिजे असे नािी. संवादाची
नाळ जो पयंत मनात क्जवंत आिे तो पयंत नातेसंबंध हटकतात. ककतीिी काळानी जेव्िा संवाद सुरु िोतो तेव्िा असे
वाटतिी नािी की आपर् गेल्या कािी काळ संवाद क
े लाच नव्िता. संवाद हि दरी नकळतपर्े भरून काढतो.
--------------------------------------------------------------
बोलिे
कोर्ी काय बोलावे, ककती बोलावे, कसे बोलावे, कधी बोलावे िा ज्याचा त्याचा प्रश्न आिे. अश्या मार्साबरोबर
आपर् कसे वागावे िेच फक्त आपर् ठरवू शकतो.
----------------------------------------------------------------
जेष्ठ नागररक
पूवी जेष्ठ नागररक देवळात भेटायचे . िल्ली सकाळी बँक
े त भेटतात.
---------------------------------------------------------
स्पष्टवक्तेपिा
मनातील र्वचार, न पटर्ाऱ्या गोष्टींबद्दलचे मत जर वेळेवर योग्य प्रमार्ात, योग्य रीतीने, योग्य कारर्ासाठी,
योग्य लोकांना सांचगतले नािी, तर आपल्यालाच त्रास िोतो.
-----------------------------------------------------------
सुधीर वैद्य
१७-१०-२०१६

12. 1
५००) स्पंदने आणि कवडसे – २०
संवाद
मूल साधारण दोन वर्ाांचे झाले कि बोलायला लागते. पण िाय बोलावे, िधी बोलावे, िसे बोलावे, िोठे
बोलावे, िा बोलावे वगैरे गोष्टी सवव आयुष्य गेले तरी िाही माणसाांना िळत नाहीत, हह वस्तुस्स्िती आहे.
ह्याची प्रचचती हल्ली वारांवार येते.
वाढददवस
अपत्याचा वाढहदवस हा त्याच्यासाठी आणण पालिाांसाठी आनांदाचा हदवस असतो. आपले मूल वाढताना
बघण्यासारखा आयुष्यात दुसरा आनांद नाही. सगळयाांनाच िाही िारणाांनी हे सुख ममळते असे नाही.
वयानुसार अपत्याची शारीररि वाढ होते आहे कि नाही ह्यावर पालिाांचे बारीि लक्ष असते. परांतु शारीररि
वाढीच्या बरोबरीने त्याची मानमसि - बौद्चधि वाढ, तसेच त्याच्या maturity त वाढ होते आहे कि नाही
हे सुद्धा बघणे गरजेचे आहे. तसे नसेल तर वेळीच लक्ष द्या.
हौशी िौटुांबबि सल्ल्गाराचे ननरीक्षण आणण फ
ु िटचा सल्ला.
जागतिक हृदय ददवस
िाल जागनति हृदय हदवस होता. माझ्या मनात एि शांिा आली. पण ती शांिा िाल पोस्ट िरणे मला
उचचत वाटले नाही, म्हणून आज हह पोस्ट टाित आहे.
जयाांना हृदय नसते त्याांनाच हृदय रोग होतो िा? ममत्रानो, तुम्हाला िाय वाटते?
(िोणीही गैरसमज िरून घेऊ नये किां वा चुिीचा अिव िाढू नये हह ववनांती.)
बिझी मािूस
जो माणूस ववनासायास न चुिता सवाांसाठी (स्वत:साठी, ि
ु टुांबासाठी,
आई /वडिलाांसाठी, मशक्षण / वाचन, नोिरी / व्यवसाय, ममत्र, समाज, सोशल मीडिया, छांद) वेळ िाढू
शितो, तो खरा बबझी माणूस असे माझे मत आहे. पटले तर घ्या नाहीतर जाऊ दे .........
सुरक्षेची भावना
माणूस जेव्हा म्हातारा होतो, शरीर साि देत नाही, तेव्हा माणूस मनाने खचतो. त्याला असुरक्षक्षत वाटू
लागते. अश्यावेळी जवळची स्जवाभावाची माणसे आणण पैसे माणसाला सुरक्षक्षततेची हमी देऊ शितात.
पण ह्याची सुरवात तरुणपणी झाली पाहहजे. ननयममत बचत आणण माणसाांच्यात गुांतवणूि असेल,
तर म्हातारपण सुखी होण्यास हरित नाही.

13. 2
स्मार्ट स्मार्ट स्मार्ट ....
तसे बनघतले तर प्रत्येि माणूस किां वा वस्तू आपापल्यापरीने स्माटव असतेच. तो स्माटवनेस िोणता हे न
ओळखता स्माटव बनायची / बनवायची मात्र सध्या क्र
े झ आहे.
स्माटव बनायचे आहे म्हणजे नेमि
े िोणत्या बाबतीत स्माटव बनायचे आहे हे मनाशी नक्िी असले म्हणजे
झाले. मी स्माटव फोन वापरात नाही िारण मीच स्माटव आहे . ...... हा हा हा
म्हािारपि
म्हातारपणी मानमसि अवस्िा हह शारीररि अवस्िेवर अवलांबून असते.
शोध
शोधा म्हणजे सापिेल, फक्त िोठे, िसे, िधी आणण िाय शोधायचे हे िळले पाहहजे?
पडिे
पिणे हे वाईटच ... मग ते प्रेमात पिणे असो कि रस्त्यावर. मानमसि जखम बरी कि शारीररि त्रास बरा, हा
वैयस्क्ति चॉईस आहे.
तनवांि संध्याकाळ
आपल्या आयुष्याच्या सांध्यािाळी असाच ननवाांतपणा ममळावा असे वाटत असेल तर वतवमानात त्या
प्रमाणे मागवक्रमणा िरावी लागेल. बघा ववचार िरून.
कळलावी
माणसे िळलावी (चुगलीखोर) असतात, पण हे झािा तू सुद्धा.
हह िला िोण िोणाििून मशिले? माणसे झािापासून कि झाि माणसाांपासून?
रावि दहन
दर वर्ी रावण दहनाचा िायवक्रम देशात अनेि हठिाणी होतो. पण अजून रावणाांची सांख्या िाही िमी होत
नाही. ....

14. 3
आजचा रंग दहरवा
हहरवा रांग म्हणजे ननसगावचा रांग. हहरव्या रांगाच्या अनेि छटा असतात. वविासाच्या नावाखाली
ननसगाववर अत्याचार होत आहेत. नाईलाजाने ननसगवसुद्धा त्याच्या परीने बदला घेत असतो. हे िोठेतरी
िाांबले पाहहजे. पहहले पाऊल मानवाने टािले पाहहजे हे मात्र नक्िी.
आजचा रंग पपवळा
वपवळया रांगाचे आपल्या आयुष्यात खूप महत्व आहे . वपवळया रांगाच्या भाजया (भोपळा) व फळे (आांबा)
शारीररि स्वास््यासाठी उपिारि असतात. हळद वपवळया रांगाची असते व सौन्दयावसाठी आणण जखम
झाली असता उपयोगी असते.
जेव्हा मलव्हर बबघिते तेव्हा िावीळ होते. िोळे वपवळसर हदसतात, त्वचा वपवळी हदसायला लागते. महहला
वगावचे दाचगने सोन्याचे असतात. असो. वपवळा रांग उपयोगी तसेच िावीळ झाली तर हाननिारि ठरतो.
आजचा रंग ' तनळा'
आिाशाचा रांग बरेच वेळा ननळा असतो. िोळयाांना शीतलता देणारा हा रांग आहे. आिाश जसे ववशाल आहे,
तसे आपले मन ववशाल िरता आले तर ? िाय बहार येईल.
आजचा रंग लाल
लाल रांग म्हणजे प्रणयाचा रांग. रक्ताचा रांगही लाल. हल्ली िाहीवेळा प्रेमाच्या रांगात रक्ताचा रांग
ममसळला जातोय हे खूप खेदजनि आहे. प्रेम म्हणजे नेमि
े िाय ? िशावर ? िा ? किती ?ह्यावर सुद्धा
ववचार आवश्यि आहे
आजचा रंग पांढरा
पाांढऱ्या रांगाचे िपिे घालता येतील, पण आपली सवव िृ त्ये (आचिवि, सामास्जि वगैरे) 'पाांढरी ' ह्या
रिान्यात मोितात िा? ह्याच ववचार आवश्यि आहे.
आज जागतिक हृदय ददवस
आपल्या हृदयाची िाळजी घ्या पण िाळजी िरू निा.
हृदयाचा आतला आवाज ओळखा.

15. 4
सुरक्षेची भावना
माणूस जेव्हा म्हातारा होतो, शरीर साि देत नाही, तेव्हा माणूस मनाने खचतो. त्याला असुरक्षक्षत वाटू
लागते. अश्यावेळी जवळची स्जवाभावाची माणसे आणण पैसे माणसाला सुरक्षक्षततेची हमी देऊ शितात.
पण ह्याची सुरवात तरुणपणी झाली पाहहजे. ननयममत बचत आणण माणसाांच्यात गुांतवणूि असेल, तर
म्हातारपण सुखी होण्यास हरित नाही.
राग
राग हा माणसाचा खूप मोठा शत्रू आहे. राग योग्य प्रमाणात, योग्य वेळी, योग्य िारणासाठी, योग्य
माणसाजवळ व्यक्त िरण्यात शहाणपणा असतो. राग त्या माणसाच्या अनुपस्स्ितीत दुसऱ्या
लोिाांसमोर व्यक्त िरण्यात स्वत:चेच हसे होते.
मनात अव्यक्त राग असला कि समोरच्या माणसाचे बोलणे िानावर पिले तरी मनात मशरत नाही आणण
िोळयाांनी बनघतलेले आठवत नाही. हीच ती वेळ असते स्वत:ला सावरण्याची. ममत्राांनो , बघा ववचार िरून.
हौशी सल्लागार म्हणून ि
े लेले ननरीक्षण आणण फ
ु िट हदलेला सल्ला
पबिक
े िील योग
आयुष्यात मनासारख्या गोष्ठी जुळून येण्यासाठी ' पबत्रि
े त योग ' असावा लागतो.
पवसजटन
गणेश चतुिीला गणेशाचे आगमन झाले, मनोभावे पूजा अचाव झाली व हदि हदवसाचे, पाच हदवसाांच्या
गणपतीांचे ववसजवन झाले. आज गौरी आणण गणेशाचे ववसजवन होईल. ववसजवन म्हटले म्हणजे गणेश
ववसजवन िोळयासमोर येते.
पण आपल्या मनातील वाईट वविाराांचे - ववचाराांचे - वतवणुिीचे ववसजवन िधी िरणार हे मात्र ठरत नाही.
बघा ववचार िरून.
तनिटय प्रक्रिया
जेव्हा ननणवय घेता येत नाही किां वा ननणवय घेण्यास ववलांब लागतो, तेव्हा स्वत:च्या मनात आलेला पहहला
ववचार प्रमाणभूत मानून ननणवय घ्यावा. अनेि वेळा तो ननणवय बरोबर ठरतो. .... एि ननरीक्षण आणण
अनुभव.

16. 5
एकसारखे
सगळी माणसे सारखीच असतात पण एिसारखी नसतात, हे सत्य ओळखता आले तर बरेच प्रश्न सोपे
होतात.
मान
मान ममळण्यासाठी, मान देण्याची सुद्धा सवय िरायला हवी.
क
ु वि
जयाला स्वत:ची ि
ु वत खऱ्या अिावने माहहत असते, तो माणूस बोलताना हे भान नेहमी राखतो.
थर
आयुष्यात प्रत्येि वेळी - प्रत्येि गोष्टीत िोणत्या िरापयांत जायचे हे जयाला िळते, तो आयुष्यात
यशस्वी व सुखी होतो. बघा ववचार िरून.
माघार
जो माणूस योग्य िारणाांसाठी, योग्य प्रमाणात, योग्य वेळी माघार घेतो, तो आयुष्याच्या सांग्रामात ववजयी
होतो, असे माझे ननरीक्षण आहे.
योग्य वेळ आणि योग्य गोष्र्
योग्य गोष्ट योग्य वेळी िरण्यात शहाणपणा असतो. बघा ववचार िरून.
मनािील शांििा
मनातील शाांतता हह भौगोमलि शाांततेवर अवलांबून नसते असे माझे मत आहे.
बघा ववचार िरून.
वाचन
पुस्ति वाचनाच्या बरोबरीने माणसे सुद्धा वाचायला मशिा. वाचाल तर वाचाल

17. 6
स्वच्छिा
स्वच्छता ह्या शब्दात ि
े वळ नुसती भौगोमलि स्वच्छता अपेक्षक्षत नाही. तर त्याच्या बरोबरीने शारीररि
आणण मुख्य म्हणजे मानमसि स्वच्छता राखणे हे सुद्धा अपेक्षक्षत आहे.
सुखी समाजासाठी, मानमसि - भौगोमलि - शारीररि स्वच्छता आवश्यि आहे, असे माझे मत आहे.
मरि
मरण हे ट्रेन च्या प्रवासासारखे असते. स्टेशन आले कि सहप्रवासी उतरतो. तसेच िाळवेळ आली कि
प्रत्येिाला हा प्रवास टाि
ू न उतरावे लागते. इतराांचा प्रवास चालू राहतो.
मािसाचे मोठेपि
माणसाचे मोठेपण हे त्याच्या उच्च मशक्षण, वररष्ठ पदावरील नोिरी, पैसा, समाजातील मान -सन्मान
वगैरे गोष्टीांवर अवलांबून नसून, ते व्यस्क्तगत जीवनात तो माणूस किती नीनतमत्ता बाळगतो ह्यावर ठरते,
असे माझे मत आहे.
पाठीचा किा
प्रत्येिाला पाठीचा िणा असतो, पण िाही जणाांना मानमसि िणा मात्र नसतो. पाठीचा िणा ताठ
असणाऱ्या माणसाला दीघावयुष्य लाभते. पण त्याच बरोबर मानमसि िणा सुद्धा ताठ असेल तर माणूस
खऱ्या अिावने सुखी होतो.
नागाचा फिा आणि ईगो
िाही माणसाांचा ईगो नागाच्या फण्यासारखा उफाळून येत असतो. जयाला स्वत:चा ईगो प्रमाणात ठेवता
येतो तो यशस्वी होतो.
पल्स रेर् (PULSE RATE)
शारीररि स्वास््यासाठी पल्स रेट ननयांत्रणात असणे गरजेचे आहे.
नाही म्हिायची कला
जया माणसाला योग्य वेळी, योग्य प्रमाणात, योग्य व्यक्तीला, योग्य िारणाांसाठी नाही म्हणता येते,
त्याच्यासारखा सुखी माणूस तोच. िाही वेळा ह्या िलेचा प्रयोग स्वत:वर सुद्धा िरता आला पाहहजे. बघा
ववचार िरून.

18. 7
सुखाचा मंि :
आपल्याला आयुष्यात सुखी व्हायचे असेल तर आपले आयुष्य वेगवेगळया िप्पप्पयात टाि
ू न मागवक्रमणा
ि
े ली पाहहजे. एिा वेळी एिाच िप्पप्पयात लक्ष ि
ें हित िरता आले पाहहजे. बघा प्रयत्न िरून.
एकांि
एिाांत सुद्धा चाांगला असतो. एिाांताची सुद्धा मजा घेता आली पाहहजे. एिाांतामुळे मनाला भेटण्याची
सांधी ममळते.
एिाांत िाही वेळा अपररहायव असतो . िाही वेळा तो आपल्यावर लादला जातो. िाही वेळा आपल्या
स्वभावामुळे आपण एिटेपण ओढवून घेतो.
सुधीर वैद्य
१८-१०-२०१६

19. 1
५१५) स्पंदने आणि कवडसे - २१
वाचन प्रेरिा ददवस.
आज १५-१०-२०१६. डॉ अब्दुल कलाम जयंती म्हणजे वाचन प्रेरणा ददवस.
वाचा म्हणजे वाचाल. पुस्तकांबरोबर माणसे सुद्धा वाचायला शिका.
वही
देव प्रत्येकाला जन्म देताना एक अदृश्य वही देत असतो. आपल्या आचरणाने त्या वहीच्या पानावर आपोआप नोंद
होते. आपल्या वहीवर चांगल्या मजक
ु राची नोंद व्हावी असे वाटत असेल तर स्व-धमााची कास धरा, प्रामाणणकपणे
काम करा आणण आपली वही वाचनीय करा.
वाचन कला
वाचा म्हणजे वाचाल. पुस्तकांबरोबर माणसे सुद्धा वाचायला शिका.
१३ ऑक्टोबर - World Sight Day
डोळे अधू असतील तर चष्मा लावून चांगले ददसू िकते ककं वा इतर वैद्यकीय उपचार करता येतात. पण त्यामुळे
आपला दृष्टीकोन बदलणार आहे का? हा खरा प्रश्न आहे. बघा ववचार करून.
माझे डोळे अधू असल्यामुळे बालवयापासून मला चष्मा वापरावा लागला. ५५ वर्ााहून अधधक काळ माझी
चष्म्याबरोबर मैत्री आहे. खडतर बालपणाने जगाकडे बघण्याचा
डोळसपणा ददला, त्याबद्दल मी नेहमी देवाचे आभार मानतो.
कोळ्याचे जाळे
आपल्या आयुष्यातसुद्धा कोळ्याच्या जाळ्याप्रमाणे मोहाचे एक अदृश्य जाळे असते. एकदा का सावज जाळ्यात
फसले कक सुटका कठीण असते. बघा ववचार करून...
वाद
जे वाद अचानक ननमााण होतात ते शमटण्यास वेळ लागतो. जे वाद तयार क
े ले जातात, तेव्हाच त्याचा तोडगा सुद्धा
तयार असतो.

20. 2
राजकारि
राज (राज्य) करण्यासाठी संधी शमळावी म्हणून जी कृ ती क
े ली जाते त्याला राजकारण असे म्हणतात.
ववश्वास
परस्परांमधील ववश्वास हा चांगल्या नातेसंबंधांचा मुख्य गाभा असतो. हा ननयम माणसाला, समाजाला, देिाला व
इतर सवाांना लागू पडतो.
चांगल्या वताणुकीमुळे परस्परांवरील ववश्वास वाढण्यास मदत होते. ववश्वास ननमााण होण्यासाठी काही कालावधी
लागतो. परंतु ववश्वास तुटायला मात्र एक क्षण ककं वा एखादी लहान घटना सुद्धा पुरते.
ववश्वास कायम राखण्यासाठी एक मूलमंत्र सांगतो. कोणतीही कृ ती करताना आपल्यावरील इतरांच्या ववश्वासाचा
ववश्वासघात होत नाहीये हे बघणे.
मांजर
मांजराला डोळे शमटून दूध वपण्याची सवय असते. असे क
े ल्याने आपल्याला कोणी बघणार नाही अिी त्याची समजूत
असावी बहुतेक. परंतु असे घडत नाही. इतरांना त्याचे चोरून दूध वपणे ददसतेच. :)
नरकचतुददशी
||
दिपावलीच्या हादििक शुभेच्छा
||
आज अनेकजणांनी प्रथेप्रमाणे स्नान करताना नरकासुराचा वध क
े ला असेल. वर्ाानुवर्े नरकासुराचा वध करून
सुद्धा नरकासुरांची संख्या मात्र वाढतच आहे. जो पयांत मनातील नरकासुराचा वध होत नाही तोपयांत हे असेच
चालणार.
वेळ
एक काळ असा होता कक फार कमी लोकांकडे घड्याळ होते, पण प्रत्येकाकडे क
ु टुंबासाठी, शमत्रांसाठी,
समाजासाठी वेळ होता.
सध्या असा काळ आहे कक जवळ जवळ प्रत्येकाकडे घड्याळ आहे, पण िुसऱ्यासाठी वेळ नाही. ककत्येक वेळा
स्वत:साठी सुद्धा वेळ नाही. काळाचा मदहमा. :(
वतदिूक
लोकाांनी आपल्याशी कसे वागावे ककां वा कसे वागू नये हे स्वत:ला मादहत असेल, तर ह्या गोष्टी आपणसुद्धा
इतराांशी वागताना लक्षात ठेवल्या पादहजेत. अनेक गैरसमज असे न वागल्यामुळे होतात व नाती तुटतात.

21. 3
नातेसंबंध
लोकाांना दिसणारे - वाटणारे आिशि नातेसांबांध खरेच आिशि असतात का?
जन्माने ममळणाऱ्या सख्या नात्यात अनेकवेळा कालाांतराने सख्य रहात नाही. असे का?
समज - गैरसमज
आयुष्यात अनेक वेळा आपले एखाद्या गोष्टीबद्दल, माणसाबद्दल गैरसमज होतात व अनेक वेळा आपण
समोरच्या व्यक्तीला ककं वा नशिबाला दोर् देतो. हे ककतपत योग्य आहे?
गैरसमज झाला ह्याचा अथा म्हणजे आपण ह्या आधी त्या गोष्टीबद्दल ककं वा माणसाबद्दल समज करून घेतला
होता. हा सवास्वी आपला ननणाय होता. मग आपण असा का ववचार करत नाही कक त्या माणसाला, प्रसंगाला समजून
घेण्यास आपणच कमी पडलो? बघा ववचार करून.
दु:ख
अपेक्षा आणण (क
ु वत +श्रम करण्याची तयारी + निीब) ह्याचा भागाकार एक (१) पेक्षा खूप जास्त आहे ह्याचे
आकलन माणसाला वेळेवर झाले तर तो ववनाकारण दु:खी होणार नाही.
curious चौकसपिा
आयुष्यात चौकसपणा जपा. बरेच वेळेला आपण काही गोष्टी ग्राह्य धरतो आणण आपली फसगत होते.
वेळ
ह्या जगात प्रत्येक गोष्ट ननयतीने मुक्रर क
े लेल्या वेळेनुसार होते. एखादी गोष्ट वेळेवर व आपल्या अपेक्षेप्रमाणे
घडण्यात आनंद असतो. परंतु प्रत्येक वेळेला असे घडेल असे नाही.
ट्रेन येण्याची वेळ उलटून गेल्यानंतर वारंवार रुळाच्या टोकाकडे बघून ट्रेन काही लवकर येत नाही.
हे भान एकदा आले कक ववलंबाचा त्रास आपल्याला होत नाही असा माझा अनुभव आणण ननरीक्षण आहे.
सुखाची सोपी व्याख्या
ज्याला आयुष्यात कसलाही हव्यास नसतो तो सवाात सुखी माणूस समजावा.
गोळा करिे
प्रत्येक माणसाला काहीतरी गोळा करायची सवय असतेच. काय शमत्रानो, हे वाक्य वाचून चक्रावलात ना? ववचार
करा आणण आठवून पहा.
प्रत्येकाची तऱ्हा वेगळी. परंतु आयुष्यात ज्याला काय गोळा करायचे, कसे गोळा करायचे, कधी गोळा करायचे,
ककती गोळा करायचे, कोणाकडून गोळा करायचे हे कळले, तर त्याच्या सारखा सुखी - यिस्वी माणूस तोच.

22. 4
नकार पचवविे
आयुष्यात प्रत्येक गोष्ट आपल्या मनाप्रमाणे घडतेच असे नाही. अनेक वेळेला पररस्स्थती आपल्याला नाकारते,
समोरचा माणूस - नातेवाईक आपल्याला नकार देतात. अश्या वेळी आपल्याला राग येतो. बरेच वेळा समोरच्या
व्यक्तीचा ककं वा नशिबाचा.
हीच ती वेळ असते स्वत:ला सावरण्याची. देव जेव्हा एक दार बंद करतो, तेव्हा दुसरे दार ककलककले करून आपल्यावर
लक्ष ठेवतो. अश्या वेळी चीड चीड न करता आपण नकार मनापासून पचववला व त्याचे ववश्लेर्ण क
े ले, तर देवाने
ककलककले क
े लेले दुसरे दार आपल्याला नक्की ददसेल व आपली वाटचाल परत एकदा सकारात्मक मागाावर सुरु
होईल.
अप्रामाणिकपिा
अप्रामाणणकपणा प्रामाणणकपणे करणाऱ्याला तुम्ही प्रामाणणक म्हणाल कक अप्रामाणणक ?
आयुष्यावर बोलू काही / आतल्या गाठीचा
लोकांनी आपल्याला ' आतल्या गाठीचा ' असे म्हणू नये अिी इच्छा असेल तर जे बोलाल तेच मनात असू दे. तसेच
जे मनात असेल ते वेळप्रसंगी बोलता आले पादहजे. बघा ववचार करून.
चेहरा
चेहऱ्या मागील चेहरा दह ओळख जर तुमच्या वतानातून लोकांना ददसली तर त्यांचे तुमच्या चेहऱ्याकडे लक्षच जाणार
नाही. तुमचा चेहरा कदाधचत ते कालांतराने ववसरतील, पण तुमचा खरा चेहरा मात्र त्यांच्या मनात कायमचा कोरला
जाईल .
फ
े सबुकचे व्यसन
फ
े सबुक मंडळींचे व्यसन कमी करण्यासाठी अधूनमधून नेट स्लो क
े ले जाते . आपण MTNL - BSNL चे आभारच
मानले पादहजेत. :) आपली सहनिक्ती वाढते, ज्याचा आपल्याला आयुष्यात फायदाच होतो. कधी कधी आपली
व्यथा उलट ददिेने तपासणे गरजेचे असते. :) :)
योग्य वेळ
कोणतीही गोष्ट घडण्यासाठी योग्य वेळ यावी लागते. बघा ववचार करून !!!
उलट उत्तर
ज्या प्रश्नाला ' तुझा / तुमचा काय संबंध ' असे उत्तर येण्याची िक्यता असते तेव्हा तो प्रश्न ववचारू नये, असे माझे
ननरीक्षण आहे.

23. 5
पेन आणि पेन
वेळप्रसंगी कोणाला ' पेन ' द्या, परंतु आयुष्यात कधीही दुसऱ्याला ' पेन ' देऊ नका.
ती सध्या काय करतेय?
ती सध्या काय करतेय? हे मादहत नसल्यामुळे तो आता काय करणार आहे? हा खरा प्रश्न आहे. :)
सुधीर वैद्य
१६-०१-२०१७

24. 1
५१६) स्पंदने आणि कवडसे – २२
ननिणय स्वातंत्र्य
काम करताना ननर्णय स्वातंत्र्य असेल तर, कामातून ममळर्ारे समाधान उत्तम असते. बघ ववचार करून !!!
गृहीत धरिे
आयुष्यात दुसऱ्याला एका मयाणदेपलीकडे गृहीत धरण्याची चूक करू नका. वेळीच स्वत:ला सांभाळा. स्वार्ाणला
लगाम घाला.
ह्याच ननयमानुसार पुनववणकासाच्या प्रकल्पात, प्रकल्प सल्लागार, ववकासक आणर् वकील हे चांगलेच काम करतील
व सोसायटीचा इंटरेस्ट जपतील असे गृहीत धरू नका. तयांचे काम तपासून घ्या. सभासद सतक
ण आहेत हे जेव्हा ह्या
मंडळींना कळेल, तेव्हा तयांच्या कडून बरे काम होईल , ह्याची खात्री बाळगा. बघा ववचार करून ...
बचत
ननयममत बचत हा सुद्धा एका अर्ाणने आवश्यक खचणच आहे.
अस्स्िर मन
यश आणर् अपयशाने अस्स्र्र झालेले मन स्वत:चे मूल्यमापन करण्यास असमर्ण असते.
कठीि प्रश्न
आयुष्यातील सवण कठीर् प्रश्न सोडववण्याचा प्रयतन करा, पर् अट्टाहास करू नका. काही प्रश्नांची उकल हह
काळावर सोडून देता आली पाहहजे.
म्हातारपि
आर्र्णक चर्चर् नसेल, तर म्हातारपर् सुसह्य होऊ शकते.
वेदना
वेदना जगायचे बळ देते.
वेदनेच्या छायेत मी मोठा झालो. वेदनेचीच वेदना झालो.
खुलासा
जे लोक तुम्हाला खऱ्या अर्ाणने ओळखतात, तयांना तुमच्या वतणर्ुकीबद्दल कोर्ताही खुलासा देण्याची आवश्यकता
नसते. परंतु जे लोक तुम्हाला ओळखू शकत नाहीत / जयांना तुम्हाला ओळखायचेच नसेल / ओळखून सुद्धा हह

25. 2
गोष्ट मान्य करायची नसेल, अश्या मंडळींना तुमच्या वतणर्ुकीचा खुलासा करायला तुम्ही बांधील नसता. ममत्रानो,
बघा ववचार करून.
पुनर्वणकासाचा पतंग
पुनववणकासाचा पतंग उडवायला खूप कठीर् असतो. वारा कधी फिरेल ह्याची खात्री नसते.
म्हातारपि
म्हातारपर्ी कोर् मदतीला धावत येईल तयांची यादी मनात ठेवून आयुष्य जगू नका, कारर् बरेच वेळा ह्या व्यक्ती
धावून येत नाहीत असे माझे ननरीक्षर् आहे. परंतु देवाला तुमची काळजी असते, हा ववश्वास जर मनात असेल, तर
कोर्ी ना कोर्ी तुमच्या मदतीला देवासारखा धावून येईल. बघा ववचार करून....
नात्यातील virus
नातेसंबंधातील virus जर वेळोवेळी क्लीन क
े ला फक आयुष्याचा संगर्क व्यवस्स्र्त चालतो. बघा ववचार करून.....
सावत्र नाते
रक्ताचे नाते सावत्र नातयासारखे वागले तरी तयाला शंभर गुन्हे माि असतात. परंतु सावत्र नाते फकतीही चांगल्या
रीतीने ननभावले, तरी तयाच्या नमशबात मशव्याच असतात. असे का? सख्खे नाते हे खरेच सख्खे असते का? सावत्र
नाते हे िक्त सवणत्रच असते का?
दात
आयुष्याच्या सुरवातीला आपल्याला खरे दात ममळतात परंतु म्हातारे झाल्यावर बरेच वेळा कवळीचा आधार घ्यावा
लागतो कारर् आयुष्य म्हर्जे खऱ्या आणर् खोट्या गोष्टींचा / मार्सांचा ममलाप असतो.
शब्दकोष
आपल्या जन्माच्यावेळी मनामध्ये एक शब्दकोष तयार होतो. आपर् जस जसे मोठे होतो, तस तसे हा शब्दकोष
समृद्ध होत जातो. काळानुसार, मशक्षर्ाने, अनुभवाने, ननरीक्षर्ाने ह्या शब्दांचे खरे - खोटे अर्ण आपल्याला
उलगडतात. वेळोवेळो हा शब्दकोष वाचून तयातील नको असलेले - त्रासदायक झालेले शब्द गाळून टाकण्यातच
आपले हहत असते. बघा ववचार करून ......
सुधीर वैद्य
२३-०१-२०१७

26. 1
५५५) स्पंदने आणि कवडसे – २४
योग्य वेळ
कोणतीही गोष्ट घडण्यासाठी योग्य वेळ यावी लागते. व्यक्ततगत आयुष्य सुद्धा ह्याला अपवाद नाही.
क
ं टाळा
क
ं टाळा हा शब्द सुद्धा म्हणायचा जेव्हा क
ं टाळा येतो, तेव्हा मात्र समस्या कठीण असू शकते. Just remember
that THIS TOO WILL PASS. हा क
ं टाळा सुद्धा जाईल आणण उमेदीचा नवीन क्षण समोर येईल हा ववश्वास
मनात बाळगा, म्हणजे गोष्टी थोड्या सोप्या होतील.
टीका
करमणुकीच्या काययक्रमाला हजारो रुपयांची ततककटे काढून जाणारे लोकच महागाई , पेट्रोलची दरवाढ ह्या बद्दल
तावातावाने बोलतात.
लग्न
लग्न हा असा लाडू आहे कक जो खातो त्याला पश्चाताप होतो आणण ज्याला हा लाडू खायला ममळत नाही तो हह दु:खी
असतो. जगा आणण जगू द्या.
माघार
ज्या माणसाला योग्य कारणांसाठी, योग्य वेळी, योग्य प्रमाणात माघार घेणे जमते, त्याच्या आयुष्यात कमीत कमी
समस्या येतात. बघा ववचार करून.
जात
ववचारवंताला जात नसते असे माझे मत आहे.
कसे सुखी व्हाल?
आयुष्यात सुखी व्हायचे असेल तर दुसऱयांसाठी तनरपेक्ष भावनेने जगा ..
आयुष्यात सुखी व्हायचे असेल तर, मी काय करू शकतो, मी काय करणार, ककती - क
ु ठपयंत तडजोड करणार,
स्वत:ला काय नको, मी काय करणार नाही, हे नतकी हवे.
Law of Average
देवाच्या मनातील Law of Average चे आकलन माणसाला झाले तर आयुष्यातील अनेक समस्या सुटतील.

27. 2
खड्डे
रस्त्यावरील आणण आयुष्यातील खड्डे माणसाला नम्र होण्यास मशकवतात. तुमचे पाय नेहमी जममनीवर (खऱया
अथायने) राहतील ह्याची काळजी घेतात.
कमम
आपल्या हातून चांगल्या गोष्टीच घडतील असा आपण आग्रह धरला पाहहजे. मग लोकानी ती गोष्ट वाईट ठरवली
तरी हरकत नाही.
फ
े सबुक
फ
े सबुक म्हणजे मलखाणातून व्यक्ततमत्वाचा शोध घेणे.
खऱ्या - खोट्याच्या पलीकडे
माझ्या मते खऱया - खोट्याच्या पलीकडे सुद्धा एक दुतनया असते. नाणे फ
े क करून जरी तनणयय घेतला, तरी
नाण्याच्या कडेप्रमाणे काहीतरी अव्यतत सत्य उरतेच. ह्याची जर आपण जाण ठेवली तर माणसांमधील नातेसंबंध
चांगले राहायला मदत होईल.
ननिमय
ज्या माणसांना तनणयय घेण्यापूवी प्रश्न पडतात, त्यांचे तनणयय सहसा चुकत नाहीत.
सावली
माणसे आपल्याला सोडून जातील, पण सावली आपल्याला कधीच सोडून जात नाही.
भावना
भावना हह समजून घेण्याची गोष्ट आहे, समजावण्याची नाही.
अनुभव
तुमच्या वागण्याने अनुभवाचा अनुभव व्हा म्हणजे गोष्टी बघा कश्या सोप्या होतील.
भावनेचा अनतरेक
कोणत्याही भावनेचा अततरेक झाला कक समस्या तनमायण होतात. हीच ती वेळ असते स्वत:ला सावरण्याची.

28. 3
सुरक्षा
सुरक्षा शब्दाची सुरक्षा धोतयात आहे का?
मािुसकीची मुळे
जर माणसाची भावनांची / ववचारांची / माणुसकीची मुळे भतकम नसतील, तर त्याची अवस्था मुळापासून
उन्मळलेल्या झाडासारखी होण्याची दाट शतयता असते.
सहवेदना
प्रत्येक सुखाबरोबर दु:ख येतच.
चक्रव्युह
आयुष्यात अनेक वेळा समस्यांचा चक्रव्युह भेदावा लागतो . पण सगळेच काही अमभमन्यु नसतात.
सुखाची ककं मत
प्रत्येकाला आयुष्यात ममळणाऱया सुखाची ककं मत (आर्थयक, शारीररक - मानमसक त्रासाच्या स्वरूपात ) मोजावी
लागते.
नाते आणि प्रेम
नाते संपले तरी प्रेम मशल्लक राहते. पण खरे प्रेम आणण बेगडी प्रेम हा फरक मशल्लक राहतोच. प्रत्येक नात्यासाठी
काही वेळ द्यावा लागतो हे मान्य. पण त्या नात्याचा पाया मजबूत आहे का हे बघावेच लागते.
कठीि वळिे
आपल्या आयुष्यात अनेक कठीण वळणे येतात. हह कठीण वळणे कशी पार करायची, हे झाडाकडून आणण
पाण्याकडून मशकण्यासारखे आहे .
LIFE
Life is like an ocean of sand. It will always slip through your fingers and always slip away from
you. There will, however be a small part that stays in the palm of your hand. Be thankful for
that...
''Waves are inspiring, Not because they Rise & Fall, But because they Never Fail to Rise Again''

29. 4
पती - पत्नीचे नाते
जेव्हा पती - पत्नीच्या नात्यात सॉरी - धन्यवाद म्हणायची गरज उरत नाही, तेव्हा समजावे कक त्यांचे लग्न बरेच
वर्ांपूवी झाले आहे आणण त्यांनी एकमेकाला गुण - दोर्ा सकट स्वीकारले आहे.
व्यसन
वाईट संगत व लहानपणापासून संयम आणण तनग्रह ह्या शब्दांचे अथय आणण पालन करण्याची सवय नसल्याचा
पररणाम म्हणजे तरुण वगायचे व्यसनाच्या आहारी जाणे. ह्याला जबाबदार कोण? माझ्या मते लहानपणापासून
अततररतत प्रमाणात लाड करणारे पालक, संसारासाठी त्यांच्याकडे नसणारा वेळ आणण त्यांना स्वत:ला नसणारी
ह्या शब्दांची खरी ओळख. अथायत प्रत्येक गोष्टीला अपवाद असतात. कोणाच्या भावना दुखावल्या गेल्या असतील
तर मला माफ करा.
माणसाने पावसाचे वेगवेगळे वागणे अंर्गकारले आहे, असा प्रत्यय नेहमी येतो.
कोणता झेंडा घेऊ हाती ...... हे ठरव. आपल्या ध्येयाचा कक .....
ववचारवंताला जात नसते असे माझे मत आहे.
खऱया प्रेमात त्याग करायची तयारी ठेवावी लागते. हा त्याग जेव्हा समोरच्याला कळतो तेव्हा हे प्रेम खऱया अथायने
सफल होते.
मशक्षक ववद्या देतो. गुरु जीवन कसे जगावे हे मशकवतो. __/__
जन्म आपल्या हातात नसला तरी ज्याला कसे जगावे आणण जगणे म्हणजे काय हे कळते, तो माणूस सुखी
झाल्यामशवाय राहत नाही.
करा आपल्या हदवसाची सकारात्मक सुरवात.
आयुष्यात न ममळालेली छोटी सुखे माणसाला नेहमी हुरहूर लावतात.
आपल्या हृदयाची काळजी घ्या पण काळजी करू नका. हृदयाचा आतला आवाज ओळखा. :) :)
बदल
बदल हा आपल्या जीवनाचा अववभाज्य भाग आहे. शारीररक बालपण सवांचेच संपते. पण मनातील बालपण आणण
तनरागसता हरवणार नाही हह काळजी प्रत्येकाने घेणे आवश्यक आहे.
ब्रँड
ब्रँडेड वस्तू वापरण्यापेक्षा आपल्या ववचारांनी - कृ तीने स्वत:चा ब्रँड (ओळख ) तनमायण करणे जास्त
महत्वाचे असते. बघा ववचार करून.
संकट समयी मनाचा समतोल राखता येणे खूप गरजेचे असते.

30. 5
सुख आणि दु:ख
जीवनात सुख आणण दु:ख प्रत्येकाच्या वाट्याला येत असतात. प्रत्येकाला दु:खे भोगावीच लागतात. काही दु:खे
शारीररक असतात तर काही मानमसक. काही दु:खे भोगून झाल्यावर कळतात. प्रत्येक दु:खात शरीराची आणण
मनाची फरपट होत असते. काही दु:खे आपल्याच वाट्याला का? आणण ती दु:खे ककती काळ भोगायची ह्या चक्रात
माणूस अडकतो.
'Ambiguity' म्हिजे अननश्चचतता आणि Loss म्हिजे काहीतरी गमाविे. अस दु:ख घेऊन जगावं तरी कसं
असा प्रश्न माणसाला पडतो. हह दु:खे भोगताना माणूस त्याची ककं मत सुद्धा मोजत असतो. प्रत्येकाला
Ambiguous Loss चा सामना कधी ना कधी आयुष्यात करावा लागतो. ज्या दु:खाला सीमारेर्ा नाही अशी दु:ख
माणसाचे आयुष्य बरबाद करतात.
दु:खाबद्दल बोलावे तेव्हडे थोडे. !!!!
पाच पायऱ्यांची शिडी:
व्यवसायाला यशाचे मशखर गाठू न देणारी पाच पायऱयांची मशडी.
ह्या पायऱया आहेत D M A I C. ह्या प्रणाली प्रमाणे जर का व्यवसाय क
े ला तर नतकी यश ममळते.
D म्हणजे Define.
M म्हणजे Measure.
A म्हणजे Analyze
I म्हणजे Improve
C म्हणजे Control
खरेतर हह कायय प्रणाली आपण आपल्या वैयक्ततक कामासाठी सुद्धा चांगल्या रीतीने वापरू शकतो.
ग्राहक:
महात्मा गांधीनी ग्राहकाची सुरेख व्याख्या क
े ली होती. त्या व्याख्येचे स्वैर रुपांतर खालील प्रमाणे.
आपण त्याच्यावर अवलंबून असतो.
आपले अक्स्तत्व त्याच्यावर अवलंबून असते.
तो आपल्या धंद्याचा अववभाज्य भाग असतो.
तो आपल्याला त्याची सेवा करायची संधी देतो.
त्याच्यामुळे आपल्याला income ममळते.
आणण म्हणून त्याला चांगली सेवा हदली पाहहजे.

31. 6
व्यसन
व्यसन लागण्यासाठी पोषक वातावरण HALT मुळे तयार होते. (H म्हणजे Hunger -भूक,
A म्हणजे Anger - राग, L म्हणजे Loneliness - एकाकीपणा, T म्हणजे Tiredness - काम करून दमणे.
ह्या गोष्टींचा अततरेक होतो तेव्हा माणूस व्यसनाकडे ओढला जातो.) ... सींग्रहहत
चेहऱ्यावरचे हसू
आपत्तीला आपत्तीच्या जागी ठेवू , त्यासाठी काय करायचे ते करू, पण माझ्या चेहऱ्यावरचे हसू हा माझा
तनणणय असेल.
वर्तमानार् जगा
माणूस जर वतणमानात जगायला शिकला तर नक्की सुखी होईल. (उ.ह. आज मी रागावणार नाहट, आज
मी चचींता करणार नाहट, आज मी चाींगला वागेन, आज मी गरजूींना मदत करेन. इत्यादट.)
समाजातील, देिातील, परदेिातील यिस्वी माणसाींबद्दल प्रत्येकाला क
ु तूहल असते. आपण ह्या यिस्वी
व्यक्तीींची माहहती वाचतो हह. पण बरेच वेळा हह माहहती सींपूणण असतेच असे नाहट. वविेषत: ह्या
व्यक्तीींनी आपला आयुषयाचा प्रवास कोठू न सुरवात क
े ला ह्याचा उल्लेख शमळतोच असे नाहट.
प्रत्येकाला त्याींचे यि खुणावत असते, पण त्या मागे दडलेले श्रम, बालपणातील खडतरकाळ ह्याचे ज्ञान
नसते. काहट वेळा त्याींच्या यिाचा हेवा क
े ला जातो. यिाचे चुकीचे अर्ण लावले जातात.
घटनेचे ववचलेषि
आयुष्यात अनेक घटना घडतात. प्रत्येक घटनेचे तनरतनराळ्या मापदंडाप्रमाणे ववश्लेर्ण करता येतेच असे नाही,
असे माझे मत आणण अनुभव आहे.
Motivation
Motivation is the best policy to bridge the gap between two individuals. Motivation done for
the right cause, in right proportion and at right time makes wonder.
पैसा
आयुष्यात पैसा हेच सवयस्व नाही. चांगले काम, स्वधमय ह्याची कस धरली तर तुम्हाला पैसा कधीच कमी पडणार
नाही. Money is not end in itself. It is means to an end.

32. 7
आत्महत्या
जेव्हा आपला आत्मा मेला आहे ह्याची जाणीव माणसाला होते, तेव्हा तो आत्महत्येचा ववचार करत
असावा. आत्महत्या कारण्यापूवीच्या त्या माणसाच्या कृ तीतून, देहबोलीतून, मलखाणातून त्याच्या मन:क्स्थतीची
कल्पना येऊ शक
े ल. खरेतर हा संशोधनाचा ववर्य आहे.
मैत्री
मैत्री हा एक असा शब्द आहे कक त्याची व्याख्या प्रत्येकाची वेगळी असते, पण ममत्र मात्र प्रत्येकाला हवा असतो
भूक आणि तहान
माणसाला भूक आणण तहान ह्याचे नेमक
े अथय ज्या हदवशी समजतील, तो सुहदन असेल. (व्यापक अथय अपेक्षक्षत )
मािसाचे मोठेपि
माणसाचे मोठेपण हे त्याच्या उच्च मशक्षण, वररष्ठ पदावरील नोकरी, पैसा, समाजातील मान -सन्मान वगैरे
गोष्टींवर अवलंबून नसून, ते व्यक्ततगत जीवनात तो माणूस ककती नीततमत्ता बाळगतो ह्यावर ठरते, असे माझे मत
आहे.
अवमूल्यन
आज प्रत्येक गोष्टीचे अवमूल्यन होत आहे. तोच तनयम कोणत्याही सणासाठी. खेदाने हह पररक्स्थती पाहणे एव्हडेच
सध्या आपल्या हातात आहे. पण हेही हदवस जातील अशी आशा करूया.
वेदना
माणसाचे पाय जममनीवर राहावे म्हणून देवाने वेदनेला जन्म हदला. पण जेव्हा पायाची वेदना (उ.हा. टाच दुखी ) होते
तेव्हा पाय कोठे ठेवावे?
पुनववमकासाची हंडी
पुनववयकास करू इक्च्छणाऱया प्रत्येक सोसायटीला सध्याच्या पररक्स्थतीत पुनववयकासातील अपेक्षांची हंडी ककती
उंचावर बांधायची हे ठरववण्याची वेळ आली आहे.
For making Progress in any field, one should be ready to move away from his comfort zone.
सुधीर वैद्य
१४-१२-२०१७

33. 8

34. 1
५५६) स्पंदने आणि कवडसे - २५
क
ं फर्ट झोन
जर तुम्हाला प्रगती करायची असेल / ध्येय गाठायचे असेल, तर तुम्हाला तुमच्या क
ं फर्ट झोन मधून बाहेर यावेच
लागेल ककं वा तुमचा क
ं फर्ट झोन मोठा करावा लागेल. तरच हे शक्य होईल. बघा ववचार करून.
समाज
समाजात सवट प्रकारचे लोक असतात. जेव्हा वाईर् माणसांचे प्रमाण मयाटदेबाहेर वाढते तेव्हा अराजक सदृश
पररस्थिती ननमाटण होते.
एकवाक्यता
चांगला माणूस होण्यासाठी आपल्या बोलण्यात, वागण्यात आणण मनात एकवाक्यता असणे आवश्यक आहे.
कमट आणि नशिब
माणसाने नशशबावर फार अवलंबून राहू नये, अश्या मताचा मी आहे. कमट चांगले असेल तर नशशबाला साि द्यावीच
लागते असा माझा अनुभव आहे.
स्वभाव धमट
क
ु छ तो लोग कहेंगे, लोगोका काम है कहेना.
मान
मान शमळण्यासाठी, मान देण्याची सुद्धा सवय करायला हवी.
सौन्दयट
प्रत्येक गोष्र्ीला expiry डेर् असते. तरुण वय सुद्धा ह्याला अपवाद नाही.
सौन्दयट म्हणजे काय आणण कशाला म्हणतात हे ज्या ददवशी कळेल तो सुददन.
सहकार क्षेत्र
ववना सहकार नाही उध्दार हे सहकार क्षेत्राचे ब्रीदवाक्य आहे.
परंतु कोणत्याही सहकारी सोसायर्ी मध्ये ' सहकार ' शोधावा का लागतो?

35. 2
मरि
ववनोदाने बोलायचे तर आयुष्यात दोन गोष्र्ी नक्की आहेत, त्या म्हणजे मरण आणण कर. (Taxation).
आपले आयुष्य म्हणजे जन्म आणण मत्यू ह्या मधील प्रवास आहे. ह्या दोन्ही गोष्र्ी आपल्या हातात नाहीत.
Pascal तत्ववेत्ता) म्हणतो कक मृत्यू नक्की आहे, फक्त वेळ अननस्श्चत आहे.
मग मृत्यूबद्दल काळजी करण्यात काय अिट आहे?
बॉडी
कोणत्याही माणसाचे एकदा प्राण गेले कक त्याची सवट ओळख एक क्षणात पुसली जाते. त्याला बॉडी म्हणून संबोधले
जाते. बॉडी खरेतर इंस्ललश शब्द आहे. पण प्रेत हा शब्द फार कमी वेळा बोलला जातो. शशकलेला - न शशकलेला
त्याला बॉडी म्हणूनच ओळखतात. थवत:ची ओळख ननमाटण करण्यासाठी व ती ओळख जगाने मानण्यासाठी तो
माणूस आयुष्यभर जीवाचा आर्ावपर्ा करत असतो. परंतु एक क्षणात सवट संपते. त्याचा देह नष्र् होण्याआधी त्याची
बॉडी झालेली असते.
सुखाची ककं मत
प्रत्येक जण सुखाच्या शोधात असतो. पण खरे सुख म्हणजे आहे? कोठे शमळेल? कधी शमळेल? त्यासाठी काय करावे
लागेल? ह्यातील एकही प्रश्नाचे समपटक उत्तर आपल्यापाशी नसते. आपण सुखाकडे एकाच बाजूने बघून बघतो.
सुखाची दुसरी बाजू आपल्याला ववचारातच घ्यायची नसते.
सुख आणि दु:ख
सुख आणण दु:ख ह्या एकाच नाण्याच्या दोन बाजू आहेत. नाण्याची कड म्हणजे आपले नशीब. सुख आणण दु:ख
एकमेकांशी पाठशशवणीचा खेळ खेळत असतात. ह्या जगात काहीच चचरकालीन (पमटनंर्) नसते.
ककं मत
जगात फ
ु कर् काहीच शमळत नाही. जन्माबरोबर नाती मात्र फ
ु कर् शमळतात आणण शक्यतो ननभवावी
लागतात. प्रत्येक गोष्र्ीची ककंमत चुकवावी लागते - कधी पैशाच्या रूपात तर कधी इतर गोष्र्ींनी.
सुख
भौनतक सुखाची साधने आपल्या मनाला सुख देतात, पण ते सुख चचरंतन नसते. त्या सुखाची ककं मत आपण पैशात
मोजलेलीच असते. पण त्याचे इतरही काही पररणाम आपल्या लगेच लक्षात येत नाहीत. प्रत्येक सुखात एक दु:ख
दडलेले असते. सुखाबरोबर ते फ
ु कर् शमळते. नको म्हणून चालत नाही, घ्यावेच लागते.

36. 3
आपली गरज
सुख मागून शमळत नाही व दुुःख न मागता सुद्धा शमळते. कारण देवाला आपली गरज आपल्यापेक्षा जाथत चांगली
माहीत असते.
सुखाची ककं मत
ज्या माणसाला सुखाची ककं मत ओळखता येतो तो भौनतक सुखाच्या मागे थवत:ची फरफर् करून घेणार नाही. बघा
ववचार करून.
मत प्रदिटन
आयुष्यात अनेक वेळा आपण समोरच्या माणसाबद्दल मत प्रदशटन करत असतो. समोरचा माणूस जेव्हा प्रिमच
आपल्याला भेर्तो, तेव्हा त्याच्या बाह्य रुपावरुन, देहबोलीतून, त्याच्या कपडयांवरून आपण मनातल्या मनात
त्याच्या बद्दल एक प्रनतमा तयार करतो व आपली पदहली प्रनतकिया देतो.
ओळखिे
आपण जेव्हा म्हणतो कक मी अमुक माणसाला ओळखतो. कधी ववचार क
े ला आहे कक ह्याचा नेमका अिट काय ?
आपण ककती र्क्क
े त्या माणसाला ओळखतो? ह्या प्रश्नाचे उत्तर आत्मववश्वासाने आपण देऊच शकत नाही, कारण
खऱ्या अिाटने आपण त्याला ओळखतच नसतो. त्याची बाजू , त्याला आलेले अनुभव, त्याची जडण घडण
आपल्याला मादहत नसते.
समोरच्या मािसाची बाजू
आयुष्यात समोरच्या माणसाला सुद्धा बाजू असते ह्याचे भान ठेवले, तर अनेक समथया ननमाटण होणार नाहीत.
अनेक वेळा असा अनुभव येतो कक आपल्या चुकीसाठी आपण चांगले वकील असतो आणण समोरच्या माणसाच्या
चुकीसाठी चांगले न्यायाधीश.
ववसंवादाचे कारि
समोरच्याची बाजू ववचारात घेतली जात नाही हेच तर ववसंवादाचे प्रमुख कारण असते.
सुधीर वैद्य
१४-१२-२०१७

37. 4

38. 1
५५७) स्पंदने आणि कवडसे - २६
जन्म आपल्या हातात नसतो पण जगावे कसे हे ज्याला कळते, तो खऱ्या अर्ााने भाग्यवंत असतो.
भभंतीवर पडलेली आंब्याची कोय. पावसात भभजल्यावर त्यातून जन्म घेतलेले आंब्याचे रोप. ननसगााची कमाल.
हिरवळ
सुप्रभात. आयुष्यातील सुखाची हहरवळ आपल्याला चचरंतन लाभो हीच ईश्वर चरणी प्रार्ाना
Fencing - Gates
आपल्या आयुष्यात सुद्धा अनेक अदृश्य Fencing आणण Gates असतात. ह्याचे ज्ञान असेल तर आयुष्य सुखकर
होते. बघा ववचार करून.
EGO
प्रत्येक माणसाला काही प्रमाणात ईगो असणे हह काळाची गरज आहे.
चांगल्या कामाची प्रशंसा खुप कमी वेळा क
े ली जाते
ववसर्जन
गणेश चतुर्ीला गणेशाचे आगमन झाले, मनोभावे पूजा अचाा झाली व गणपतींचे ववसजान सुद्धा झाले. ववसजान
म्हटले म्हणजे गणेश ववसजान डोळ्यासमोर येते. पण आपल्या मनातील वाईट ववकारांचे - ववचारांचे - वताणुकीचे
ववसजान कधी करणार हे मात्र ठरत नाही.
बघा ववचार करून.
ननव ंत संध्य क ळ
आपल्या आयुष्याच्या संध्याकाळी ननवांतपणा भमळावा असे वाटत असेल तर वतामानात त्या प्रमाणे मागाक्रमणा
करावी लागेल. बघा ववचार करून.
म तृप्रेम
मातृ प्रेमाला तोड नाही. ज्याला बालपणी मातेचे सुख आणण सुरक्षा भमळते त्याचे आयुष्य सुंदर होते.
चांगल्या कामाची प्रशंसा खुप कमी वेळा क
े ली जाते आणण खूप काळ चांगले काम क
े ल्यानंतरसुद्धा :(
जात आडनावाने न ओळखता ती कक वृत्तीने / वागणुकीने ठरवली जावी.

39. 2
अन्न ची न स डी
संध्याकाळी गाईंच्या समोरील पडलेल्या पोळ्या - भात बघा. गाईंचे सुद्धा पोट भरलेले असते, पण अनेक माणसे
मात्र त्याचवेळी भुक
े ली असतील. ककती ववरोधाभास? भुक
े लेल्याला अन्न देऊन सुद्धा तेव्हडेच पुण्य भमळेल असे
नाही वाटत तुम्हाला? बघा ववचार करून.
ववश्व स
माझा माझ्यावर ववश्वास आहे म्हणजेच देवावर ववश्वास आहे. (देवाचा अंश प्रत्येक माणसात असतोच)
आयुष्य
आपले आयुष्य म्हणजे अनेक लहान घटनांची माभलका असते. हह माळ जर चांगली राहहली तर आपले आयुष्य
सुखाचे होते. त्यासाठी माणसे जोडा, ननयभमत बचत करा, देवावर श्रद्धा ठेवा, तब्बेतीची काळजी घ्या, माणुसकी
जपा. मग तुम्हाला काही कमी पडणार नाही.
संयम
मनावर संयम असेल तर जजभेचे चोचले पुरवले तरी पोटाला त्रास होणार नाही.
सोनू दुननया गोल आहे. गोल आहे.
काहीतरी झोल आहे, झोल आहे.
गुल मी
जेव्हा गरजा संपतात, गुलामी संपते तेव्हा मन सुखावते. आपला मनावरील ताबा परत एकदा भसद्ध होतो
भववष्य तील समस्य
प्रत्येक कौतुकात भववष्यातील समस्या दडलेली असू शकते ह्याचे भान सुटता कामा नये. त्याच वेळी काही समस्या
कमी कौतुक ककं वा कौतुक न क
े ल्यामुळे ननमााण होत असतात.
ववश्व स
हल्ली ' ववश्वास ' शब्दावर ' ववश्वास ' ठेवायची भीती वाटते. :(
उशीर
कोणत्याही समस्येवर कायावाही करण्यास लेट झाला तरी चालेल, पण उशीर मात्र होता कामा नये.

40. 3
अग्रक्रम
जेव्हा अग्रक्रमाची गल्लत होते, तेव्हा समस्या जन्म घेतात. हा ननयम सवााना लागू आहे -- माणसाला, समाजाला,
राज्याला आणण देशाला सुद्धा.
सत्य
सत्याला मरण नाही पण वणवण आहे, पुराव्याच्या साहाय्याने सत्य स्वत:ला भसद्ध करण्याची.
ववक स
ववकास शब्दाची हल्ली भीती वाटते, कारण ववकास नेमका कसला, कोणाचा आणण कशाचा होणार ? भीक नको पण
ववकास आवर असे म्हणायची वेळ आली आहे.
र वि
ज्या हदवशी प्रत्येकाच्या मनातील रावण मारला जाईल, त्या हदवशी खऱ्या अर्ााने राम राज्य सुरु होईल.
रावण वधाचा कायाक्रम करण्यापूवी आपण राम आहोत का? ह्या प्रश्नाचे उत्तर शोधावे लागेल.
र वि दिन
दर वर्षी रावण दहनाचा कायाक्रम देशात अनेक हठकाणी होतो. पण अजून रावणांची संख्या काही कमी होत नाही.
....
पूल
काळाच्या ओघात अनेक पूल अरुंद झाले आहेत, जुने झाले आहेत. सवा पुलांची दुरुस्ती - रुंदीकरण झाले पाहहजे. मी
सवा प्रकारच्या पुलांबद्दल बोलत आहे.
मग तो पूल वाहतुकीचा असेल, पादचाऱ्यांसाठी असेल ककंवा नातेसंबंध, माणुसकीचा , मानवतेचा असेल. भमत्रानो,
बघा ववचार करून.
पुनववाकासाचा मागा ककती खडतर असतो, हेच सुचवायचे असेल का ह्या झाडाला?
ध्येय
ध्येय बदलणे म्हणजे पराभव नव्हे तर प्राप्त पररजस्र्तीचा ववचार करून ध्येय redefine करण्यातच शहाणपणा
असतो. ....
प ऊस
जा रे जारे पावसा
तुला देतो पैसा
असे गाणे म्हटले तर कदाचचत पाऊस काढता पाय घेईल. :)