ΠΟΛ.1154/17: Παροχή οδηγιών για την ομοιόμορφη εφαρμογή της με αριθ. ΔΕΛ/Β/1136035/ΕΞ2017/15-9-17 απόφασης του Διοικητή της ΑΑΔΕ

1. 1
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
ΑΔΑ.:
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄
Αθήνα, 4 Οκτωβρίου 2017
ΠΟΛ. 1154
Ταχ. Δ/νση : Καρ.Σερβίας 8 ΠΡΟΣ: Ως Πίνακας Διανομής
Ταχ. Κώδικας : 10184 Αθήνα
Τηλέφωνο : 210- 3375063
210- 3375204
Fax : 210- 3375354
E-Mail : d.eleg2@mofadm.gr
ΘΕΜΑ: «Παροχή οδηγιών για την ομοιόμορφη εφαρμογή της με αριθ. ΔΕΛ Β 1136035 ΕΞ
2017/15.9.2017 (Β΄ 3278) Απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων
Εσόδων».
Σε συνέχεια της ως άνω Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., με την οποία προβλέπεται η
έκδοση πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού φόρων, τελών, εισφορών και επιβολής
προστίμων (στο εξής: «πράξεις προσδιορισμού») σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις σε
συνδυασμό με τη με αριθ. 1738/2017 Απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ και για την ομοιόμορφη
αντιμετώπιση των εκκρεμών προτεραιοποιημένων υποθέσεων ελέγχων που θα διενεργηθούν
εντός του έτους 2017, παρέχονται οι κάτωθι οδηγίες:
1. Υποθέσεις που αφορούν χρήσεις προτεραιοποιημένες σύμφωνα με τη ΔΕΛ Β 1136035 ΕΞ
2017/15.9.2017 Απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.
α) Με τη με αριθ. ΔΕΛ Β 1136035 ΕΞ 2017/15.9.2017 Απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.
ορίστηκε ότι, για τη φορολογία εισοδήματος και για τις φορολογίες για τις οποίες εφαρμόζονται
οι διατάξεις της φορολογίας αυτής, ελέγχονται κατά προτεραιότητα και εκδίδονται σχετικές
πράξεις προσδιορισμού, ως κάτωθι:
Χρήσεις για τις οποίες εκδίδονται πράξεις προσδιορισμού, σύμφωνα με τη ΔΕΛ Β 1136035 ΕΞ
2017/15.9.2017 Απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.
ΧΡΗΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΑ ΔΙΑΤΑΞΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
2011 και μετά
Άρθ. 84 § 1 ν. 2238/94 (σε συνδυασμό
με αρθ. 72 § 11, εδ. α’, ν. 4174/13) και
άρθ. 36 § 1 του ν.4174/2013
Κανόνας πενταετούς
παραγραφής
ΑΔΑ: 65ΔΘ46ΜΠ3Ζ-ΝΞΧ
INFORMATICS
DEVELOPMEN
T AGENCY
Digitally signed by
INFORMATICS
DEVELOPMENT AGENCY
Date: 2017.10.04 15:26:37
EEST
Reason:
Location: Athens

2. 2
2008 και μετά
Άρθ. 36 § 3 ν. 4174/13 σε συνδυασμό
με αρθ. 72 § 11, εδ. β’, του ίδιου νόμου
Η εφαρμογή της διάταξης
προϋποθέτει φοροδιαφυγή
2006 και μετά
Άρθ. 84 § 4 ν. 2238/94 και 68 § 2α’ του
ίδιου νόμου (σε συνδυασμό με αρθ. 72
§ 11, εδ. α’, ν. 4174/13)
Η εφαρμογή των διατάξεων
προϋποθέτει συμπληρωματικά
στοιχεία
2001 και μετά
Άρθ. 84 § 5 ν. 2238/94 (σε συνδυασμό
με αρθ. 72 § 11, εδ. α’, ν. 4174/13)
Αφορά αποκλειστικά την
περίπτωση μη υποβολής
δήλωσης στη φορολογία
εισοδήματος
Σε κάθε περίπτωση, για όλες τις χρήσεις μέχρι 31/12/2013, ισχύουν και οι λοιπές διατάξεις περί
παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για έκδοση πράξεων προσδιορισμού που
προβλέπονται με τα άρθρα 84 του ν. 2238/1994 (Κ.Φ.Ε.) και 57 του ν. 2859/2000 (Φ.Π.Α.), ενώ
για τις φορολογίες κεφαλαίου (Φ.Μ.Α., Φ.Μ.Α.Π., κ.λπ.) και τελών χαρτοσήμου ισχύουν
διαφορετικοί χρόνοι παραγραφής. Ειδικά για τις υποθέσεις του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας
Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από τυχερά παίγνια, ισχύουν οι διατάξεις
περί παραγραφής που προβλέπονται με τον ως άνω Κώδικα (άρθ.102 ν.2961/2001) για χρήσεις
μέχρι 31/12/2014.
β) Η έκδοση πράξεων για χρήσεις 2008 και μετά, δυνάμει των οριζομένων στις διατάξεις της
παρ. 3 του άρθ. 36 του ν. 4174/2013 σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παρ. 11 του άρθ. 72 του
ίδιου νόμου, προϋποθέτει να προκύπτει φοροδιαφυγή κατά την έννοια και τα όρια του άρθρου
66 του ίδιου νόμου περί εγκλημάτων φοροδιαφυγής (σχετ. η ΠΟΛ.1142/2016 και η
ΠΟΛ.1088/2017), η οποία διαπιστώνεται από τον διενεργηθέντα έλεγχο, ύστερα και από την
πάροδο της προβλεπόμενης προθεσμίας για τις έγγραφες απόψεις του ελεγχόμενου στο
σημείωμα διαπιστώσεων του άρθ. 28 του Κ.Φ.Δ..
γ) Για φορολογίες, πέραν της φορολογίας εισοδήματος (π.χ. φορολογία τελών χαρτοσήμου),
που περιλαμβάνονται στην εντολή ελέγχου, για τις οποίες δεν έχει παραγραφεί το δικαίωμα του
Δημοσίου για έκδοση πράξεων προσδιορισμού σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, εκδίδονται
οι οικείες πράξεις.
δ) Σε κάθε περίπτωση, τα οριζόμενα στις παρ. 1, 2, 3, 4 και 6 της με αριθ. ΔΕΛ Β 1189202 ΕΞ
2016/28.12.2016 (Β΄ 4270/30.12.2016) Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., όπως ισχύει, περί
καθορισμού των φορολογικών ελέγχων που θα διενεργηθούν το έτος 2017 και ειδικότερα περί
της δυνατότητας ανακατάταξης των υποθέσεων σε σειρά προτεραιότητας, έχουν εφαρμογή και
εν προκειμένω.
ΑΔΑ: 65ΔΘ46ΜΠ3Ζ-ΝΞΧ

3. 3
ε) Τα αναφερόμενα στις περιπτώσεις α-γ της παρούσας παραγράφου εφαρμόζονται και για τις
υποθέσεις για τις οποίες έχουν εκδοθεί πράξεις προσδιορισμού και επί των οποίων εκκρεμούν
ενδικοφανείς προσφυγές στη ΔΕΔ.
2. Υποθέσεις που αφορούν χρήσεις μη προτεραιοποιημένες σύμφωνα με τη ΔΕΛ Β 1136035 ΕΞ
2017/15.9.2017 Απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.
α) Στην περίπτωση που μέχρι το χρόνο δημοσίευσης της με αριθ. ΔΕΛ Β 1136035 ΕΞ
2017/15.9.2017 Απόφασης Διοικητή Α.Α.Δ.Ε., ήτοι μέχρι 18.9.2017, δεν έχει κοινοποιηθεί
σημείωμα διαπιστώσεων του άρθρου 28 του Κ.Φ.Δ. και προσωρινός προσδιορισμός φόρου,
συντάσσεται μόνο σχετικό υπηρεσιακό σημείωμα για τις εν λόγω χρήσεις, το οποίο τίθεται στο
φάκελο της υπόθεσης ως αναπόσπαστο στοιχείο.
β) Στην περίπτωση που μέχρι το χρόνο δημοσίευσης της με αριθ. ΔΕΛ Β 1136035 ΕΞ
2017/15.9.2017 Απόφασης Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. έχει κοινοποιηθεί σημείωμα διαπιστώσεων του
άρθρου 28 του Κ.Φ.Δ. και προσωρινός προσδιορισμός φόρου, μετά την πάροδο της
προβλεπόμενης προθεσμίας για τις απόψεις του ελεγχόμενου και εφόσον συντρέχουν ενδείξεις
εγκλήματος φοροδιαφυγής, συντάσσεται μόνο σχετική έκθεση με τις διαπιστώσεις του ελέγχου
για τις εν λόγω χρήσεις, η οποία τίθεται στο φάκελο της υπόθεσης ως αναπόσπαστο στοιχείο.
Για τις λοιπές χρήσεις εφαρμόζεται η περίπτωση α’ της παρούσας παραγράφου.
Και στις δύο ως άνω περιπτώσεις, εάν οι ελεγκτικές υπηρεσίες έχουν ενδείξεις ή υπόνοιες
απόπειρας ή διάπραξης των αδικημάτων της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές
δραστηριότητες ή της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας ή των βασικών αδικημάτων, όπως
αυτά ορίζονται στο άρθ. 3 του ν.3691/2008, αποστέλλουν αναφορά απευθείας και χωρίς
καθυστέρηση στην Αρχή του άρθρου 7 του ίδιου νόμου (σχετ. ΠΟΛ. 1049/2012 και ΠΟΛ.
1180/2014).
3. Υποθέσεις που αφορούν χρήσεις προτεραιοποιημένες και μη σύμφωνα με τη ΔΕΛ Β
1136035 ΕΞ 2017/15.9.2017 Απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.
α) Για τις προτεραιοποιημένες χρήσεις, συντάσσεται ξεχωριστή έκθεση ελέγχου και ο έλεγχος
ολοκληρώνεται με την έκδοση των οικείων πράξεων προσδιορισμού.
β) Για τις μη προτεραιοποιημένες χρήσεις, συντάσσεται υπηρεσιακό σημείωμα ή έκθεση με τις
διαπιστώσεις του ελέγχου, εφόσον συντρέχουν ενδείξεις εγκλήματος φοροδιαφυγής και έχει
κοινοποιηθεί σημείωμα διαπιστώσεων του άρθρου 28 του Κ.Φ.Δ. και προσωρινός
προσδιορισμός φόρου ή προστίμου.
γ) Εάν κατά τον χρόνο δημοσίευσης της με αριθ. ΔΕΛ Β 1136035 ΕΞ 2017/15.9.2017 Απόφασης
του Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. έχει ήδη συνταχθεί ενιαία έκθεση ελέγχου για το σύνολο των ελεγχόμενων
χρήσεων και δεν έχουν εκδοθεί οι οικείες πράξεις προσδιορισμού, εφαρμόζονται τα ανωτέρω
ΑΔΑ: 65ΔΘ46ΜΠ3Ζ-ΝΞΧ

4. 4
(α) και (β) και περαιτέρω, η ήδη συνταχθείσα ενιαία έκθεση ελέγχου τίθεται στο φάκελο της
υπόθεσης ως αναπόσπαστο στοιχείο αυτού.
4. Λοιπά θέματα
α) Σε περίπτωση που μέχρι τον χρόνο δημοσίευσης της με αριθ. ΔΕΛ Β 1136035 ΕΞ
2017/15.9.2017 Απόφασης Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. (18.9.2017), ο έλεγχος έχει ολοκληρωθεί και έχουν
ήδη εκδοθεί οι σχετικές πράξεις προσδιορισμού, ακολουθείται η προβλεπόμενη από τον Κ.Φ.Δ.
διαδικασία ως προς την κοινοποίηση των εν λόγω πράξεων.
β) Για υποθέσεις για τις οποίες υποβλήθηκαν δηλώσεις στο πλαίσιο οικειοθελούς αποκάλυψης
φορολογητέας ύλης σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 57-61 του ν.4446/2016, σε κάθε
περίπτωση, έχουν εφαρμογή οι Αποφάσεις Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. ΠΟΛ. 1006/2017 (ΦΕΚ Β’ 43) και
ΠΟΛ. 1110/2017 (ΦΕΚ Β’ 2556) και οι οδηγίες που έχουν δοθεί με τις εγκυκλίους διαταγές ΠΟΛ.
1009/2017 και ΠΟΛ.1115/2017.
γ) Τέλος, διευκρινίζεται ότι τα αναφερόμενα στις προηγούμενες παραγράφους εφαρμόζονται,
τόσο για το σύνολο των εκκρεμών προτεραιοποιημένων υποθέσεων ελέγχων που θα
διενεργηθούν εντός του έτους 2017, συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων στις οποίες
διενεργείται έλεγχος δυνάμει εισαγγελικών παραγγελιών, όσο και για τις πληροφοριακές
εκθέσεις που διαβιβάζονται από τις Υ.Ε.Δ.Δ.Ε. και για τις υποθέσεις που ελέγχονται με Ειδικά
Συνεργεία Ελέγχου.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ
ΑΔΑ: 65ΔΘ46ΜΠ3Ζ-ΝΞΧ

5. 5
ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΝΟΜΗΣ
Ι. ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
1. Δ.Ο.Υ. ΑΓΡΙΝΙΟΥ
2. Δ.Ο.Υ. ΝΑΥΠΛΙΟΥ
3. Δ.Ο.Υ.ΤΡΙΠΟΛΗΣ
4. Δ.Ο.Υ. Α΄ΑΘΗΝΩΝ
5. Δ.Ο.Υ. Δ' ΑΘΗΝΩΝ
6. Δ.Ο.Υ. ΙΓ' ΑΘΗΝΩΝ
7. Δ.Ο.Υ. ΙΖ' ΑΘΗΝΩΝ
8. Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ
9. Δ.Ο.Υ. ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ
10. Δ.Ο.Υ. ΓΛΥΦΑΔΑΣ
11. Δ.Ο.Υ. ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
12. Δ.Ο.Υ. ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ
13. Δ.Ο.Υ. ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ
14. Δ.Ο.Υ.ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ
15. Δ.Ο.Υ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ
16. Δ.Ο.Υ. Ν. ΙΩΝΙΑΣ
17. Δ.Ο.Υ. ΠΑΛΛΗΝΗΣ
18. Δ.Ο.Υ. Α' ΠΕΙΡΑΙΑ
19. Δ.Ο.Υ. Ε΄ΠΕΙΡΑΙΑ
20. Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ
21. Δ.Ο.Υ. ΠΛΟΙΩΝ
22. Δ.Ο.Υ. ΧΟΛΑΡΓΟΥ
23. Δ.Ο.Υ. Α' ΠΑΤΡΩΝ
24. Δ.Ο.Υ. ΛΙΒΑΔEΙΑΣ
25. Δ.Ο.Υ. ΔΡΑΜΑΣ
26. Δ.Ο.Υ. ΡΟΔΟΥ
27. Δ.Ο.Υ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ
28. Δ.Ο.Υ. ΧΑΛΚΙΔΑΣ
29. Δ.Ο.Υ. ΠΥΡΓΟΥ
30. Δ.Ο.Υ. ΒΕΡΟΙΑΣ
31. Δ.Ο.Υ. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
32. Δ.Ο.Υ. ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
33. Δ.Ο.Υ. Δ' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
34. Δ.Ο.Υ. Ε' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
35. Δ.Ο.Υ. Ζ' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
36. Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
37. Δ.Ο.Υ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
38. Δ.Ο.Υ. ΚΑΒΑΛΑΣ
39. Δ.Ο.Υ. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
40. Δ.Ο.Υ. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
41. Δ.Ο.Υ. ΚΕΡΚΥΡΑΣ
42. Δ.Ο.Υ. ΚΟΖΑΝΗΣ
43. Δ.Ο.Υ. ΚΟΡΙΝΘΟΥ
44. Δ.Ο.Υ. ΣΥΡΟΥ
45. Δ.Ο.Υ. ΣΠΑΡΤΗΣ
46. Δ.Ο.Υ. Α' ΛΑΡΙΣΑΣ
47. Δ.Ο.Υ. ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ
48. Δ.Ο.Υ. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ
49. Δ.Ο.Υ. ΒΟΛΟΥ
50. Δ.Ο.Υ. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
51. Δ.Ο.Υ. ΞΑΝΘΗΣ
52. Δ.Ο.Υ. ΕΔΕΣΣΑΣ
53. Δ.Ο.Υ. ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ
54. Δ.Ο.Υ. ΠΡΕΒΕΖΑΣ
ΑΔΑ: 65ΔΘ46ΜΠ3Ζ-ΝΞΧ

6. 6
55. Δ.Ο.Υ. ΡΕΘΥΜΝΟΥ
56. Δ.Ο.Υ. ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
57. Δ.Ο.Υ. ΣΕΡΡΩΝ
58. Δ.Ο.Υ. ΤΡΙΚΑΛΩΝ
59. Δ.Ο.Υ. ΛΑΜΙΑΣ
60. Δ.Ο.Υ. ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ
61. Δ.Ο.Υ. ΧΑΝΙΩΝ
62. ΚΕΝΤΡΟ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΩΝ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ (ΚΕ.ΦΟ.ΜΕ.Π.)
63. ΚENΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.)
ΙΙ. ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ
1. ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
2. ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
3. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡ. ΑΘΗΝΩΝ
4. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡ. ΠΕΙΡΑΙΑ
5. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡ. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
6. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡ. ΠΑΤΡΑΣ
7. Δ.Ο.Υ Α΄- Β΄ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ Δ.Ο.Υ. Β΄ΤΑΞΗΣ
8. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΛΕΓΧΩΝ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΩΝ (ΔΙ.Π.Α.Ε.Ε.)
9. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ (Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.)
10. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΙΙΙ. ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ
1. ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
2. ΓΡΑΦΕΙΟ ΓΕΝ. Δ/ΝΤΗ ΦΟΡΟΛ. ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
3. Δ/ΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ -ΤΜΗΜΑΤΑ Δ΄, Θ΄
4. Δ/ΝΣΗΕΛΕΓΧΩΝ – ΤΜΗΜΑΤΑ Α΄, Γ', Δ΄
ΑΔΑ: 65ΔΘ46ΜΠ3Ζ-ΝΞΧ