1. Werkzitting 5:
Titratiecurve
Prof. Dr. Stijn Van Cleuvenbergen
Melina Ghesquiere
Arne Sinnesael
Charlotte Dekimpe
~ Theorie: Hoofdstuk XIV
Zuren en basen (XIV.15. zuurbasetitraties)
2. • Voorbereiding online
• 0.5 of 1 contactuur
• Breng je laptop mee naar het contactmoment
• Vragen mogelijk via e-mail:
• charlotte.dekimpe@kuleuven.be
• arne.sinnesael@kuleuven.be
Werkvorm WZ5
3. • Bij zuurbase titraties: een neutralisatiereactie waarbij een zuur met een base (of omgekeerd)
reageert ter vorming van een zout
Theorie: zuurbase titratie
4. • Bij zuurbase titraties: een neutralisatiereactie waarbij een zuur met een base (of omgekeerd)
reageert ter vorming van een zout
• Equivalentiepunt = het moment waarop n(zuur) = n(base), wordt op de titratiecurve herkend
doordat het zich in het midden van de pH-sprong bevindt
Theorie: zuurbase titratie
5. • Bij zuurbase titraties: een neutralisatiereactie waarbij een zuur met een base (of omgekeerd)
reageert ter vorming van een zout
• Equivalentiepunt = het moment waarop n(zuur) = n(base), wordt op de titratiecurve herkend
doordat het zich in het midden van de pH-sprong bevindt
• Middenpunt = het moment waarop de helft van het zuur (of de base) is geneutraliseerd door
base (of zuur)
Theorie: zuurbase titratie
6. • Bij zuurbase titraties: een neutralisatiereactie waarbij een zuur met een base (of omgekeerd)
reageert ter vorming van een zout
• Equivalentiepunt = het moment waarop n(zuur) = n(base), wordt op de titratiecurve herkend
doordat het zich in het midden van de pH-sprong bevindt
• Middenpunt = het moment waarop de helft van het zuur (of de base) is geneutraliseerd door
base (of zuur)
• LimietpH = de pH die je bereikt door toevoegen van oneindig veel base (of zuur)
Theorie: zuurbase titratie
7. • Bij zuurbase titraties: een neutralisatiereactie waarbij een zuur met een base (of omgekeerd)
reageert ter vorming van een zout
• Equivalentiepunt = het moment waarop n(zuur) = n(base), wordt op de titratiecurve herkend
doordat het zich in het midden van de pH-sprong bevindt
• Middenpunt = het moment waarop de helft van het zuur (of de base) is geneutraliseerd door
base (of zuur)
• LimietpH = de pH die je bereikt door toevoegen van oneindig veel base (of zuur)
• pH-sprong kan worden gedetecteerd door een geschikte zuurbase-indicator (kleuromslag in de
pH-sprong) toe te voegen, een stof die van kleur verandert afhankelijk van de pH van de
oplossing.
Theorie: zuurbase titratie
8. Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
(4) Zwakke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
9. Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
10. Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl1
1 Begin-pH van het sterk zuur
Formule: pH = -logCa
11. Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl1
2
1 Begin-pH van het sterk zuur
Formule: pH = -logCa
2 pH adhv restconcentratie sterk zuur
Formule: pH = -logCa
14. Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl1
2
3
4
5 1 Begin-pH van het sterk zuur
Formule: pH = -logCa
2 pH adhv restconcentratie sterk zuur
Formule: pH = -logCa
3 Equivalentiepunt
pH = 7
4 pH adhv overmaat sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
5 LimietpH, pH van de sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
15. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
16. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1 1 Begin-pH van de sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
17. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
2
1 Begin-pH van de sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
2 pH adhv restconcentratie sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
18. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
2
3
1 Begin-pH van de sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
2 pH adhv restconcentratie sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
3 Equivalentiepunt
pH = 7
19. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
2
3
4
1 Begin-pH van de sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
2 pH adhv restconcentratie sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
3 Equivalentiepunt
pH = 7
4 pH adhv overmaat sterk zuur
Formule: pH = -logCa
20. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
2
3
4
5
1 Begin-pH van de sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
2 pH adhv restconcentratie sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
3 Equivalentiepunt
pH = 7
4 pH adhv overmaat sterk zuur
Formule: pH = -logCa
5 LimietpH, pH van het sterk zuur
Formule: pH = -logCa
21. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
22. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
1
1 Begin-pH van het zwakke zuur
Formule: pH = ½ pKa – ½ logCa
23. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
1 Begin-pH van het zwakke zuur
Formule: pH = ½ pKa – ½ logCa
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
24. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
1 Begin-pH van het zwakke zuur
Formule: pH = ½ pKa – ½ logCa
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
2.2 Middenpunt (half-equivalentiepunt):
pH = pKa
2.2
25. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
3
1 Begin-pH van het zwakke zuur
Formule: pH = ½ pKa – ½ logCa
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
2.2 Middenpunt (half-equivalentiepunt):
pH = pKa
3 Equivalentiepunt: zwakke base
Formule: pH = 14 - ½ pKb + ½ logCb
2.2
26. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
3
4
1 Begin-pH van het zwakke zuur
Formule: pH = ½ pKa – ½ logCa
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
2.2 Middenpunt (half-equivalentiepunt):
pH = pKa
3 Equivalentiepunt: zwakke base
Formule: pH = 14 - ½ pKb + ½ logCb
4 pH adhv overmaat sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
2.2
27. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
3
4
5
1 Begin-pH van het zwakke zuur
Formule: pH = ½ pKa – ½ logCa
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
2.2 Middenpunt (half-equivalentiepunt):
pH = pKa
3 Equivalentiepunt: zwakke base
Formule: pH = 14 - ½ pKb + ½ logCb
4 pH adhv overmaat sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
5 LimietpH, pH van de sterke base
Formule: pH = 14 + logCb
2.2
28. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
(4) Zwakke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
5
29. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
(4) Zwakke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
1 Begin-pH van de zwakke base
Formule: pH = 14 - ½ pKb + ½ logCb
30. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
(4) Zwakke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
1 Begin-pH van de zwakke base
Formule: pH = 14 - ½ pKb + ½ logCb
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
31. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
(4) Zwakke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
1 Begin-pH van de zwakke base
Formule: pH = 14 - ½ pKb + ½ logCb
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
2.2 Middenpunt (half-equivalentiepunt):
pH = pKb
2.2
32. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
(4) Zwakke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
3
1 Begin-pH van de zwakke base
Formule: pH = 14 - ½ pKb + ½ logCb
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
2.2 Middenpunt (half-equivalentiepunt):
pH = pKb
3 Equivalentiepunt: zwak zuur
Formule: pH = ½ pKa – ½ logCa
2.2
33. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
(4) Zwakke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
3
4
1 Begin-pH van de zwakke base
Formule: pH = 14 - ½ pKb + ½ logCb
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
2.2 Middenpunt (half-equivalentiepunt):
pH = pKb
3 Equivalentiepunt: zwak zuur
Formule: pH = ½ pKa – ½ logCa
4 pH adhv overmaat sterk zuur
Formule: pH = -logCa
2.2
34. -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
NaOH
equivalentiepunt
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
II I
0 25 50 75 V (mL)
13
11
9
7
1
5
3
pH
equivalentiepunt
HCl
Types zuurbase titratie:
(1) Sterk zuur met sterke base
(2) Sterke base met sterk zuur
(3) Zwak zuur met sterke base
(4) Zwakke base met sterk zuur
Theorie: zuurbase titratie
1
2.1
3
4
5
1 Begin-pH van de zwakke base
Formule: pH = 14 - ½ pKb + ½ logCb
2.1 pH van een buffer
Formule: pH = pKa + logCb/Ca
2.2 Middenpunt (half-equivalentiepunt):
pH = pKb
3 Equivalentiepunt: zwak zuur
Formule: pH = ½ pKa – ½ logCa
4 pH adhv overmaat sterk zuur
Formule: pH = -logCa
5 LimietpH, pH van het sterk zuur
Formule: pH = -logCa
2.2
35. • Bij het opstellen van titratiecurves mogen pH formules worden gebruikt!
• Meerkeuzevragen
• Oefening: Opstellen van een titratiecurve van een zwak zuur (azijnzuur) met
een sterke base (NaOH)
Oefeningen