Huismerken, een wereldreis van 2000 huismerken. L.F. van Gent. Met 2170 tekeningen. 1944. Deze huismerken of zinnebeelden zijn in vroegere eeuwen gebezigd door inwoners van de stad Nijmegen.
3. INLEIDING
I
De belangstelling, welke gedurcnde de laatste iarcn aan den dag
is getreden voor ,rsteenen charters" 1),
,rhuismerken"') en ,rzinne-
beelden" s) in Nededand, meen ik te kunnen verhoogen door het
bekend maken van zrTo verschillende merken, welke in vroegerc
eelrwen gebezigd ziln door inwoners der stad Nijmegen, Uit het
feit, dat zoo'n groot aantal merken betrekking heeft op de inwoners
van slechts één stad, kan de gevolgtekking worden gemaakt, dat
deze en deryelijke figuren in de Nededandsche steden eens algemeen
gebruikelijk zijn geweest en dat tot in het midden der rSde eeuw
bijna iederc burgetf.amilie in het bezit was van een later in onbruik
geraakt zijnd burger- of huismerk. Het merk, onder acten geplaatst,
verleende er rechtskracht aan. Bij het verleenen van het groot-
burgerschap a) werd te Nijmegen dan ook steeds vermeld, dat de
begunstigde ,r4ijn merk heeft bezworen",
Eeuwenlang voldeden deze merken in hun duizenden variaties
aande behoeften van den menschelijken geest. Oorspronkelijk hadden
ze in den regel slechts een symbolische beteekenis. Het Tangst bleven
ze gehandhaaf.d in den vorm van een naatns-, bezits-, beroeps- en
handelsmerk 5). Ile denken hierbij aan de rnerken, welke thans nog
worden gebezigd door kunstenaars 6), pottebakkers, steenhouwers ?),
bierbrouwers 8) kooplieden enz.
In den loop der tijden ontstonden echter combinaties van teeken
en letter, doordat de meer ontwikkelden aan hun merken e) enkele
modetne letters toevoegden; hetzij uit practische overwegingen, dan
wel ter onderscheiding, of omdat zij het deftiger achtten, Een ander
maal moest eeî eenvolidige, bijgevoegde figuur dienen om teveris
het beroep van den houder aaî te duiden.
Ten slotte legde het ,,bijgeloof" het af. tegen de nuchterc praktijk
en werd het monogram verkozen, ook door adellijke geslachten,
die
- hoewel zij in het bezit warcn vaî eefl familiewapen
- zich
daarmee als bwger van een stad lieten inschrijven. Toen sedert het
begin der rgde eeuw van bijna een ieder werd verwacht, dat hij
zijn handteekening kon stellen, bleef. het kruisje alleen in gebruik
voor analphabeten.
Zelfs wanneer we de ongeveer z5o ingeschteven en mede opge-
nomen monogramm enro) buitenbeschouwin glaten,ook dàn schenken
de overblijvende merken d, z, die, welke meer in het bijzonder
bwger- of huismerken worden genoemd, nog ruimschoots gelegen-
heid om ons te verdiepen in hun aanvankelijk hoogst eenvoudige
vormen. Zij zijn in den regel òf religieuse zinnebeeldeã, die bedoelèn
een afschaduwing te aijn van de betrekking tusschen den mensch
5
I
I
4. en het Eeuwige, òf aardsche, waarin de mensch zi,jn leven, zijn
werken en vetlangen tracht we,et te geven.
Voor den oorspro_n_g dezer merken wõrdt meestal een aanknooping
gezocht met het Noord-Germaansche of Skandinavische rúnen
(: geheim) schrift 11), dat zicbin het middelpunt det Germaansche
belangstelling bevindt, Het is een merkwaardig verschijnsel, dat er
een groote overeenkomst bestaat tusschen dit schrift en het door
de Honga,ren ,gebezigde ,rKerbschrift", dat afkomstig is van hun
oerstam de Akkad-Soemeriërs 12) in Midden-Azië en-dat haar vey
spreiding aan de Assyriërs te danken heeft, Zooals in het Oosten
veelal gebruikelijk is, werden de teekens van het laatste van rechts
naar links geschreven en vormen zij op natuuúijke wijze.het spiegel-
beeld van het eerste, gelijk hierondêr blijkt:
h Þ FX Þ.t I f XYl Bt'l tD(
A 4 1Ø1 + I 1"NTîf 11,1 D(
T(/anneer we thans ,.vaî een ,rschrift" spreken, bedenken we
nauwelijks meer, dat dit het rcsultaat is van eeî eellwenoude ont-
wikkeling sedert vóórhistorische tijden; het heeft zijn oorsprong in
de meest eenvoudige teekens, hoof.dzakelijk kiadertij ke nabootsingen
van menschen, of van dieren, wanneet bepaalde sfammen meenen,
dat zii daarmee in verwantschap of rclatii van afstamming zijn, en
ten slotte van levenloqze voorwèrpen, welke dienen tot noõdzákelijk
dagelijksch gebr{ik, Deze losse ieekens, die aanvanl<elijk werdén
gebezigd tot versiering van het,eigen lichaam en daarna íoorwerps-
olîament wetden, verkregen als uiting van púmitief animisme een
diep gewortelde beteekenii voor hun dragers; zij warcn doormokken
van den fevensgeest ya! d9! drager en schonken als zoodanig macht
over het leven van zichzelf. en vàn anderen, daar u persoonlijk wel
en wee, geluk en ongeluk aan waten verbonden. Eeuwen latér ont-
stonden hieruit of hiernaast de evenmìn aan volgorde gebonden
hiërogliefen eî fltnen, die in den vorm van keperl Saffell kruis of
ster alom ee? plaats fueg9g op_ de schild"n tt), èn teÁ slotte de ge-
ordende symbo.len in schrift. Het kan dus geen verwonderingbaren,
dat in verschiilende alf.abetten enkele gãlijkvormige letteifrguren
worden aangettoffen,
Hoe verder het Westen den oertijd van het passieve over-
schreed en zilh pr.at giytg voelen op zijn sprankelónde activrteit,
hoe grooter de geringschatting werd, waatmèe op de oude teekeni
werd neergezien, De innerlijke waarde bleef wef aanqevoeld, doch
werd niet meer beseft, totdat inhet einde der rgde"eeuw de be-
langstelling ervoor opnieuw werd opgewekt. Toeã was de fantasie
rn staat om aan de meest gewone een onbegrensde waarde toe te
kennenl aan sommige werdle veel rcliëf. gegeven en anderc werden
met een vergroot ,roeil de foi" beäien, Hetgeen geestelijk was teloor
gegaan kon echter in juiste verhoudingen hérstelã wordãn ak gevolg
van een voortdurende, internationale uitwisseling van gedãchteÁ,
6I
5. :i!
' over den zin van op ethnographische voorwerpen van primitieve
volkeren aangeúoffen gelijkvormige frguren en over de stoffelijke
resultaten vangedaneopgtavingen Naast geleetden, die de bronnen
benaderden, daar waar natultr-¡ fetisr en afgodsdiensten nog niet
door abstracte begrippen waten velangen, konden anderen door
bestudeering van opgegtaven of gevonden muntstukken, beeldjes,
inscripties en geschriften tot gevolgtrekkingen komen omtrent den
oorsprong, de verspreiding en de onderlinge inwerking van veþ
schillende beschavingen.
Dezebeschavingen drukten tevens haar stempels op de door volks-
v ethui4erc, slaven, krij gsgev angenen, rcizigers, zeev aaî ders enz, van
het eene land naar het anderc overgebrachte sieraden en ruilmiddelen,
welke in den rcgel van symbolische kenmerken warcn voorzien
en
- in verband met de aan deze merken toegeschreven magische
kracht tr¡
- in een of andercn vorm werden meegenomen op reis.
lflij hebben het voorrecht in de Nederlandsche musea voor
koloniale land- en volkenkunde beûoswbare voorlichting te kunnen
verkrijgen omtrent hetgeen er wordt ten toon gesteld. Dâir zien
we tal van voorvr'erpen als eveî zooveel doelbewuste uitingen van
natuurgeloof. Deze zijn den eenmaligen gebruikers heilig geweest
en in sommige streken genietenzij nogdezelf.deverceúngals duizend
en meet jerenhet, als gevolg van de magische kracht, welke de houder
of aanschouwer ervan daaraan toeschrijft; dââr kunnèn we ons ver-
plaatsen te midden van stammen, die tot voor weinige jarcn in een
steentijdperk leefden, zoodat we voor de verklaring van de frguren
allerminst in de verzoeking worden gebracht om er het Zonnend
of den dierenriem bij te betrekken. Dan staan we verbaasd, hoe
weinig de animistische zielvan de volkeren in den Indischen Archipel
is beroerd, hoewel zîj heeft open gestaan voor den invloed van
Hindoe, Mohammedaan en Christen.-Wel zin er veel uiteúijkheden
teloor gegaan of vernield, doch de eilanden binnen en ten l¡esten
van den Stillen Oceaan, waar millioenen menschen zich hebben ge-
laaf.d aan eenzelf.de inspiratiebron, die de beweegktacht heeft fe-
geven voor hun oordeelen en gedtagingen, bieden een schat van
vergelijkingsmateriaal. De waarde daawan wordt verhoogd voor
hen, die kennis nemen van de taalstudies van geleerden, welke de
vfoegere nauwe aanrakingenvan aldaat wonende stammen onderling
tot Madagascar en met het vaste land van Azië bevestigen 15).
Bovendien treff.en we alom dezelfde onafscheidbarc bettekkingen
aan tusschen het lichaam en zijn versiering (tatoeëering 16)), tus-
schen het otnament en Zijn vewaardiger, zoowel bij de Bataks 1?),
Dajaks, Alfoeren, Toradja's enz, als bij de bewoners van de Philip-
pijnen 18), Formosa enJapan 1e), tot zelfsbij de Maori's van Nieuw-
Zeeland, Hoogst opmerkelijk is, dat het bemekkelijk korten tijd ge-
leden terug gevonden letterschrift, dat eens op het Paascheilãnd
werd gebezigd, een aanzienlijk aantal letterteekens bevat, gelijk-
vormig aan die, welke elders worden aangeftoffenzo). Als merk-
waardigheid voegen wehienan nog toe, dat op de eilanden van de
Tanimbetgroep nabij Nieuw-Guinea ingewikkèlde, houten huis- of
kistsloten in gebruik waren, gelijk aan- die, welke rceds Sooo jaar
geleden in Egypte werden vewaardigd
7
t'
I
6. Daat het voor de.hand ligt, dat de magie in de eerste plaats den
p ers o onli j ken mens ch, zijn lev ensb eho eften, zijn stamgeno öt"rr, dó
"ürlog.*g.r ziinv.iiandentnziinvoo.rsrellingen.bettekt, i-s het mãgelijl, ,,
dat teder individu spontaan, zonder dat hij-in,eenige aantaking met
andercn komt, een-mensch, dier, boom 9î- plant tót voorw."p van
zijn geestelijke uitfugen maakr. E.-en. gelijki'ormige sryleering van
fr,guren, wa,atom het i. c. gaat, zelfs in ver van {lkaar" vewiiderd,à
gebieden, is dan ook alleszins verklaarb aat en het valt *"Jiit
hieún een convergentieverschijnsel van gelijksoortige revens- en
familieomstandigheden te zien 21). Mede hierop berusl de opvatting
yã,fi de geleerden, die het bewezen achten, dai de bakermai van dé
allerytimitiefste beschavtng gelegen is in Azië en dat vandaar
natuurlijke sftoomingen eivln liin gegaan in alle richtingen, áus
ook westwaatts naat Europa en euidãoist'r{/aarts over Indo-nesi¿ en
'Nieuw-Zeeland naar het Pãascheiland, Deze laatste.mooàirrg zou
dan een aftakking over de Molukken en de philippijnen
"
ilj^p^n
hebben gehadzzi,.
*, _,- ,-,.
---
,Daat er m. i, in Nededand geen voldoend waardevolle aanwq_
zingen-zijn, dat we de onderhavïge merken aaî een
"igi-õuilur""leontw.ikkeling mogen toeschrijven-, of dat ze doot troõ.d"ri;k.r *o-
nende volkeren in de.omgevingvan Nijmegen zouden zijn gebtacht,
moeten ze hun reis hierheel wel gemaakl hebben rangs ãen voor
þ hafi liggenden weg, d. i. deã Rijn stroomafwaa"rrs mlt ¿e
Romeinen 2-3), van.wie we weten, dat zij aldaar in het begin onzer
laafielling langdwige, sterke nedeuettingen hebben gevãstigd, of
rn de.vroege-middeleeuwen, toen de bouwmeesters dei keljxeÁ. zi,ch
met de steenhouwers vereenigd en in,r rBauhütten,,, d. z. orgànisaties,
die men de voorloopers der.þldgnkgnnoemen e" ai" ffidro"g.r,voor het naat vaste iegels juiJt uitoefenenvan het vak. Hä"ì*ä¡-
gtl.tle kag dus een dlang tot nabootsing op een daarvoor
-ãnturrr-
kelijken bodem ten gevoTge hebben seu(ad,'
. Hiermee is.nog. nlet veiklaard de iroote waarde, werke de over-
Þrengers 9n Z, drc hen daaún navolgden, aan deze teekens hebben
gehecht, doch overwegende,dat met"de invoering vanhet chtirt"n-
dom.de,magie, z?telen4 in de diepte4.vTn le mãnscheliike-lei, zó6
wernig
-kon_
worden gebannen, dat zij heden nog onbewust wordt
uitgeoefend. en .aangevoeld, kunnen we niet andãrs doen ãan baar
eeuwig ouder-duurzaam taaie traditie constateeren. Alles wijst er
immers op, dat geen .enkel wercldgebeur"n, g""i ."ilìi"
.iãi.nr-
beschouwrng ffi staat is geweest de,Zj.ch in het Oosten nog sterk
weerspiegelende oeropvalting van de menschheid te wiizj{en,We
moeten onze metken dus zien in het taamvan de primitieíe fevoels-
wereld, waaftoe zij behoorcn.
Wie zich niet teweden stelt met deze eenvoudige opvattine, be_
lene, hoeveel moeire de ondevoekers zich hebb{n g"iroorf S,n ¿"
doelbewuste uitingen te leercn verstaan van het tunãame*á"tà
"
-
tuurggloof., dat eel' begeleidend verschijnsel is gebleven van alle
ggdsd-iensten van latete ,tiiden en van een hoofere orde. llierin
slaagden alleen zii, die in' nauwe persoonlijke íanrakini- kwã*.n
met volksstammen, welke nog hedón ten dage dezerf.deîrimitieve
mentaliteit bezitten ¿ls eenmaãl de Europeesðhe volkeren, iot *"ltã
8
!
7. het andeuoek veelal wordt beperkt. En dan nog stonden zi) voot
een ontzaglijk uitgebrcide taak, omdat de volliskunde de besru-
deeúng beoogt uan ,,elk cultuutelement in Zijn geographische ver-
spre-iding, zijn historische wording en in zijn solia{e en psycholo-
gische beteekenis" 2a),
Daarover vetder uit te weiden gaat boven het vetmagen van
schrijver dezes en valt buiten het bestek van een inleiding. Ik moet
dus volstaan met den Tezer nog enkele fuagmentaúsche toeiichtingen
te geveî op de meest voorkomende enkelvoudige frgwen26)t
ÏI
Een staak stelt in het algemeçn een mensch voor; indien zijn
atmen en beenen worden weergegeven, hecht de teekenaat et aan
weers¿ijden streepjes aan, Zooalsln noot ar is verduidelijkt. Een
dw_arsstreef, door de staak duidt op overlijden.
De staak kan van kracht-, beroèps- of godsdienstige symbolen
worden vaouien; z streepjes aan dèn top ãls boomta-kjes
-omhoog
geúcht, wijzen pp nieuw Teven en levenskracht. Een veelvuldi[
voorkomend teeken aan den top is van driehoekigen vorm. Hei
yvo.rdt odalsfiguur genoe.md, hetgeen beteekent ,,Ielen scheppend"
(_od ; ade,m, a|: heelal) en hel meest aangetroiïen in Finîand en
Zweden; het Zweedsche'woord ,,odal" wil lessen ,,van de vaderen
geëú.d bezit" en zou dus de algemeenheid ván dit teeken jn onze
noordelijke provincien kunnen ietklarcn, warc het niet, dat b.v. de
steenhouwers er ook een tuim gebruik van maken. M. i. is het een
afbeelding va.n een eenvoudig aidak¡e, tevens offerhuisje ten behoeve
van.de. beschermgeesten van personen of van het gewas, dus een
uitvloeisel van het animisme, zooals dit nog veelzij"dig v'oortleeft.
In_de plaats van offerhuisjes aijn later heilig{nbeeldjes ãangebracht.
Naast de staakr.d. i. de eerste letter van het Arabische lettãrschrift,
treffen we veelvuldig aan de alpha als eerste letter van het Grierr-
sche alphabet, eveneens duidende op een begin,DefrgurenAen
! doelen op de genetaliën der geslachten, Beide vereenigd tot
X_kory:1..çvenals de vrouwelijke voorstellingvanfig.6, noor T, Å,
herhaaldelijk voor in dezen bundel.
Verder behoort het kruis in zijn verschillende standen rot de
meest voorkomende merken. Het is niet aan te nemen, dat de pri-
mitieve mensch eeige voorkeur voor de loop dier twee lijntjes häeft
g.ehad, want-d.eze hadden in den kruisvorm geen anderó bedoeling
dan om er duivelsche of vijandige machten rl,ee t" bedwingen. Heî
hing er slechts van af, waar de-mensch ze vreesde; aan ziln eige:n
lichaam, .op.zee in zijn vaartuig, op jacht of. nabij overleáen ver-
wanten, in laterc eeuryen aan ùi)n-woon- of godsîuis enz," Deze
kruissymbolen, welke onafhankelijk van elkaú kunnen zijn ont-
staan, hebben zich in den loop der tijden gediff.erentieerd á6).
Niet zelden tïeft men de frflur.en van eei liggend en een staand
kruis )( op elkaar aary zij võrmen dan een rããr *"t acht punten,
welle.in Mesopotamische opschriften dikwijls den naam-van de
godh.eid vergezelt en volgens Germaansch e opiattingen den schepper
en zijn wereld voorsteli.
9
8. Het kruis met naar één zijde omgebogen atmen, ook wel swastika-
kruis genoemd, is een gelukskruis, dat niet alleen bij de Germaansche
volkeren, doch ook in China, Amerika en Japan veelvuldig wordt
aangeftoffen, terwijl opgravrngen in het oude Troje duizenden
leitjes met dit oude teeken aan den dag hebben gebrachr, In den
Griekschen Archipel was het eens een geliefkoosd muntsymbool
en de Bataks hebben het opgenomen in hun wichelboeken. De
Hindoe maakt nog onderscheid, of de atmen naar rcchts of links zijn
omgebogen. In het eerste geval is het een vrouwelijk, in het laatste
geval een mannelijk symbool 2?). Elders, b.v. in de Tobalanden van
Sumatra, tteft men de omgebogeî affneî afgercnd aan .$.
De wolfsangell. is een jageisteeken,
Met de invoering vanhet Christendom moesten concessies worden
gedaan aan bestaande magische, mythische, wijsgeerige en ander
voorstellingen, die leef.den in het volk. Op het liggend kruis, d, i.
de Grieksche X(ch), plaatsten de eerste pausen de letter R(rho)
en bezigden deze nieuwe frguut f boven al hun brieven. Zii weñ
naat de beginletters van den naam Christos ,rchrismon" genoemd
en meî vindt ze gedwende de heele middeleeuwen tot heden toe
op tal vankerkelijke voorwerpen, Andete letters, welke den Christe-
lijken godsdienst aanduiden, zijn M (: Messias of. Gezalf.de),
E (: Emmanuel: God zii met ons). Ook de letter I (: Ierys)
treff.en we in menige combinatietetug,t). De f ishetoud-Christus-
kruis.
Naast het kruisteeken is de ring of cirkel een universeel symbool.
Het stelt voor den zon of. de maan; in den vorm van een B
- ook
liggend
- vrouìtrenborsten als symbool van voedsel en rrvasdom,
terwijl z úngen naast of boven elkaar testikels uitbeelden als teeken
van potentie. Bij koppensnellers was de cirkel tevens het metk,
dat zij op hun schaamgordel droegen als bewijs, dat zij een hoofd
hadden gesneld. Zij was dus de voorstelling vaî een menschenhoofd"
Zooweldehalve cirkel C als de bij elkaàr behoorende frgwenI)
doelen op een gescheiden leven, dus op overlijden (frg,1eì.
De gelijkzijdige driehoek met een punt naar boven wijzend heeft
betrekling op het mannelijk, met eeî puît omlaag op het vrouwelijk
geslacht; beide driehoeken ineengeschoven doelèn-op vereeniging
of vruchtbaarheid #, Zij vormen samen het hexagtam of het zoo-
genaamde, ook bij de Joden bekende, Davidschild, waarin het
warmte- en bevruchtinggevend mannelijk en hetvrouwelijkoerbe-
ginsel zijn neergelegd.
Twee gelijkzijdige driehoeken, van welke de eene binnen den
andercn tigt, stellen voor geest eî materie
^,
Zij vormen hetpan-
theïstisch symbool voor hemel en aarde; in het Hebreeuwsch is het
woo¡r$ Haschamajin (: heelal) een samentrekking van Esch (: vuur)
en Majim (: water).
. Zoowel uit deze beide. _symbolen als utt de menigmaal ook bij
niet-Joden aangetroff en vijffuntige ster, veelal pentagrímof Solomo'i
zegel genoemd 7ft', blijken onmiskenbaar Joodsche invloeden uit een
ver verleden. Met den Islam hebben zlj hun wereldreis zelfs uitge-
strekt tot Atjeh, waar men ze als afweermerkop zwaatdenterugvirídt,
IO
t
9. De t--l figuur brengt men in verband met een offertafel en met
de 3 gelijke steenen van eeî dolm of eenvoudige begraafplaats;
het omgekeerde stelt een utn voor, terwiil een rechthoek 9P een
steenen-kist, een vierkant op een woning c.q. de wereld zou doelen,
Yan de dieren Zijn het de vogels, niet te vefgeten de spookvogel
en de uil, die vanwege hun wondedijk vermogeî van te kunnen
vliegen, worden uitgebeeld in den vorm van een ,,M of )¡1. In
Engeland, waar weleer de snelheid vanhet hert een voor den mensch
onbereikbare eigenschap was, gaat. de afbeelding van ziin onver-
gankelijk krachtig gewei meestal gepaatd,met een staand kruis.
- De slang, een ffiythisch geheimzinnig dier, voor wztbetreft ziin
verblijf en bestaan, vertegenwoordigt de onderwereld, Zii teent ztch
in het bijzondet tot versieringsmotief in den vorm van de letter S.
In noordelijk Europa wordt op gelijke wijze voorgesteld de omge-
bogen hals van een gelukbrengenden, den.zomer aankondigenden
zwaanof gans. Slang en vogel vertolken den kosmos 'n)
(zie fig. rgqq).
III
D e vetzamelde metken zijn hoofdzak eliik te Nijmegen ontleend aant
a. een origineel register in het archief. van het Oud-Burgergast-
huis, bevattende z75o nog leesbare namen en merken van arSo
tusschen de jarcn rjSr çn 1694 ingeschreven kleinburgets 30). Een
deel dter personen was verplicht zich periodiek te doen inschrijven,
hetgeen blijkt uit de jarcn van inschrijving, welke vermeld staan in
kolom a. De schifting bracht als opmerkelijk feit aan het licht, dat
voor een z6ó gtoot aantal verschillende personen een gelijk merk
tot de uitzondeúngen behoorde tt).
b. Een register N. 966 in het gemeeîte-atchief, bevattende de
flamen en merken van 4jz na het iaar 1695 ingeschreven groot-
butgers, benevens een lijst met namen van 48 grootburgers met
a5 metken van vóór 1695.
c. het boekwerkt Graf.zetken in Nederland door R. T. Muschart,
deel I. Yan de 76 daaún geschetste merken, welke de schrijver heeft
overgenomeî van nog aanwezige graf.zerke4 in de St, Stephenskerk
te Nijmegen, zijn et 6+ (d. z, de hienchter vet gedrukte nummers)
geheel in overeenstemming met de in dit werkje vermelde; van 6
ewan tteffen we gelijkvormige frguren aan n,1,86 (: ry6b), ry,o
(: rz6ø), zo:- (: 9), 347 (: r8jô) en t6z6 (: ryú), terwijl de
6 niet gëióentifr,ceetde merken 8, rz6b, r46b, rg6a, t85b en zz3
Tijn opgenomen onder de nummers 2o64, zo66 tfm zo7o,
d, De particuliere collectie vaî den Heer R. T. Muschart te
Arnhem, waatuit tuim zo frguten zijn ovetgenomen.
e, Losse stukken van 16ro, t633 en (?) uit het archiefie van het
brouwersgilde¡ hieruit konden worden geput 59 merken, behoord
hebbende aaî j7 personefl (o. a. de nummers zo9g tlm 2ryil.
Uit enkele daatin voorkomende aanteekeningen blijkt, dat sommige
brouwers zoowel een ton- als een huismerk lieten inschrijven.
l. FIet Gemeente-museum. Daar bevinden zich enkele schepen-
zegels (zo7 7 is niet geïdentifi ce erd), zo7 8 (zegek ing), zo7 g (geb eitelde
steen), 8 merken op gildekisten (n.1. 43j, r3o7, zoSo tfm 2o83,
II
10. ?o85, 2086), een alliantiesreen Yan der Lynden (zo8z, zoTq) en een
hoorn met zilveren plaatjes, welke eenmaal heef.t behoord'aan het
schippersgilde. Van deze laatsten zijn nog 35 schildjes met namen en
burgermerkgn (o.a. N. er49 tlm zrTo) aanwezig.
. g,, z mglken, dateercnd v4n 16zr, ingemetselé in den gevel van
het huis Steenstraat zz (2o88 en aB{), beide van een"brouwer
Hendrick Albertsz, Tenzij het alliantiemerken zjjn, is het ééne
zijn ook elders voorkomend burgetmerk en het andere zijn tonmerk.
Ten slotte dank ik hierbij de heercn F. A. van Bussel te 's-Her-
togenbosch_eg Th, Mahler te 's-Gravenhage voor de medewetking,
welke aij hebben verleend, resp. bij het ont;itfeten vanslecht leesbaié
namen en bij het omvangrijlie teekenwerk.
's-Gravenha ge, October rg43.
I
I
t2
11. I
NOTEN
,) Dr. J. Bnr,on¡rl Steenen charters, ffeemschutserie Deel 8.
') Mr. H. RryooNl De huismerken (met litentuuropgave), Bibl. voor Ge-
slacht- en wapenkunde z.
J. B. RIErsrApr Handboek der !üapenkunde door C. Paue (Leíden ry43),
3) Ir. W. F. ve¡q Hnnusrrnc¡< Diiren en Ir. H. J. vm HourB¡v: Zinrc-
beeldet in Nederland. Zie ook:
F. Kosrnn; !flat is heemkunde (Amsterdam r94r).
T. R. Dt¡rsrRAi lets over Landmerken in Friesland (Workum 1858).
F. E. Fa¡¡nwrncrt Levend vededen GSZB), en in Nederlandsche Volkskunst
(r94r):
A¡q¡qo Tçr¡ssrna: Symbolische voorstellingen, bl. 14 e.v.
a) Butget was íemand, die door geboorte, hetzij doot gedurende een vereischt
aarftaI jarcn tet plaafse gewoond te hebben, hetzij bíj gunst of vereering of
door koop de aan het volle burgerschap eener stad verbonden voorrechten,
deelachtíg was. Wie te Nijmegen tot groot- of kleinburger wenschte benoemd
te worden, moest voldoe¡ aan de door den Raad gestelde eischen. Van het
jaat t6z3 af konden slechts kinderen toetreden van burgers, die de Gereformeerd
Christelijke religie beleden. De ,,getechtígheid" voor kleinburgers was oor-
spronkelijk geting, doch werd it ry27 bepaald oÞ l zj,-, voor grootburgers
op / roor-, in beide gevallen vermeerderd met de aanschaffing van z bratd-
emmers. Het grootburgerschap kon sedert 166o worden genoten door ,ralle
leden van de Eerbare Raedt, sampt haeren Syndico en Secretarieën".
5) Te Kuinre, eens een belangrijk handelscentrum, is enkele jaren geleden
een plank gevonden mef eeî rgtal teekens, welke volgens het opschrift ,rElck
kent hem selven" handelsmerken zijn geweest, Zíj staat afgebeeld in ,,Onze
huis- en grafteekens zijn toooo jaar oud,Iat zeggenzij ons? doorJ. F. Ovrnwr¡N
(Dordrecht, rg4o).
G) Maandblad ,,Hamer", Juli tg43, bl. ¡o.
?) Voor een groot aantal steeîhouwersmerken wordt de aandacht gevestigd
op die, welke worden aangettoffen in de gangen van den St. Pietersberg bij
Maastricht en op de steenblokken, waatmee de zuilen van verschillende kerken
zijtr opgebouwd. fn zijn werk over de St. Jans-kathedraal te 's-Hertogenbosch
heeft J. Mosn¡axs er op plaat zt6 zelfs tz6 afgebeeld, Zie ook voor een groot
aatfal díer merken¡ Bonner Jahrbücher Band 88, bl. 146 en Band 89, bl. r89.
In de Oudheid, treft men zi reeds aan inBgyptische steengroeven, oi-Romeiã-
'sche bouwwerken, in Peuië enz,,
8) Bierbrouwers hadden hun tonmerken, welke in den regel.dezelfde warcn
als hun huismerken; dit wordt gedemonstreerd in den gevel van het huis in
de Bagijnestraat No. 3z te Nijmegen. De liggende ton, die op een gevelsteen
is afgebeeld, heeft op de vlakke voorzijde het huismerk van den brouwer Hanrick
Peters.
s) Aange2ien deze metken in het origineel slordig waten geteekend, kan
het zijn, dat enkele der hierachter volgende figuren van o tot 3o graden ge-
draaid moeten worden of dat de hoeken, waaronder lijten elkaar snijden, een
correctie moeten ondergaan om, nauwkeuÅget dan mij mogelijk was, de be-
doeling van den oorspronkelijkeíteekeîaar tebenaderen, Een te sterke penseel-
druk van dÌen leekenaar was menigmaal níet te onderscheiden van een gebogen
haak.
ii
ii
rl
ri
rl
'j
I
i
t3
12. t0) Dr. G. K. N¡clrnl Die Monogtammisten, München rB5B- De schrijver
heeft ongeveer r5ooo monogrammen vetzameld, hoofdzakelijk van schiljers,
gfaveurs, bouwers, goudsmeden enz,, Daatonder komen veel Hollandsche
namen voor. De frguten dateercn van de r6de tot de rSde eeuw. Voordien
werd de kunst beoefend ,rter eere Gods", dus er werd niet met îamen ,,ge-
praald", wel met ,rsinnlose Zeichen" (bl- IV), waarmede Necr,rn huismerlien
bedoelt, welke hij overvloedig tot monogrammen hedeidt.
C. I. A. Brcprn; Nederl, monogrammenboek voor goud- en zilversmeden
(Tìlburg, rg4r).
11) Gutenberg Jahrbuch rg4r, bl. 9, ro.
Ar.rnnp Pnrmul schrift und Schriften im Leben der völker (Essener vedags-
anstalt, tqQ bl, 64o, 64r d. i. eine vergleichende Zssammenstellung vor-
und frühgeschichtlicher Schriftzeichen des mittelmeerischen Kulturkreises mit
vergleichender Runentafel.
A. D. Drncr¡rorrr Einführungín die nordische Runenlehre (Hamburg, 1935).
F. Anrua vAN SCHELTEUA: Die Kunst unserer Yorzeít (Leipãig, tg36)
Plaat XXVII.
Voor kunstmatig runenschrift (in werkelijkheid een voodooper van de ste-
nogtafie), ziet Die Tironischen Noten, eine Geschichte dæ römischen Kurz-
schrift, von Anr¡run MrNz (Archiv für Urkur¡denforschung, Band XVII, Heft z).
Hrnar.o SprxR vermeldt inl der ursprung der isländischen schrift und ihre
weiterbildung bis zur mitte des ry, jahrhunderts (Halle, ry3g), dat er nimmer
boeken of handschriften in runenschrift hebben bestaaû; het werd alleen ge-
bezigd voot het maket van korte aanteekeningen. Toen IJsland omsfteeks g¡o
gekerstend werd door een Saksisch bisschop, waren het missionarissen, die
ee¡ btsikbaar schrift brachten; Noorwegen had een sterkeren cultureelea
samenhang met Engeland. De Skandinavische rijken hebben tot rro3 tot het
diocees van Bremen behoord.
Zie ook: Maandblad ,,Hame{', Oct. rg43, bl. 13.
Prof. Dr. A. Ln¡¡umqn behandelt op bl. 96 van zíjn werk Aberglaube und
Zauberei (Stuttgart ry25) de bij de noordelijke volken gebezigde iunen. Hij
roemt ze tooverteekens, waatyaî het gebruik in de Edda wordt vermeld b.v.:
Siegrunen lerne, willst du Sieg eilange
ritze síe auf des Hiebers Heft.
Schutzrunen lerne, wenn du schwangere Ftauen
von der Leibesfrucht lösen willst:
auf Hände und Gliedbinden male die Heilzeichen.
Lern' Brandungsrunen, wenn bergen du willst
die Segelrosse ¿uf Seel
die Rudern brenne die Runen ein
schneid' sie in Stern und Steu'r enz..
12) De oudsfe Soemeriërs leefden ongeveer 3ooo jaat v. Chr. in een gebíed,
dat alle voorwaarden bezat om tot een woegtijdige cultureele ontwikkeling te
getaken. Door opgravingen, gedaan in het eens door hen bewoonde Babylon,
is een spijkerschrift aan het licht gebtacht, waalaî enkele figureî tet veî-
gelijking met díe van dezen bundel volgen. Zie daawoor I ANroN Dularr.,
Die Inschriften von Fara (Leipzîg, rgzl) en F. T¡¡unn¡u-DA¡rcrNi Die Sume-
rischen und Akkadischen Köningsschriften (Leipzig, tgoT).
.T *XXXW LÅn
13) Bij de Germanenwas het schild erfelijk in de mannelijke lijn. Gelijk
bij verschillende stammen in den Oost-Indischen Archipel, waar de voor-
beelden ervan voor het grijpen tÌggen, was het gewoonlijk voorzien van magische
teekefls, die den drager moed, den vijand ontzag moesten inboezemen. Het
huismerk heeft als het tvare het schildteeken veraîgeí.
r4
13. 14) Ter verklaring vaî de beteekenis van magische kracht worde toegelicht,
óat de primaire mensch Zi.ch omgeven acht door een geestelijke atmosfeer,
die als iet ware electrisch geladen is. Het goddelijke, dat potentieel overal
aar]wezig is, noemt meî ,rffiatta" d. i. een Melanesisch wootd voor zielestof
of levensgeest. De kracht kan in wefking worden geb.tacht door woorden
(bezweringsformules), teekens (tooverteekens) en aantakingen
' De mogelijkheid van het ook overdragen van magie leidde tot het gebtuik
va¡ amuléttet, Zie hiewoar¡ S. Koovn¡AN, De begrippen ,rffianra" erL ,rhât1"
bij enkete Sumâtraanse volhen (Proefschrift, rg4z),
Nog bestaande Christelijke magisch-ritseele handelingen ziin ons allen vol-
doende bekend.
1õ) Onder hett remen Dr. I. H. C. Krnw en Prof. D. va¡¡ Hl¡¡¡-oopr¡t
Le¡sentoN een voorname plaats Ìn. Zíe vaî laatstgenoemdel
a, Prcliminary results of researches into the original relationship between
the Nipponese and Malay-Poiynesian |anguages (Journal of the Polynesian
Society tg24 p, 24ù.
b, The Oceanic Languages and fhe Nipponese as Branches of the Nippon-
Malay-Polynesian Family of Speech (The Journal of the Asiatic Society for
Japan, Dec. rgz5).-
Zie E, E. W. G. Scnnöorn: Über die Semietischen und nicht-Indischen
Grundlagen der Malaiisch-Polynesischen Kultur, waatin de schrijver, die een
groot deel varL zijî leven aan deze studies heeft gewijd, achtereenvolgens be-
handelfi r. Die Ursprung des ältesten Elementes der Austranesischen Alphabete,
2. Das Verhältnis der Austranesischen zu den Semitischen Sprachen,
Zie R. Bne¡cpstpttnn; Wir Menschen der indonesischen Erde (Luzern
tgzrl'zz),
16) In Ned.-Indië Oud en Nieuw rgz2f'23' geeft !Ø. O. J. NmUwENKAMP
op bt. zz7 afb. r de tatoeëerirlg weer van de onderlip eener vrouw in het binnen-
land van Timor. Dezelfde figuur, d. i. tevens No. zro6 van dezen bundel,
treffen we aan bij:
SnrN¡r Isnrr F. R. A. I.l The island of Formosa and its primitive inhabitants,
Pl. r (The China Society i9r6) en bij:
Prof. Dr. Kanr.¡rz; Die Vötker Nord- und Mittel-Asiëns, bl. ?3 fig. 16, lvelke
betrekking heeft op den Oost-Siberischen stam der Giljaken, terwijl we in
dtt zelfde boekwerk (bl. 8Z) tevens een merk aa¡fteff.en, dat rnheemsch rs bij
de !Øogoelen in den noordelijken Oeral en dat overeenstemt met een batikmotief
zoowel te Soeratte in Voor-Indië als van Grisse en Pekalongan (Ziet De
Batikkunst in Ned.-Indië door G. F. RoUTFAER en Dr, H. H. Juvnnor-r.,
PI. t4, r5t 49, 54). DitzeLfde merk ;þ treft men aan op Ceram en is tevens
een Nederlandsch huismerk.
De tatoeëering kan zoowel dienen als toovermiddel (b.v. een totemdier op
arm of borst) als tot onderscheidingsteeken varL stam, kaste, totemgroep of
geheim verbond.
Soms wordt het geheele lichaam, soms worden geóeelten ervan getatoeëerd.
Op het eiland Borneo bezigt men daarvoor de meest markante frguren vart
vogels, visschen en andete dieren, bovendien varl zotr, rnaaî eî sterren, welke
menigmaal den stand en îaîg van den drager aanduiden. Met tijgers en kroko-
dillen zijn ze ín het volksgeloof verschijningsvormen van overledenen, die hulp
kunnen vetleenen,
Voor verschillende tatoeëeringsfiguren en haat veelal sexueele beteekenis,
ziet Jht. L. C. veN PANHuys, Die Bedeutung einiger Ornamente der Buschneger
von Niederländisch Guyana (Verhandlungen des XXIV Internationalen
Amerikanisten-Kongresses Hamburg ry3o), Tatoeëeúngen in den vorm varl
een H met z of 4 x 5 vingerstreepjes erboven (ûg. 8, g, rz, 13) duiden op
menschfiguren in obscene houdingen.
Prof. G- Bnr,r.uccn Il feticisme primitive inltalía (Perugia r9o7). De schrijver
deelt mee, hoe algemeen geliefd het tatoeëeren met runenteekens ìn Zuid-
r5
I
I
r1
:,
ii
ii
i
14. l
Italië thans nog is. De leden van de orde van den H. Franciscus bezigden spe-
ciale teekens, andete als die van de Orde der lezuieteî,
rn weer andere sreken (Nieuw-Zeeland) staJt het tatoeëercn nog in zóó
hoog aanzien, dat het arleen den hoofden vergund is tatoeëermetken ti dragen,1?) Prof. Dr. c. HsNrzsr zauberzeichen der Barak und chinesische schiift-
zeichen. (cultureel Indië I, bl.3r5). ook J. F. ovrnwr¡N in zijn reeds boven
vermeld werkje vetmeldt ,eeníge chineesche karakters, die erðp wijzen, dat
voor de hoogste uitingen des geestes universeele overeenkomst van voímgáving
heeft bestaan (bl. 78).
G. L. Trc¡¡rlru.qN: Bataksche maskerprastiek (cultureel Indië r,br,37g e,v,),
op bl. 232 vaí ditzelfde maandschrifì behanàelt deze schrijvei í"í- rog"i-
motief (M) naat aanreiding van Dr. cen¿ scr¡usrun: on Bird-designs in the'western Pacrfic, rn Deel..II, bl.. rr3 het snelmotief op torua¡"s"îe uoom-
schorskle_eding, tetwijl hij in zijn werkjer Tooverreekånr u," ívÃîot* urn
Indonesië, den oorsprongvanhet door de Batalc gebezígd*orJ."å" S"ior,,o"r-
tee-ken_en_het pentogtam in vóórhistorische tijdlen ptãatst.
18) De Moro's versieren hun moderne kleeding r.og gaatne met de vroeger
door hen gebezigde tatoeëetfrgl;rtn.
le) Dlvro Mec Rrrcnrrr The Aino's (Int. Archiv für Ethnographie, Leiden
r89_ef Suppl. zu Band IV, waarin inscripties enz. varr deze oîdite .t.rrr*.n
in Japan worden vermeld.
20) Dr. Srspuriv C¡¡auvrrl L'Ile de paques et ses mystères (paris 1934).
De schrijver vergelíjktlettetfrgutenvaa dit eíia¡d met dievãnotrg.u"., zzoõía^,
v. chr., welke in het gebíed van den rndus zijnteruggevonden, ol". d. voigende:
T F V L
^
1, H LÂ n B ï T
flr¡vnv Tí. Mii¡vsmnBERcERi Het raadsel van het. paascheiland (in Leven en
Werken, maandblad van de Radio-Volksuniversiteit, Maart r94ò).
rù!I. Hussrl¿: Het Paascheiland, zijnvoorouder- en vogelcultus fs-ôravenhage,
tg4z). Zie de schriftplankjes op bl, rz6, welker teekens oveieenkomen mer
die van Hatappa in Assyrië.
,,t) Dr. J. P. Kr,uwrc pe Zwl¡¡¡l Palaeolithische kunst in Europa II. Bl. 3r,
36, i4 geven g-estyleerde menschelijke figuren, gevonden als rotsteekeninfeá
in Spanje, de Sahara en ü[/est-Siberië. Zie ookl
F. Apnn¡e vaN Scr¡rr,r¡n¡e,, Die Kunst unserer yotzeit, (Leipzig 19¡16) bL. 57,
Van de volgende menschfiguren, welke we op. Indonesische weelsels aan-
t^teffen, stellen-voor¡ 4 : een voorouder inleven, 5: een overledefl voorouder,
6 : een overleden vfouw, 7 : een gesneld,pefsoon.
1 î,* 1X X X
t. t. J. q .t: 6. f
22) Evenals we bij de Nijmeegsche geslachten waatîemeî, onderscheiden
familieleden in Japan zich onderling door het toevoegen of. wijzigen va¡ enkele
merkstreepjes aan hun stammerk b.u. X : de oudste,
A : de jongste
zoon.
Dr. H. Bnncrue, die in zijn proefschrift; De boom des levens in schrift
en historie (Hilversum 1938) de culturen van Babel, Egypte, perzië en Indië
bettekt, komt tot het rcsultaat, dat de Indonesische cultuur in rechtstreeksche
verbinding heeft gestaan met oude culturen van Mesopotamië of met een be-
schaving, die zoowel aan de oud-Indonesische als aan die van Soemerië en
Akkad ten grondslag gelegen heeft.
Voor gelijke opvattingen, ziet
F. M. Sc¡nrurcnn, Forgotten Kingdoms in Sumatra (Leiden ry3g), bl, t6z
úI
15. -
en Dr. !í. Mü¡qsrrnBERGER, Ethnologische Studien an Indonesischen Schöp-
fungsmythen ('s-Gravenhage, t939), bl. 8r.
23) De aanwijzingen hiervoor zijn niet vele; zÌj zijn bepetkt tot enkele op-
gegtaveí voorwerpen, benevens wat aatdewetkscherven met fabrieks(?)merken.
Het Halstattermuseum bevat tzo scherven met bodemteekens, meestal lijn-
tjes in den vorm van eel vork met 3 tanden, elders met kruisen (Zie ookt
Voorgeschiedenis van Zuid-Limburg door H. J. Brcrcns Sr. en G. A. J. B¡crpns
Jr. (Maastricht r94o).
De opvatting van Dr. C. G. Homeyer, dat de vork met 3 tandet niet anders
zon zijn dar, een hooi- of mesfvorlç houdt geen steek; de drietand was bij de
Grieken het symbool en wapen van Poseidon, den god van de vruchtbaatheid
óet aarde, den stroomgod, en bíj de Romeinen van Neptunus, den vereerden
god, oorspronkelijk van het water en vá¡ de bronnen, latet van de zee, Bij de
Hindoes is hij als bliksemschicht het wapen van Shiwa, als rcgenaanbrenget
dat. varL Indra. Tevens behoort hij menigmaal tot de vele poestakavoorwerpen
(d. z. voorwerperL, waalan de Indonesiër onderstelt, dat de zielestof, wèfte
zij bevatten, zoo krachtig is, dat zij den mensch kunnen dienen om zijn eigen
levenskracht te vermeetdeten) en regalia van vorsten en hoofden op Java en
elders.
2a) lfletenschappelijke Tijdingen VIII No. 8 bl, r7o. Zie ookt
Prof. Dr. J- on Vnlrs; Inleiding ,,Volk van Nederland" (Amstetdam, tg37),
26) Gtaaf. Gonr.rr D'A¡.vrprr-e¡ La migratíon des Symboles, vertaald doór
A. l. I. Hettínga Raven ('s-Gravenhage, tgr2).
J. F. Ovrnwr¡nt Onze Huis- en Grafteekens zijn roooo jaat oud en waf
zeggeî zì) ots? (rg+o). Om tot een verklaring te komen van o.m. een 5o-tal
runenteekens, overgenomen van gtafsteenen in de Groote Kerk te Dordrecht,
stelt de schrijver enkele hypothesen op, welke de kennisneming waard 2Ìjn,
omdat zij leiden tot een anderc r,wereldreis det lrrrerkeî', dan gewõonfijk wordt
aaflgenomen,
Eer aantal van ruim 36oo merken is vetzameld, geclassificeerd en voor een
deel toegelicht doorl
Dr. C. G. Honanvnn, Die Haus- und Hofmarken (Bedin ßgo). Zíe verderl
K. K. A. Runnrr., Die Hausmarken (Bedin 1939).
H. Huszn¡a¡¡N, Ðeutsche Wappenkunst (Leipzig).
K. Hûslen, Hamburgische Ffausmarken (Hamburg r9z5).
R. Kocn, Das Zeichenbuch (Offenbach alMain).
Jt T". DE RAADT, Sceaux armoriés des Pays-Bas etc. (Bruxelles r897-rgor).
26) Het liggende of St. Andrieskruis trefr men in den Indischen Archipel
veelvuldig aan, b,v, op Soembaneesche graven, terwijl de kunstnijveren ñet
symbool tot uiting btengen in weef- en vlechtwerk. De papoea, die zich niet
meet tatoeëett, schildert zich met kalk een wit kruis op zijn borst; bovendien
is het ee¡ oude gewoonte, dat de Indonesiër bij feesteújke gelegenheden witte
banden in kruisvorm over de borst draagt. Bij de Bromofeesienãoen de Teng-
gereesche priesters hetzelfde. op Ambon heerscht het bijgeloof, datmeniemand
lepta bezorgt door een scherf met een wit kruis te vlrbetgen in een mand,
waaruit hij vruchten eet.
Zie ookt J. Knrs en T¡ornoornRoro, Babad Pandawa (d. i. een oud-Indische
heldengeschiedenis, Batavia r9r9), waar opPl.3zhethoofdtooiselvanDjajadrata
van 4 liggende kruisjes is voorzien. Voor kruisen in batikpatronent zie het i,n
noot 16 vermèlde werk van G. F. Rouffaer en Dr. H. H. Juynbollrpl.z3
en 56.
zz)
,Deze figuur S is opmerkelijk op eerl Dajalsch sirihmandje, blijkbaar be-
stemd voor beide geslachten.
28) Vooral deze letter is het, die een Christelijk stempel drukt op de meeste
offerhuisdriehoekjes (fig. t4z, t6o enz,).
In het Ned. Archief voor Kerkgeschiedenis D. II, afl z, bl. zo3 e. v. geeft
Dr. !1. Mrt¡nn als zijn opvatting ie kennen, dat ale ondeihavige ieekens van
1,2
I
36. 38
:t
I
l
i
l
I
li
ll
ì
i.
I
I
lr
il
;l
,
I
I
lri
.
l
,
X7Y
Å
t¿ó2 leó3
+
12ó4
A
N
1265
fr
l2ó6
l-
t267
268 t2Á9 t270
T
t27t t272 t273
,^^
I
127+
/27ô
Vr
t216
^1F-l-r
l2/7
r
t27B
-Â-
/279 t2BO lzBf
ð
l2az
)c
l2a3
H,I
/244
M
tz86 t2B6
l-t 4
tl
,Å.
lzBS
Y
t2B9
+_V
1290
4Å
+
t20t
?
tzo2
+
(293
n
1q-
t29+
I[
+l
1295
4
rÞ
/296 t297
I'0l'1
î298
^
1299
-L
,='.
/300
,N
lJot
M
ß02
törl
lJos þor
-/'l
M
lJos
^
Í.306
t-
*
J3O7
>l*
^
ts08
+
1309
X/Jto
>n
tJlt
ñ
/â/2
i NI
/J/3
w
l3/*
t
là/5
l
/316
Atl
417
CNI
(3t8
LND
/3/9
LN
tSzo
x1r--+-
---P
/32/
Ã
/322
1
/ô23
t3zç 1325 13 Z6
Nd/l
X
/327
I 1328 tJ29
,À
/330
Ä
il
'l
il
ii
li
ii
i
i
I
i
i
Ï
li
il
,l
ii
it
ii
li
il
it
ll
37. t35r
3 $
tJtr lJJ2 fJJ6
f'-
>h
t557
ftJ
FL}
lð40 ,trt
:
'"ot r-
*,
IJç3
N
)
0
þr#
--N
MO
ö
t3+5 ér6
CB
13*7
V
3ß
^
+
1350 l35t
t3s2 /353 /3õõ
.t-,
(356
X
l3õ7 tócö
rt3õ9
A
^
1360
F
1361
ffi
t362 1363 /3ó4
,
13óÕ
t366 /367 t36B
"'s
t369
*
tSzo l3?t 1372
Tt373
-r /37r
s,
t,t7,t 1ô7é
f
1377
"r
l37B
._fl
t379
Ff
+J-
1360
-a-
TJdT lJB2 ß43
þ
/J8+
Þ
/3ds
/'1
t+
/ádo
stõ8?
AI
cl ln
t38B t389
+T
t390
x
1,t91
k
Lt9Z t393
X
/,t9+ /395 1,196
xtó97 /J98
/
rÏt
1399
I
t400
4+
+
M.
I
t
39
48. o(
tor¿ zof¿
x
jr€orc hol¿ cotz
tX-.
qo12 2o/¿
r60/z o//z
Y'
{///d
x/x
ì4 +ç//e
iv4tE
V" t/I
,tl
orz ¿/t7
ltr
veilz
A
titlz
r_!o¿t?
+V,zÍz
,r/7îd
>(çzrz
Ð97r7
f+
/.f'-l-*
LZre &zr¿
i ..I
/ÀL
tI
X
.L 7€IZ
V-rççî¿
xJç2
X9?lZ
Z
*
Ytyp€fz
.h" &o¿r¿ lhr¿
L3
+>zf'f¿
>.
t*Ê 97,fZ
Xo*Ê
,/1
PÑ2tlz
æ
Ðt/z
òó
ïe,çn
VX'ôcrz
Y VA
VA
>É
x. 9çn
JM
I
trtÈ1
)0(
f-l-tJ
J
T+4iánn,,
o
oîry
t jlt
+
?J
+ è
NÞ
N
o
sVl
1^w
---q.-.-
J69Ì2.
TXvv
49. TOELICHTINGEN.
De rste kolom bevat de nameî, welke behoorcn bij de in kolom 3
vermelde nummers der merken De schrijfwijze det namefl stemt
zooveel mogelijk overeen met die in de registers. Veel voorkomende
patronymen, ook die welke later in familienamen Zijn ovetgegaan,
zooals b.v. Derricks, Dericksse, Dericks, Dirksz., Dirks, Dirksen,
zijn gr oepsgewijze saamgev oegd,
De zde kolom bevat de jarcn van inschrijving als (groot)burger
en (of) die, waarin elders een huismerk is aangetroffen.
De 3de kolom verwijst naat het overeenkomstig nummer van de
bijbehoorende teekeningen,
Cursief gedrukte îameî en jaanallen zijn uitsluitend van groot-
burgers.
De vetgedrukte cijfers verwÌjzen naat de nummers van merken,
welke voorkomen in het boekwerk: Gnfzerken in Nederland door
R. T. Muschart, Deel I.
Br. : Brouwersgilde.
S. : Schippersgilde.
G.K.: Gildekist.
M. : Collectie Muschart.
5r
a
50. Jaten van
inschrijving
Huismerk
NAMEN
Aelst, Hermaî van
Johan Cornelis van
Claes van
Cornelis van
Aeltien, wed, Hendricus Prein
Aert, Mol Pieterse
A(e)rtsse(n), Gerrit
Gijsbert
Hanrick
Hendrik
]elis
Johan
Judith, wed. ]an Knoop
Cornelis
Willem
Abeleven, Gerrit
Abels, Jan
Adriaens(sen), Rutger
llillem
!íolter
Agnes, wed. Jacobus Moon
Aken, Gengen van, wed. Jan Mom
Willem van
Ackerlach, Jacobus van
Alarts(sen), Johan
Cornelis
Peter
A(e)lber(t)s, Anneken, wed. Peter
Mouthaan
Derick
Jan, ziet Symons, Battghen
Hendrik
lØessel
l7illem
Aldenborgh, Elias van
Frederilt uan
Hendrik van
Aldenhoven, Goert van
Aleid, vr. van Johan Thouman l95b
Amersfoort, Tonis van
Amroijen, Cornelis van
Andelst, Herman van
Andriesse(n), Hendrik
Jacob
Ian
Lubbert
No.
I
2
3
4'
6
7
I
9
IO
II
f2
17
14
r5
t6
r7
rB
2T
r9
20
22
24
23
25
26
27
28
29
r58r-83,
r6ry
i6r5
r6o8
r6o3
r6o3
r588, 9z
r6o5
r6z3
ú56
r5Br,83
ú4g
ú34
t696
s6
7t To
r6oz
1725
r6r8
úo6
16o4, tB
1649
r58a
t59t,93,
97, 16o4
ú33
t6oz
96,
9'
r592r 9V
t6ozr Si 2r, 4r
úa4;
-t65g
ö83,
r65 r
r584
úo6;
r685
1702
1740
¡637
5
I
I
I
I
I
I
,57
6zz
520
t.8z
6o61 8
6zt
t6z3
1616, 17
1730
30
3ri ?2
33i2o88Bl,
34
zo89 Br.
35
36
37
38
39
40
4r
42
43
44
4'
46
47A(e)ngenent, Hermanus
52
51. Jarcn van
inschrijvingNAME N
Appeltern, Willem van
Ariens, Gosen
üolter
Arnhem, Adríaan van
Derick J ansz, v an, ziei Elsbroek,
Joostgen
Gerrit van
Herman van
Jan uan
Lucas van
Arnoldi, Cornelius
A(e)rnts(en), Abraham; zier Metz,
Maria Dorothea
Genit, zie: Wael, Beeltgen de
Ian
lohan
Cornelis
Laurens
Lysken, wed. Gerrit Bernts
Rutger
Thijs
Wolter
A(e)rn(t)sbergen, Hendrik uan
Hendrik Jeronimus uan
Hermanus uan
Jeronimus Theunisz. van
A(e)rssen, Geurt van
Herman Jansz, van
Cornelis Petersz. van
Peter van 146
Attenhoven, Elias van
Peter Elias van, ziet Vermaesen,
Christine
Baers, Hendricus, zie: Janssen,
Baetien, Ge,g¡rd Bela Joannis
Baden, Barthold
r Thonis
Bakker, Abraham
Gerrit
Cornelis Peteß1,
Wintgen, ziet Genitse, Jenneken
Bants, Jacob
Bartels, Jacob
Batenborch, Sander van 45
Huismerk
No.
úr7i-
r68r
ry94, 16o3
r69g
r636
r58i; i6r4
ú84¡ tToB
t6r4; t7o3
1648
I59I
1696, rTBz
16o7, rr; 16o8
r6o3
r5g2
r5g7ir5g2-94,
r6ot, 41 61 7
r583
16r r
ú24
16o3, g
ry83; 16oz,3,
20
z7o8
r698
1757
ß39
16o2, 4,7i
qB;
49
20
5r
209o Br
5"
53i
55;
S6;
58
59
,4
5r
57
t687
1656
6o
8;6r
f3
6z
6z;6q
65
IO
66
67
68;6s
7o
7r.
72
7r
73r 74
75
76
76
77
7B
79
8o
8r
8z¡82
84
85
86
87
B8
t6zt, z3
t6z4
16o41 5, 14, t8
r65o
t6oa, 5, to
r58rr 95
r73r.; r773
17I3
úzB
ry98, 16zz
r58r
53
52. NAME N
Bee(c)k, Agnes van, wed, Steven ten
Haeff
Jan Jansse van
-:- Tylman van
Beeckman, Daem
Diederick
Engelbert
Jan
Cornelis
(Dr) Peter
Peter Cornelis
Reinier
Reínier Engelbertsz,
Behm, Willem
Behoort, Claes
IÙflillem
Beije+ Berndt
Derick
Frans
Goosen (de)
(Mr.) Hendrik (de) 12
-
Herman, zie: Steen, Johanna
van de
lacob
(Dr.) Jan
Justinus de
Liesken
-Maften
Reinier de
Wolterus Hermansz.
Beijl, Johan
Beijlender, Gerrit Heymericx
Becker, Thomas
lflijnand 78, zie: Voort,
Margarctha van der
Beliou, Henrick
Beltjens, Geurt
Ian
Cornelis
Bennekom, Hendríkus Bernardus
Benthem, Anna Martina van, wed.
Christoffel van den Berch
Eduard Godefrid van
54
t6zt
ry83¡ ú45
r58r
r698
r68r
89
90i 9r
92
93
94
grt 96
97
gsi 98
rooi ror,
ro3'- ro2
ro4
ro5
ro5
r07
roB
ro9
IIO
III
TÏ2
tr-3i rT.4;
II5
lr6i n7
r18; r19;
rzoi 2137
M.
r.zri r22t
r23
r24
ra5; rz6
n7; n8
nTzJ[ú,
r29
r30
rzVBt,
r73
r34
r3r
Huismerk
r32
246lúø..
ry6
No.
t67t; rToz
T7I5
1638; tToz
16z6; qoz¡
1723
17o2
ú42
1703
t63z
r6o3
r6z8
167o
1634
r6ry
ry82¡ t6oz¡
t6zB
16z4r1614-17¡
r58r,83, gz;
165o; 16oz,
3; úo7;-
t6og, tg,2z;
ú27; ú79
r634
t63r; tToz
r69t; tToz
r6t8, zz
I583
r699
r593
i6rB
r6gz
r6r6
r57a
r63o
t6o3, 4
t6oz
tBog
r762
T.702
r35
ry6
r?7
ry8
r39
t
Jarcn van
inschrijving
53. NAMEN
Benthem, Geertruid uan,wed, Dr. Jan
de Beijer
Bentinck, Ðerick van
Berents(sen), Adriaen
Andries
Anthonis, zie: Kimp, Anna
Derick
Erk
Gerrit, zie: Aerntsse, Lysken
Hendrik
Hendrik Jansen
Hetman
Jacob
Jan
Jenneken,
Johan
wed, Jan Willems
Thomas
ü(¡illem
Bergh (Berch), van den, ziet
Helvetius, María Elßabeth
Arnt van den
Frans Jacob uan den
Gerrit van den, ziet
Oordendaal, Geertruid
- Hendrík van den
Isaac uan den
Isaac Christoffel van den
Jacobus uan den
Johan van den
Cornelis uan den
Christiaen van den
Christoffel van den, ziet
Benthem, Anna Martína van
Laurens van den, ziet Soesdijk
.uan Cloon, Antonia Theodora
María Petronella uan d.en, wed.
Hendrik Tíillem van Suchtelen
Pieter van den
Dr, Reinier van den
tù(¡illem van den
Betghem, Johannes
r0üillemsz, van
5
97
r6r
ú16i
r702
t!'84, gz-gj,
r694
ú56
16z5
r63z
r6ro,
ßs6
1613, t7, t8
16o4
1618,6r
r66o
r6ozr 4¡ 1582,
83
t6z6
t635
r 58r
1759
1719
ú37; ú56,
2696
r3
ú27
t6tg
r7o2
t6ozr 3r zrr zz
r592t 93i
r597, r6ozr 6
r678
259r, 16o3;
t6o?, zjì
úgo¡ 1633
ú78
1737; ry85,
r59f-94,
1654
1777
2765; 2734
ú66
r58r;
-r592
I
Jaten van
inschrijving
Huismerk
No.
r.40
r4t
!42
r43
r44
f45
q6
r47
r48;86
zr4gS,
r49
86
r50
I'I
86; ryz
r43
r53
r59
r6o
r6o
t6r¡ 16z
I
t54
r55
r56
ry7¡ 68
I 38
6Z;
r65
2o9
I
,
I
I 6+¡
Bf.
ry8
¡66i 167
r68
169; r7o
17r
r7z¡r63Bt,
173
,5
{
54. NAMEN
Berchman, Carel
Berchsom, Frans van
Jelis van
Johannes van
Cornelis van 178
Beúngen, Coenraed van
Berck, Gerardus Jansz. van
Jan van 102
Johan van
Simon van
Berker, !Øijnand
Bernhardi, Jacobus
Bertram, Jelis
Betou (Betuwe), Adríaen in de
Arnold ín de
Gewt in de
Geurt Coenraedsz. in de
Gijsbert ín de
Godefridus in de
Hendrik in de
Hendrik Jansz, in de
Hendrík Jan Coenraed ín de
Jacob in de 128
Jan in de 32a
Johan in de
Casparus Helenqrdus in de
Cathrijn in de, wed, Pierre
Josselet 43
Coenraed in de
Christina in de, wed. Wolter
van Dael 128
Maarten in de
Paulus in de
Reinier in de
Beugen, !íillem van
Bevers, Arnt
Joris
Bie (Bije), Gercit de
Henrick ter
Jan de, zie; Buysen' Odilia
Jan Jansz. de
Johan Jansz, de
Vrouw de
Biel, Jan
56
Huismerk
No.
r6r r
r58r
r595
i58r
ß65
174
175
176
r75i r77
ry9" ry7;
179
r8o; r8r
i1
ir
6r
6-4;
t6zz
r6ozi ú38
i58r
r58o; r6oe
ryBtl r5gr,gz
9o
90; r
ß3; ß4
90 M.
r85: r86
86
r76
ß7
r88
r89
r89
r90
r90
I9I
r9z S.
r93
r94i r95
rBB
r96
r97
r98
209
r8B
r90
i88
8z
I
I
I
I
573
s9z;
593
6o8,
24t 27
tTtB
r7o2
1725
r699
r6o4, r3
2Or 22,
r69B
t6gB
r6z9
16z41 46
1735
ús3; ú8s
t6zt
ú77
I7B3
t67g,8o
r65r
ß36
r69B
r648
r5&o, 16o7, g,
r5-T7t 2Or 22
6o3, 41 6, g,
r6
t6z5
ú25
r6a7
r6ro
1618, eo
t6zrr zz
r6o3
1583, gt, gz
200
20r.
202
203
204
Br
205
zo6
zog4Br,
207
I
2093
r76
ì-
Jaten van
inschrijving
55. Jatetr vart
inschrijvingNAMEN
Biel, Johan Gerritsz.
Biesman, Gerrit, 4iet Wanray,
Willemken van
Christoffel
Bije, ziet Bie
Bijland, Frederik Christiøqn Lodewijk
van
Carel Neomøgus Jan Frederik
Lodewijlt Graaf van
Chrßtoffel W alrauen Lubbert
Graaf van
Otto Roeleman Graaf van
Otto Willem Hendrik Graaf, van
Sigismund Coenraed Roeleman
van
Bijlevelt, Peter van, zie: Janssen,
Elsken
Bijstervelt, David Engelbert van
Bisschop, Hendrik
Bisselik (Bisluk), Jan van
Cornelis van, zie: Havelaat,
Derrislæn
Cornelis Janssen
Blanket, Jan
Lambert
Leanard
Bloemer, Hendrik ten
Blockhout, Aletta van, vr, van
Gijsbert Urmond l36b
Peter Cornelisz, van
Boegen, ziet Beugen
Boeijen, Genit, zie: Reiniers, Aeltgen
Laurens Petercz,
Boeckholt, Claes van
Boel (Bul), Berndt
Frans Jansse
Goossen Cornelisse
Hendrik Jansse
Ian van lSla
Janneken van, wed. Peter
Buis l3la
Johannes Hendrik Jansz,
Cornelis
Wemmer
Boemer,
de
Joannes
longe, Jan Jansz,
Matthijs
Huismerk
No.
¡6oz ao8
t
t6o5
r5g2
r755
1772
T77I
t78t
1754
ú37
1755
17r.r
ú33
1694, tToz
r707
r69r
t76o
r58r,8z
1716
ú38
I558
ú82
r59ri r594i
1613
r58r
r6?4
t696
r638
S.
Br
220
22r
86
222i 223i
224
225
zz6
zz8
226
227
227
r29
za8 S.
229
230
23r
232
2ro
2TT.
332
333
3?7
212
n8
2r3
2f4
334
335
n6
2I
2r.
2T
2f
2f
2T
5
5o
6
7
8
I
ú34
r658
1667,
r58r
597,
r6z3
77
t6ozt 7
I
I
{
Boen(en), t6oz
57
56. Huismerk
NAMEN No.
Boen(en), Peter
Reinier, ziel Munster, Agnes van
Tilman
Willem
Bo(e)ningen, Lijs van 8l
Wijnand van
Boers, Jacob, zie; Cloens, NLarie
Boetseler, Arnt uan
Gerrít uan den
Jacob van den
Tonis van
Bock, Johan
Bommel, Jacob van
Bongers, Bastiaan Otto
Boon, Johannes
Boonders, Evert
Evert Evertsen
Hendrilt
Joris
Ulent, wed, Jelis Jansz, van
Doorn
Boonen, Arndt
Hendricus
Hetman
Boonhoff, Sander van den
Bor, Peter
Born, Marcelis
Bos(ch) Jan 123
Matthijs van den
Bosman, Hendrik
Ian
Matthijs
gen. Vermeer, Jan Geurtsen
Botskamp, Adam
Botterbloem, Abraham Hendriksz.
Hendrik Hendriksz.
Jan Hendricksen
Bouten, Gerutd
Seger
Bouwens, Barbata, vr. van Reiníer
Beeckman 106
Derick
Hendrik
Johan
Reiniet
Boven, Jan Gerhardus ten
58
ú25
r63z
r6i7
r 559
t6tz
t67o
t596, 16o9,
r5
t63t
z6rg
t6ozi z3
r6o7
r583
1707
ú84
166z¡ t6zt
r688
1722
ú26
239
240
24ri 242
243
244
245
237
246;267
247
248
250
269
270
270
270
27r
272
233
2?4
235
2?6
46
237
48
ú24
ú52
16oz,4o
ú3s
r595
16o4
r638
ú6s
ú4t; ú46
r615
r6gg
ú76
r667
ß56
r586
r75,o; ry63
1750
17 50
ú84
¡627
ú82
ßzj
r58r
r592t 93
t6r6, rg,38
t8o9
249
2rr
252
253
254
255
256
257
25gi 258
z6o
256; z6t
256
256
z6z
263
264
265
zr5r S.
a68
266
Jaren var'
inschrijving
57. Jatet van
inschrijvingNAMEN
Boven, Peter ten
Boxtel, Willemijn Willemsdr. van,
wed. Laurens Cuper
Braem(s), Frans
Jenneken, wed. Aerndt van
Wees
Rijk
Bracht, Gerardus Cornelisz. van
Btandoer, lan
Brants, Aerndt
Jan 3l
Johan
Bras, Geurt
Johan
Btee, Jan van
Bteul, Herman
Brob, ]acob Tüillemsz.
Broek, Hendrik van den
Broeckhusen, Frederilt Wilhelm uan
Carcl van, zte: Lynden, Anne
Marie ter
Broens, Derick
Brohaft, Hendrik
de Jonge, Hendrik
Brock, Johan
Bronckhorst, Eustatius van
Brousson, Børtholomeus lan
Brouwer, Adriaen Marínus, zie: Rose-
crans, Maria Elisabeth
Jodocus Hendrik
Simon
Simon Peter
gen, Knippingh, Dirk
Bruers, Joris
Brues, Gerrit
Jacob
Btuin, Jan de
Johan de
Claes de
Cornelis de
Maurits de
Peter de
Bruins, Peter
Bruyst, Alardus
Bruno, !flillem
Huismerk
No.
I7B9
ú64
16tz
164z
r59r, 1647
t'
I
I
I
273
274
275
276
275
277
278
279
z8o
zBr
z8z
283
284
z6t
28'
286
z8z
288
z8g
29r
29r
292
29?
294
295
295
297
296
298
290
299
3o0
3or.i 3o2
t6z
203
3o4t 30t
7c,6
304
307
308
309
95,98,
596,
6n
623
urr,
t6o4
ú23
r58z
16o4
164o
r6o3
163r
t697
97
167g
úze
ú64
ú76
r6oz
r69z
178t
r697
r697
ú66
1743
167t
t6tz
r58rr 84
r686
r.6rz; 1624, z7
t6t6, t8, zt,
22
ú:>?
164o; tTtz
1724
T7T7
ú67
r58t,83r 84,
92-94
t636
I
59
58. I
Huismerk
NAMEN
Buijl, Adriaen vân 138
Bastiaen
!üillem Arnoldsz, van
Buijs, ziet Freriks, Jenneken
Gerrit
Hester, wed. Martini
Ian
Johan
Claes
Odilia, wed, Jan de Bie
Peter
Reinier
Wichman
Buitenhuis, Frederik
Hendrik Willemus
)Øillem Hendrik
Brl, zie: Boel
Burgers, Alof
Burcht, Eveft van det
Burck, Willem Hendrilt uan
Bus(sens), Jenneken, wed. Gijsbert
Coets
Lambertus
Peter
But, Jan
Johan Johansz,
Pieter JansZ.
Centen, Derk
Jacobus
Jurrien
Peter
Sander
Sander Jacobus
Chapman, Thomas
Dael, Arndt van
Derick van, zie: !Øendel
Gerhard van
Hendrik van
Johan van
)?endel van
Wolter van, zie: Betou, Chris-
tina in de
Daemen, Hendrik
Daems, Arndt
Derick
Gerrit
6o
No.
r6i:)
r582
r58r
t6zr
167z
r 585
r6o7
t6oa
r6z5
r583; r586
t64o
t6o3, zt
r766
r7g6
1796
1623, z7
r:)Sr,8j,gz-94
I7B5
r6z4
T59T
r5gz,93, t6o4
t699
T7 3I
1749
1746
1755
t696
17B5
1735
3r3
314
315
r32
3f6
205
3r7;3r8
3r9
3r9
320
32r
322
323
327
328
324
325
326
329
330
33r
3ro
3rr
3r2
I5B4
t6zt
r583
i6o8
1769
ú36
r6tz, t8
t6a6
ú28
r58a
ú67
348
35r
349
350
35ri 352
339
340
340
34r
342
343
344
345
346
346
347
346
Jaret van
inschrijving
----t-
úo4,5; t646
59. Jaren van
inschrijvingNAMEN
Daems, Hendrik
Herman
lenneken, wed. Dirk Claesz,
Dalen, Derick van
Joannes van
I)anen, A<íriaen
H.erman
Huibert
Daniëls, Caspar
Claes
Dans, Peter van
Darchr lüillem van
Delft, Derick van
Rein van
Delis, Jasper Hendrik
Denis, Thijsken, wed. Jurien Jansse
Dennenborch, Evert Jansen van
De(r)ricks (Derriksen), Evert
Gercit
Gijsbert
Goossen
- Hendrik Matthijs
Jacob, ziet Wemmerc,
Heyltgen
Johan
Claes, zie; Janssen, Agnes
Coen
Crijn
Peter
lflilhelmus
'ùØillem
Deventer, Geert van
- Johan van
lflilhelmus van
Dibbits, Arnoldus
Diebers,
Diemer,
Stijn
Diemerbroeck, Bartholorneus
Dijck, Jan van
Dilsum, Jan Lambertse van
lohan van
Peter Siewettsã, vaî
Doelman, Jacob DaniëL, ziet Haen,
Anne Magdalena de
Huismerk
No.
r6z8; r58r;
t6ozr8
r58t-83, 92,
94; r6tg, zt
t6zz
r594i r5g7
úzg¡ ry84
16o7, g
16oz; 16zz
$zj
r6o8
?r3t 354'
315
356t 357
r29
zs9; zq6
759
?6o
36t
36t
362
363
364
365
366
z6z
368
z6g
zr 15 Br.
370
?7f
372
37?
374
375t 376
I
85
r594
r6gz
r65o
1749
1746
r6o8
r63r.
r585
r583
r586
r6z5
'!"t
ú26
r6o9
ú42
r583,
rSot
Jan
Hendrik
11'83, gz,94,
95
rr94
16l7
r 58r
ry96,98
r752r 94
175r
rrgti r.592-94
r595
t6o2r 31 9
r583
r58rr 84
t6oz
r6z3
1739
377
3781 37s
380
346
?'8r
?82
383
e8+
385
386
z9t
388¡ 389
390
38t
394
39r
392 ,
393
395
t
6¡
60. Jaren van
inschrijvingNAME N
Doelman, Willem
Does van Noordwijk, Frederica Louisa
van der, wed. O. F. van Lijnden
Doesbutgh, Abraham Geurtse uan
Abraham W illem Abrahamsz,
Gerrit Geurtse uan
Geurt Gerrits van
Hendrik van
Hetman van
Isaac Geurtse van
acob Gerrits van
an Rutten van
an Willems van
enneken, wed. Dionijs
enneken, wed. Lenardt Aertsz,
van de }Iall
Cornelis Jansse van
Petet van
Ruth van
Witem Abrahamsz, uan
Dockum, Henricus uan
Henrick Jan van
Mattheus van, ziei Stappis,
Cathaúna Iy'Ï.aÅa
Doncker, Gerrit
Hendrik
Hendrik Arntsz.
Wolter
Donsborch, Tíillem van, zie: Haeften,
Lijsken van
Doorn (Doorns), Frans van
Herman Jansse van, ziet Peters,
Anneken
Jan van
Jan Jelisz, van
Jelis Jansz, van, ziei Boonders
Ulent
Lenaft van l79a
Wouter uan
Doornenburch, Jan van, zie: Loon,
Willemken van
Dorpman, Leonard
Peter
Dorst, Albert.Ariaensz. den
t76B 3s6
Huismerk
No.
T7B9
r703
17B4
rToo; T.7rr
r69o
ryggi r6rt
16t3rt5rrgr22
1703
r72r.
t6tt, t3
r65r
r678
ú52
r676
r787
r5gz, 16o31 6
r58I; ry93;
t6og, z7i
r76z
1735
r746
4oo; zr5zS.
2r.52 s.
3gB; 40r
3s8
3s8
zr53 S.
402
3s8
399
403
404
398
?r54 s.
405
4o9i 4o6i
407j 399
409
4ro
397
ïsB
r58r-83, 86;
t6r7
ry83-84; út7
r64t
4rr.i 4f2
4r3i 4r.2
4î4
t6o3, 15 4fi
i585
t63o
r63z
1618; 1619, zt
1617
r790
r58r
T5B3
r59rr 92
t5Br, 87, gr,
93t 94
4ßj 249
415
4r6
4Í7
4f9
420
42f
422
423
424
'- l-
6z
I
61. NAMEN
Henrick ten
Draeck, lohan
Driel, Berndt van
Hendrik van
Hilleken van, wed. Johan Joosten
!flillemina van
Driessen, Derick
Hetmen
Jacob
Ian
Jelis
Johan Hermans gen.
Lubbert, ?ie: Cornelissen,
Neeltgen
Drost, Stijn ten
Druten, Jacob van
Dulcken, Deriek Jansz. van
Du(u)ren, Adam van
Arndt v¿n
Geertruíd uan, wed, Cornelis
Knippinck
Hendrik van
Tíillem van
lØolter van
Dusseldorp, Harmsken van, wed. Arndt
Palingh
Hendrik van
Herman van
Jan van
Ee (Ehe) Aert Derikse van
Adriaen van
Andreas van
Atiaen van
Cornelis Hendrilus uan
Eeck, Derick
.Eelders, Reiníer vøn
Egberts, Peter
Eggenhuisen, Hendrik
Eijk, Andreas ten
Eijl, Bernt van
Hetman van
Matthijs van
Eijmercn, Hendrík van
Eijsden, Hendrik Peterse van
Matthijs Jansse van
t
Jaten van
inschrijving
j8r
s9z
6zz
425
426
t92
; 1670
Huismerk
4?3i zt39
M.
$8
434
427t 435
$6
437
435
440
44r
442
443 t
444i 445
446
447
448
449
450
45ri 452
453
454
45'
456;ao8oG.K.
G.K.
No.
I
I
I
r63r
r583
r68o
4zB;429
430
43
432
ß34; ú8t
1649
r694
r6ry, ry; t656
t6otr 3, g
r6zo
t6tt, t2
r593
r6oor 8
t6z8
úoz) 3
r6ozr 7¡ 1615
rye8
t6i4
ry82,8?
úqz
r6z8
16z3¡ 16ro, zo
t6zt
t6z5,6t
r6r8
r58a, r6rr;
1653
r685
r6zg
1746
r6or
1763
t6z9
r723
16rj
t6o7r 22
r6z7
úl¡s
T717
ú62
r617
457
458
459
46o
46t
462
+6g
eo8r
464
+6s
466
468
q6g
470
63
I
62. NAMEN
Eck, Frans Cornelisz, van
Hendrik van
Johan van
Laurens van
Wijnand van
Elber(t)s, Johan
Paul
Petet
'ùØi11em
Elden, J enneken, vt, van Peter Albertse
van CuYk 84b
Elderen, Thomas van
Elders, Gerhardus
Willem Engelbert
Els(en)broeck, Abraham uan
Anthonis Fransen van
Barthold Heijmeriksz, van
Berndt Joosten van
Derck uan
Derck Heijmeriksz. van
Frans uan
Frans Heijmerikse Thomas van
Gerhard Heijmerikse, zie: Rijs-
wijck, Geertruid van
Heijmerik uan
Hendrik van
Jan uan
J, van, ziet Rouueroy, Aletta
Emarentia uan
Jan Heijmericx van
Jan Heíjmericx Petersz, van
Jan Petercen van
Jan Joosten van
Jan Matthijs uan
Johan van
Johan Heijmerík uan
Joost van
Joostgen Joosten van, wed,
Derick Jansz, van Arnhem
Maaften van
Matthijs Abtahamsz. van
Peter uan
Peter Heijmeúcksz, van
Peter Jansen van
Huismerk
No.
ß56
r583
tBoz
r695
ß25; ú95
ß46
r6i5
I
'9Ir594
t6tzr ztr 22
tSoz
16o7-9, 18,
zo; ry98
ß6o; 1667
tTzB
ú3g
t76t
t7z6
r754
r697
r697
r6tt, t2, t4,
22i r74r
r58r; r583
1732
r78g
r6z5
1798
rTro
r6z3
tTBr
ß1,9,63
T7I3
t6og, tz, z3;
16o41 5
r6i4
r63t
r64r
47r
472i 47î
473
474
475
476
476
zog5 Br.
476
477
478
479
48o
48r;482
4B?; ztl,
S.
qB+
48l-
qh
486
488
qBg
4goi 483
49ri 492
+Bz
490
493
48t
494
+Bz
49'
4s6
S.
S,
494i 492
I 1740
l rØg
I
1678
52
497
495
+82
490
4Br S,
Jaren varr
inschrijving
t-
64
63. Jarcn van
inschrijvingNAMEN
Elsbroeck, Sybert van
Willem uan
Elst, Derick van
Johan van
Emmerich, Roloff van
Emmers, Christiaan
Emming, Hendrilc
fan
Emminck, Hendrik
Endt, Derck pan
Engeîen, Arnold
Evert
Hendrilc
Cornelis
Lamben
Willem
Entvoghel, Gossen Derickse
Erck(en)raedt, Hendrik van
Erp, Judith van, wed. Hernan
Goossens
Ettpagen, Dedck 90
Ian 90
Petrus 90
rù(/illem 90
de Jonge, Ðerick
Es, Willem uan
Esous, Jan
Eswieler, Anna Margaretha van,
wed, Jan Tap
Sibilla van, wed. Peter van
Ravenstein
Everts(en), Beeltgen, wed. Jannes
Tilmans
Engel
Gulielmus, zie: T(¡ilhelma
Hendrik
Jacob
lohan 67a
Willem
Evetwijn, Jacob
Ewick, Ðerick van
Claes van
Ewolts, Evert
Ian
Huismerk
No.
r58r
r746
r58r
r5gr, 16o318,
22
r58r
r6t4, t8
2696, ryoB
1724
178r
zSoz
1743
ß37
t76z
1614¡ 16zz
r58r, 83, 85
1736, zSoz
r58r
r58r, 83;
t6oor 7
úg4
1576; ú33
1563; 1658
r529
t6z4
4s8
q9z
499
500
5o2
50r
,o3
505
50.4
506
507
508
509
5ro;
512
,T?
373
Ì
S.
5II
5r4i rr5
5r8
r64o
1739
t63i
jú
5r7l¡
517
57
517
517
5r9
520
52r
r477
522
523
ro9r
529
,3r
1735
17r2
16ry
r6i4
I59I
t623, z4it6q
r58rr 83, 1695
1720
ú27
1724
r5gg, 16oz,
7, g, 16, 18,
22
,24i 525
526
527
528
r65r
167z
ú36
530
,32
533
655
I
I
64. lli
I
ii
rl
Jaren van
inschrijvingNAMEN
Faes(sen), Anna, wed. Herman
Moorees
Hendricus
Petrus
Faber, Margrita, wed. D. uan de
Pauert
Falman, Gerit
Fijtten, Wilhelmus Martinus, zie:
Heylígers, Hendrina Geertruid
Floris(sen) Jan
Claes l30a
Willem
Philipsen, Philips
Fock, Diemer
Fockert, Aert de
Maria de, wed. Jacob
Benjamin Maurits
fi/outer de, ziet Reijmers,
Christina
Four, Hendrik de
Christoffel de, zie: Kerkwick,
Anna van
Fohwinkel, Hermanus
Franse(n), Jan
Johannes
Toentgen, wed, Hendrik
Kelffken
Fre(de)riks, Hilleken, wed, Lambert
Geurtse uan der Heggen
Jenneken, wed. Buijs
Joost
Paulus
Fùjman, ïØillem
Fruent, Wilhelm
Fuier, !íillem Jansen
Gaertsen, Crijn
Gaijmans, Derick
Galen, Derick van
Gameren, !Øillem Gijsbertsz. van
Gheìjn, Emanuel uan den
Gejer, Gerhard Abrahqm
Gelder, Henrick van
66
Huismerk
fi6
534;535
577
fiB
zú3 S,
539
54r
542
543
540
544
54'
546
547
548
549t 550t
55r
552
553
554i 555
556
557
5t8
559
j6o
t6t
zo8z G.K.
zú4 S,
No.
r701
r|'83, gz,93,
95,96,99j
r594
r592t 94
T74T
t648
r783
úzB
t63o
r6rB
r655
t6o3
t698
1756
1732
r6o8
r5gz; t6rg,
Zt, ZZ; t63Z
1743
i6o8
1592i 1595,
98, gg, 16oz
r65o
r696
r6r8
16o4
624
6go
6ss
628
I
I
I
I
t583, 93
r56o
j6z
s6z
s6+; s6s
566
s6z
568
s6g
570
57r
6oz,1592,97i
4; 16zz
r6r8
I
l
J
ú76
tBog
¡Boz
1673
65. Jaten van
inschrijving
HuismerkNAMEN
Gemefi, rù(/illem Petercz. van
Geneste, Laurentius Peter de la
Genné, Johannes
Matthijs de
Gennep, Jan Claesz. van
Gen(d)t, Agnes Peterse van
Derick van
Gerlach van 194
Jan van, 4iet Loyen,
Aeltgen 108
Johan van 194
Loy Jansen van
Loy Pouwels van
Paul Jansz, van
Paulus van
tot 'Tfinssen,
Johan uan
Gerrits(en), Andríes
Berndt
Derick
Frans
Hendrik
Geurts(en), Hendrik
Cathrijn, wed. Johan ùØillemse
Gielen, Johanna, wed. Johan van
Leeuwen
Giesberts(en), Goert
ïflillem
Giessen, Albert Ansums
Peter Ansums
Giffen, Hendrik Dríessen uan
Jan Driessen van, zte:
Grevenbroek, Derrisken
Reinier van
Gijlson, Moyses
Gijsberts(en), Alart
Gijsbert Koytsse
No.
r6z3
tSoz
ßs4
167i
t6r4, t5, zz
r66o
r6ng
1735
r668
16o718, ro,
19,
ú36
t6z3
r6o3
t656
z696
r6r5
r65r
t63o
r 58r ,84, 98,
r6ozr 3¡
r6q¡ 16o9
r6ro
r58zr83
593
r 58r
1594,95, 16oz
2T
,72
573
574
575
576
577
,78
1.83
r r8a
s8z
s8+
r8r
s8z
586
588
s8g
590
59r
592
593i 594t
595
5s6
597
558
598
599
j6z
6oo
6or
j89
6oz
6o3
6o4
6oj
6o6
6o7
6o8
6og
6ro
6ro
6zz
6rz
6rr
Isaac
Ian
Jenneken
Johan
Cornelis
Crijn
Lucas
Seger
Tlillem
r594
r6o3
r636
1684
r58r
r63a
t6g4
r58r
r584
r696
r703
2698
t66z
T7I7
r586
r58r
r6o7
67
66. NAMEN Huismerk
6ry¡614 "
6tj
6r6
617;618
6rg
6zo
6zt
zo96Br.
zogT Br,
6+g
6jo
65,
i-
No.
Gijsberts(en), Hetrdrik
Ian
Johan
Willem l30b
Giissel, Jan Aefisz. vaa
Gijssen, Mechteld, wed. Gerrit van
Rijswick
Gillis(sen)' Hendrik
Nicolaes
Glasemaker, Albertus
Jan Janssen
Glummer, Aernt Gijsbertsz.
Goch, Gerrit van
Hetman van
Goertsen, Goert
Goetgesel, Gerrit
Gompers, Benedictus Leuy
Gooije, Lubbertus de
Goor, Christíaan Johan van
Goris, Jacob
Martína Wilhelma, wed,
Frederik van Heuckelum
Goossen(s), Herman, zie: Erp,
ludith van
Cornelis
Johannes
gen, de Vflael, Johan
Graeff, Thonis de
Derick van de
Johan van den
Gnet, Johan Roelofsz.
Gtand, Francis Ie
Nicolaas le
Greet, Johan van, ziü Hilleken
Grevelaar, Stephønus
Grevenbrock, Derisken, wed, lan
Driessen van Giffen
Grindt, Margriet van den, wed'
'Vlaltaven van ìlichen
Grobbe, Lammeftie, wed. 'ùflillem
Yerheijen
!üillem
Grootfelt, Johan van
Vrouw van
Grout, Johan
Grui(t)ter, Johan Hendriksz.
Johan !üillemsz.
68
t63z
ú32; 1645
ú36
r58a
-¡ ß36
*r*
1750
r699
1593,95
1644
ú23
r597
r6r8
1745
T7T4
T7B7
r65o
1717
úoz-4¡ t675
t6tt, t3
r.592r 95
1592;93t
t6otr z
r61 5
1619, zz
r58rr 87
ú84
r796
r7o8
t,
623
6z?
624
62r'
626
6
6z8
6z9
63o
63t
6?z
6zz
6zq
6zs
626
6zt
628
6zg
64o
64r
642
642
6qz
6++
6+s
6q6
6+t
6+8
r6
r770
úgz
r6r9
t676
16z4
r587
6o3
,84
58r
I
I
I
t
Jaren van
inschriiving
67. laten van
inschrijving
!
NAMEN
Grui(t)ter, Cornelis
Mattheus
Guericke, David van
Haeff (Haeve), Arnoldus van
Elisabeth ten, wed. Hendrik
Hermans
Hendrik ten
Roelof van
Steven vafi, ziei Beeck,
Agnes van
Haeffmañs, Geetttuid, wed. Genit
(Jwens
Haeften, Derick van
Hendrik van
Jacob van
Jan van
Joachim van
Coen van
Lijsken van, wed. Willem van
Donsborch
Peter van
líillem van
van üadenoijen, Bartholil uan
Haelmael, Hetman van
Haen, Anna Magdalena de, wed,
Jacob Døniël Doelman
Anna Margaretha de, wed.
Carel Hardus
Derick de
Isaac de
Jacob de
Jan de
Johan de
Rein de
Roelof de
Will,em ile
Haeps, Bernardus uan
Derick van
Hendrik Coenen van
Huísmerk
No.
r583
r58rr 83r 9r
792
6jz
6sa
6s+
66s
6sr
6s6
6sz
6s8
6sg
66o¡ 66t¡
662
66t
662
66+
66s
666
67o
662;668¡
66g
6lt;6za¡
Øz
6z+
Øs
626
6tt
595
628
6zg
595;68r
68o
I
I 592t rBt6
16z4
t6z9
t6z7
r6¡8
t6zj
r58r; 1587,
93,94, 16oz,
6¡ úog
1619 .
t6z4
r63i
r58r, 83
t6oz, t8, z6
1617
r58r; 1583;
ú36
1596, 16o9;
t6tzi t6zo
t786
ry82,8?
q66
1752
1598, 16o4
t6z3
ú36
t6ni t6tj
1582,83, gr,
92
r586
t6o7, t3r az¡
z4; 1617
ú4¡ rp6
zSoz
rJ92¡ 93j
t5g4¡ ry9r,
92, g1i 16ci2
r6oor 3
682
6$¡684
685;686
68t
688;689;
69o
69,
69
68. Jaren van
inschrijving
J;
NAMEN
Haeps, Johannes uan
Lambett van
Petet van
Ruth van
Rutger van, zie: lJwens, Frerina
Wyer van
Haerdt, Gerurd de
Jacob de
Reinerus de
Haes, Derick
Jacob Jacobse de
Haghens, Hendrick
Jan Jansz.
Hendrik Jansz.
Seueriin
Hackeir, Peterken
Hackfort, Coenraed van
Hal(l), Henrick Roelofse van
Doesburgh, Jenneken van
Halen, Johan van
Halsenburgh, Jan uøn
}Jam, Adriaen van den
Hendrik van
Hamerslag, Jan 237
Lameft
Hanekens, Johan
F{annissen, Johan
Hanssen, N.232b
Hardenberch, Johan
}Jardt, Jan Jansse de
Hardus, Derck
Gerrit
Carel, zie:Haan, Annø
Margaretha. de
Ha(e)ren, Anthonis van
Jordanus van
Jorden van
Claes van
Peterken van
Harst, !flillem
Hartendonck, Thomas
Hartevelt, Berndt van
Hartfeldt, Johan van
7o
Fluismerk
No.
ry9rr83, 97¡
r589
ßo7
ry83,89, gr,
92
r584
r58z
r 58r
r 58r
t6zt
r63o
ß56
1654
ú75, 96
t6oz
16o4
r6z3
1703
r6z5
r584
16o3¡ t594,
95, t6r5;
t6oz
t6r4
ßoz
i58r, 85
40.4
709
7ro
7TT
712
713
7ry s.
7r4
7f5
716
707
zo98 Br.
717
--at2)
Øz
718
719
72oi TZri
722
68t
6gz
6gz;6g+
6gs
6g6
6gz
698
6gg
7o0
70r
702
703
704
705
707
7c,6
7c,8
r65o
$83,
r6gg
r68o
r6z3
r694.
ryo8
r.6o4
r583
úo6
r58r
r633
1703
1763
86
Br
723
2099
724
725
726
727
1795
1644
r585
t
I
69. Jarcn van
inschrijvingNAMEN
r593
r638
r6r5
t6ozr 7
úzz
t6zz
ß28
ry6o
Hujsmerk
No.
zo83 G.K.
728
729
770
557
73r
739
740
74r
742
743
744
745
746
7471 748
749
750
75r
752
753r 754'
Trrt 756;
757
719
758;87oBr.
759
76o
756¡ 7û¡
76zi 76zi
764
z6si
z6t
768
Hartich, Gerrit
Hattum, Jan uan
Havelaar, Derríslten, wed. Cornelis
van Bisluk
Heddingh, Jacobus
Heggen, Frederik Lømerts uan der
Jan Lamerts uan der
Johan van det :
Lambert Geurtsz, van der, ziel
Freriks, Hílleken
Heiden, Adrianus van der
Johannes van der l
- Roelof van der
Heijen, Derick Claesz. van
Heijligers, Hendrina Geertruid, wed,
w, M, Fijtten
Heijkgen, wed. Johan Hubers
Heijmericks, Frans
Diederik
G erhard, zie r Meister s, Barbata
Heiisen, Hendrik
Herman
Helman, Pelgrum
'!íolter,
zie: Moock, Metgenvan
Helmers, Gerardus
Helvetius, Maria Elisabeth, wed. van
den Bergh
Hend(e)ricks(en), Arnt, ziel Pouwels,
Peterken
Danië1
Denijs
Evert
Frans
Hend(e)ricks(en), Gijsbert
Hendrik
r655
T77B
t68t
zSog
tBog
ß36
r63i
t
17o2
r592
r699
1704
r6o8
215
Z3z,73j
734
735
7?6
737
5?9
778
zTBB
,
T7B7
t6o7, t2, t8¡
Isaac
r59rr 93r 95
t6otr 3
r58r, 84
r5gt, r6ozr 4
r58z
ry84,95;t6o5,
g¡ úo5¡
r6o8; r6r5,
23
r58z
168o, t7o7;-
1649
r58r
16o5¡ r6r3i
$28¡ ú59¡
acob
aî
Johan
Joost
Neve
T
J
769
16o5,6r
ry83i ry83
r6o7
t6oor 4
ú26
266¡
7I
70. NAMEN
Hend(e)ricks(en), Peter
Rijck
Heng(h)st, Aerndt
Dominicus, zie: Costers,
Agnes
Euerhard
Euerhardus Johannes
Philip
Philip Philípsz.
Hetman
Herman Philipsz
Franciscus
Henricus Wilhelmus
Willem Everhardus
Henrichs, Hendrik
Hentijnen, lean
Henssen, Henrick
Hermans, Goossen, ziet Keijen,
Naelken
Hendrik, ziet Haeff, Elisabeth
teî
Ian
Jasper
Joachim, zìet Janssen, Claerken
lohan
Cornelis
lØilhelm
!Øillem Jansz.
Hernsingh, Gerard
Hefiq Leuy
Herwaerden, Ðerick van
Gerard van
Hans van
Herman van
acob van
an Yan
Ruth
Rutger
Thijs
Thomas
1589; 1615
t6t2, t3, t7,
2Or 24r 27
t6ozr 3
ú63
r6ro
t593t 94¡ 99i
r6o3
r6z3
t67o; t754
ú82¡ r6y;
r76r
1747
r633
r592
r594
r638
t6tzi
Huismerk
No.
35ri770 "77r
772
773
eror Br.
35i 774
8r9;8zo;
Jacobus
Johannes
Johannes
Johannes
Nicolaas
Peter
Wilem
775
777
778
779
78o
777
777
777
776
78t
l8z
777
fiz¡28+
785;786¡
z8z,
778
788
z8g
790
uot
1765
t65z
1737
ú48
z698
z76z
1765
tSot
179T
T7I3
79r
792;793
794
795
7s6
797
798
799
8oo
8or
8oz;8o3
8oa;8o4
8o6
8oz;8o5
8o6
8ol
7r6r
úqt
ß26
16ry;
r6¡8,
t6zz
t6oz
t6tz
r6o9
t6zz
r638
177r
rSgz-g4i ry96
16o71 22; 1684
r584
úry; 16z4
ry9t,93, 97
1617, zo
Jaren van
inschrijving
t
72
T
I
t'
71. NAMEN
Herwaerden, J ohan van, zie t T0'outersse,
Mechteltgen
Johan Gerritsz. van
Otto Dirksz. van
Willem van
Heskens, Gijsbert
Hessels, Albert
Johan, zie: Caús, J[//laúa
Hetercn, Jan van
Willem van
Heuck (Huick), Herrnan
]ohan
Ryckuin
Heuckelom, Aerdt Aerdtsz, van
Derick van
Frederilt uan, zie: Goris, Martina
Wilhelmina
Paulus van
TØillem van
Heusden, Ott van
Heuvel, Anna van den, vr, van Johan
Corneltï 29
Gerard van den
Isaac van den
Heuven, Adam van
Hien, Jan van
Hillebrand, Johan
Hilleken, wed. Jan Frensken Jorissen
wed. Johan van Greet
Hoe(y)maker, Hendrik
Johan
- Rutger
Hoemen, Peterken van
Hoet, Cornelis ten
Cornelis Cornelisse ten
Cornelis Willemse ten
Hoevell, Derick van
: Eitgen vaî, vf, van Jan
Victors 22lb
lan van
Johan van
Peter van
Ho(o)gers, Aernt Dercks
Hendrik, zie : Cr affot d, Laurentis
Hoogevelt, Jan
Hoinble, Jan
Hollanders, Jut
I
Jarcn van
inschrijving
73
r583
28+
1677¡ r5g
r58rr 86,
r6rcr 33
r63r
16o31 4
r58e, 85;
r58r
ry83; úo3
Huismerk
No.
8o8
8o9; 8ro
8rr
8rz
34
Br3; 8zr
8t4
ztozBr,
8r
8r
5
6
8r7; 8r8
8;zz
823
8e8
8zg
83o; 83r
832
zto3Bt.
8zz
8z+
8zs
84r
84zi 8+z
8+q
8+s
842 S,
8qz
842
826
9zt
8¡8
8gg
84o
8+6
8qz
8+8
8jr
t
92
r594,
r616
r58rr 8z
r6o3
r702 824
82'-
826
8zz
58r
6+z
583,
I
I
T 92
r584
1616¡ Jz
rr94
r58r
r58z; r656
r58r
r583
1746
rTBz
1740
r6r8
16o4
r592
r66g
167g
ß4s; úgt
t6gj
r59?
¡634
ú6t
r6r5
ú24
1614
i
72. Huismerk
NAMEN
Hollant, Bartholomeus van
Simon van
Hol(le)man, Thijs Jansz. den
Wolter
Hollenberg, Hendrik
Holler, Lucas den
Holt, Derick van
Hendrik van
Huibert van
Jan van
Johan van
Peter ten
Hokman, Jan
Holtsager, Willem Albertsz.
Horsen, Henrick van
Horst, Aeltien vaî, vt. van Jan van
Genth 108
Hendrik van
Hortenbach, Hendrik van
Hoven, Gijsbert van
Huberti, rùTilhelmus
Hu(i)bers, Gerard
jan, zie: Heijltgen
Reijn
Willem
Hulsenbergh, Jan van
Huessen, Hendrik van
Jacob van
Ingenohl, Aernt
Jan
Johan
Israëls, Gerrit
Ittersem, Petet van
Jacobse(n), Bastiaan
Derick
Hendrik
Hermen
Hilleken, wed, Jan Jacobs
Huibert
Jacob
Jan, ziet Jacobs, Hilleken
r 58r
r58z
164i
1763
r63r
ú56
1615; i68o
r64r
ry83; r5B4
r!'B3
t6tor zt, z5¡
ry83,84
r 58r
zro4Br,
859; 86o
B6o
86r; zroj
Br.
862
862
B+g
Bjo
8l'z
No
8r8
8tz
Bs+
8lr
8r6
Sszi
Br8
86+
86r
866
86z
868
869
ßB
87o
87t
8rz
8zz
8z+
hs
826
Vz;828
8zg
88o
88r
70r
8B¡
719
Bgo
7rg;884
B8z
881; 886;
BBB; 8gi;
88g
887i 8gz
t6zz
r689
T5B3
r685
r597
r66o
rr92
t6oa
ry96, t6o3
úss
T5B3
r63o
t67o, t7o5
t6n, zg
r58r; r698
r6i4
;úq
r63r
r6o9
r63t
r6o8
r6o8
r633
16o2,
r63z
r592t 93r 95i
t6zzi t6rci
r6to, t4, z3;
r6z5
t6o3, 41 61 7;
t6tz
ïo
I
Jarcn van
inschrijving
I
74
Johan
73. Jaten van
inschrijving
Huismerk
NAMEN
Jacobse(n), Marten
Matthijs
Simon
Victor
Willem
de longe, Jan
Janknecht, Hendrik
jansse(n), Agnes, wed. Claes Derricx
Albert
Bartholomeus
Bela Joannis, wed. Hendricus
Baers
Derick (zie: Niel)
-
Dries
Elis
Elsken, wed, Peter van Bijlevelt
Evert
Floris
Geerlich
Geert (Gerrit)
Goossen
Hendrik
Herman l2la
Ian
Jelis
No.
rygzi ry92
ß63
r65r
16r,4
Br
r96oz,I
r63i
I5B4
r65o
r598,
ú26
t6o7-g
t592t 93t 95t
96,98, 16oz
8gz:'
435
8gq
8sl
8s6
Bgz
8s8
8gg
900
90r
88a
G.K.
r593
ú5oi ú63
902
go?i r.3o7
G.K.
904
905
906
907
908
909
groi 9Iri
9r2
909i 9r3i
y4;630
r592
t6gg
1614
r587
r597
16o9; rjSri
1646
t6oo, zr 3, 4i
16o7r 8, t5,
ry; t6o6¡
ú26
rt95
r6o3
ry83,84
Joannes
Johan
Tordanus
jurrien, zier Denis, Thijsken
Claerken, wed. Joachim ÊIer-
¡59z; ú3ti
ßzz
1584,92,16o7,
4; úo5-g;
r6r5; r6r8,
75t 1637
t6zr; 163o;
ú36i ú45;
r6ro
ry931úo5,6;
16o7, g, zz
gú¡ 8r7i
87o
9r8; 9r9;
gzoi 92ri
922
g23i g24t
gzji gz6¡
zro6 Br.
gzl; gz8;
929
?,05
93r
932
930
933
64¡ gr5¡
mans
Claes
Cornelis
r637
t6tz, t4
r5g5,97;16o7¡
t6t4, t7
r58r, 8z
I
{
Lambeft
974
%6
75
74. NAMEN
Jansse(n), Loeff
Mafien, ziet Willerns, Anneken
Matthíjs
Merritgen, wed. Jan !íillem
Pansier
Neesken, wed. Jan Wolters
Ott
Peter
: Reiner
Robbert
Roelof
Tilleman
Victor
Wigger 192
!Øillem
Willemken, vr. van Dirlr Knip-
pingh 188
de Jonge, Hendrik
Jeg(h)ery Herman
Ian
Reinier
Jelis(sen), Andries
Hendrik
Hubertus
Ian
Johan
esseri, Poppe van
ochems, Gijsbert
oosten, lohan, zie: Dúel, Hilleken van
ordens, Derick
Hendrik
en
ohan
Iüendel, wed. Coen van Sant-
foort
gen, de Vries, Johan
Jorissen, Ariaen
Johan Frensken, zie: Hilleken
Martin
Josse, Leonard
Josselet, Jan
Peter 43
r596
t6z6
t637
r636
1619,24
r638
r58r, 94¡ 16l,z
r597
ú?s
r686
r584
1653¡ r6t5,
18;
-
Huismerk
939
94r
942
943
2o4i 944
94t
s46
947
s48
949t groi
9'T
952t 953'
9r4r 955t
s56
No.
9?7
%8
940r6zzr 38
1635; t
r6o9;
r64l
t6g4
r69o
t639
t6z7
6ozi
t6z4;
T
T
T
T
957
958
56
g6g
970
97r
972
8E+
973
974
97'
s76
r593t
r6o7
r69T
1613
1747
t648,
T7or.
r63t
r 58r
r637
r583
r63o
r6r r
r617
t647
16oz-4, 1615,
rSr zz
t6t4, zt, 1684
r6ro
r5gorg3r16oz,
7t 2z
624
1595, 97r 98
97
772
919
96o
96t
g6a
s63
s64
s6j
930
s66
%5' 967
968T
T
76
Jaren van
inschrijving
I
TB, 79,
75. Jaren van
inschrijving
Huismerk
NAMEN No.
Josselet, Petet Jansz,
' -
-
- -
Éiãtt i,-z{" r s"iou, Cathrijn in de
J(e)ude, Bernt, zier Kuipers, Willemken
Jurriens, Stoffel
Campen, Jan van
Johan van
Kanis, Johan
Matthijs
Willem
Capellen, Hendrik van
Peter Anthoni van
Capitein, Andries
Caris, Maria, wed. Johan Hessels
Katt, Peter opgen
Castaniën, |ohannes
Casteren, Frans van
Keer, Hendrik Rutten
Ruth Hendriksz.
Kegeldei, Jacob
Keijen, Naeleken, wed. Goossen Her-
mens
Kelffken, Arndt
Derick
Dericlt Gerritsz.
Hendrik, zie : Fransen, Toentgen
Jan
Dr. Johan
Johan Gerritsz,
butgh
de Jonge, Arnold
qn
Kempen, van, wed. Frederik
van Veersel
Derick van
Henrick van
Theodoricus van
Kerk, Hendrik
Kerckhoff, Bernt van den
Gerrit van den
Gijsbert van den, ziet Ptein,
Elisabeth
Sander van den
,:,
ú23
ú56
!",
16o8, r r; 16o6;
t583, gz
r58r; r598
16t7
ry76i ry82
:.776
t6zj
r69o
r590
1719
ry9t, gz, 95
T7
978
979
944
zroT Bt.
98r; 982;
g9t
s84¡ ß34
M.
98o
g8t, 986
e85
g8z
e88
g8g
990
99r
992
993
s56
994
gg5, 996
997
998
rToo
r689
r'59tr 92
r6t4
1615¡z6o4rt8,
19, 32
r583
r5B4
z6t5
1583; 16o8
ú67
t59t;¡584 86
t6o3r 8
z63z
t6o5
ú46
r584;
16o3; 16o4, z3
999
rooo; rool
roo4
roozi r.oo3
405
roo6
rooT
rooS
rooSi zroS
i lororoo9
rooS
IOI T
IOI2
ror3
rof4
87o
Br
592
6r8
I
I
I
I
j8r
58r,84
t6o3, tg, zz
ú26
-lb'
i
77
{
76. NAMEN
Kerckman, Elbert
Huibert l
Kerckwick, Anna van, wed. Christoffel
de Four
Jan van
Kessel, Jan Willemsz, vaî
Johan Dericksz. van
Werner van
Kimp, Anna, wed. Anthonis
Berntse
'Kinder, Reijnerus der
Kints(se), Gaerdt
Wolter
Claessen, Derick, zie: Daeins,
Jenneken
Floris
}letman
Clabberts, Hendrick
Herman
Matthijs
wed. Claes
Klerck, lflillem
Cloeck, Matthijs Jansz, de
Cloens, Marie, wed. Jacob Boers
Peter
Reinier
Cloet, Elbert
Cloot, Peter
Knipping(h), Hendrik
Jan
Casparus
Coendert
Cornelis, zie: Duuren, Geertruid
uan
Knipschaer, Willem
Knobp, Jan, zie: Aertsen, Judith
Johan
Coebetgh, Henrick
Coelen, Trineken, wed. Peter Jansse
van Cooten
Coemans, Peter
Coenen, Jan
Coerman, Dyonis
Reinier
Coets (Koitz), Gijsbert, ziel Bus,
. Jenneken
Cock(en), Bastiaan, ziet Mafiens, Nees-
ken
78
ro43i r.o44
Huismerk
No..
r6zz
16tz
t637
r58r
i58r
1582, 83
ú67
r6ozr 31 6
r583
ú38
ß76
t6z7
r6r 5
i658
r6r 5
r63t
r58z
r6z6
f584
167i
úz'-
1654
r6z3
167t
r68r
t6rTr zo
úi4
r58r; r583
ror 5
ror S
ror6
arog 81.
raï7
rorS
ror9
r43
ro20
TO2T.
s56
1727
r693
r68r
r685
1727
ryo8
t6zz
t6,6o
r582
t66t
ro22
fo23
r024
ro25
roz4
toz6
ro27
roeS
r-o29
237
ro30
f03r
ro32
r ï9r
298
298
to33
ro37
rov4
1035
rc36
roaB
zrro Br.
ro37
ro3B
1039
ro40
ro4r.
ro4z¡ n6z
I
1
Jaten van
inschrijving
ry23¡ úr5
77. Jaren van
inschrijvingNAME N
Cock(en), Derick
Jelis de
Colenberch, Jan van
Colff, !Øolter, zie. Tflillems, Peterken
Colck, Hendrikus van
Konincx, üØolter
Cooten, Petet Jansz, van, ziei Coelen,
Trineken
Cops, Tüillem
Cornelissen, Hendrik
Ian
Johannes 167
Cornelis
Neeltgen, wed. Lubbert
Theodorus Jansse
Kortebos, Hermanus
Coster(s), Agnes, wed. Dominicus
Henghst
Johan Godfried
Kouwater, Frederik Jacobse
Krab, Joachim
Crafford, Laurentis, wed. Hendrik
Hoogers
Kraijenhoff, Cornelis Iohannes, ziet
Man, Clara Jacoba de
Ktamer, Jan
Crefeld, Alert van
Goert van
Thonis van
Cremeg Jacob
Jan de
; Johan
'ùØillem
Crijnen, Arnt
Derick
Geurt
Goossen
'ùØijnand
Krimper, Aernt Willemsz,
Christoffelsen, Rijk Rijksz.
1592, 95, 97t
t6og, to, tz,
t4; t6o3,4;
r58zr83
16o3, 5¡ r5gz,
95, 16o8;
r65o
ß4o
1774
Itruismerk
No.
ro45:' ro46;
ro4v
ro44; rc48;
to49
ro50
r05 r
ro52
to53
t6z7
r597
i58r
ú52
1655
úzg; 163z
t6og, t8, zt;
16z7; 163r¡
r638
r577
16o9¡ t6zz, z3
ú28
rr92
tBoz
738
1742
ú84
ry62
f594
ú3i
r63z
t6trr zz
r58rr 83r 84
r6o8
r5gz, 95; r58z
r58r
ry36; 1674
t6t8r zzr 7t,
r703
t643
t64r
1664
r687
16z4
ro54
ro55
rc56¡ rc57
ro58; ro59;
4r8; ro6o
ro6r
ro6z; ro6o
46
rc64
ro65
776
rc66
ro67
zt4t M,
8+6
-OA
ro69
T.O7o
r.o7r.
ro74
r.o72
ro73
ro74
ro75
ro77
ro78
r077
ro79
roSo
roBr
g6g
c.76ir
à
79
78. laren van
inschrijvingNAMEN
Iluismerk
No.
Croes(en), Jan
Crombach, Coenraad
Cruijff, Aerndt Hendriksz.
Arent Cornelissen
Lambefi
Reinier Jansz,
)íillem
Kruijper, Lambert
Wijnand
Cruis, Arnt Cornelisse
Tan Reiniersz.
Cr uitmaeker, J ohan Henricksz.
Cruck, Lambeft,
Crul, Jan Pieter
Claes
Kuijff.er, Peter
Cuijck, Gerrit van
Peter Albertsz, van 84a
Stineken Jacobsdr. vaî, vt, ,va
Bart Gooisens van Randwijck 25
t6o3rtort7rz5
ö83, 94
1654
ú48
r6o3; r6o8
16zz, z3
r6o3
f.T2T
ioB6
ro87
roBS
ro89
38r
r09o
rc63
6o
ro92i ro93
r59?
ry83, gz
ú27
1593,95
ry87, go
r6o8
zTBz
t6o4,6rrzr14,
18¡ 16zz
r58r
r58z
ú38
r615
r499
r58r-83
r58z
t6tz
ry83
r6z?
I583
t6ozr 3
16z7
r66r
ry82, gz-95
r6zt
ú28
r65 r
ú4i
ú36
ú34
1613
i58r
t6zz
t6azr 4, to,
zfr 22
o95
o96
ro98
ro99
ar4zI/4,,
377
TÍ2Í
I IOO
I IOI
I IO2
rroS
roBe
ro83
ro85
zr56
ioB6
o94
S.
; ro84
I
I
I o97
Stoffel Matthiisz. van
lüillem van
Kuickmans, Arnt
Reinier
Kuilen, Jan van
Kuiper(s), Hendrik
Hendrik Jansz.
Herman Willemsz.
Hubertus, ziel Verdonk,
Harmsken
Jan Jansz,
Johan Otten
Tohan Willemsz.
L^u, ens, ziet Boxtel, Willemij n
Willems van
Loeff Hendricx
Margaretha 99
Ott Jansz.
lfillemken, wed. Bernt Jeude
Kuvijt, Anthonis
Lamber(t)s, Gerrit
Hendrik
Tacob
iun, zi" Mulicum, Aeltgen van
rro4
II
II
o5
o6
r ro5
T.ro7
r ro5
r ro6
r ro8
r ro9
IIIO
IIII
TT,T2
TTT?
8o
t
79. Jaten van
inschrijvingNAMEN
Lamber(t)s, Johannes
Lambert
rùlillem
Lamerc, Derick Hendrik 49
Ian
Langen, Derick van
Roelof van
Langevelt, Jacob van
Lass, Jan
l[¡Àatten
Laureijns, Gijsbert
Leem, Egbertus
Leempoel, Anthony
Leenarts (Leenders), Ceel, ziet
Mommen, Baftgen
Gabriël
Hendrik
Jacobus
Joban
Peter
Teunis
Leeuwen(s), Arnold Johansz. van
r Derick van
Genit van
Jacob
Jan van
Johan van, ziel Gielen,
Johanna
Lambeft Johannes van
Leid"-cker, Gerrit
Hendrik
Riik
Leiden, Jan van
Johannes van
Theodorus van
Lennep, Jan van
Lenth, Reinier van
Lepelaer, Cornelius
Lesier, Jan
'ùTillem
Leuven, Derick van
Ligmont, Wilhelmus
Lijnden, Anna Maria van, wed, Carcl
van Ilroeckhuijsen
6
Huismerk
No.
r 58r
r65r
ú37
r587
r6r3
t6oz
t634
r59rt
r58r
r6oz
1744
r59z-95; úo3
ry83¡ ú4r;
ß52
*",
r63z
tSoz
r68r
1639, t73z;
r593t 95
163r
626
6zz
rr14; rrrS
rtt6i tn7¡
zr57 S,
rrrS
rr19
86
I I2O
r.T.22
TT2?
tr24
r.rzj
rtz6
T,T27
r re8
6ozT
r.r31
T-r-32
1f33
il34
r135
n35; 1136
; 16zr
¡ 176z
37
38
Ír40
r r4o
rT.4ri rf.42
T.r43i T.r.44
tr45; rl.46
rf47
T.rz9
rr3o
rrz9
r r48
TT49
rr50
rr5r
r.T.r2
T.T53
rr54
rr55; rr56
rrSgi T.r4o
tr57
II
II
58r
6ja
666
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
1678; 168o
713
614
64t
586
6oz
r58r, gz
r592
t63o
r58r
ú28
t6t7-rgr ar,
22
r5g4; ry83,
gz, t6o3, z4
r6rc¡ t6zz
T77T
r688
4
rr58
8r
80. NAMEN
Huismerk
No.
Liinden, Ian Elias van
van Noordw Ìi ck, F r eder íca Lo uisa
uan der
van Blitterswiik, Johan Nicolaas
Stephen van
tot'de Park, Adriana Cornelia
van, wed. Johan van Lijnden
van Blitterswijk
Lin. Derick van
l¡"¿"" (Lynden), Anthonius van der
Bàeltgen van der, wed' Jan
van Walbeeck
François van der
Gerrit van der
Hendrik van der
Matthias uan der
N. van der
Simon van
Linsen, Liintie van
Ló¡Ttó.ttt (Lobberick), Ãnna Chlistina
Elberts van, wed' Laurens PuYm
Jacobus Elberts van
Jan lfillems van
Lodewijks, Griet
Matthijs
Loeff(s) Frederik
Jacob
Loffert, Johannes
Lót;; Ãekgen, wed. Jan van Gendt
I^n
Joannes
Peter
Lom, Gerrit van
Hendrik van
Johan van
Paulus
Loon, Gerrit van
Dr. Tan van
Toosí van, zie : Galen, Maria van
joseph van 96
Cornelis van
Metta van
Steven van
Willem van
8z
r788
T7B3
r76B
fi59
r 16o
r 16r
n6zt768
1643
16oz, 31 68
ß34
1675
r63o
r58r,83,
tú3
u64
I.'65
rß6
II67
r168; arrr
Br.
r 169
zo87
rtTo
r.r7r.
t6zt, zzj
-17 57
r6e8
t592
úsz
t7o5; qo9
164r
r6zt
16o9¡ 1613, zt
r58rr 83r 85,
78II
rf75
II76
fr77i
r179
T.172
T.f73i rT.74
r r8o
r 18r
r r8a
r rB3
rr84
r r85
rr86
II
II
87
8B
r r89
rrgo; r19r
9I
s6t
rfgzi rr93
93
16z6
r594
1619, z3
f595
ry89, gz
t6ozr 318
r668
t6z9
t6o6,27r 74
1674
585; úzz
t66o,63
r5gz, t6o6
i58r; r5B3
ú3i
t6oz
BrII
II
94
eB
t[.92i rf95
ng4" rry6
l
,1
Jarcn van
inschrijving
r58rr 8e, 9o'
93; ú27
r776i 1618,zz
t
81. Jarcn van
inschrijvingNAMEN
Loon, !íillem Willensz. van
!flillem Jacobsz. van
T7i11em Joost¿. van
Tlillemken van, wed, Jan van
Doornenburch
Lossert, Derick
Lubber(t)s, Ariaen
Luik, Jacob Huibefisz, van
Lucasse(n), Gerrit
Maasacker, Gerhard
Maassen, Jan
Marie, vr. van Cornelis de Wit
Man, Engelbert de
Philips de
Jacobus de
Jan de
Johannes Kraijenhoff
Marcus de
Matthijs !flillem de
Maximilíaan Jacob de
N. de, ziet Portzen, Antoinette
Wilhelmína uan der
lfüllem de
Manderville, Michaël de, ziet
Riemsdijck, Petronella van
Manen, Neekje Aríense, wed. Claes
rüillemse Vuur
Mannis, Hendrik
Johan
Michaël
Martens, Adriaen
Neesken, wed. Bastiaen Cock
Nqesken, wed. Hendrik Claesz,
Slingelant
Martini, ziet Buys, Hester
Matthijssen, Frederik
Hendrik
Ian
Stoffel
Maurttz, Jøcob Benjamin, ziet Fockert,
l[j4.aúa de
Jan Jacob
Meerten, Neeltgen van, wed. Andries
Rutgers
II
8s
83
r58r
r58a
r6r9
r6z3
r583
r6o8,
r584
t6zzi
r582,
r58r,
rToo
rß6
2696
r58o
t6z6;
r6z3
t6o4
ú36
r66o
r65i
i6z8
164z
r6o9
tTzB
1776
r6a8
I
I
5
192
67
Fluismerk
No.
r92
r2o7
reoS
r2o9
T2TO
T2TÍ
T2T2
I2IO
r2r3
L2r4
rar6 M.
tztS; tzt6
M.
tat6
T2
T2
r7
r8
r2r9
r220
T22T
r22Z
T.223
r224
r225
B3
r1g7
T I99
ï200
T20T.
r2o2i 2rt2
Br.
r.2o3
s56
r204
rzo5; tzo6
a
1743; ú25
16i3
1776
r6o8
T7B5
r65 r
1743
t76B
r6oo
732
w I
82. NAMEN
[,4ees, Nicolaes
Meghen, Gerrit van
Meijet, Johan Jacob
Meiis, Johan Jacob
Meisteis, Barbara, wed. Gerhard
Heimerix
Mekeren, Gerrit van
Hetman van
Melchers, Arnold
Melsen, Aletta Dirksdr,
Anthonis
Wilhelmus
Merkes, Gerrit Willemsz.
W¡llem
IØreftz (Meerts), Derick
Gerrit
Jan
Johannes Bernardus
Cornelis
Leonard
Metz, Ian Tansse
-'
'Maria
Dorothea, wed. Abraharn
Arntzeî
Meusz(en), Jelis
Jenneken
Johan
Ott
Petet
ï?ilhelm
Mierlingen, Cornelis Alafi van
Michaëlis, Joannes
Mijland, Hendrik
I;/;llden, Elías
Mtst, Abrahøm Adriaen Jacobsz, de
Jacob de
Moenick, Jan de
Moer, zie: Moor
Mol(l), Gerrit
Hendrik
Ian
Svlvester
MoldijcÉ Henrick van
Petet van
Mom(men), Bartgen, wed. Ceel
Leenafis
Hendrik
Jacob
84
1613
r 58r
ry68
t697
r63o
i58r; i585
ry82,83
ú77
1746
r.67o
172o
17 57
1740
úzg
úBz; r7r3
r58e
1770
r704
r685
t6zz, z4
t6oz
z7B6
1767
1733
1702
ú56
ry82;2699
T738
]>83,
6s6
sBz
nz6
f227
zIr3Br.
nz9
f.229
r23o
r23ri 1232
t233
r234
r235
1236
n36
n38
r2?9
r24o
r24oi !241
r242
r24r
r24r
r24r
r243
Huismerk
No.
6o
r245
ra48Br,
r237
rz46 S.
tz47; rz48
r249
ar58 S.
977
r25o
r25f
r.252
r253
r254
r,255¡ 1256
rr3r.
1263
1264
rTgo
t6oz
r5Btr8z, gz
ú37,48
r5g4, 95; 16z6
ry84, gz
úl,s
I
I
I
92
r257
],258
r259
n6o
rz6rr58r,86
ß23
16o4,6
ry92
I
I
Jaren van
inschrijving