Συγγραφή μαθηματικού κειμένου με χρήση του XeLaTeX (Writing mathematical texts with XeLaTeX)
•
0 likes•27 views
A presentation in Greek that explains how one can use XeLaTeX to prepare documents that have a lot mathematical symbols and equations. Presented at the 37th Panhellenic Conference on on Mathematical Education, 2022.
Recommended
More Related Content
More from Apostolos Syropoulos
More from Apostolos Syropoulos (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (20)
Συγγραφή μαθηματικού κειμένου με χρήση του XeLaTeX (Writing mathematical texts with XeLaTeX)
- 1. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Συγγραφή μαθηματικού κειμένου με χρήση του XEL A TEX Νέες προσεγγίσεις και προκλήσεις Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος 37ο Πανελήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας Νοέμβριος, 2022
- 2. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Ψηφιακή τυπογραφία Προετοιμασία εγγράφου αποκλειστικά με ψηφιακά μέσα. InDesign: Σύγχρονο εμπορικό εργαλείο GUI (Graphical User Interface). Scribus: Είναι μια εφαρμογή για σελιδοποίηση εγγράφων (desktop publishing, DTP) η οποία διατίθεται ως ελεύθερο λογισμικό υπό τη Γενική δημόσια άδεια GPL. L A TEX: Εργαλείο ανοικτού κώδικα CLI (Command Line Interface) που «πατούσε» στο TEX του Knuth. XEL A TEX: To L A TEX όταν «πατάει» στο XETEX των Jonathan Kew και Khaled Hosny, μιας μοντέρνας εκδοχής του TEX.
- 3. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Ιστορική εξέλιξη +Ευκολίες +L A TEX + Unicode TeX - 1978 LaTeX - 80’s XeTeX - 2004 XeLaTeX
- 4. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Τυπική δομή εγγράφου documentclass[παράμετροι εγγράφου]{είδος εγγράφου} εισαγωγή πακέτων ορισμός εντολών κ.λπ. ορισμός γραμματοσειρών εγγράφου begin{document} κείμενο βιβλιογραφία ευρετήτήριο end{document} Προοίμιο Κυρίως σώμα
- 5. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Ένα δείγμα δομής εγγράφου Προοίμιο (preamble) documentclass[a4paper, 11pt]{article} usepackage{xltxtra} usepackage{xgreek} usepackage{mathtools} usepackage{unicode‐math} setmainfont[Mapping=tex‐text]{Arno Pro} setsansfont[Mapping=tex‐text]{Verdana} setmathfont[Scale=MatchUppercase]{Asana Math} Κυρίως σώμα (main body) begin{document} Γεια σου κόσμε end{document}
- 6. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Κατατμήσεις εγγράφου Εντολές δημιουργίας τίτλων κεφαλαίων, ενοτήτων κ.λπ. section{ενότητα} subsection{υπο‐ενότητα} subsubsection{υπό‐υποενότητα} paragraph{«παράγραφος»} subparagraph{«υποπαράγραφος»} τύπος εγγράφου article chapter{κεφάλαιο} section{ενότητας} subsection{υποενότητα} subsubsection{υπό‐υποενότητα} paragraph{«παράγραφος»} subparagraph{«υποπαράγραφος»} τύποι εγγράφου book και report
- 7. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Τα τρία είδη γραμματοσειρών Οι ανισοπαχείς ή αλλιώς γραμματοσειρές με πατούρες (ακρέμονες, serif). Οι ισοπαχείς ή αλλιώς γραμματοσειρές χωρίς πατούρες (sans serif). Οι γραμματοσειρές σταθερού πλάτους (monospaced) ή γραμματοσειρές τύπου γραφομηχανής. Παράδειγμα Κείμενο με ανισοπαχή γραμματοσειρά. Κείμενο με ισοπαχή γραμματοσειρά. Κείμενο με γραμματοσειρά σταθερού πλάτους.
- 8. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Το XeLaTeΧ και το επιστημονικό κείμενο Συγγραφή μαθηματικών εξισώσεων. Γενικότερα, συγγραφή μαθηματικού κειμένου. $μαθηματική έκφραση$ ή (μαθηματική έκφραση) Παράδειγμα Αν γράψουμε… Η εξίσωση $χ^2‐3=2χ$ είναι… Η εξίσωση (ψ^2‐3=2ψ) είναι…
- 9. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Θα λάβουμε… Η εξίσωση 𝜒2 − 3 = 2𝜒 είναι… Η εξίσωση 𝜓2 − 3 = 2𝜓 είναι…
- 10. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Μαθηματικά επίδειξης Μαθηματικά επίδειξης. $$μαθηματικά επίδειξης $$ ή [μαθηματικά επίδειξης ] Παράδειγμα Αν γράψουμε… Η εξίσωση $$α^2‐3=2α$$ είναι… Η εξίσωση [γ^2‐3=2γ] είναι…
- 11. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Θα λάβουμε αντίστοιχα Η εξίσωση 𝛼2 − 3 = 2𝛼 είναι… Η εξίσωση 𝛾2 − 3 = 2𝛾 είναι…
- 12. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Εργαλεία συγγραφής εξισώσεων begin{equation} μαθηματική εξίσωση end{equation} begin{equation*} μαθηματική εξίσωση end{equation*} Πληκτρολογούμε Η εξίσωση begin{equation} β^2‐3=2β end{equation} είναι…
- 13. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX και θα λάβουμε Η εξίσωση 𝛽2 − 3 = 2𝛽 (1) είναι… Πληκτρολογούμε Η εξίσωση begin{equation*} α^2‐3=2α end{equation*} είναιldots και θα λάβουμε Η εξίσωση 𝛼2 − 3 = 2𝛼 είναι…
- 14. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Εσωτερικές παραπομπές (cross-references)- Ένα παράδειγμα Με πολύ απλό και λειτουργικό τρόπο πραγματο- ποιούμε εσωτερικές παραπομπές στο κείμενό μας αρκεί να βάλουμε τις αντίστοιχες ετικέτες. begin{equation} e^{ipi}+1=0label{eqn::1} end{equation} ... η εξίσωση~ref{eqn::1} ... και θα πάρουμε.. 𝑒𝑖𝜋 + 1 = 0 (2) ... η εξίσωση ?? ...
- 15. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Το XEL A TEX και τα ελληνικά Το ίδιο κείμενο στοιχειοθετημένο με το XEL A TEX και το MS-Word αντίστοιχα. «Έξοδος» του XEL A TEX Καμμία δὲν ἦτο ποτὲ ἀξιοπρεπεστέρα ὡς σπιτονοικοκυρὰ ἀπὸ τὴν Μπὰ-Μάρω, κάτω εἰς μίαν μάνδραν, πλησίον εἰς τὴν πλατεῖαν τῆς Ἐλευθερίας. Πρῶτον, τὸ σπίτι, σειρὰ χαμογείων ἀπὸ 7 ἢ 8 δωμά- τια, τὰ ὁποῖα αὐτὴ ἐνοικίαζε, ἦτον ἄγνωστον τίνος ἰδιοκτήτου ἦτον. Κατὰ τοὺς μέν, ἡ Μάρω εἶχε συμφωνήσει μὲ μίαν πολὺ ἀγαπημένην φίλην της πρὸ χρόνων, στοῦ Καλαμιώτη, ὅπου ἐκατοικοῦσαν ὁμοῦ, μετερχόμεναι διάφορα ἐπαγγέλματα—συνήθως ἔπλυνον ἢ ἐσιδέρω- νον, ἐνίοτε ἔκαμνον καὶ προξενιές—ὅποια ἀπὸ τὰς δύο ἐπιζήσῃ, νὰ κληρονομῇ τὴν ἄλλην. Λοιπὸν ἡ Μάρω εἶχε τὴν τύχην νὰ βάλῃ τὴν ἀγαπημένην φίλην της μπροστά, καὶ τότε ἠγόρασε τὸ σπίτι αὐτὸ μὲ τὰ χρήματα, ὁποὺ εἶχον εὑρεθῆ τῆς μακαρίτισσας.
- 16. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX «Έξοδος» του MS-Word Καμμία δὲν ἦτο ποτὲ ἀξιοπρεπεστέρα ὡς σπιτονοικοκυρὰ ἀπὸ τὴν Μπὰ-Μάρω, κάτω εἰς μίαν μάνδραν, πλησίον εἰς τὴν πλατεῖαν τῆς Ἐλευθερίας. Πρῶτον, τὸ σπίτι, σειρὰ χαμογείων ἀπὸ 7 ἢ 8 δω- μάτια, τὰ ὁποῖα αὐτὴ ἐνοικίαζε, ἦτον ἄγνωστον τίνος ἰδιοκτήτου ἦτον. Κατὰ τοὺς μέν, ἡ Μάρω εἶχε συμφωνήσει μὲ μίαν πολὺ ἀγαπημένην φίλην της πρὸ χρόνων, στοῦ Καλαμιώτη, ὅπου ἐκατοικοῦσαν ὁμοῦ, μετερχόμεναι διάφορα ἐπαγγέλματα--- συνήθως ἔπλυνον ἢ ἐσιδέρωνον, ἐνίοτε ἔκαμνον καὶ προξενιές--- ὅποια ἀπὸ τὰς δύο ἐπιζήσῃ, νὰ κληρονομῇ τὴν ἄλλην. Λοιπὸν ἡ Μάρω εἶχε τὴν τύχην νὰ βάλῃ τὴν ἀγαπημένην φίλην της μπροστά, καὶ τότε ἠγόρασε τὸ σπίτι αὐτὸ μὲ τὰ χρήματα, ὁποὺ εἶχον εὑρεθῆ τῆς μακαρίτισσας.
- 17. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Πίνακες Παρουσίαση δεδομένων με μορφή πινάκων. Εργαλεία: περιβάλλοντα tabbing και tabular, πακέτα booktabs, longtable κ.ά. Δημιουργία πίνακα με χρώματα Μάθημα Βαθμολογία Μαθηματικά 17 Φυσική 15 Χημεία 16 Έκθεση 14
- 18. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Περιπτώσεις πινάκων Πίνακες με συγχώνευση στηλών ή γραμμών. Βαθμοί τετραμήνου Μέσος όρος Τμήμα Αλγ. Γεωμ. Γ1 13,2 14,1 Γ2 15,7 17,2 Γ3 16,8 16,2
- 19. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Πίνακες διπλής εισόδου 𝑥 𝑦 1 2 1 2 0 0 1 2
- 20. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Δείγμα ενός τεστ κατασκευασμένου με τη βοήθεια του πακέτου alterqcm Ερωτήσεις Απαντήσεις 1. Μεταξύ των διπλανών προτάσεων ποια είναι αυτή που αποδεικνύει ότι η ασύμπτωτη της εκθετικής συνάρτησης έχει εξίσωση 𝑦 = 0; □ lim 𝑥→+∞ e𝑥 = +∞ □ lim 𝑥→−∞ e𝑥 = 0 □ lim 𝑥→+∞ e𝑥 𝑥 = +∞ 2. 𝑒ln𝑥 = 𝑥 για κάθε 𝑥 που ανήκει στο □ R □ 0 , +∞ □ 0 , +∞
- 21. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Γραφικά στο XEL A TEX GeoGebra ⟶ PDF. GeoGebra ⟶ PGF/TikZ ή PSTricks. includegraphics[scale=]{εικόνα}
- 22. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Εικόνες με τη χρήση των πακέτων TikZ, pgfplots Πελοπόνησος Αργολίδα Ναύπλιο Άργος Αχαϊα Καλάβρυτα Πάτρα
- 23. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Εικόνες με τη χρήση των πακέτων TikZ, pgfplots 𝑥 𝑦 y=ημx 𝑂 −2𝜋 −𝜋 𝜋 2𝜋 περίοδος T = 2π 1 −1
- 24. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Εικόνες με τη χρήση των πακέτων TikZ, pgfplots x y ℓ1 = 𝑓(𝑥𝑜) 𝐶𝑓 𝑥0 ℓ2 x x
- 25. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Εικόνες με τη χρήση των πακέτων TikZ, pgfplots +y +x ⃗ F ⃗ Fy ⃗ Fx ∥ ⃗ F ∥ cos θ ∥ ⃗ F ∥ sin θ θ = 30 ⃗ B α = 20
- 26. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Εικόνες με τη χρήση του πακέτου tkz‐tab 𝑥 𝑓″ (𝑥) 𝑓′ (𝑥) 𝑓(𝑥) −∞ − √ 3 3 0 √ 3 3 +∞ − − 0 + + − 0 + + 0 −
- 27. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Ευρετήρια και Βιβλιογραφία (αυτόματη) Για τα Ευρετήρια φορτώνουμε το πακέτο makeidx. Σημειώνουμε τις λέξεις που θέλουμε να περιληφθούν στο ευρετήριο με την εντολὴ index{λέξη}. Πληκτρολογούμε την εντολὴ printindex στο σημείο όπου θέλουμε να ενταχθεί το ευρετήριο (συνήθως στο τέλος του εγγράφου, μετά τη βιβλιογραφία). Για τη βιβλιογραφία χρησιμοποιούμε το πακέτο biblatex και το πρόγραμμα biber για την ταξινόμηση. Δημιουργούμε μια βιβλιογραφική βάση δεδομένων, η οποία μπορεί να είναι ίδια για όλα μας τα έγγραφα (αρχείο “.bib”).
- 28. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Βιβλιογραφία 1 Dimou, A. και Syropoulos, A. (2021). Digital Documents. Fifth Edition (σσ. 1118-1129). IGI Global. DOI: http://doi:10.4018/978-1-7998-3479-3.ch077 2 Συρόπουλος Α. και Δήμου Α., Το XeLaTeX για αρχάριους, Κλειδάριθμος, Αθήνα 2020. 3 Συρόπουλος Α., Ψηφιακή τυπογραφία με το XeLaTeX, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη, 2010. 4 Συρόπουλος Α., LaTeX, Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη, 1998. 5 Δήμου, Α., Πίνακες μεταβολών συναρτήσεων με το tkz-tab, Εύτυπον40-41 (2018) 16
- 29. XEL ATEX Τάσος Δήμου, Ειρήνη Θωμά, Απόστολος Συρόπουλος Εισαγωγή Ψηφιακή τυπογραφία Μορφοποίηση εγγράφου στο XEL ATEX Δομή εγγράφου Γραμματοσειρές Το XEL ATEX και τα ελληνικά Γραφικά στο XEL ATEX Ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας!