1. GrensPark Kempen~Broek
Meer informatie over de recreatiemogelijk eden is
h
te verkrijgen op de website www.kempenbroek.eu.
Op deze website en op de website www.ark.eu vindt
u tevens meer informatie over het klimaatproject in
het Kempen~Broek.
op pad in he t kempen ~ broek Wie al wandelend het Grens-
Park wil leren kennen, kan keuze maken uit 10 wandelgebieden.
vier halen , é é n be talen Niet alleen de natuur, maar ook Een lange afstandswandeling van 104 kilometer verbindt alle
recreatie, landbouw en waterbeheer profiteren van de maat- gebieden in het GrensPark. Zo kan men zelfs een meerdaagse
regelen in het Kempen~Broek. Boeren krijgen betere ruilgrond, trektocht ondernemen. De fietsers maken gebruik van het alom
dichter bij huis. Het onderling koppelen van natuurgebieden gekende fietsroute-netwerk dat zowel aan Vlaamse als Nederland-
maakt langere en interessantere wandel- en fietsroutes mogelijk. se zijde uitgewerkt is. Voor ruiters, menners en mountainbikers
En iedereen heeft belang bij het vasthouden van schoon regen-
water in natuurgebieden. Zo staat het herstel van waardevolle
zijn er routes-op-maat uitgestippeld.
Natuur als bondgenoot
natuur aan de basis van een complete gebiedsontwikkeling.
bij klimaatverandering
concentr atie van middelen Investeren in natuur, recre-
atie, landbouw en waterbeheer loont. Zeker in een gebied met
zulke grote potenties als het Kempen~Broek. Het vraagt om een
geconcentreerde inzet van geld voor dit gebied. ARK, Habitura en meer nat te natuur in grenspark
het Regionaal Landschap Kempen en Maasland zijn erin geslaagd kempen ~ broek Een vrij toegankelijk natuur-
om, naast eigen middelen, ook externe geldstromen aan te boren gebied dat zijn weerga in België en Nederland niet
van het Nederlandse Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimte- Europese Unie
kent. Met een ongekende rijkdom aan planten en
lijke Ordening en Milieu en de Europese Unie. Met financiële Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling
dieren: van bever tot boomkikker, van wespendief
steun van de Nederlandse Provincie Limburg is zelfs een fonds tot weerschijnvlinder en van zwartkopmeeuw tot
voor grondverwerving opgezet dat zich zelf zal terugverdienen. zonnedauw. Brongebied van kraakhelder water
Gaat er elders in de regio, bijvoorbeeld door woningbouw of weg- voor natuur, landbouw en recreatie. Dit alles komt
verbreding natuur verloren, dan kan het betreffende bedrijf of de binnen handbereik. In het Kempen~Broek wordt al
overheid dit compenseren door te investeren in natuurontwikke- twintig jaar hard gewerkt aan de versterking van
ling in het Kempen~Broek. Ook bedrijven die hun CO2-uitstoot natuur en recreatie. Met het klimaatproject in het
willen compenseren met de aanleg van nieuwe natuur willen we colofon Kempen~Broek worden nu nieuwe stappen gezet
tek s ten en samens telling ARK Natuurontwikkeling fotogr afie ARK Natuurontwikkeling,
vragen om juist in deze regio te investeren. Tenslotte moet een om losse natuurgebieden met elkaar te verbinden en
Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Ellen Luijks, Erwin Christis, Gijs Kurstjens, Olaf op den
hechte samenwerking met de waterschappen ervoor zorgen dat Kamp illus tr aties Jeroen Helmer/ARK Natuurontwikkeling vor mgeving Franka van Loon/ waardevol water daarbinnen beter vast te houden.
ook watergeld optimaal benut wordt in deze natuurlijke spons. Drie Plus druk Drukkerij Efficiënt, Nijmegen
2. de b o omkikker was vrijwel
uitgestorven in deze regio. Het
felgroene kikkertje heeft ondiepe,
de koning van he t visvrije plassen nodig om zich voort
woud . Zo wordt het edelhert wel te planten en houdt zich ’s zomers
genoemd. En waar de Limburgse schuil in ruigtes en struwelen. Door
bestuurders het Kempen~Broek het herstel van overstromingsvlak
ook wel de ‘Veluwe van het Zuiden’ tes en het langer vasthouden van
noemen, past de terugkeer van dit regenwater ontstaan weer geschikte
prachtige dier. Sinds er in 2005 edel voortplantingswateren. Natuurlijke
herten zijn losgelaten in het Weerter begrazing door paarden, herten en
bos is het aantal bezoekers aan dit runderen zorgt voor gevarieerde bos
deelgebied sterk toegenomen. Een randen; de favoriete zomerbiotoop
uitzichttoren biedt prachtig uitzicht van de boomkikker, die symbool staat
Het klimaatproject biedt dankzij de uitbreiding van het natuur- over de 150 ha bos en grasland, waar voor het herstel van natuurlijke pro
oppervlak in het Kempen~Broek , de mogelijkheid om de afvoer de herten zich nu nog ophouden. cessen. Sinds 2009 worden er weer
van water te vertragen. Daardoor zal tijdens natte perioden in Als het ecoduct over de autosnelweg roepende mannetjes gehoord rond
de steden en dorpen benedenstrooms minder wateroverlast A2 gereed is, zal deze groep herten het Stramprooierbroek en hun aantal
optreden. In hete zomers kunnen de natte natuurgebieden water zijn leefgebied kunnen uitbreiden in breidt gestaag uit. Deze dieren zijn
25 . 0 0 0 hec tare a aneengesloten natuur Het centra- afgeven aan de omgeving; droogteschade in de landbouw wordt zuidwestelijke richting. Nieuw afkomstig uit de Itterbeekvallei.
le deel van het Kempen~Broek bestaat uit een noord-zuid lopende hierdoor beperkt. Water- en moerasplanten zuiveren bovendien geplaatste waarschuwingssystemen
keten van natuurgebieden in het grensgebied van Belgisch en het water, waardoor mens en natuur hier kunnen genieten van moeten voorkomen dat er verkeers
Nederlands Limburg en Brabant. Echt met elkaar verbonden zijn kraakheldere beekjes en plassen. slachtoffers vallen en boeren worden
deze natuurgebieden nog niet. Wegen, kanalen en maïsakkers gecompenseerd voor wildschade.
vormen barrières in het landschap. Er wordt door veel partijen door s troommoer as sen en broekb os sen De bij- Voor recreatie en toerisme is het edel
gewerkt aan het overbruggen van die barrières, o.a. door de aanleg zondere waterkwaliteit en het afwisselende landschap van het hert een publiekstrekker van jewelste.
van een ecoduct over de autosnelweg A2, wildwaarschuwings- Kempen~Broek vertalen zich in een grote biologische rijkdom. Het klimaatproject in het Kempen~
systemen langs andere wegen en uitstapplaatsen voor wild langs Naast weelderige broekbossen vol wielewalen en wespendieven, Broek draagt bij aan meer aaneen
kanalen. Hoog op de agenda van het nieuwe klimaatproject staat vinden we er schrale graslanden met bloeiende anjers en zeldzame gesloten leefgebied voor het edelhert.
de verwerving van zogenaamde sleutelhectares: de laatste paar parelmoervlinders. Door het schone kwelwater langer vast te
honderd hectaren, die nog tussen de verschillende natuurgebie- houden kan de biodiversiteit nog verder toenemen.
den in liggen. Met de aankoop van deze sleutelhectares ontstaat De overgangen tussen bos en grasland zijn nu nog vaak keihard,
een doorlopende natuurverbinding. Dit is aantrekkelijk voor van elkaar gescheiden door prikkeldraad. Gevarieerde, natuur-
wandelaars en fietsers, maar het is ook van levensbelang voor lijke bosranden, waarbij het bos via struweel en bloemenruigte
duizenden planten- en diersoorten. geleidelijk overgaat in grasland, ontstaan door natuurlijke begra- vrijwillige k avelruil In het Kempen~Broek liggen natuur-
zing waarin paarden, runderen en herten een grote rol spelen. gebiedjes en landbouwgronden vaak dicht naast elkaar. Dat is
scho on water op voorr a ad Zoals de naam al zegt is het In het Stramprooierbroek zijn de eerste resultaten hiervan al onhandig, want de natuur is hier gebaat bij hoge grondwater-
Kempen~Broek van oorsprong een kletsnat gebied; een laagte, te zien. Deze bosranden zijn rijk aan insecten, vogels en kleine standen, terwijl de landbouw het hele jaar door graag droge voeten
waarin grote en kleinere beekjes vanuit uitgestrekte moerassen zoogdieren. houdt. Door landbouwenclaves uit het laaggelegen natuurgebied
hun weg naar de Maas zochten. Dit moeras werkte als een spons te ruilen kan iedereen aan zijn trekken komen. Gelukkig voor de
die veel regen- en kwelwater opnam en geleidelijk weer vrijgaf. boeren is er in het gebied veel goede ruilgrond beschikbaar; van
Door kanalisatie van beken en diepe ontwatering in de afgelopen de overheid of van collega’s die er mee ophouden. Via vrijwillige
eeuwen is een groot deel van de natuurlijke sponswerking ver- kavelruil zorgt dit klimaatproject niet alleen voor aantrekkelijke,
loren gegaan. Lang was dit een groot voordeel voor de landbouw, natte natuurgebieden, maar ook voor een betere verkaveling van
maar door klimaatverandering gaan we vaker te maken krijgen de landbouwgronden. Bovendien wordt afgegraven grond uit
met extreme droogte enerzijds en hinderlijke overstromingen het natuurgebied gebruikt om landbouwpercelen te verbeteren.
anderzijds. Water vasthouden in de moerassen aan de bovenloop Tenslotte kunnen boeren die dat willen een rol spelen bij het
van beken wordt daarom steeds belangrijker. beheer van de natuurgebieden.
